To θεμελιωδέστερο πρόβλημα της θεσμικής παιδείας είναι η απουσία πνευματικής καλλιέργειας, λόγω της απομάκρυνσης από το ανθρωπιστικό περιεχόμενο των σπουδών και της εξετασιολαγνείας που στοχεύει στην απορρόφηση υποψηφίων στα εκπαιδευτικά ιδρύματα της Τριτοβάθμιας εκπαίδευσης, όποια κι αν είναι αυτά. Με την χρησιμοθηρεία (που απαξιώνει πλήρως τα αρχαία ελληνικά ή τα λατινικά, φερ'ειπείν) και την επακόλουθη βαθμοθηρία ακυρώνεται ο παιδευτικός χαρακτήρας της εκπαίδευσης, δίνοντας την αίσθηση ότι ο δρόμος του σχολείου είναι η προετοιμασία για κάτι άλλο, πέρα από αυτό, αντί το σχολείο να παρέχει εξ αρχής (από τις πρώτες ήδη τάξεις του δημοτικού) το ερέθισμα για γνώση, πολύ δε περισσότερο την επιθυμία για ανακάλυψη, για εξερεύνηση, για το κάτι παραπάνω που δυνητικά ενυπάρχει σε κάθε παιδί κι εμείς το σκοτώνουμε στο όνομα της εγκυκλίου παιδείας. Η πρόσδεση δε των εξετάσεων για την εισαγωγή σε ΤΕΙ και ΑΕΙ στο άρμα του λυκείου απαξιώνει το ίδιο το λύκειο, χωρίζει τα παιδιά σε άχρηστους και χρήσιμους με βάση ένα τελείως αυθαίρετο κριτήριο και τελικά χρυσώνει τα φροντιστήρια που επιτελούν το "πρακτικό" κομμάτι με την παροχή άπειρων φωτοτυπιών που παράγουν another brick in the wall. Η επιπλέον έλλειψη βιωματικής μάθησης είναι καταδικαστική για το όποιο γνωστικό αντικείμενο. Μια επίσκεψη (πολλές!) φερ'ειπείν σε έναν αρχαιολογικό χώρο με ζωντανή επίδειξη και προβολές, αντί για ένα τετριμμένο σουλατσάρισμα στους διαδρόμους ενός μουσείου με υπόβαθρο μια βαρετή αφήγηση ενός δασκάλου που δεν έχει κίνητρα για να ενδιαφερθεί είναι σαφώς προτιμότερη. Μία μέρα (πολλές!) που δαπανάται στην φύση για να γνωρίσουν τα παιδιά τα φυτά και τα ζώα για τα οποία διδάσκονται, ώστε να μην νομίζουν ότι τα μήλα είναι πάντοτε ασκουλίκιαστα και ότι τα κοτόπουλα έχουν 6 πόδια, όσα δηλαδή και το πακετάκι στο super market. Μία μέρα -ακόμα περισσότερο!- σε μια πραγματική επιχείρηση, σε ένα πραγματικό εργοστάσιο ή επιστημονικό εργαστήριο, με εργαζομένους να δουλεύουν live ώστε τα παιδιά να βγούν από την κολοσσιαία φούσκα μέσα στην οποία ζουν σχετικά με την πραγματικότητα της αγοράς εργασίας στην οποία φαντασιώνονται ότι γνωρίζουν βγαίνοντας από την όποια σχολή, ενώ αυτή δεν τους έχει παρέξει παρά την μεθοδολογία για να μάθουν αργότερα, στην πράξη.Αλλά φυσικά μπορεί κανείς να ισχυριστεί ότι ΟΛΑ τα παραπάνω είναι αιτιάσεις της κοινωνίας και της κουλτούρας μας στο σύνολό της (εν πολλοίς δε και του τεχνοκρατικά δομημένου δυτικού πολιτισμού της εξειδίκευσης έναντι του homo universalis, τον οποίο και "ευαγγελίζομαι") και θα έχει δίκιο.
