Για όσους μέχρι σήμερα πίστευαν ότι ο ''Χορός'' του Ζαλόγγου' είχε συμβεί στ' αλήθεια

Η πρώτη μαρτυρία για το Χορό του Ζαλόγγου προέρχεται από τον αξιωματικό του Αλή πασά, Σουλεϊμάν αγά, αυτόπτη μάρτυρα του περιστατικού. Το αφηγήθηκε στον εξισλαμισμένο Γάλλο μισθοφόρο Ιμπραήμ Μανσούρ Εφέντι, ο οποίος τη συμπεριέλαβε σε βιβλίο του που κυκλοφόρησε στο Παρίσι το 1828 με τις αναμνήσεις του από την Αυλή του Αλή Πασά. Σύμφωνα με τη μαρτυρία αυτή, οι γυναίκες «πιάστηκαν από τα χέρια κι άρχισαν ένα χορό, που τα βήματά του τα κινούσε ένας ασυνήθιστος ηρωισμός και οι αγωνία τού θανάτου τόνιζε το ρυθμό του...Στο τέλος των επωδών, οι γυναίκες βγάζουν μία διαπεραστική και μακρόσυρτη κραυγή, που ο αντίλαλός της σβήνει στο βάθος ενός τρομακτικού γκρεμού, όπου ρίχνονται μαζί με όλα τα παιδιά τους.» (Samson Cerfberr (Ibrahim Mansur Effendi), "Mémoires sur la Grèce et l'Albanie Pendant le Gouvernement d'Ali-Pacha", Paris, J.N. Barba, 1828;)Το γεγονός αυτό επίσης κατέγραψε ο Πρώσος περιηγητής και διπλωμάτης Jakob Bartholdy, που έτυχε την εποχή εκείνη (1803-1804) να βρίσκεται στα Ιωάννινα. Η έστω και πολύ περιληπτική αναφορά του στο γεγονός κρίνεται περισσότερο αντικειμενική, δεδομένου ότι δεν ήταν και τόσο ευνοϊκός προς τους εξεγερμένους, ούτε όμως και με τον Αλή Πασά. Αυτό ωστόσο δεν τον εμπόδισε να τονίσει τη γενναιότητα των Σουλιωτών, αλλά και την αγριότητα των τμημάτων του Αλή Πασά. Στην αναφορά του εκείνη στο έργο του «Bruchstücke zur nähern Kenntniss des heutigen Griechenlands, gesammelt auf einer Reise … im Jahre 1803-1804.», (δημοσιεύτηκε στη γερμανική το 1805, και σε γαλλική μετάφραση το 1807), σημειώνει (σε ελεύθερη μετάφραση): «Καμιά εκατοστή απ’ αυτούς τους δυστυχισμένους είχαν αποτραβηχτεί βόρεια της Πρέβεζας στο Μοναστήρι του Ζαλόγγου. Τους επιτέθηκαν εκεί θεωρώντας ότι τάχα αυτή η τοποθεσία, πράγματι ισχυρή, θα μπορούσε να τους προσφέρει ένα νέο τόπο μόνιμης διαμονής, όπου και η σφαγή που ακολούθησε υπήρξε φρικτή. Τριάντα εννέα γυναίκες γκρεμίστηκαν από τα βράχια με τα παιδιά τους που μερικά ακόμη βύζαιναν.» (Jakob Ludwig Salomon Bartholdy, "Bruchstücke zur nähern Kenntniss des heutigen Griechenlands, gesammelt auf einer Reise … im Jahre 1803-1804.", Erster Theil. Mit neun illum. Kupfern (von Gropius) mit Vignetten und Musikbeilagen. Berlin, 1805)Σημειώνεται η αναφορά για "39" γυναίκες που "γκρεμίστηκαν" με τα παιδιά τους, χωρίς να διασαφηνίζεται αν ήταν αυτοκτονία, ή θηριωδία. Προσέξτε το "η σφαγή που ακολούθησε υπήρξε φρικτή" δηλαδή το ότι "39 γυναίκες γκρεμίστηκαν από τα βράχια". Ο Bartholdy λοιπόν, αφήνει να υπονοηθεί ότι επρόκειτο περί σφαγής και όχι αυτοκτονίας. Πουθενά δεν αναφέρει για χορό. Περισσότερο λεπτομερώς το κατέγραψε ο Άγγλος στρατιωτικός, περιηγητής και αρχαιολόγος, William Martin Leake, από πληροφορίες που συνέλεξε το 1805, ως αντιπρόσωπος της Αγγλίας στα Ιωάννινα, τις οποίες συμπεριέλαβε στο σύγγραμμά του "Travels in Northern Greece". Στην αναφορά του αυτή σημειώνει: «Περίπου 100 οικογένειες είχαν αποτραβηχτεί στο μέρος αυτό από το Σούλι και την Κιάφα, με συνθήκες και ζούσαν στο λόφο ανενόχλητες ώσπου έπεσε το Κούγκι. Τότε επειδή τάχα η περιοχή αυτή ήταν περισσότερη οχυρή ξαφνικά τους επιτέθηκαν με διαταγή του Βεζίρη. Όταν η κατάσταση έγινε απελπιστική ο Κίτσος Μπότσαρης και ένα τμήμα του διέφυγαν. Από τους υπολοίπους, 150 σκλαβώθηκαν και 25 κεφάλια στάλθηκαν στον Αλβανό Μπουλούκμπαση στην Καμαρίνα που διεύθυνε τις επιχειρήσεις, 6 άνδρες και 22 γυναίκες ρίχτηκαν από τα βράχια από το ψηλότερο σημείο του γκρεμνού, προτιμώντας έτσι παρά να πέσουν ζωντανοί στα χέρια των εχθρών τους. Πολλές γυναίκες που είχαν παιδιά, τις είδαν να τα ρίχνουν με δύναμη προτού εκείνες κάνουν το μοιραίο πήδημα.» (William Martin Leake, "Travels in Northern Greece", Λονδίνο: 1835, vol. A΄, p. 246;)Σε αυτή την αναφορά γίνεται σαφής λόγος για αυτοκτονία και βρεφοκτονία, ενώ προστίθενται 6 άνδρες, ο δε αριθμός των γυναικών περιορίζεται στις 22, χωρίς να γίνεται και εδώ αναφορά για χορό. Σημειώνεται όμως ότι το σύγγραμμα αυτό δημοσιεύτηκε 33 χρόνια αργότερα, το 1835, επί Βασιλείας του Όθωνα. Tο 1815 ο Sir Henry Holland εκδίδει σύγγραμμα με εντυπώσεις του από την Ελλάδα, κάνοντας επιγραμματικά λόγο μόνο για τη βρεφοκτονία στο σχετικό περιστατικό: «...λέγεται σαν πραγματική ιστορία, πως μια ομάδα Σουλιώτισσες, μαζεύτηκαν σ΄ ένα από τα κοντινά στο Σαράι βάραθρα και έριξαν εκεί τα βρέφη τους για να μη γίνουν σκλάβοι του εχθρού.» (Sir Henry Holland, "Travels in the Ionian Isles, Albania, Thessaly, Macedonia, &c: During the Years 1812 and 1813", Longman, Hurst, Rees, Orme, and Brown, 1815, p. 450;)Σ' αυτή την αναφορά του περιστατικού, αναφέρεται μόνο η βρεφοκτονία. Με το όνομα Σαράι φέρεται ένα παλαιό πυργόκαστρο που υπήρχε στη περιοχή, κοντά στη Μονή του Ζαλόγγου.Ας δούμε και την αναφορά του Χριστόφορου Περραιβού, αν και ο Περραιβός φανερά γράφει τα έργα του μέσα σε ένα εθνικό-φαντασιακό πλαίσιο. Το 1815, έξι χρόνια πριν την επανάσταση του 1821, δημοσιεύεται και η πρώτη ελληνική αναφορά στο περιστατικό που περιλαμβάνεται στη δεύτερη έκδοση της "Ιστορίας του Σουλίου και της Πάργας" του Χριστόφορου Περρραιβού που τυπώθηκε στη Βενετία, που αποτελεί και την πρώτη ουσιαστικά ελληνική πηγή του γεγονότος. Όταν, σύμφωνα με αυτήν, τα στρατεύματα του Αλή απέτυχαν και την φορά αυτή να αιχμαλωτίσουν τους Σουλιώτες που όδευαν προς την Πάργα, και παρά τις συνομολογήσεις που είχαν κάνει μαζί τους, αφού ξεκουράστηκαν επί τριήμερο, επιτέθηκαν ξαφνικά στο Ζάλογγο όπου διαβιούσαν όσοι Σουλιώτες είχαν συνθηκολογήσει νωρίτερα με τον Αλή Πασά, αναφέροντας σχετικά:«Αι γυναίκες δε κατά την δευτέραν ημέραν βλέπουσαι ταύτην τη κτηνώδη περίστασιν, εσυνάχθησαν έως εξήκοντα, επάνω εις έναν πετρώδη κρημνόν. Εκεί εσυμβουλεύθησαν και απεφάσισαν ότι καλύτερα να ριφθούν κάτω από τον κρημνόν διά να αποθάνουν, πάρεξ να παραδοθούν διά σκλάβες εις χείρας των Τούρκων. Όθεν αρπάξαντες με τας ιδίας των χείρας τα άκακα και τρυφερά βρέφη, τα έρριπτον κάτω εις τον κρημνόν. Έπειτα αι μητέρες πιάνοντας η μία με την άλλη τα χέρια τους άρχισαν και εχόρευαν, χορεύουσαι δε επηδούσαν ευχαρίστως μίαν κατόπιν της άλλης από τον κρημνόν. Μερικαί όμως δεν απέθανον, επειδή έπιπτον επάνω εις τα παιδία των και τους συντρόφους, των οποίων τα σώματα ήταν καρφωμένα πάνω εις τες μυτερές πέτρες του κρημνού.» (Χριστόφορος Περραιβός, "Ιστορίας του Σουλίου και της Πάργας", β εκδ., Αθήνα, 1857;)Σε αυτή την ελληνική καταγραφή του περιστατικού σημειώνεται αφενός ο αριθμός των γυναικών, στο περίπου, "έως 60", και ότι προηγουμένως "εσυμβουλεύθησαν", και αποφάσισαν συνειδητά να ρίξουν τα βρέφη τους απ’ τον γκρεμό και στη συνέχεια τους εαυτούς τους. Και ενώ αναφέρεται εδώ πρώτη φορά ο "χορός", δεν προσδιορίζεται η ημερομηνία. Στην επόμενη έκδοση του έργου αυτού, το 1857, απαλείφθηκε η αναφορά στον χορό.Το 1820 ο Γάλλος περιηγητής François Pouqueville που διέμενε 10 και πλέον χρόνια στην αυλή του Αλή Πασά, εκδίδει τους 3 πρώτους τόμους του έργου του "Travels in Epirus, Albania, Macedonia, and Thessaly". Στον 3ο τόμο περιλαμβάνει το επεισόδιο ως ακολούθως (ελεύθερη απόδοση):«...τις γυναίκες τις γκρέμισαν από τα ύψη των βουνών στις αβύσσους του Αχέροντα, τα παιδιά πουλήθηκαν στα παζάρια.» ("Travels in Epirus, Albania, Macedonia, and Thessaly", vol. 3, London: Printed for Sir Richard Phillips and Co, 1820))Εδώ γίνεται σαφής αναφορά για θηριωδία και όχι για βρεφοκτονία ούτε και για αυτοκτονία. Τον επόμενο όμως χρόνο που εκδίδονται οι άλλοι τόμοι περιλαμβάνεται το γεγονός με περισσότερη λεπτομέρεια:«Ηρωικό θάρρος εξήντα γυναικών, που κινδύνευαν να παραδοθούν στη σκλαβιά των Τούρκων. Ρίχνουν τα παιδιά τους πάνω στους πολιορκητές σαν να ήταν πέτρες έπειτα, πιάνοντας το τραγούδι του θανάτου και κρατώντας η μιά το χέρι της άλλης, ρίχτηκαν στο βάθος της αβύσσου, όπου τα κομματιασμένα πτώματα των παιδιών τους δεν άφηναν μερικές να συναντήσουν το Χάρο, όπως θα το ήθελαν.» (François Pouqueville, “Voyage dans la Grece”, Paris, Didot, 1821;)Στη νεότερη αυτή αναφορά περιλαμβάνεται πλέον ο χορός 60 γυναικών, καθώς και η βρεφοκτονία και αυτοκτονία τους, που ταυτίζεται με την αναφορά του Περραιβού, με επιπλέον μια σημείωση ημερομηνίας στο περιθώριο: 22 Δεκεμβρίου 1803.Το 1823 ο Γάλλος ιστορικός ακαδημαϊκός και σπουδαίος φιλέλληνας Κλωντ Φωριέλ συγκεντρώνει τα υπομνήματα των τραγουδιών που θα εκδώσει το επόμενο καλοκαίρι του 1824. Σ' αυτά ο Φωριέλ αναφερόμενος στη 2η μέρα εκείνης της μάχης φαίνεται ν' ακολουθεί πιστά τον Περραιβό προσθέτοντας πολλές παραστατικές λεπτομέρειες:«..ήταν ακόμα αβέβαιη, όταν εξήντα γυναίκες, βλέποντας πως στο τέλος θα σκοτώνονταν οι δικοί τους, μαζεύονται σ' ένα απότομο ψήλωμα στον γκρεμό, που στη μία πλευρά του ανοιγόταν ένα βάραθρο και στο βάθος του το ρέμα άφριζε ανάμεσα στους μυτερούς βράχους που γέμιζαν τις όχθες και τη κοίτη του. Εκεί αναλογίζονται τι έχουν να κάνουν, για να μη πέσουν στα χέρια των Τούρκων, που τους φαντάζονται κιόλας να τις κυνηγούν. Αυτή η απελπισμένη συζήτηση στάθηκε σύντομη, και η απόφαση που ακολούθησε ήταν ομόγνωμη. Οι περισσότερες απ' αυτές τις γυναίκες ήταν μητέρες, αρκετά νέες, και είχαν μαζί τα παιδιά τους, άλλες στο βυζί ή στην αγκαλιά, άλλες τα κρατούσαν από το χέρι. Η κάθε μια πήρε το δικό της, το φίλησε για τελευταία φορά και το έριξε ή το έσπρωξε γυρνώντας το κεφάλι στον διπλανό γκρεμό. Όταν δεν είχαν πια παιδιά να γκρεμίσουν, πιάστηκαν από τα χέρια και άρχισαν ένα χορό, γύρω - γύρω, όσο πιο κοντά γινόταν στην άκρη του γκρεμού και η πρώτη απ' αυτές, αφού χόρεψε μια βόλτα φτάνει στην άκρη, ρίχνεται και κυλιέται από βράχο σε βράχο ως κάτω στο φοβερό βάραθρο. Ωστόσο ο κύκλος, ή ο χορός συνεχίζει να γυρνάει, και σε κάθε βόλτα μια χορεύτρια αποκόβεται με τον ίδιο τρόπο, ως την εξηκοστή. Λένε πως από κάποιο θαύμα, μία απ' αυτές τις γυναίκες δεν σκοτώθηκε πέφτοντας.» (Claude Fauriel, "Chants populaires de la Grece moderne," Paris 1824-25, vol. A’, p. 277-278;)Στα αλβανικά υπάρχει ένας γνωστός χορός/τραγούδι που αναφέρεται στο γεγονός αυτής της μαζικής αυτοκτονίας, το ‘Vaji i Zallogut’ (Χορός του Ζαλλόγγου):Moskua në këmbë, foshnjën përdhe ka lënë,Qëllon a s’qëllon kjo grua, deli grua,Pushka top gjithçka zhurit."Vështrojuni një çikë more, si jeni bërë meit!"Edhe muret u bënë hi, po Dhespua përherë në këmbë,Nuseve ç’u thërret, me zë e me gjëmë."Skllave të turkut bija, a mund të bëhemi ne?Pas meje, mori nuse, vendin e kemi atje!"Στα ελληνικά σημαίνει: «Η Μόσχω άμεσα άφησε το μωρό της στο έδαφος, χτυπάει πολύ δυνατά αυτή η γυναίκα, αυτή η γενναία γυναίκα, το όπλο της σαν κανόνι φοβίζει τον καθένα. ‘κοιτάξτε λιγάκι βρε, πώς γίνατε χλωμοί!’ Και οι τοίχοι έγιναν στάχτη, πάντα στέκεται στα πόδια της, Φωνάζει στις νύφες, με φωνή και με ουρλιαχτά ‘Κορίτσια, μπορούμε να γίνουμε σκλάβες των Τούρκων εμείς; Πίσω από μένα ω βρε νύφες (κορίτσια), το μέρος μας είναι εκεί κάτω (στον γκρεμό)!’»Ένα παραδοσιακό τραγούδι για το γεγονός αυτό, υπάρχει και στα ελληνικά, το ‘Έχε γεια καημένε κόσμε’ (Lamtumirë botë e varfër). Στην Ελλάδα διδάσκουν στα σχολεία αυτό το τραγούδι στους μαθητές, ως το τραγούδι που υποτίθεται ότι χόρεψαν οι Σουλιώτισες, χωρίς ποτέ να κάνουν όμως την οποιαδήποτε αναφορά στην καταγωγή των Σουλιοτών, και χωρίς ποτέ να πουν ότι αν και το γεγονός του πεσίματος από τον γκρεμό είναι πραγματικό, το τραγούδι αυτό ωστόσο είναι κατά πολύ μεταγενέστερο, και δεν χορεύτηκε ποτέ από τις γυναίκες του Σουλίου.«Στην προεπαναστατική περίοδο, ο Αλή Πασάς των Ιωαννίνων στη βορειοδυτική Ελλάδα επιτέθηκε στα χωριά του Σουλίου (1792-1804). Οι κάτοικοι τους, ορθόδοξοι Αλβανοί, αντιστάθηκαν δυναμικά, και οι γυναίκες έπαιξαν έναν σημαντικό ρόλο.» (Bernard A. Cook, Women and war: a historical encyclopedia from antiquity to the present, (2006), vol. 1, p. 255)Ας δούμε την «Ιστορία της Ελληνικής Επανάστασης» του George Finlay, σε μετάφραση Αλέξανδρου Παπαδιαμάντη και έκδοση της Βουλής των Ελλήνων. Το δεύτερο κεφάλαιο του Πρώτου βιβλίου (Τα προ της Επαναστάσεως Συμβάντα) έχει τίτλο «Οι Αλβανοί». Εκεί δαβάζουμε τα εξής:«Οι ιδιοτελείς Σουλιώται οίτινες είχον συνάψει χωριστάς συνθήκας μετά του Αλή-πασσά - ο Βότσαρης, Κουτσονίκας και Παλάσκας - ουδέν άλλο επέτυχον ειμή όνειδος εκ της εγκαταλείψεως των συμπατριωτών των. Είχον εκλέξει προς διαμονήν των το Ζάλογγο, επί υποσχέσει προστασίας, πλην ο Αλής, ευθύς ως έλαβε κατοχήν της Κιάφας, έπεμψε σώμα στρατού δια να τους προσβάλη εξάπινα. Περί τα εκατόν πεντήκοντα πρόσωπα συνελήφθησαν και απήχθησαν εις δουλείαν. Εικοσιπέντε άνδρες εφονεύθησαν υπερασπιζόμενοι εαυτούς, έξ(ι) δε άνδρες και εικοσιδύο γυναίκες έρριψαν εαυτούς κατά κρημνού όπισθεν του χωρίου, όπως μη πέσουν εις χείρας του απανθρώπου διώκτου των. Αλβανοί στρατιώται επιστρέψαντες εις Ιωάννινα διηγήθησαν ότι είδον πολλάς νεαράς γυναίκας να ρίπτωσι τα παιδία των από του βράχου, και είτα να ρίπτωνται κάτω αυταί. Τα σώματα τεσσάρων παιδίων ευρέθησαν κάτω. Ο Βότσαρης επέτυχε να συναθροίση περί τα διακόσια πρόσωπα, και δια της αντιστάσεως την οποία αντέταξε μετά των συντρόφων του κατά των εχθρών ηδυνήθη να διαφύγει.»Στο ίδιο βιβλίο αναφέρεται ότι οι Σουλιώτες ήσαν κλάδος των Τσάμηδων, όπως αναφέραμε ξανά.

The three hundread are dead. Efialtis lived and multiplied. Our history is full of traitors. Please show respect for the ones who saffered oppretion and slavery,and don't molest sacred history, singing and dancing....i dont know, one thing i am sure and nobody can contest it, it was BITTER TEARS. Finley has nothing good to say about Greeks and hes motives are suspect, please read Makriyinnis ALL his books if you can, also Lord Cochrane's autobiography and also about Sir richard ChurchThanks for reading this and i will leave you with an old Venetian slave traders remark: whip the black man hard and feed him well,the Greek whip him hard but go easy with the food !!

Αγαπητοί και αγαπητέςθα έχετε δει, φαντάζομαι, πολλοί από σας, το εξαιρετικό φιλμ K-Pax με τον Kevin Spacey. Με αφορμή την προβληματική του, θα ήθελα να απευθύνω ένα ερώτημα, ανεξάρτητα από το «στρατόπεδο» στο οποίο βρίσκεται ο καθένας.Αν, υποθετικά, αύριο ερχόταν κάποιος από το μακρινό σύμπαν και παρακολουθούσε την παραπάνω «συζήτηση», αλλά και αυτήν που αναφέρεται στο «χορό του Ζαλόγγου», μπορείτε να φανταστείτε τι θα σκεφτόταν για μας τους Έλληνες; Θα ήταν, νομίζω, πολύ χρήσιμα τα συμπεράσματα που μπορούν να βγουν από μια τέοια υποθετική ερώτηση.[Το ίδιο ισχύει, φυσικά, και για τη συζήτηση για τον Κολοκοτρώνη (Τατσόπουλος για Παπαχελά). Αλλά και για τόσα άλλα σε αυτή τη χώρα...]Με εκτίμησηΚωνσταντίνος ΣισκάκηςΡίξτε μια ματια σε αυτό, παρακαλώ.http://news.kathimerini.gr/4dcgi/_w_articles_columns_2_09/06/2013_523224

@titika1862 2.6.2013 | 23:401) Το ότι έχεις γυναικείο όνομα στο άβαταρ σου δεν λέει απολύτως τίποτα.Πάμπολες φορές (ειδικά αν παρακολουθείς τα εθνοτρόλ στις απαντήσεις στο Θέμα) ξεσκεπάζονται εθνίκια που το παίζουν μετριοπαθείς στην αρχή για να εισχωρήσουν κάθε τρεις και λίγο μια σποντούλα ή κάποιο εθνοπαραλήρημα (όπως κάνεις με την "κλοπή" του εθνικού σου συμβόλου, του Αλέξανδρου, σφαγέα της καθημάς Ανατολής).2) Μιας και μιλάμε για σποντούλα: Μ'αρέσει που στο τέλος της τελευταίας παραγράφου σου το γυρνάς στο "Για πες μου πως αποτιμάς τον Κεμάλ"...Άσχετο. Για να σου φύγει η καύλα βέβαια, τον θεωρώ σφαγέα-στρατηγό που μετατράπηκε σε εθνοσύμβολο, ακριβώς σαν τον Αλέξανδρο.Από τον λαό του θεωρείται μεγάλος μεταρυθμιστής γιατί όντως έκανε και 5 πράγματα για τα γράμματα και την κοσμικοποίηση της δικτατορίας του, ακριβώς σαν τον Αλέξανδρο. Δεν πάυει να έσφαξε για να το επιβάλει, ακριβώς σαν τον Αλέξανδρο.3) Το πάιζεις άνθρωπος των γραμμάτων, υποτιμόντας αν γνωρίζω ποια ήταν η Σισύγαμβις (έγραψες χαρακτηριστικά: "ποια ηταν και η Σισιγαμβρις και τινι τροπω η τυχη της διασταυρωθηκε με τν Αλεξανδρο??Ψιτ,χωρις να γκουγκλαρεις" και από μια την γράφεις Σισιγαμβρις και την άλλη Σισύγαμβρις, όταν το όνομα της γυναικός ήταν Σισύγαμβις. Ά ρε κόπανε εθνοτρόλ. Άνοιξε κάνα βιβλίο να ξεστραβωθείς, η ιστορία δεν μαθαίνεται από εθνομπλογκζ.4) Τι να τον κάνω τον ουμανισμό του Αλέξανδρο, που φέρθηκε καλά στη μάνα του Δαρείου, όταν μετά από λίγο ο Αλέξανδρος παντρεύτηκε την κόρη του Δαρείου με το ζόρι (την οποία την σκότωσε η LFE του Αλέξανδρου, Ρωξάννη (α, ωχ, ούτε αυτή είναι αθώα).BTW ξεχνάς να αναφέρεις ότι το Μέγα Εθνοσύμβολο σου, αφού ευγενικά έσωσε την γιαγούλα Βασιλομήτωρα, μέθυσε του καλού καιρού (γιατί ήταν αλκοόλας του κερατά) και έκαψε την ίδια την Περσέπολις (την πόλη της γιαγούλας αφήνοντας την άστεγη)...5) Τέλος, αν ήταν ο ουμανιστής που περιγράφεις γιατί δολοφόνησε εν ψυχρό τον φίλο του, Κλείτο τον Μέλα (μαύρο), πάνω σε παραληρηματικό μεθύσι, όταν ο τελευταίος αμφισβήτησε ότι ήταν ημίθεος;Άμα τονα θέλουν οι Βόρεοι Μακεδόνες, να τον πάρουν.Εγώ είμαι περήφανος για τους φιλοσόφους και τους καλλιτέχνες που έβγαλε ο τόπος, τους στρατηλάτες και τα γαλόνια τους χαρίζω στους στρατόκαυλους.

συγχαρητηρια για το αρθρο. πολυ καλη δουλεια και φαινεται οτι εχει γινει ψαξιμο. απο εκει και περα ολοι μαθαμε το χορο του ζαλογγου. εμεις ειχαμε κανει και παρασταση στο δημοτικο! αλλα απο εκει και περα δεν θελει πολυ μυαλο μεγαλωνοντας να καταλαβεις που ειναι το ιστορικο γεγονος και που η λαογραφια. μην ξεχναμε οτι μεσα απο τα τραγουδια και τους χορους μετεφεραν τοτε τα νεα και τα κρατουσαν ζωντανα στη μνημη τους. (ειχε δειξει μια καταπληκτικη εκπομπη η μηχανη του χρονου για τα παραδοσιακα τραγουδια αξιζει να την ψαξετε) με βαση αυτα ενα τοσο τρομερο συμβαν οσο η ομαδικη αυτοκτονια βρεφοκτονια ή ακομη και δολοφονια γυναικοπαιδων ειναι λογικο να αποτυπωθηκε σε χορο και τραγουδι και με τα χρονια να ενσωματωσαν τον αντικτυπο του συμβαντος με το ιδιο το συμβαν. παντως ο τιτλος που βαζει καθε δημοσιογραφος ξεγελα. δεν ειχα μπει στον κοπο να σχοληθω με την ρεπουση και αυτο ειναι το πρωτο δημοσιευμα που διαβαζω. λεει κατι το λογικο, δηλαδη οτι δεν χορεψαν πριν πεσουν πραγμα που ο καθενας διαβαζοντας λιγο ιστορια και λαογραφια το κατανοει, αλλα μεταφερθηκε με τετοιο τροπο που εγω μονο απο τον τιτλο νομιζα οτι αρνειται οτι υπηρξε καν τετοιο γεγονος!

Όταν βάζεις τα "μπαρμπούνια" της Πόλης με το χορό του Ζαλόγγου στο ίδιο τσουβάλι, τότε υπάρχει πρόβλημα.1. Για να βρει κάποιος το θάρρος να πέσει από ένα βράχο θέλει εμψύχωση. 2. Εμψύχωση επιφέρει ένα πατριωτικό τραγούδι. 3. Για να βρουν το θάρρος οι Σουλιώτισσες σίγουρα μα σίγουρα τραγουδούσαν ηρωικά τραγούδια (βλέπε σήμερα εθνικό ύμνο)4. Όταν αποφάσισαν να το κάνουν σίγουρα μα σίγουρα σχημάτισαν γραμμή κάθετη προς το χείλος του γκρεμού. Τραγουδώντας έπεφταν ...5. Σίγουρα μα σίγουρα κάποιος σώθηκε (ή διέφυγε ή δείλιασε) και επέζησε, οπότε περιέγραψε τη σκηνή. 6. Σίγουρα μα σίγουρα δεν πιάνονταν όλες μεταξύ τους χέρι-χέρι (αυτό το γράφω για να μην σας απογοητεύσω τελείως).Τώρα μπορείτε να συνεχίσετε... απτόητοι και με το συνωστισμό της Σμύρνης...

=Ο ΔΕΝ έγινε ο Χορός; Δεν θα το αντέξω, όχι...Ο Notis και η Πάολα λένε το αντίθετο, γατάκια!-irony mode on

«Καθώς η φωτιά χιμούσε από την καταρρακωμένη πόλη προς τη θάλασσα, οι απεγνωσμένοι Έλληνες και Αρμένιοι κάτοικοι της Σμύρνης συνωστίζονταν στην προκυμαία, εκλιπαρώντας για τη σωτηρία τους…»Συνωστίζονταν; Πάλι Ρεπούση;Όχι, η Αμερικανίδα Θία Χάλο, που καταγράφει την ιστορία της μητέρας της, με τον χαρακτηριστικό τίτλο Ούτε το όνομά μου – Γενοκτονία και επιβίωση: μια αληθινή ιστορία του Πόντου.Τότε; άλλη Ρεπούση;Όχι. Η συγγραφέας είναι υπεράνω υποψίας, ενώ το βιβλίο της συνέβαλε στην αναγνώριση της γενοκτονίας των Ποντίων από την πολιτεία της Νέας Υόρκης.Τότε; Μεταφραστική αδεξιότητα, όπως μας υποβάλλει το μικρό αυτό απόσπασμα; Όχι· crowded the quay, λέει το αγγλικό πρωτότυπο.[Γιάννης Χάρης, http://yannisharis.blogspot.gr/2011/07/blog-post_09.html]

Ρε πάτε καλά και οι μεν και οι δε; Όλη χωρά, οι πρωϊνατζούδες, τα ραδιόφωνα ασχολούνται με το αν πήγαν χορεύοντας ή σπρώχνοντας στο γκρεμό πριν 200 χρόνια μια ντουζίνα γυναίκες. Στις άλλες χώρες μιλούν για ταμπλέτες, για δίκτυα, για gay marriages, για, για κι εσείς ασχολείστε με θέμα που κανονικά έπρεπε να απασχολεί ένα μικρό κύκλο αργόσχολων ιστορικών (όπως η Ρεπούση). Είστε και οι μεν και οι δε θύματα του ελληνικού εκπαιδευτικού συστήματος, είτε σαν άσπρα πρόβατα που πιστέψατε τους εθνικούς μύθους είτε σαν μαύρα που θέλετε να τους διαλύσετε. Γράψτε τους, τους εθνικούς μύθους και τους πεθαμένους που ακόμα αποτελούν τα δημόσια πρόσωπα της χώρας και κοιτάξτε μπροστά.

Θέλω μόνο να παραπέμψω στην ανακοίνωση του Α. Πολίτη "Ο χορός του Ζαλόγγου. Πληροφοριακοί πομποί, πομποί αναμετάδοσης, δέκτες πρόσληψης, στο επιστημονικό συμπόσιο Μύθοι και Ιδεολογήματα στη Σύγχρονη Ελλάδα, που έγινε 23 και 24 Νοεμβρίου του 2005 στην Εταιρεία Σπουδών. Έχει δημοσιευθεί και στον αντίστοιχο τόμο των εκδόσεων της Σχολής Μωραΐτη, σελ. 267-298, με πλούσια βιβλιογραφία και αρκετή εικονογράφηση.Και πάντως η πρωιμότερη καταγραφή του υποτιθέμενου δημοτικού τραγουδιού "Έχε γεια καημένε κόσμε" είναι του 1908!

Σαν λαος εχουμε την μονιμη ταση να χρησιμοποιουμε γεγονοτα του παρελθοντος ωστε να καμαρωνουμε για το σημερα. Δεν κοιταμε ομως το σημερα - τι να κανω εγω την ελληνικη γλωσσα και τον παρθενωνα και τους χορους στο ζαλογγο και την αρχαια ελλαδα οταν οι συγχρονη ειναι πιο αρχαια απο την αρχαια? ξεκολλατε και δειτε τι ειναι σημαντικο. Θες Ιστορια? Γραψ'την.

Μέσα από όλα τα σχόλια μου γεννιούνται αναρίθμητες σκέψεις.Πως να τις γράψω όλες; Ας προσπαθήσω τουλάχιστον να πω δυο-τρία πράγματα που μου έρχονται...Δεν μπορώ να καταλάβω αυτό το σοκ που παθαίνουν οι Έλληνες όταν απομυθοποιούνται καταστάσεις.Ποιός έχει το σοκόμετρο; επειδή αρχίζουν οι διαμαρτυρίες; Σιγά το σοκ! Νομίζω ότι πολλοί γνωρίζουμε και στην πορεία καταλαβαίνουμε πολλά από αυτά που έχει καταγράψει η ιστορία είτε ως γεγονότα,είτε ως θρύλους.Εννοείται πως ο χορός δίνει ένα δραματουργικό στοιχείο.Κι αν δεν υπήρξε,οι μαρτυρίες μιλούν για το ίδιο το γεγονός έτσι κι αλλιώς.Παραπέρα,διαβάζω άπειρες απόψεις σχετικά με το γένος των Ελλήνων,την ιστορία,το έθνος,τον Μέγα Αλέξανδρο,τους ταγματασφαλίτες,τους κομμουνιστές,τους ρωμιούς,τους αρβανίτες,την οθωμανική αυτοκρατορία,την Σμύρνη,την γενοκτονία των Ποντίων και των Αρμενίων,τους γενίτσαρους κτλ. κτλ. Θα μπορούσε να το πει και κάποιος όλο αυτό χάος.Μα είναι η ιστορία μας.Πλουσιότατη.Με όλα τα καλά και τα κακά.Ήρωες,προδότες,πολεμιστές,άνανδρους,μιλιταριστές,ειρηνόφιλους,αυτοκράτορες,ηγεμόνες,βασιλείς και δούλους,αριστοκράτες και παρίες,φιλοσόφους,επιστήμονες,φονιάδες και ληστές,Έλληνες,Πέρσες,Αιγύπτιοι,Λατίνοι,Φράγκοι,Τούρκοι,αποικίες,χαμένες πατρίδες,εθνικές καταστροφές και ταπεινώσεις,υπερφίαλοι πολιτικοί και στρατιωτικοί,δικτάτορες και αριστεροί,αντιστασιακοί και δοσίλογοι.Είναι η ιστορία αιώνων,η ιστορία της ελληνικής φυλής,των φύλων,των αλλόθρησκων,των χριστιανών,των φιλελλήνων,των Οθωμανών και των Ενετών.Όλα και όλοι,διαμόρφωσαν την ιστορία αυτού του τόπου.Αν αρχίσω να αναρωτιέμαι αν είμαι Έλληνας,Ρωμιός,Γραικός ή Αρβανίτης,αν αναρωτιέμαι πως τα ελληνικά ομιλούνται ακόμα ενώ γίναμε απλά έθνος πριν 250 χρόνια,γιατί στο Βυζάντιο υπήρχαν Λατίνοι,γιατί μετά χάνεται ένα μεγάλο κομμάτι της ιστορίας και εμφανιστήκαμε πάλι ξαφνικά-δια της παρθενογεννέσεως άραγε;-γιατί,γιατί,γιατί...Είναι σχεδόν όλα καταγεγραμμένα και λυμένα.Περιπτώσεις,όπως π.χ. το Κρυφό Σχολείο ή ο Χορός στο Ζάλογγο,πέρα από την σημασία τους στα χρόνια εκείνα και τον μύθο που τα ακολούθησε,δεν νομίζω ότι έχουν βλάψει κανέναν.Δεν νομίζω ότι τα ελληνόπουλα είναι περισσότερο πολεμοχαρή από άλλα παιδάκια.Κι εδώ έρχεται η κ.Ρεπούση και οι απόψεις της.Όπως πολλοί συμφωνούν,η λέξη συνωστισμός που υποτίθεται ότι γράφτηκε για να απαλύνει την λέξη σφαγή,την δεδομένη εκείνη περίοδο,από τα παιδικά μάτια και αυτιά,δεν δικαιολογεί τίποτα.Πρόκειται για γεγονός που έχει συμβεί και μεταφέρετε αυτούσιο.Κι αν ήταν από καλή θέληση,οι απόψεις της εξακολουθούν να δημιουργούν προβληματισμούς ως προς το σκεπτικό τους,την χρονική στιγμή και τα καθέκαστα.Θα κλείσω με πιο ελαφρά διάθεση...Αγαπητοί,δεν ζούμε στην Ελβετία όπου η αγελάδα Μίλκα τρώει αμέριμνη το χορτάρι της στα λιβάδια,ούτε στην Νορβηγία όπου ένα άγχος διακατέχει τους ψαράδες,πόσο αλμυρός θα είναι ο βακαλάος.Ζούμε σε μια χώρα όπου γύρω μας υπάρχουν αποδεδειγμένα αλυτρωτικές διαθέσεις.Οι Σκοπιανοί ζουν μέσα σε μια παραζάλη μιας μακεδονικής ντίσνευλαντ.Οι Αλβανοί θέλουν να αναστήσουν; την Μεγάλη Αλβανία,οι Βούλγαροι τα ίδια,οι Τούρκοι εξοπλίζονται ακατάπαυστα και ζουν το όραμα της νέας οθωμανικής αυτοκρατορίας.Όλα αυτά δεν είναι αποκυήματα της φαντασίας,αλλά υπαρκτά ζητήματα.Κι εμείς εδώ,βρισκόμαστε πιο αδύναμοι από ποτέ.Και φαινόμενα Ρεπούση ή αλληλοσυγκρούσεις για την καταγωγή μας,τους μύθους μας και τα γεγονότα,κανένα νόημα δεν έχουν.Να είναι καλά η κυρία και να χαίρεται που ζει σε μια χώρα,ακόμα κι έτσι όπως είναι,που μπορεί και γράφει και μιλά ελεύθερα.Γιατί αυτό κάνει.Και οι αντιδράσεις προέρχονται επίσης από την ίδια ελευθερία απόψεων.Αν κάποια από αυτά που λέει ''τα διορθώνουν'' κατόπιν,ε,δεν χάθηκε κι ο κόσμος.Ούτε στην Β.Κορέα ζούμε,ούτε Ταλιμπάν είμαστε...

μια κοινωνία που ασχολείται με το αν χορευαν καθως αυτοκτονουσαν ή όχι και οχι γιατι αυτοκτονησαν, τι τις ωθησε, ποιοα ηταν η ιστορικη πραγματικοτητα κλπ πως ακριβως να την χαρακτηρισεις;;;δεν μου φαινεται καθολου παραξενος η ανοδος των νεοναζιστικων μορφωματων στην παρουσα ελληνικη κοινωνια, αμορφωσια και ναζισμος πανε χερι χερι, η δε αμορφωσια και ελλειψη ευαισθησιας εχει διαποτισει το συνολο των πολιτικών αποψεων.ντροπη.

Καλά ε, ανατριχιάζω! Τώρα άλλαξε όλη μου η ζωή με αυτή την συγκλονιστική αποκάλυψη!Πάμε καλα? Eαν υπήρξε χορός ή όχι, δεν έχει σημασία. Δεν μας διδάχτηκε αυτό το κομμάτι της ιστορίας για να μάθουμε τα βήματα ή να δουμε οτι η Σουλιώτισσες ήταν γλετζούδες, και "φύγανε" με στύλ.Η πράξη καθεαυτή ήταν τραγική και ηρωικη, και αυτή είναι η ουσία του πραγματος. Η Ρεπούση, και πολύ άλλοι, το μόνο που προσπαθούν είναι να μειώσουν την δυναμικότητα και την σημασία αυτής της πράξης. Και προσωπικά δεν μπορώ να πάρω σοβαρά ούτε να σεβαστώ μια γυναίκα που σηκώνεται και φεύγει στο ''ενός λεπτού σιγή'' της γενοκτονίας των Ποντίων.

Ένας πάρα πολύ βασικός λόγος που οι Σουλιώτισσες δε θα τραγουδούσαν γλυκανάλατες ελληνόψυχες αηδίες είναι ότι δεν ήξεραν λέξη ελληνικά (σε αντίθεση με τους άντρες τους οι οποίοι επικοινωνούσαν με τον έξω κόσμο). Και με την ευκαιρία ο Αλή Πασάς δεν τους έβαλε χέρι (των Σουλιωτών) επειδή ήταν μαχητές της ελευθερίας, αλλά επειδή καταληστεύανε και βιάζανε τα πεδινά χωριά. *Μετά* από αυτό πήγαν με τους Έλληνες στην επανάσταση, καθαρά από βεντέτα.

Αρη οταν αναφέρεις ". Πράγμα εξαιρετικά γενναίο, παρ' ό,τι σήμερα μοιάζει υπερβολικό. " εχεις καταλάβει ή σκεφτεί αν δεν πηδούσαν ποια θα ήταν η ενναλακτική για αυτές;;;

Αφού δεν ενόχλησε τον φιλο masal2 πιο πανω να μαζέψει μερικά deslikes εδω μέσα και είπε τη γνώμη του...θα κανω το ίδιο και εγώ.Αφου συμφωνήσω αρχικά να προσθέσω ότι εξίσου ανέντιμο και αλλαζονικό είναι να παραβιάζουν κάποιοι ανοικτές θύρες και να παρουσιάζουν το ιστορικά αυταπόδεικτο ,όπως είναι ο μύθος του εν λόγω χορού ή και οι υπερβολές για το κρυφό σχολείο ως το υπέρτατο όπλο κατά της δεξιοφροσύνης και να επιδίδονται σε ένα αριστερίζων εθνικό ξεστράβωμα με κλεφτές (ενίοτε και απροκάλυπτες) ματιές στους πολιτικούς θώκους και αξιώματα!

Αντε και δεν πηδηξαν απο το γκρεμο. Αντε και το σχολειο δεν ηταν κρυφο. Αντε η επανασταση δεν ξεκινησε στις 25 (που δεν ξεκινησε)τι αλλαζει;αλλαζουν οι σφαγές; αλλαζουν οι βιαιοι εξισλαμισμοι; αλλαζει η θεοκρατια της Οθωμανικης Αυτοκρατοριας και ο σκοταδισμος της; Αλλαζει οτι ξεκινησαν με ρισκο τη ζωη τους τη περιουσια τους και τον πισινο τους (κυριολεκτικα - παλουκωμα) να γινουν ελευθεροι;Δεν αλλαζει τιποτα απο αυτα. Αλλα αυτο που ποναει και δεν καταλαβαινει οποιαδηποτε Ρεπουση του κολλεγιου ειναι πως καποιες χιλιαδες λαικοι τυποι πηραν τις τυχες τους στα χερια τους. Χωρις να περιμένουν την καθοδηγηση ή τους ξένους. Οχι ολοκληρωτικα ελευθεροι, (και ποιος αλλωστε) αλλα σε μεγαλυτερο βαθμο απο πριν εστω. Αυτο ποναει.Διαβαστε λιγο τον Θουριο του Ρηγα, ποπ χιτακι του 18αι, που αν το τραγουδουσες βρισκοσουν σε κατεργο, για να δειτε πως ηταν τοτε.

H εν λογω επιστημων θα πρεπει να διαλεξει πως μιλαει οταν απευθυνεται στη κοινη γνωμη. Ειτε θα μιλησει εκφεροντας τη προσωπικη της γνωμη για ενα ιστορικο γεγονος (αφου πρωτα το διασαφηνισει) ειτε να μιλαει σαν αριστερη διεθνιστρια που θελει να φερει τους λαους κοντα (ακομα και αν διπλα μας ειναι η Τουρκια η Αλβανια και τα Σκοπια που δεν εχουν τετοια διαθεση αλλα την αντιθετη...). Τελος αν θελει να μιλησει σαν ιστορικος θα επρεπε να ξερει οτι η αντικειμενικοτητα ειναι ο σκοπος αλλα αυτο που προσφερει η Ρεπουση δεν ειναι αντικειμενικο για τον απλουστατο λογο οτι ειναι κομμενο και ραμμενο για να την εξυπηρετησει πολιτικα και να αφυπνισει αριστερους πασης φυσεως. Δεν περιμεναμε τη Ρεπουση για να μαθουμε ιστορια και προσωπικα το οτι δεν υπηρχε χορος το γνωριζα απο μικρο παιδι . Οι ανθρωποι ομως σφαγιαστηκαν η αυτοκτονησαν γιατι αντισταθηκαν στους Τουρκους και ο τροπος με τον οποιο εκφερει τη γνωμη της για αυτο το θεμα οχι μονο δεν ειναι ιστορικα δεκτος αλλα και απαραδεκτος χωρις σεβασμος για τους αγωνες κατακτημενων λαων.