Πρώτη φορά για την Τρανσυλβανία μου μίλησε με ενθουσιασμό, σε ανύποπτο χρόνο, ένας εκλεκτικός φίλος, τότε που μια οδική εκδρομή στη Ρουμανία μου φαινόταν περιττή, αφού η Κεντρική Ευρώπη πρόσφερε άπειρες, πολύ πιο «λαμπερές» επιλογές. Μετά από χρόνια, όταν η κρίση άρχισε να κάνει τα Βαλκάνια ελκυστικά, αποφασίσαμε να αφήσουμε τις προκαταλήψεις και να επισκεφτούμε το κομμάτι των Καρπαθίων που παραπέμπει άμεσα στον Κόμη Δράκουλα! Με έδρα μας το Μπρασόβ, κάναμε ένα πραγματικό ταξίδι στον χρόνο.
ΜΠΡΑΣΟΒ
Το Μπρασόβ είναι η έβδομη μεγαλύτερη πόλη της Ρουμανίας. Ιδρύθηκε τον 13ο αιώνα από Τεύτονες ιππότες και στη συνέχεια υπήρξε εμπορική αποικία των Γερμανών, των λεγόμενων Σαξόνων της Τρανσυλβανίας, οι οποίοι μάλιστα περιόριζαν τους ντόπιους έξω από τα τείχη της πόλης. Αν υπήρχε τρόπος να διακτινιστεί κάποιος εκεί, δεν θα μπορούσε ποτέ να μαντέψει σε ποια χώρα βρίσκεται. Το Μπρασόβ ή Κροστάνδη, που του ταιριάζει καλύτερα, είναι μια γερμανική πόλη στην καρδιά των Καρπαθίων. Περπατώντας στην κεντρική οδό Muresenilor με τα εντυπωσιακά κτίρια, φτάνουμε στην Piata Sfatului, στην οποία δεσπόζει το Παλιό Δημαρχείο που χτίστηκε το 1420 και σήμερα στεγάζει το Ιστορικό Μουσείο. Από το 1364 η πλατεία λειτουργούσε ως υπαίθρια αγορά και το 1545 εγκαινιάστηκε το Σπίτι των Εμπόρων, ένα μεγάλο κτίριο σε αναγεννησιακό ρυθμό, που σήμερα πουλάει σουβενίρ, όπου οι έμποροι έκαναν τις διαπραγματεύσεις τους προστατευμένοι από τον ζόρικο καιρό των βουνών. Κοιτάζοντας από την πλατεία το βουνό Tampa, θα δείτε το όνομα της πόλης γραμμένο με λευκά γράμματα, όπως... Χόλιγουντ. Το πιο χαρακτηριστικό μνημείο της πόλης είναι η Μαύρη Εκκλησία που χτίστηκε τον 15ο αιώνα και κάηκε εξωτερικά το 1689, γι' αυτό και «βαφτίστηκε» ανάλογα. Μην περιμένετε να τη δείτε και πολύ μαύρη, την έχουν καθαρίσει, εξακολουθεί όμως να είναι ο μεγαλύτερος καθολικός ναός της Ρουμανίας σε γοτθικό ρυθμό και από τους μεγαλύτερους στην Ευρώπη. Συχνά πραγματοποιούνται εκεί ρεσιτάλ εκκλησιαστικού οργάνου – αν πετύχετε κάποιο, μην το χάσατε, αξίζει. Από την πλατεία, στην οποία έγινε το τελευταίο κάψιμο μάγισσας τον Μεσαίωνα, ξεκινάει ο πεζόδρομος της Δημοκρατίας, που είναι γεμάτος café και εστιατόρια, ανάμεσά τους και κάποια με πολλές δεκαετίες στην πλάτη. Αν, πάλι, θέλετε κάτι πρόχειρο, ακολουθήστε τις ουρές που σχηματίζονται μπροστά στους τοπικούς φούρνους – δεν θα το μετανιώσετε. Η πόλη είναι φιλική και περπατιέται εύκολα, το ιστορικό κομμάτι φυσικά, γιατί κατά τα άλλα πρόκειται για μεγάλο αστικό κέντρο που διαθέτει, επίσης, αρκετούς Έλληνες κι ένα εργοστάσιο ελληνικής γαλακτοβιομηχανίας. Βρίσκεται σε ένα σημείο που εξυπηρετεί την εξερεύνηση του μεγαλύτερου μέρους της Τρανσυλβανίας και προσφέρει παροχές Κεντρικής Ευρώπης σε τιμές Βαλκανίων.
ΚΑΣΤΡΟ ΜΠΡΑΝ
Το Κάστρο Μπραν χτίστηκε το 1212, ως οχυρό, από Τεύτονες ιππότες και σήμερα το ξέρουμε όλοι ως Κάστρο του Κόμη Δράκουλα. Η σύνδεση αυτή είναι προϊόν της φαντασίας του Μπραμ Στόουκερ, που με το βιβλίο του «Δράκουλας» εξασφάλισε αιώνια άνθιση στην τουριστική βιομηχανία της Τρανσυλβανίας, η οποία έχει εκμεταλλευτεί με κάθε δυνατό τρόπο τον... αιμοσταγή μύθο. Ο Δράκουλας με την μπέρτα και τα μυτερά δόντια μπορεί να μην υπήρξε, υπήρξε όμως ο Βλαντ Γ' Τσέπες, που σημαίνει Παλουκωτής, χωρίς, πιστεύω, να χρειάζονται διευκρινίσεις. Γεννήθηκε το 1431 και το 1456 έγινε ηγεμόνας της Βλαχίας, μένοντας στην ιστορία για τη σκληρότητα με την οποία αντιμετώπιζε τους εχθρούς του, ιδίως τους Οθωμανούς. Κληρονόμησε από τον πατέρα του, Βλαντ Β', τον τίτλο του Τάγματος του Δράκου, ενός τάγματος αφιερωμένου στην καταπολέμηση της οθωμανικής απειλής, που το έμβλημά του ήταν ένας δράκος κρεμασμένος από σταυρό. Επονομάστηκε «Δράκουλας» (Draculea), που σημαίνει «γιος του δράκου» ή, αν προτιμάτε, του διαβόλου. Ο Στόουκερ τοποθέτησε τον ήρωά του στο Κάστρο Μπραν, θεωρώντας το ιδανική επιλογή, μια και είναι κλειστοφοβικό και υψώνεται μέσα σε ένα εντυπωσιακό φυσικό περιβάλλον. Στην πραγματικότητα, ο Βλαντ Γ' ενδέχεται να πέρασε εκεί λίγες νύχτες το 1462 και μάλλον δεν του ανήκε ποτέ. Λεπτομέρειες! Το κάστρο, σύμφωνα με το περιοδικό «Forbes», είναι το δεύτερο πιο ακριβό ακίνητο προς πώληση στον κόσμο, μια και ο Ντομινίκ των Αψβούργων, στον οποίο επιστράφηκε το 2006 από τη ρουμανική κυβέρνηση, αποφάσισε να το πουλήσει. Μην ανησυχείτε όμως, έχει δεσμευτεί ότι θα εξακολουθήσει να λειτουργεί ως μουσείο – τρελός είναι;
Όποια ώρα και να φτάσετε εκεί, προετοιμαστείτε για ουρές, πολλές ουρές. Από σύμπτωση, πήγαμε μεσημέρι και ήταν λίγο καλύτερα, πετύχαμε τα πούλμαν στο φαγητό. Στις παρυφές του κάστρου γίνεται χαμός. Ένα πλήθος από κιόσκια πουλάνε μερικά από τα πιο κακόγουστα σουβενίρ που μπορείτε να φανταστείτε. Είναι προτιμότερο να αγοράσετε το παραδοσιακό γλυκό colac secuiesc, που μοιάζει με κέικ στη σούβλα (!) και το ψήνουν μπροστά σας. Όσο για το κάστρο, αυτό είναι λιτό, με στενά περάσματα και μικρά δωμάτια, στα οποία εκτίθενται μερικά από τα έπιπλα της βασίλισσας Μαίρης, στα χέρια της οποίας πέρασε το 1920 και ήταν το αγαπημένο της μέρος για διακοπές και ερωτικές αταξίες, σύμφωνα με τα κουτσομπολιά. Κατά τη διάρκεια του Β' Παγκοσμίου Πολέμου, μετατράπηκε σε νοσοκομείο και από το 1957 είναι μουσείο. Έχει εσωτερική αυλή με πηγάδι και σημεία με εντυπωσιακή θέα. Σε ένα από τα δωμάτια θα δείτε και τα ρούχα που φορούσε ο Βλαντ Γ' Τσέπες σε... ταινία. Όπως και να έχει, το κάστρο είναι εξαιρετικά καλοδιατηρημένο και αξίζει μια βόλτα προς τα εκεί, αρκεί να μην έχετε κλειστοφοβία.
ΚΑΣΤΡΟ ΡΑΣΝΟΦ
Το Κάστρο Ρασνόφ δεν είναι βέβαια τόσο γνωστό, αφού ο Κόμης Δράκουλας δεν πέρασε από εκεί. Απέχει μόνο 15 χιλιόμετρα από το Μπρασόβ κι έτσι αποφασίσαμε να πάμε. Αυτό που αντικρίσαμε μας εντυπωσίασε. Το κάστρο χτίστηκε τον 14ο αιώνα για να προστατεύει την ομώνυμη πόλη από τις εισβολές των Τατάρων. Διαφέρει από τα συνηθισμένα κάστρα, γιατί έχει σχεδιαστεί ως καταφύγιο για εκτεταμένες περιόδους. Περιλαμβάνει τουλάχιστον τριάντα σπίτια και καταστήματα, εκκλησία και μουσείο. Στην ουσία, πρόκειται για ένα οχυρωμένο μεσαιωνικό χωριό. Έχει εννέα πύργους, δύο παρατηρητήρια και γύρω του υπάρχει τάφρος. Στην ιστορία του οι κάτοικοι αναγκάστηκαν να παραδοθούν μόνο μία φορά, επειδή έγινε αντιληπτό το πέρασμα από το οποίο ανεφοδιάζονταν με νερό. Τελευταία φορά χρησιμοποιήθηκε κατά την επανάσταση του 1848 και το 1954-6 ανακαινίστηκε εξ ολοκλήρου. Περπατώντας κανείς στο κάστρο ταξιδεύει στον Μεσαίωνα – μέχρι σήμερα δεν έχω συναντήσει κάτι παρόμοιο. Έτσι εξηγείται και το γεγονός ότι συχνά χρησιμοποιείται για τα γυρίσματα ταινιών.
Δεν ήταν μόνο το κάστρο που άξιζε την επίσκεψή μας. Οδηγώντας μέσα στα βουνά, συναντήσαμε πολλές φορές Tσιγγάνους που πουλούσαν άγρια φρούτα του δάσους. Στο πάρκινγκ του κάστρου υπήρχαν πάγκοι με χειροποίητα καλαθάκια από καλάμι γεμάτα άγριες φράουλες, μύρτιλα και βατόμουρα. Ένας παππούς έπαιζε ακορντεόν, ο γιος και ο εγγονός του πουλούσαν αυτοσχέδια μπούμερανγκ σε σχήμα σταυρού κι ένα τρενάκι περίμενε να ανεβάσει τους επισκέπτες στο κάστρο. Ήταν, όμως, ένα τρενάκι αλλιώτικο από τα άλλα. Επειδή η ανηφόρα που οδηγούσε στο κάστρο ήταν απότομη, το τρενάκι το έσερνε ένα... τρακτέρ! Με αυτόν το θεαματικό τρόπο φτάσαμε μέχρι την τάφρο και, βέβαια, επιστρέφοντας τιμήσαμε τα λαχταριστά φρούτα και αγοράσαμε μπούμερανγκ για τα πιτσιρίκια της παρέας. Το Κάστρο Ρασνόφ συγκαταλέγεται στις ωραιότερες στιγμές του ταξιδιού κι αν έχετε χρόνο για ένα μόνο κάστρο, αφήστε τον Δράκουλα για άλλη φορά.
ΣΙΓΚΙΣΟΑΡΑ
Η Σιγκισοάρα είναι μία από τις ελάχιστες αυθεντικές μεσαιωνικές πόλεις της Ευρώπης και έχει χαρακτηριστεί Μνημείο Παγκόσμιας Πολιτιστικής Κληρονομιάς από την UNESCO. Χτίστηκε από Γερμανούς τεχνίτες και εμπόρους, τους γνωστούς μας Σάξονες της Τρανσυλβανίας, και ήταν πόλη με σημαντικό στρατηγικό και εμπορικό ρόλο για αιώνες. Είναι σχεδόν άθικτη από τον 16ο αιώνα, έχει λιθόστρωτα δρομάκια και εννέα πύργους. Ανάμεσά τους και ο Πύργος του Ρολογιού στην πλατεία του Κάστρου, ο οποίος χτίστηκε το 1360 και έχει ύψος 64 μέτρα. Φτάνοντας στην πλατεία, εντυπωσιασμένοι από την ομορφιά της, καθίσαμε να πιούμε έναν καφέ. Ο γιος μου παρήγγειλε ένα «Τσάι του Δράκουλα» κι ενώ αναρωτιόμαστε πώς βρέθηκε ο Δράκουλας πάλι μπροστά μας, διαπιστώσαμε πως είχαμε αράξει στο... σπίτι του! Ο Βλαντ Τσέπες γεννήθηκε στη Σιγκισοάρα το 1431 και έζησε εκεί μέχρι το 1435. Σήμερα, το ισόγειο του σπιτιού του είναι εστιατόριο και ο πρώτος όροφος στεγάζει το Μουσείο Όπλων, οπότε είχαμε την ευκαιρία να δούμε ένα σπίτι στο οποίο πραγματικά έζησε ο εθνικός –κατά πολλούς, μέχρι σήμερα– ήρωας της Ρουμανίας. Μια βόλτα στην κορυφή του λόφου με την εκκλησία και το κοιμητήριο επιβάλλεται, όχι μόνο για την ωραία θέα. Για να φτάσετε εκεί θα χρησιμοποιήσετε μια σκεπαστή σκάλα με ξύλινη οροφή, μέσα από τις σανίδες της οποίας τρυπώνουν οι ακτίνες του ήλιου. Η Σιγκισοάρα είναι πολύχρωμη και πανέμορφη, περπατιέται εύκολα και αξίζει να της αφιερώσετε χρόνο. Όσο για το «Τσάι του Δράκουλα», απλώς περιέχει γρεναδίνη.
KΑΣΤΡΟ ΠΕΛΕΣ
Aς ξεκαθαρίσουμε κάτι: το Κάστρο Πέλες δεν είναι κάστρο, είναι παλάτι και μάλιστα εντυπωσιακό. Τώρα, γιατί το αποκαλούν κάστρο, θα σας γελάσω. Ίσως για να ταιριάζει με τα υπόλοιπα. Το Κάστρο Πέλες, λοιπόν, πήρε το όνομά του από το ποτάμι, δίπλα στο οποίο βρίσκεται. Ξεκίνησε να χτίζεται το 1873 ως εξοχική κατοικία του πρώτου βασιλιά της Ρουμανίας, Καρόλου Α', εγκαινιάστηκε στις 7/10/1879, αλλά ολοκληρώθηκε το 1914, έτος κατά το οποίο πέθανε και ο βασιλιάς. Μπορεί εκείνος να μην το χάρηκε, το χαίρονται όμως οι χιλιάδες επισκέπτες του. Η πρώτη εικόνα που αντικρίσαμε ήταν ενδεικτική αυτού που θα ακολουθούσε. Το παλάτι ξεπρόβαλε σαν ψεύτικο μέσα από την οργιώδη βλάστηση που το περιβάλλει. Οι κήποι του, εξίσου θεαματικοί, είναι γεμάτοι σιντριβάνια και αγάλματα. Το παλάτι, έργο του Αυστριακού αρχιτέκτονα Wilhelm von Doderer, είναι αναγεννησιακού ρυθμού και έχει 160 δωμάτια. Τα υλικά που έχουν χρησιμοποιηθεί είναι πέτρα, τούβλο, ξύλο και μάρμαρο. Σύμφωνα με το ημερολόγιο της βασίλισσας Ελισάβετ, κατά τη διάρκεια της κατασκευής του ακούγονταν 14 διαφορετικές γλώσσες, ανάμεσά τους και η ελληνική, αφού Έλληνες –και Αλβανοί– ήταν οι τεχνίτες της πέτρας. Το κάστρο δεν είναι απλώς πολυτελές, αλλά και πρωτοποριακό για την εποχή του. Ήταν το πρώτο στην Ευρώπη με ηλεκτρικό ρεύμα –είχαν κατασκευάσει μονάδα παραγωγής ενέργειας–, κεντρική θέρμανση και κεντρικό σύστημα καθαριότητας με ηλεκτρική σκούπα! Διαθέτει, επίσης, πολυτελέστατη ιδιωτική αίθουσα κινηματογραφικής προβολής, για τη δημιουργία της οποίας κλήθηκαν, σύμφωνα με την ξεναγό –όρκο δεν παίρνω– οι αδελφοί Λιμιέρ. Επισκέψιμα σήμερα είναι 35 δωμάτια, ανάμεσά τους η Βιβλιοθήκη, με βιβλία μεγάλης αξίας, η Αίθουσα Μουσικής, με ένα εντυπωσιακό πιάνο, και το Μικρό και Μεγάλο Οπλοστάσιο με συνολικά 4.000 εκθέματα, όπως πανοπλίες και όπλα εποχής. Ο Κάρολος Α' ήταν μερακλής, έτσι έβαλε να του φτιάξουν και τρία δωμάτια με... θέμα, το Γαλλικό, το Τούρκικο και το Μαυριτανικό, τα οποία είναι εξ ολοκλήρου αυθεντικά. Το παλάτι έχει υψηλής αισθητικής ξυλόγλυπτα και βιτρό, μοναδικούς πολυελαίους και διαθέτει μία από τις καλύτερες συλλογές τέχνης στην Ανατολική και Κεντρική Ευρώπη, με περισσότερα από 2.000 έργα. Κατά τη διάρκεια του κομμουνιστικού καθεστώτος, εκτός από τον Τσαουσέσκου, που το... τιμούσε με την παρουσία του, εκεί φιλοξενήθηκαν ο Νίξον, ο Φορντ αλλά και ο Αραφάτ και φυσικά ο Καντάφι. Σήμερα ανήκει στον τελευταίο βασιλιά της Ρουμανίας, τον Μιχαήλ, στον οποίο παραχωρήθηκε μετά την πτώση του κομμουνισμού. Το Κάστρο Πέλες βρίσκεται στη Σινάια, φημισμένο χειμερινό θέρετρο που το καλοκαίρι δεν μας φάνηκε ιδιαίτερα ενδιαφέρον, αν και διαθέτει κάποιες παλιές βίλες που αξίζουν τον κόπο. Η Τρανσυλβανία, γενικότερα, είναι ένας τόπος μαγικός, τα Καρπάθια σε υποβάλλουν με την αγριάδα τους και οι οικισμοί σε ταξιδεύουν στον Μεσαίωνα. Μια εκδρομή με το αυτοκίνητο θα σας πείσει – ο Κόμης Δράκουλας, πραγματικά, είναι το λιγότερο!
σχόλια