Κατανοώ τι λες. Όμως η σχέση είναι ένας-προς-έναν κάθε φορά (σερβιτόρος-πελάτης) στον άξονα εξουσίας-ταπείνωσης. Όσο υπάρχει η επίφαση ότι υπάρχει ισορροπία ισχύος δεν υπάρχει ταπείνωση: ένας δίνει (υπηρεσία), ένας παίρνει (ικανοποίηση), ένας δίνει (φιλοδώρημα), ένας παίρνει (συμβολική εκτίμηση).Δεν είναι ένας-προς-μια -ομάδα (σερβιτόρος προς πολλούς πελάτες που αφήνουν υπερβολικά μικρά τιπς). Αν ήταν θα ήταν σαν προμηθευτής του δημοσίου! Όπως είπα είναι ψυχολογικό το εφέ, όχι πρακτικό. Για να το χρωματίσω περισσότερο ας κάμω μια αντιπαραβολή. Στα κομμουνιστικά καθεστώτα όλοι είναι θεωρητικά ίσοι, αποκαλούνται "σύντροφοι". Όμως όπως γνωρίζουμε αποπ την μελέτη τγς ιστορίας, αλλά και της ψυχολογίας, οι σχέσεις εξουσίας εξακολουθούν να αναπτύσσονται. Κάποιοι είναι "πιο ιπσπι από τους άλλους" για να παραφράσσω τον Οργουελ. Επομένως κάθε υπενθύμιση αυτής της αδυσώπητης επιβολής ("σύντροφε τάδε η αναφορά στο γραφείο μου σε δέκα ή πας Σιβηρία") επιβεβαιώνει την ανείπωτη εξουσία. Την έχει ένας. Το μηδαμινό τιπ επιβεβαιώνει "ποιός κάνει κουμάντο", ο πελάτης, με όχι και πολύ διακριτικό τρόπο (όπως ειπώθηκε πιο πάνω "παρ'τα αχάριστε" που θα έπρεπε και μα είσαι ευχαριστημένος που με υπηρετείς!)Αντίθετα στις δυτικού τύπου αστικές δημοκρατίες, κι ιδιαίτερα σε σώματα όπου υπάρχει ξεκάθαρος συσχετισμός εξουσίας, όπως ο στρατός ή ένας βασιλικός οίκος, οι άνθρωποι μιλούν μεταξύ τους στον πληθυντικό, ή με τα επίθετά τους και τον τίτλο τους, ή αποκαλούνται κύριοι/κυρίες (που σημαίνει κυριαρχούν επί του εαυτού τους). Δηλαδή ενώ θεωρητικά (στον τίτλο/βαθνο/rank) κάποιος είναι υπό, στην ουσία χαίρει ισάξιου σεβασμού με τον ανώτερό του!Ο συμβολισμός, η σημειολογία δεν τον ταπεινώνει.Είναι εξαιρετικά ενδιαφέροντα τα θέματα ελέγχου, εξουσίας, ρόλων και τα μελετώ κι ανεξαρτήτως. Πάντως ένα είναι σίγουρο: σε κανέναν δεν αρέσει να τάεινώνεται χωρίς τη θέλησή του. Και αυτό κάνει το μηδαμινό φιλοδώρημα, ενώ δεν το κάνει το καθόλου φιλοδώρημα (επειδή ελλείψει πλέγματος εξουσίας, δεν υφίσταται και ταπείνωση, οι ρόλοι είναι ίσοι). Φυσικά δεν είναι μόνο το φιλοδώρημα πεδίο επιβολής αθέλητγς ή ηθελημένης εξουσίας σε ένα σερβιτόρο. Είναι κι άλλα πολλά. Τα "ψιτ", λες κι είναι γάτα. Τα "σκύψε να πιάσεις παιδί μου αυτά που έπεσαν". Το να αφήσει σκόπιμα να πέσουν τα χρήματα ο πελάτης. Να κρατά σκοπίμως το σερβιτόρο με το μπλοκ στο χέρι πέντε χρόνια κσι μετά να αλλάζει την παραγγελία τελευταία στιγμή με σαδιστική ευχαρίστηση. Τα έχω δει όλα να συμβαίνουν. Φυσικά κι ο σερβιτόρος μπορεί να σαδίσει τον πελάτη, με πολλούς τρόπους, δείχνοντάς του "ποιός κάνει τελικά κουμάντο" συη σχέση, αλλά δεν αφορά το θέμα της παρούσης. Για τα περιστατικά που αναφέρεις, ποκύ ορθά άφησες το φικοδώρημα που έκρινες πρέπον επειδή υπήρχε ικανοποίηση γνήσια από την υπηρεσία που έλαβες. Κι αυτό, η ειλικρίνεια δηλαδή, τιμά τον σχετιζόμενο, δείχνει ότι δεν τον κοροιδεύεις. Είναι σαν τα κοπλιμέντα, έχουν αξία κι είναι ευπρόσδεκτα μόνο αν τα εννοεί κάποιος. Η κολακεία, αντίθετα, είναι ταπεινωτική επειδή υπαινίσσεται υπογείως ότι ο δέκτης είνσι βλάκας και δεν θα αντιληφθεί την προσποίηση. Υποτιμά. Κλείνω λοιπόν με το ίδιο συμπέρασμα. Η επικοινωνία (λεκτική και εξωλεκτική) έχει ένα text, αλλά έχει και ένα subtext, και συχνά είναι το δεύτερο που έχει την μεγαλύτερη σημασία τελικώς ως προς το αποτέλεσμα. Για τον λόγο αυτό η επικοινωνία είναι τέχνη κι αξίζει να μελετάται.
