Απο το Νίκο Κουλούσιο

Φωτογραφία: απο το Glee

Βullying, κράξιμο, εκφοβισμός, κακομεταχείριση, τραμπουκισμός, νταηλίκι, βρισίδι, παρενόχληση, φραστική βία, σωματική βία, απειλές, χτυπήματα, σπρωξίματα, εξευτελισμός, προπηλακισμός, «Αγόρια (τραβάει τη φωνή του) δείτε εδώ τι έχουμε. Αδερφή», «Ρε πουστάρα, τι ομάδα είσαι στο ποδόσφαιρο;», «άει μωρή ξεφωνημένη», «είσαι πούστης;».

Οι αριθμοί του bullying

Ο αριθμός των καταγεγραμμένων περιστατικών βίας και μπούλινγκ κατά των ομοφυλοφίλων στο Άμστερνταμ αυξήθηκε σημαντικά από πέρυσι. Έτσι λένε τα νέα στοιχεία που φέρνει στο φως το ειδικό γκέι τμήμα της αστυνομίας του Άμστερνταμ (Roze in Blauw Homonetwerk) που επικεντρώνεται ειδικότερα στη βία κατά των ομοφυλοφίλων και των λεσβιών. Τα στοιχεία δημοσίευσε η εφημερίδα nrc.next στις 29 ιουνίου 2011.

Το 2010 καταγράφηκαν (μετά από καταγγελίες) 487 περιστατικά, εκ των οποίων τα 182 ήταν περιστατικά που περιείχαν και σωματική βία. Μια χρονιά πριν, το 2009, τα καταγεγραμμένα περιστατικά ήταν 371, από τα οποία τα 82 περιείχαν και σωματική βία. 30% πάνω λοιπόν τα περιστατικά bullying από το 2009 ως το 2010. Σύμφωνα με το άρθρο της ολλανδικής εφημερίδας μιλάμε για απειλές, παρενόχληση, προπηλακισμούς, κράξιμο, αλλά και κακοποίηση και ξύλο (gay bashing). Πολλοί γκέι καταγγέλλουν στην αστυνομία και περιπτώσεις ομοφοβικών που πετάνε κατεξακολούθηση αυγά στα παράθυρα τους.

Ένας φίλος που κάνει και drag-show μου έλεγε ότι του την πέσανε μέσα στο τραμ 3 μαροκινοί. Με το που τον έκοψαν, άρχισαν να τον βρίζουν, να τον φτύνουν και στο τέλος του είπανε ότι θα πρέπει να του αρέσει κιόλας αυτός ο εξευτελισμός, να «τη βρίσκει» με αυτό, «τέτοια πουστάρα που είναι». Φαίνεται θα ήταν καλά διαβασμένοι για το τι αρέσει και τι όχι. To 2009 και το 2010 ένα γκέι ζευγάρι από την Ουτρέχτη έκανε 6 διαφορετικές αναφορές στην τοπική αστυνομία για παρενοχλήσεις, βανδαλισμούς, εκφοβισμό και προπηλακισμούς εναντίον τους από παρέα νεαρών της γειτονιάς τους. Το ζευγάρι αναγκάστηκε τελικά να αλλάξει σπίτι. Δύο χρόνια πριν, στο Άμστερνταμ, μια λεσβία αναγκάστηκε να φύγει από το σπίτι της στην κεντρική περιοχή De Pijp, γιατί δεχόταν καθημερινά επιθέσεις bullying από νεαρούς μαροκινούς.

Το Άμστερνταμ δεν μένει πια εδώ

Βάσει των στατιστικών στοιχείων, κάθε μέρα στην αστυνομία του Άμστερνταμ γίνονται μία με δύο αναφορές από γκέι άτομα που είτε παρενοχλούνται, είτε ξυλοκοπούνται εξαιτίας του σεξουαλικού προσανατολισμού τους. Ο πραγματικός αριθμός των περιστατικών είναι πιθανώς πολύ υψηλότερος. Μια μελέτη της δημοτικής στατιστικής υπηρεσίας Ο&S, τον Οκτώβριο του περασμένου έτους, έδειξε ότι μόνο το 9% των ομοφυλόφιλων ανδρών που γίνονται θύματα μπούλινγκ στο Άμστερνταμ το αναφέρουν στην αστυνομία. Ως αποτέλεσμα των εκστρατειών ενημέρωσης από την κυβέρνηση και τις ομάδες πίεσης, σύμφωνα με την αστυνομία και την γκέι οργάνωση COC, ενώ ο γενικός αριθμός των αναφορών παραμένει χαμηλός, ο αριθμός των αναφορών που κάνουν συγκεκριμένα οι ομοφυλόφιλοι έχει σαφώς αυξανόμενη τάση, σημειώνει ο συντάκτης της nrc.next Stijn Bronzwaer.

Η γκέι οργάνωση COC Amsterdam, σε άλλη έκθεση αναφέρει πως σύμφωνα με στοιχεία της δημοτικής στατιστικής υπηρεσίας Ο&S, οι μισοί από τους ομοφυλόφιλους που ζουν στην πρωτεύουσα δεν νιώθουν ελεύθεροι να εκφράσουν πλέον δημόσια την σεξουαλική τους ταυτότητα. Μόνο το 55% όσων γκέι ερωτήθηκαν απάντησαν ότι μπορούν ανενόχλητοι να περπατήσουν στο δρόμο χέρι-χέρι με τον γκόμενό τους ή να φιληθούνε. 8 στους 10 γκέι κατοίκους του Άμστερνταμ δήλωσαν πως το κλίμα για τους γκέι στην πόλη επιδεινώνεται όλο και περισσότερο. 7 στους 10 στρέιτ κατοίκους συμφωνούν με την παραπάνω δήλωση.

Παρόλα αυτά, μου έλεγε ένα γκέι φίλος, που έχει οδοντιατρείο πάνω στον κεντρικό καναλόδρομο Prinsengracht, ότι κάθε πρωί οι Ολλανδοί στρέιτ-γιάπηδες-μεσίτες-γείτονές του τον "χαιρετούν" με τον πιο υποτιμητικό, χλευαστικό, λουγκρέ τρόπο, κράζοντας τον στην ουσία για το ότι είναι γκέι και ξεχωρίζει σαν τη μύγα μες στο γάλα στην ομοφοβική πλέον κεντρική γειτονιά. Μέχρι πριν μια-δυο δεκαετίες η Prinsengracht κατοικούνταν κυρίως από γκέι και καλλιτέχνες, τώρα πλάκωσαν οι γιάπηδες-στρειτ και κράζουν τους γκέι μέσα στη μούρη τους. Το φραστικό μπούλινγκ, αν και «ήπιο και χαλαρό» μερικές φορές, δεν παύει να είναι μια βίαιη εξωτερίκευση της μη-ανοχής. Το μπούλινγκ ξεμπρόστιασε το Άμστερνταμ για αυτό που έχει καταντήσει να είναι. Η εικόνα της ανεκτικής μητρόπολης αποσυντίθεται σιγά σιγά. Το Άμστερνταμ δεν είναι πλέον η γκέι πρωτεύουσα της Ευρώπης, προ πολλού έπαψε να είναι, κι αυτό γιατί εδώ και καμιά δεκαετία έπαψε να είναι και η πρωτεύουσα της ανοχής και ελευθερίας. «Το διεθνές στάτους της Γκέι Πρωτεύουσας έχει χαθεί πλέον για το Άμστερνταμ», δηλώνει και η Elly Lust, η υπεύθυνη του γκέι τμήματος της αστυνομίας.

Φωτογραφία: απο την ταινία Bully του Larry Clark

Το παραπάνω στοιχεία και μαρτυρίες είναι αντιπροσωπευτικά του τι είδους παρενόχληση μπορεί να δεχτεί κάποιος με την υποψία ότι είναι γκέι ή απλά διαφορετικός από αυτό που η εκάστοτε αρχή, ο εκάστοτε εξουσιαστής-bully ορίζει ως πρέπουσα συμπεριφορά.

«Ρε πουστάρα, τι ομάδα είσαι στο ποδόσφαιρο;»

Αρκετοί γκέι φίλοι μου αμφισβητούν την ανάγκη για γκέι ακτιβισμούς. Υποστηρίζουν ότι οι γκέι απολαμβάνουν πλέον ελευθερίες που ούτε στο όνειρο τους δεν τις έβλεπαν κάποια χρόνια πριν, κι ότι τέλος πάντων όλοι κουβαλάνε σταυρούς σε αυτή τη ζωή. Δεν βλέπουν το λόγο γιατί οι γκέι να γκρινιάζουν συνεχώς για περισσότερα δικαιώματα, να δραματοποιούν ιδιαίτερα μια κατάσταση προσπαθώντας συνέχεια να διεκδικούν όλο και περισσότερα. Και ενώ όλα αυτά συμβαίνουν και συζητούνται, σου την πέφτουν από το πουθενά κάποιοι τύποι που δεν γουστάρουν το έξαλλο στυλάκι σου και σε στολίζουν με κοσμητικά, αν δεν σου ρίξουν και καμιά ανάποδη έτσι για να μην ξεχνιόμαστε, για να μην ξεχνάμε ποιος κάνει κουμάντο και ποιος οφείλει να λουφάξει στο ροζ καβούκι του.

Το μπούλινγκ είναι μια μικρή αλλά φαρμακερή απόδειξη ότι λίγα πράγματα έχουν πραγματικά αλλάξει για τους γκέι, παρόλο που φαινομενικά ισχύει το αντίθετο. Είναι η έκφραση μιας βίας και ενός φασισμού καλά κρυμμένου που εκδηλώνεται με πρόσχημα τις έξαλλες συμπεριφορές των γκέι και τα φανταχτερά, χτυπητά θαρραλέα ντυσίματα και κουνήματα ή την προστασία «των παιδιών μας» από τα κακά πρότυπα. Βαθύτερη αιτία, η μη-ανοχή στο διαφορετικό, στο ολίγον κραυγαλέο για μερικούς και στην ελευθερία του καθενός να είναι αυτό που γουστάρει και να το δείχνει όπως και όπου αυτός θέλει, χωρίς εκπτώσεις και χωρίς μπούρκα.

Οι κραγμένες οι περιπτώσεις τρώνε το κράξιμο

Γι΄αυτόν ακριβώς το λόγο, πολλοί, πάμπολλοι στρέιτ, ακόμα και συγγενικά μου πρόσωπα, πιστεύουν ότι δεν πρέπει να δείχνεις ότι είσαι γκέι σε όλο τον κόσμο, δεν πρέπει να το φωνάζεις, να βγάλεις και σημαία, αυτές είναι οι ατάκες. Άλλοι γκέι το τοποθετούν αλλιώς «είμαι γκέι αλλά δεν θα βγω να το διαλαλήσω παντού» ή «δεν χρειάζεται να ξέρει ο καθένας τι κάνω στο κρεβάτι μου». Η θεωρία λέει, αν είσαι γκέι, καλύτερα κράτα χαμηλό προφίλ μην σου κρεμάσουν κουδούνια. Άλλοι μιλούν για υπερέκθεση των γκέι στα μίντια με αποτέλεσμα να προκαλεί τους στρέιτ. Από που βγαίνει το κραγμένη αδερφή; Από το κράξιμο που τρώει ένας γκέι όταν φαίνεται ή αποκαλύπτεται.

Πως αντιδρούν οι γκέι στο μπούλινγκ; Κάποιοι βάζουν την ουρά κάτω απ' τα σκέλια και νιώθουν πως ίσως και να αξίζουν τέτοια αντιμετώπιση. Άλλοι τα γράφουν στα παλιά τους τα παπούτσια και συνεχίζουν ακάθεκτοι. Άλλοι πάλι έχουν φάει τόσο μπούλινγκ στη ζωή τους που το αντιστρέφουν σε outing, ξεμπροστιάζουν και κράζουν οι ίδιοι τώρα πια είτε άλλους γκέι πιο κραγμένους από αυτούς είτε κρυφές αδερφές που δεν λένε να βγουν από την ντουλάπα και παντρεύονται με λευκούς γάμους, με συμβόλαια και επί πληρωμή. Άλλοι απλά δεν μπορούν να σηκώσουν το βάρος μιας τέτοιας βίαιης απόρριψης και κατακραυγής και βάζουν τέλος στη ζωή τους. Οι πιθανότητες για έναν γκέι έφηβο να αυτοκτονήσει είναι τέσσερις φορές μεγαλύτερες από αυτές ενός στρέιτ έφηβου. (Αυτό και προς απάντηση όσων λένε ότι ο γκέι ακτιβισμός είναι πλέον πολυτέλεια). Κι άλλοι από αντίδραση, όταν πια έχουν πάρει τα πάνω τους και τους παίρνει,  θα αρχίζουν να κράζουν οι ίδιοι τους στρέιτ ως κρυφές, τις κρυφές ως υποκρίτριες, τους υποκριτές ως ξεδιάντροπους κοκ.

Αν όλοι οι κρυφοί γκέι και κρυφές αδελφές, διάσημοι και μη, καλλιτέχνες, άνθρωποι των γραμμάτων, επιστήμονες αλλά και απλοί καθημερινοί άνθρωποι, πέραν πάσης υποψίας, μιλούσαν ανοιχτά και ξεκάθαρα για το ποιοι πραγματικά είναι, υποθέτω ότι θα άνοιγε η κλίμακα τόσο πολύ που πλέον κανείς δεν είχε το θράσος να τσαλαπατά την αξιοπρέπεια μιας υποφαινόμενης αδύναμης μειοψηφίας.

Ξεφώνισέ το!

Οι αιτίες που οδηγούν κάποιον να εκφοβίζει και να παρενοχλεί έναν «πιο αδύναμο» από αυτόν άνθρωπο, είναι πολλές και θα γέμιζαν από μόνες τους ένα ξεχωριστό ποστ - υποκριτική κοινωνία, επιβεβαίωση ανδρισμού, παιχνίδια ισχύος, στοχοποίηση, αντιπερισπασμός, ρητορική του μίσους, και όσα άλλα βρει και προσθέσει κανείς. Το μπούλινγκ φαίνεται να ευδοκιμεί σε κοινωνίες όπως της Αμερικής ή της Αγγλίας και της Ολλανδίας όπου οι γκέι έχουν βγει για τα καλά από την ντουλάπα και περπατούν στο δρόμο περήφανοι. Αυτό είναι που ενοχλεί. Όσο έκανα μια μικρή έρευνα σε Ελλάδα και Ολλανδία, διαπίστωσα ότι, φαινομενικά πάντα, στην Ελλάδα το μπούλινγκ δεν έχει την έξαρση που έχει σε άλλες ευρωπαϊκές χώρες. Αυτό δεν μας κάνει βέβαια μια ανεκτική κοινωνία, είναι ίσως έτσι γιατί στην Ελλάδα όλοι κρατάνε τα προσχήματα και δεν «φωνάζουν» την σεξουαλικότητα τους, αλλά την κουκουλώνουν ακριβώς για να μην δώσουν δικαιώματα για προπηλακισμούς και στενό μαρκάρισμα. Αυτό πάντως δεν είναι λύση.

Θα ήθελα από αυτήν εδώ τη στήλη να καλέσω όσους και όσες έχουν δεχθεί τέτοιου είδους απειλές και επιθέσεις, να αφήσουν ένα σχόλιο περιγράφοντας με λίγα λόγια την εμπειρία τους. Ανώνυμα αν θέλουν, αλλά με ευθύτητα και ειλικρίνεια.

ΥΓ.

Στην Αμερική το bullying, ειδικά στα σχολεία, έχει πάρει πλέον ανησυχητικές διαστάσεις, καθώς πολλοί γκέι έφηβοι δίνουν τέλος στη ζωή τους μη μπορώντας να αντέξουν τις επιθέσεις. Ο Ομπάμα έσπευσε να κάνει ειδικό διάγγελμα για το θέμα, ενώ τα προγράμματα The Trevor Project και It Gets Better προσπαθούν να δώσουν μια διέξοδο στο πρόβλημα. Πολλοί επώνυμοι έχουν σταθεί στο πλευρό των προσπαθειών αυτών, ανάμεσα τους η Madonna, η Gaga, η Kathy Griffin, η Oprah, η Alicia Keys, η Beyoncé, η Christina Aguilera, η Janet Jackson, ο Ricky Martin και άλλοι πολλοί. Ενώ η σειρά GLEE έχει κάνει σημαία της τον αγώνα κατά του ομοφοβικού bullying.

[Αντίθετα με τον Νικητιάδη, ο πρόεδρος Ομπάμα είχε το θαρρος να βγει και να υπερασπιστεί και να στηρίξει χωρίς περιστροφές τους γκέι που πυροβολούνται καθημερινά από ρητορική του μίσους, bullying και προπηλακισμούς]

[Με την ανοχή της συντηρητικής κοινης γνωμης, το ομοφοβικό μπούλινγκ γίνεται "θεσμός", ή μάλλον ήθος (με την αγγλική έννοια του όρου), επικροτείται και επιδοκιμάζεται επισήμως το να φέρεσαι στους γκέι υποτιμητικά, σαν να ειναι πολίτες Β κατηγορίας, λέει η λατρεμένη Kathy Griffin στον Larry King, καταγγέλοντας τους δεξιούς πολιτικούς και τους θρησκευτικούς ψευτοηγετες που υποδαυλίζουν το μπούλινγκ. Θεωρεί την πολιτεία υπεύθυνη για τη στοχοποίηση των γκέι και την ανοχή στο μπούλινγκ, και θυμίζει σε όλους την συγκινητική τραγική ιστορία του νεαρού ομοφυλόφιλου Matthew Shepard που δολοφονήθηκε μετά από άγριο μπούλινγκ. ]

[Οπτική παρέμβαση: Νίκος Δούλος]