Η ιδέα για την επίσκεψη στα γραφεία μιας θρησκευτικής εφημερίδας ήρθε όταν κατά τη διάρκεια διαφημιστικού διαλείμματος στην τηλεόραση ένιωσα να βομβαρδίζομαι από σποτάκια που προβάλλουν θρησκευτικές εφημερίδες, ρίχνοντας το βάρος όχι τόσο στη θεματολογία αλλά στα δώρα που προσφέρουν, τα οποία είναι συνήθως θεολογικά βιβλία, μεγάλα επιτοίχια ημερολόγια με τους αγίους της ορθόδοξης πίστης και μουσικές συλλογές με εκκλησιαστικούς ύμνους ή παραδοσιακά τραγούδια.
Πρόσφατα, επίσης, δημοσιεύτηκε ερεύνα της ΕΛΣΤΑΤ αναφορικά με τον Τύπο, η οποία δείχνει πτώση στις πωλήσεις εφημερίδων και περιοδικών μέσα σε δύο χρόνια (με την πτώση να είναι πιο ισχυρή στα περιοδικά), ενώ τα μόνα έντυπα που ανέβασαν τις πωλήσεις τους είναι τα θρησκευτικού περιεχομένου. Πιο συγκεκριμένα, πέρσι παρατηρήθηκε αύξηση των πωλήσεων των θρησκευτικών εφημερίδων κατά 410,1% σε σχέση με την περίοδο 2014-2015. Η σχετική έρευνα φούντωσε ακόμα περισσότερο την περιέργειά μου. Γιατί να έχουμε ανάγκη μια θρησκευτική εφημερίδα σήμερα; Ποια μπορεί να είναι θεματολογία μιας τέτοιας εφημερίδας; Σχολιάζουν την επικαιρότητα (οι περισσότερες είναι εβδομαδιαίες ή κυκλοφορούν ανά δεκαπενθήμερο) ή περιορίζονται σε εκκλησιαστικά και θεολογικά θέματα; Η ρητορική τους είναι φοβική ή εκμοντερνισμένη και χαλαρή; Και το κυριότερο: ασκούν κριτική στην Εκκλησία;
Από τις πιο δημοφιλείς θρησκευτικές εφημερίδες αυτήν τη στιγμή στη χώρα είναι η «Ορθόδοξη Αλήθεια» που εκδίδεται από τον όμιλο Δημοκρατικός Τύπος Α.Ε. Κυκλοφορεί κάθε Τετάρτη στα περίπτερα όλης της χώρας με τιράζ περί τα 20.000 αντίτυπα και κοστίζει €1,50 (με προσφορές €3,50). Αποφάσισα να επισκεφτώ τα γραφεία της για να μου λύσει τις απορίες ο διευθυντής της Δημήτρης Ριζούλης, καθώς και οι υπόλοιποι συνεργάτες της εφημερίδας.
Όταν η Εκκλησία λέει ότι η ομοφυλοφιλία είναι αμαρτία, εμείς δεν μπορούμε να πούμε ότι δεν είναι. Εξηγούμε στον κόσμο τι λέει η Εκκλησία για κάθε ζήτημα, ποιος είναι ο σωστός και ο λάθος δρόμος, χωρίς να απορρίπτουμε τον αμαρτωλό, τον ομοφυλόφιλο ή τον οποιονδήποτε, γιατί κι εκείνος, την τελευταία στιγμή, μπορεί να μετανοήσει και να πάει στον παράδεισο.
Θα είμαι ειλικρινής. Στο μυαλό μου είχα χτίσει μια στερεοτυπική εικόνα και για τα γραφεία και για τους ανθρώπους της εφημερίδας. Ωστόσο, ένα παράδοξο με το οποίο αστειεύονται και οι ίδιοι οι συντάκτες της «Ορθόδοξης Αλήθειας» είναι το «καλωσόρισμα» στα γραφεία της. Η «Ορθόδοξη Αλήθεια» ανήκει στον ίδιο όμιλο με τις εφημερίδες «Δημοκρατία», «Εστία» (πέρασε στον όμιλο το 2015) και «Espresso». Με την τελευταία, οι συντάκτες της «Ορθόδοξης Αλήθειας» μοιράζονται το γραφείο, κάτι που κάνει τον διάκοσμο (και σίγουρα τη συνύπαρξη) στο γραφείο αρκετά σουρεάλ. Στον έναν τοίχο βλέπει κανείς, τυπωμένες σε ένα απλό φύλλο Α4, φωτογραφίες των συντακτών της «Espresso» με διάφορες tv περσόνες, όπως η Σάσα Σταμάτη και η Κατερίνα Καινούριου, και λίγο παραδίπλα, επίσης τυπωμένες, εικόνες αγίων.
Εκτός από αυτό, η συντάκτρια που με υποδέχτηκε στην πόρτα ήταν μια νέα κοπέλα, προσεγμένη, ντυμένη σεμνά, αλλά σύγχρονα, και μάλιστα με στρασάκι στη μύτη. Το παρατήρησα, καθώς είχα δυσάρεστη εμπειρία παλιότερα σε εργασιακό χώρο (που δεν ήταν θρησκευτική εφημερίδα), όπου κάθε μέρα κάποιος θα έκανε σχόλιο για τον «χαλκά» στη μύτη μου, και θεώρησα αρκετά προοδευτικό το λουκ της συναδέλφου. Η μεγαλύτερη έκπληξη, ωστόσο, που κατέρριψε κάθε εμφανισιακό κλισέ, με περίμενε όταν συνάντησα τον διευθυντή της «Ορθόδοξης Αλήθειας», Δημήτρη Ριζούλη. Περίμενα έναν άνδρα μεγάλης ηλικίας, ίσως και άνω των 60, με αραιά μαλλιά, παλιακό καφέ κουστούμι και κάποια συντηρητική γραβάτα. Αν' αυτού αντίκρισα έναν νέο άνδρα, που, αν τον έβλεπα σε ένα καφέ, δεν θα μπορούσα να διανοηθώ ότι είναι διευθυντής θρησκευτικού εντύπου. Μόλις 40, ντυμένος κομψά και σύγχρονα, ευφραδής και με πολλή ενέργεια και όρεξη να μιλήσει για το «παιδί του», την εφημερίδα που ξεκίνησε από ένα 8σέλιδο θρησκευτικό έντυπο στην εφημερίδα «Δημοκρατία» (της οποίας ο κ. Ριζούλης είναι επίσης διευθυντής έκδοσης) και αυτονομήθηκε με ρίσκο, 2,5 χρόνια πριν. Μένει να δω αν οι απόψεις που εκφράζει η εφημερίδα υπό τη διοίκησή του είναι το ίδιο σύγχρονες.
«Κατά τη γνώμη μου, οι εφημερίδες είναι λαϊκά έντυπα, υπό την έννοια ότι σε αυτές πρέπει να μπορούν να έχουν πρόσβαση όλες οι ηλικίες, άνδρες, γυναίκες, οι πάντες. Μια θρησκευτική εφημερίδα, βέβαια, οφείλει να έχει υψηλό επίπεδο και στη γλώσσα που χρησιμοποιεί και στην ποιότητα των θεμάτων της. Πρέπει, όμως, να είναι δοσμένα με τέτοιον τρόπο ώστε να γίνονται κατανοητά από όλους. Η θεολογία έχει πολλές δυσνόητες πτυχές, γι' αυτό κι εμείς δεν δημιουργήσαμε μια εφημερίδα που πάει να διδάξει θεολογία αλλά ένα έντυπο που ανακαλύπτει ιστορίες ανθρώπων και μέσω αυτών προβληματίζει τους αναγνώστες, τους δίνει χαρά και τους ενημερώνει». Κάπως έτσι ξεκινά να αφηγείται την ιστορία της «Ορθόδοξης Αλήθειας» ο Δημήτρης Ριζούλης, αφού πρώτα με έχει προτρέψει να καπνίσω ελεύθερα αν θέλω, καθώς στα γραφεία του ομίλου επιτρέπεται το κάπνισμα.
«Παρότι ζούμε σε μια εποχή με πολλά προβλήματα, οικονομικά, κοινωνικά και ψυχολογικά, στο τέλος της ανάγνωσης η γεύση πρέπει να είναι γλυκιά. Γι' αυτό φτιάξαμε μια αισιόδοξη εφημερίδα, όπως άλλωστε είναι και ο ίδιος ο πυρήνας της πίστης μας. Δεν υπάρχει απελπισία για τίποτα, χάρη στην ελπίδα της μετά θάνατον ζωής και της συγχώρεσης του ανθρώπου. Αυτός είναι ο λόγος που έχουμε ανάγκη μια θρησκευτική εφημερίδα σήμερα» συνεχίζει ο Δημήτρης, αφού του έχω εκφράσει ήδη την πρώτη μου απορία. Με ενημερώνει επίσης ότι η εφημερίδα εστιάζει στην ίδια την πίστη –άλλωστε κυκλοφορεί με το κατά κοινή ομολογία έξυπνο τσιτάτο «Η εφημερίδα για πιστούς αναγνώστες»– περισσότερο, παρά στα διοικητικά της Εκκλησίας. Γι' αυτόν ακριβώς τον λόγο είναι και μια εφημερίδα που απευθύνεται σε όλους τους πιστούς, χωρίς να εξαρτάται από κανέναν. Αυτό σημαίνει, λοιπόν, ότι είναι μια εφημερίδα με κριτική διάθεση απέναντι σε εκκλησιαστικά ζητήματα;
«Η εφημερίδα δεν κυκλοφορεί σε συνεργασία με την Εκκλησία και δεν ζητήσαμε από κανέναν τίποτα, ακριβώς για να μπορούμε να λέμε ελεύθερα τη γνώμη μας για τα πάντα. Θα έλεγα ότι υπήρξαμε, και είμαστε ακόμα, αρκετά επικριτικοί όσον αφορά τα διοικητικά της Εκκλησίας αλλά και αποφάσεις που μας αφορούν, όπως η διδασκαλία των θρησκευτικών – είμαστε αιχμηροί. Η "Ορθόδοξη Αλήθεια" έχει συγκεκριμένες θέσεις και τις υπερασπίζεται ακόμα και αν πρέπει να έρθει σε αντιπαράθεση με τη διοικούσα Εκκλησία. Γιατί και αυτή αποτελείται από ανθρώπους, οι οποίοι μπορεί να κάνουν λάθη. Εμείς ασκούμε κριτική που είναι μεν καλοπροαίρετη αλλά και δεδομένη. Δεν έχουμε βγάλει μία εφημερίδα που να λέει ότι όλα στην Εκκλησία είναι καλά. Από ζητήματα άκρως θεολογικά μέχρι θέματα της καθημερινότητας, έχουμε στενοχωρήσει πολλές φορές μητροπολίτες, είτε γιατί ήταν υπερβολικά αυστηροί είτε γιατί θεωρούμε πως η γλώσσα της Εκκλησίας είναι υπερβολικά διπλωματική, με αποτέλεσμα να μην ξεκαθαρίζει τη θέση της. Έχουμε άποψη» εξηγεί ο Δημήτρης Ριζούλης κι εγώ νιώθω αρκετά άνετα έτσι ώστε να ανάψω το πρώτο μου τσιγάρο.
Στον έναν τοίχο βλέπει κανείς, τυπωμένες σε ένα απλό φύλλο Α4, φωτογραφίες των συντακτών της «Espresso» με διάφορες tv περσόνες, όπως η Σάσα Σταμάτη και η Κατερίνα Καινούριου, και λίγο παραδίπλα, επίσης τυπωμένες, εικόνες αγίων.
— Έχετε φτιάξει μια εφημερίδα που απευθύνεται σε πιστούς. Συγκεκριμένα, όπως ανέφερες πριν, σε όλους τους πιστούς. Πιστός μπορεί να είναι και ένας άνθρωπος με διαφορετικό σεξουαλικό προσανατολισμό, ένας ομοφυλόφιλος, μια τρανς γυναίκα, γενικά άνθρωποι που πιστεύεται ότι η Εκκλησία δεν τους δέχεται στους κόλπους της. Απευθύνεται σε αυτούς η «Ορθόδοξη Αλήθεια»; Θα μπορούσε να φιλοξενήσει ποτέ ένα θέμα που να τους αφορά;
Η εφημερίδα απευθύνεται σε όλους. Από κει και πέρα, υπάρχει γραμμή για τα πάντα, η δική μας γραμμή, όπως προανέφερα, και υπάρχει κι ένα ευρύτερο ζήτημα που δεν είναι θέμα γραμμής: το τι πιστεύει και τι δεν πιστεύει η Εκκλησία. Αυτή είναι μια διαχωριστική γραμμή που εμείς δεν μπορούμε να την περάσουμε. Όταν η Εκκλησία λέει ότι η ομοφυλοφιλία είναι αμαρτία, εμείς δεν μπορούμε να πούμε ότι δεν είναι. Εξηγούμε στον κόσμο τι λέει η Εκκλησία για κάθε ζήτημα, ποιος είναι ο σωστός και ο λάθος δρόμος, χωρίς να απορρίπτουμε τον αμαρτωλό, τον ομοφυλόφιλο ή τον οποιονδήποτε, γιατί κι εκείνος, την τελευταία στιγμή, μπορεί να μετανοήσει και να πάει στον παράδεισο.
— Δηλαδή, δεν θα μπορούσε να υπάρξει ένα άρθρο στην εφημερίδα σας που να υποστηρίζει ότι η ομοφυλοφιλία δεν είναι αμαρτία;
Όχι, θα έλεγε το αντίθετο. Ασκούμε κριτική στα της Εκκλησίας αλλά όχι στα πιστεύω της. Πρόκειται για τη διδασκαλία της Εκκλησίας που δεν πηγάζει από το τι λέω εγώ, τι λέει ο αρχιεπίσκοπος, τι λέει ο τάδε μητροπολίτης, αλλά από όσα έχουν υποστηρίξει ο Χριστός, οι απόστολοι, οι οικουμενικές σύνοδοι, οι άγιοι και οι Πατέρες. Όλη αυτή η λεγόμενη εκκλησιαστική παράδοση δεν αλλάζει ούτε αλλοιώνεται με το πέρασμα των χρόνων. Άρα, σε αυτά τα θέματα δεν τίθεται ζήτημα κριτικής. Αν ασκήσω κριτική σε αυτά σημαίνει ότι δεν πιστεύω.
Η κριτική μπορεί να ασκηθεί σε άλλο κομμάτι, που έχει να κάνει με την καθημερινότητα. Για παράδειγμα, αν ένας μητροπολίτης προβεί σε μια ενέργεια που υποτιμά έναν ομοφυλόφιλο, θα μπορούσε να ασκηθεί κριτική, αλλά όσον αφορά το αν η ομοφυλοφιλία είναι αμαρτία ή όχι, για εμάς δεν τίθεται θέμα. Είναι δεδομένο ότι ακολουθούμε τη διδασκαλία της Εκκλησίας.
— Επομένως, θα μπορούσε κάποιος συντάκτης σας να ασκήσει με ένα άρθρο του αρνητική κριτική στις δηλώσεις κάποιου μητροπολίτη που καταφέρονται ενάντια σε κάποια από τις προαναφερθείσες κοινωνικές ομάδες;
Εξαρτάται από το ποιος θα έλεγε τι και πώς. Οι άνθρωποι τις Εκκλησίας πρέπει να λένε αλήθειες, να πουν στον ομοφυλόφιλο «αυτό που κάνεις, είναι αμαρτία», με έναν τρόπο όμως που να βγάζει αγάπη και να δείχνει ότι αυτό τον άνθρωπο θέλεις να τον φέρεις κοντά σου για να του το εξηγήσεις και όχι να του πεις «κολασμένε, καταδικάζεσαι!». Η Εκκλησία πρέπει να εκπέμπει αγάπη, ακόμα και όταν λέει σκληρές αλήθειες ή στενοχωρεί τους ανθρώπους.
— Με την πολιτική ασχολείστε; Σχολιάζετε την πολιτική επικαιρότητα;
Ελάχιστα. Ασχολούμαστε μόνο με πολιτικές αποφάσεις που έχουν να κάνουν με την Εκκλησία. Τα υπόλοιπα δεν μας αφορούν καθόλου.
— Ωστόσο, κυκλοφορήσατε μια καυτή πολιτικά περίοδο για τη χώρα και σχεδόν ταυτόχρονα με την άνοδο του ΣΥΡΙΖΑ στην εξουσία. Πρόκειται για μια αριστερή κυβέρνηση που τους πρώτους μήνες της διακυβέρνησής της μέλη της ήρθαν σε αντιπαράθεση με την Εκκλησία. Πώς σχολιάσατε τις εξελίξεις αναφορικά πάντα με τα θέματα που σας αφορούν, καθώς και την πιο ήπια στάση της σήμερα;
Στην αρχή ήμασταν πολύ επιφυλακτικοί με τον ΣΥΡΙΖΑ, στη συνέχεια εκφράσαμε τη θετική μας έκπληξη που ο ΣΥΡΙΖΑ διαχειρίστηκε πολλά πράγματα ήπια και με σεβασμό. Όταν ο Νίκος Φίλης πήγε να ανοίξει μέτωπο και κοντραρίστηκε με την Εκκλησία τού επιτεθήκαμε σκληρά. Η γνώμη μας είναι ότι σε θέματα που την αφορούν η Εκκλησία πρέπει να έχει λόγο. Δεν είπαμε να συγκυβερνά αλλά να μην την αγνοούν. Αυτή είναι η θέση μας.
Πιστεύω, ωστόσο, ότι η πλειονότητα των ανθρώπων που πιστεύουν και πηγαίνουν στην εκκλησία δεν επηρεάζεται στις πολιτικές της αποφάσεις από τα θρησκευτικά της πιστεύω – εκτός αν μιλάμε για κάτι ακραίο. Αλλά πιστεύω ότι τον ΣΥΡΙΖΑ τον έκανε κυβέρνηση και ένα μεγάλο μέρος ανθρώπων της Εκκλησίας που πίστεψε σε κάτι διαφορετικό και ο Τσίπρας αντιλήφθηκε ότι η Εκκλησία δεν μπορεί να είναι εχθρός του. Ως ΣΥΡΙΖΑ του 4% τη θεωρούσε ιδεολογικό εχθρό, όταν όμως έγινε μαζικότερο κόμμα και από το 4% πήγε στο 30%, κατάλαβε ότι σε αυτό το ποσοστό περιλαμβάνονται πολλοί άνθρωποι θρησκευόμενοι. Άργησε να αποβάλει διάφορα ταμπού και ιδεοληψίες της αριστεράς σε σχέση με την Εκκλησία. Θα φέρω ως παράδειγμα τον Μανώλη Γλέζο, σύμβολο της αριστεράς. Είναι από τους Έλληνες που σέβονται όσο κανένας άλλος την Εκκλησία. Αυτός είναι ο δρόμος. Αριστερά και εκκλησία δεν είναι απέναντι.
— Παράλληλα, αυτή την περίοδο, σε ευρωπαϊκό επίπεδο, η τρομοκρατία είναι σε έξαρση. Πώς αντιμετωπίζετε γεγονότα, όπως η άνοδος του Ισλαμικού Κράτους, σε θρησκευτικό επίπεδο;
Θα ασχοληθούμε μόνο αν γίνει μια επίθεση ξεκάθαρα κατά των χριστιανών, όπως έγινε πρόσφατα στην Αίγυπτο. Κατά τ' άλλα, δεν ασχολούμαστε με τις τρομοκρατικές ενέργειες του Ισλαμικού Κράτους, δεν είναι αυτός ο ρόλος της εφημερίδας μας. Ωστόσο δεν έχουμε ακραίες απόψεις. Δεν μπορεί να είναι όλοι οι μουσουλμάνοι κακοί. Οι ίδιοι οι μουσουλμάνοι είναι διχασμένοι. Υπάρχει το εξτρεμιστικό κομμάτι και οι πιο μετριοπαθείς που καταδικάζουν τους εξτρεμιστές. Όπως και να έχει, όμως, είναι υπαρκτός ο κίνδυνος να γίνει στην Ευρώπη ένας θρησκευτικός πόλεμος. Αυτήν τη στιγμή στον μουσουλμανικό κόσμο η θρησκεία χρησιμοποιείται για να προωθηθούν άλλα συμφέροντα. Φυσικά, το ίδιο είχε κάνει και η Δύση στο παρελθόν και είναι εξίσου καταδικαστέο. Αυτό δεν σημαίνει ότι κάθε μουσουλμάνος που είναι εδώ είναι επικίνδυνος. Μια πραγματικότητα που δεν μπορούμε να παραγνωρίσουμε, ωστόσο, είναι ότι η ισλαμική θρησκεία έχει αρκετές διαστάσεις που προτρέπουν σε βία. Δεν απορρίπτουμε κανέναν, αλλά είμαστε υποχρεωμένοι να έχουμε τα μάτια μας ανοιχτά.
— Πώς αντιμετωπίζετε το προσφυγικό;
Έχουμε αναδείξει πολλές ιστορίες ιερέων που βοήθησαν τους ανθρώπους που ήρθαν, οι οποίοι είναι ως επί το πλείστον μουσουλμάνοι, συνεπώς δεν είχαν κανένα θρησκευτικό συμφέρον, έκαναν αυτό που όφειλαν ως άνθρωποι πάνω από όλα. Όπως ένας παπάς στη Χίο, που πάλευε με τον καρκίνο, παρ' όλα αυτά έτρεχε στην παραλία και βοηθούσε τους ανθρώπους που έφταναν με τις βάρκες. Μάλιστα, όταν έχασε τη μάχη, ο θάνατός του έγινε είδηση παγκοσμίως. Η εικόνα που έχει περάσει προς τα έξω, ότι η Εκκλησία βοηθάει μόνο ορθόδοξους, είναι λάθος. Βοηθάει όλο τον κόσμο, αλλά δεν προβαίνει σε ακρότητες. Για παράδειγμα, υπήρξε η πρόταση να διατεθεί ένα μοναστήρι για τη φιλοξενία προσφύγων. Το μοναστήρι, όμως, είναι τόπος προσευχής και απομόνωσης για κάποιους ανθρώπους και δεν γίνεται να μετατραπεί σε hot spot.
— Μαθαίνω ότι στο επόμενο φύλλο σας φιλοξενείτε μια συνέντευξη με την ηθοποιό Όλια Λαζαρίδου. Στο περασμένο τεύχος είχατε τον Πετρολούκα Χαλκιά. Για την επιλογή των προσώπων η πίστη είναι προαπαιτούμενο;
Είμαστε θρησκευτική εφημερίδα, από αυτό ξεκινάμε. Δεν ψάχνουμε ανθρώπους που είναι κατ' ανάγκην θεοσεβούμενοι όμως, μπορεί να είναι κάποιος πιστός, αλλά να είναι πιο χαλαρός με την Εκκλησία ή να έχει πολύ καλή σχέση με την Εκκλησία και να μην το γνωρίζει κανείς. Έχουμε φιλοξενήσει πολλά πρόσωπα αυτής της τελευταίας κατηγορίας. Αυτό είναι το πιο ενδιαφέρον, πιστεύω, και ένα κομμάτι της επιτυχίας της εφημερίδας μας. Συνεντεύξεις ηθοποιών, για παράδειγμα, που ο μέσος πολίτης δεν ξέρει ότι έχουν σχέση με την Εκκλησία.
Μία φορά τον μήνα, επίσης, αφιερώνουμε ένα 2σέλιδο σε ένα πρόσωπο, το πρόσωπο του μήνα. Όσον αφορά τα πρόσωπα της Εκκλησίας, που μπορεί να είναι αρχιεπίσκοποι, πατριάρχες κλπ., παρουσιάζοντας την ιστορία της ζωής τους, που είναι άγνωστη για τους περισσότερους, η έκπληξη είναι ότι στην αρχή τους ψάχνονταν πάρα πολύ. Δοκίμασαν διάφορα πράγματα, διάβασαν πολλά, άλλος ξεκίνησε να γίνει γιατρός, άλλος δικηγόρος, και στην πορεία ακολούθησαν τον δρόμο του Θεού. Σε αυτές τις ιστορίες εστιάζουμε εμείς και, πίστεψέ με, υπάρχουν πολλές.
— Παρατήρησα στις σελίδες σας και ένα παιδικό ένθετο. Έχει υπάρξει ξανά κάτι αντίστοιχο σε θρησκευτική εφημερίδα;
Όχι, και πραγματικά έχει ενθουσιάσει το κοινό της εφημερίδας. Το εντάξαμε στην ύλη μας μετά τον πρώτο χρόνο της κυκλοφορίας μας. Θέλουμε να είναι μια εφημερίδα για όλη την οικογένεια.
— Ο σκοπός ενός τέτοιου ενθέτου ποιος είναι; Να ενισχύσει την πίστη των παιδιών ή να τα προετοιμάσει ώστε να έρθουν πιο κοντά στην Εκκλησία;
Σε πρώτη φάση, πιστεύω ότι θα τα βοηθήσει να εξοικειωθούν με την Εκκλησία, βλέποντάς την ως ένα κομμάτι της ζωής τους όχι ως μουσείο, κάτι ξένο, αλλά ως σπίτι. Δεν λειτουργεί προς την κατεύθυνση της ενίσχυση της πίστης, όχι. Ένα παιδί δεν μπορεί να συνειδητοποιήσει την πίστη του – εδώ ένας 25χρονος δεν μπορεί. Σκοπός είναι να εξοικειωθούν με τους αγίους της πίστης μας, τον Χριστό και με έναν απλό τρόπο να καταλάβουν πράγματα που ακόμα και οι ενήλικες δυσκολεύονται να αντιληφθούν, όπως η Ανάσταση του Χριστού. Δεν είναι προσπάθεια προπαγάνδας αλλά εξοικείωσης. Την επιμέλεια την έχει η εξαιρετική Ιωάννα Σκαρλάτου, συγγραφέας παιδικών βιβλίων, που μέσα από ιστορίες σαν αυτές που θα έλεγε μια γιαγιά στα εγγόνια της, ζωγραφική και παιχνίδια προσπαθεί να εξοικειώσει τα παιδιά με τους αγίους μας, να μη θεωρούν ότι είναι κάτι μακρινό.
Κάπου εδώ θεωρώ ότι έχουν απαντηθεί τα περισσότερα ερωτήματά μου και χαιρετώ με χειραψία τον συνομιλητή μου, με τον οποίο είχαμε μια εξαιρετικά ειλικρινή συζήτηση που βασίστηκε στον σεβασμό των απόψεων του καθενός. Αφήνω το γραφείο της «Ορθόδοξης Αλήθειας» αναλογιζόμενη τι περίμενα από μια θρησκευτική εφημερίδα που κυκλοφορεί στην Ελλάδα του 2017 και τι είδα τελικά. Αποφασίζω την τελική μου εντύπωση να την κρατήσω για εμένα, όπως οι πιστοί (θα έπρεπε να) κρατούν την πίστη τους.
