Σύμφωνα με τη Morgan Stanley η τεχνολογική αυτοματοποίηση, η ρομποτοποίηση της εργασίας για να είμαστε πιο ακριβείς, θα εξοικονομεί για λογαριασμό της βιομηχανίας περί τα 168 δις δολάρια σε ετήσια βάση. Τι σημαίνει αυτό για τους ανθρώπους; Σε απλούστατα μαθηματικά ότι ο μισός πληθυσμός που εργάζεται στην παγκόσμια βιομηχανία - και όχι μόνο την αποκαλούμενη βαριά - θα μείνει άνεργος.
Ας υποθέσουμε ότι αυτό δεν είναι ένα εξαιρετικά δυσοίωνο σενάριο για το εργασιακό μέλλον Ευρώπης, Αμερικής και λοιπού πλανήτη. Ας το προσεγγίσουμε σαν ένα παιχνίδι του μυαλού, μια διανοητική άσκηση αναφορικά με το τι θα κάναμε αν - όχι δεν χρειαζόταν -, αλλά δεν μπορούσαμε να δουλέψουμε. Ότι η ανεργία ήταν κάτι ξεπερασμένο ως λέξη και είχαμε περάσει στο επόμενο στάδιο: σ' εκείνο το σημείο, κατά το οποίο η ανθρωπότητα υποφέρει σοβαρά από αυτό που αποκαλείται "απραξία προκληθείσα από τεχνολογική υπεροχή". Τι θα κάναμε;
Ο Andy Stern είναι πρώην πρόεδρος της Διεθνούς Ένωσης Τεχνικών Εργατών που σήμερα εκπροσωπεί γύρω στα 2 εκ. εργάτες σε Ηνωμένες Πολιτείες και Καναδά. Ο Stern το 2010 εγκατέλειψε το πόστο του για να δεχθεί μία θέση επιστημονικού συνεργάτη στο Πανεπιστήμιο Κολούμπια και από εκεί έκτοτε υποστηρίζει ότι η αυτοματοποίηση μέσα στα επόμενα χρόνια θα φέρει την απόλυτη αναρχία τόσο στην αγορά εργασίας, όσο και στις βασικές δομές της κοινωνίας.
Άνθρωποι με πτυχία, σπουδές και προσόντα δεν πρόκειται να καταφέρουν ούτε τα μισά από αυτά που κατάφεραν οι γονείς τους και αυτό δεν είναι δικό τους λάθος. Η πιθανότητα να βρει κάποιος δουλειά που θα του εξασφαλίζει αξιοπρεπή διαβίωση, ασφαλιστική κάλυψη και συνταξιοδότηση συρρικνώνεται κάθε μέρα που περνάει.
Όπως τονίζει και στο τελευταίο του βιβλίο "Raising the Floor" δεν καταστροφολογεί. Μιλά για μια πραγματικότητα που έρχεται με ταχύτατους ρυθμούς, θα ενσκήψει πρώτα στην Αμερική και μετά θα αναγκάσει και τον υπόλοιπο πλανήτη σε αναπροσαρμογή του πλαισίου που μέχρι σήμερα ορίζει την εργασιακή μας ζωή.
"Εκτιμώ ότι αν οι εργαζόμενοι δεν αντιδράσουν τώρα σ' αυτό που συμβαίνει, ναι, έτσι θα εξελιχθούν τα πράγματα. Το 50% των Αμερικανών ήδη ομολογούν ότι δεν έχουν καμία πίστη σ' αυτό με το οποίο μεγαλώσαμε πιστεύοντας: στο αμερικανικό όνειρο. Δεν υπάρχει κάτι τέτοιο. Άνθρωποι με πτυχία, σπουδές και προσόντα δεν πρόκειται να καταφέρουν ούτε τα μισά από αυτά που κατάφεραν οι γονείς τους και αυτό δεν είναι δικό τους λάθος. Η πιθανότητα να βρει κάποιος δουλειά που θα του εξασφαλίζει αξιοπρεπή διαβίωση, ασφαλιστική κάλυψη και συνταξιοδότηση συρρικνώνεται κάθε μέρα που περνάει. Ενώ έχουμε όλες τις πηγές και τα εφόδια για να μη μας συμβεί κάτι τέτοιο, έχουμε τεράστιο πρόβλημα επιμερισμού της εργασίας που θα μας στείλει ακριβώς σ' αυτό το σημείο", εξήγησε σε πρόσφατη συνέντευξη του ο Στερν.
Και συνεχίζει ακόμη πιο κατηγορηματικά σε τόνο που θυμίζει κάτι από το αφηγηματικό πλαίσιο των δυστοπικών "Αγώνων Πείνας".
"Είναι ζωτικό να εξασφαλιστεί ένα παγκόσμιο βασικό εισόδημα για κάθε πολίτη, κάθε μήνα, ακριβώς στη λογική της κοινωνικής ασφάλισης. Ένας άνευ όρων αδιαπραγμάτευτος μισθός. Ο λόγος που καθιστά απολύτως αναγκαίο κάτι τέτοιο είναι γιατί τώρα γινόμαστε κοινωνοί της τεχνολογικής διαδικασίας που όλο και επιταχύνεται και πρόκειται να επιφέρει μία τέτοια αλλαγή που θα εξαφανίσει όλους τους εργαζόμενους, εξοντώνοντας όχι μόνο τις καριέρες, αλλά και το δικαίωμα τους στην εργασία. Ένας σημαντικός αριθμός θέσεων εργασίας που τώρα διαχειρίζονται και φέρνουν εις πέρας άνθρωποι, θα καταληφθεί από μηχανές και τεχνητή νοημοσύνη και μέχρι το τέλος της δεκαετίας θα αφανιστούν περί τα 5 εκ. θέσεων εργασίας, κυρίως εξαιτίας της τεχνολογικής εξέλιξης", εξηγεί ο Stern και συνεχίζει ακόμη πιο ανήσυχος:
"Είδαμε ήδη τις συνέπειες του Uber στους αυτοκινητιστές του Πίτσμπουργκ που έμειναν χωρίς δουλειά και σε 5 με 6 χρόνια, θα δούμε να συμβαίνει το ίδιο σε όλη την Ευρώπη. Στις ΗΠΑ, το πιο διαδεδομένο επάγγελμα σε 29 πολιτείες είναι ο αυτοκινητιστής. Περίπου 3,5 εκ. άνθρωποι είναι οδηγοί και άλλα 5 εκ. κάνουν εργασίες που κατά κάποιο τρόπο συνδέονται με αυτό το επάγγελμα. Με λίγα λόγια, ένα τσουνάμι αλλαγών έρχεται καταπάνω μας, οπότε το ερώτημα είναι διττό. Το ένα είναι πώς η Αμερική -και εν συνεχεία ο υπόλοιπος κόσμος- θα βιώσει αυτή τη μετάβαση σε μία εποχή με ελάχιστες θέσεις εργασίας, κυρίως σε ανθρώπους της μεσαίας τάξης. Τι πολιτικές θα μας οδηγήσουν ομαλά σε αυτή τη μετάβαση; Και δεύτερον, πώς πιστεύουμε ότι θέλουμε να καταλήξει όλο αυτό; Επιμένω για τη θέσπιση βασικού μηνιαίου επιδόματος, όχι ως υποκατάστατο της εργασίας, αλλά ως συμπλήρωμα που θα εγγυάται την οικονομική ασφάλεια και την αγοραστική δύναμη. Το ζητούμενο είναι ακόμη και στην καρδιά της κρίσης να επιτρέπεις τις ιδέες για επιχειρηματικότητα, την όρεξη για ρίσκο και όχι την μετατροπή του κόσμου που ζούμε σε ένα σκηνικό που θα θυμίζει τους Αγώνες Πείνας".
Με στοιχεία από το Vox.com
σχόλια