Στις 24 Οκτωβρίου, το Εθνικό Μουσείο Σύγχρονης Τέχνης ανοίγει τις πόρτες του σε μια μεγάλη έκθεση.
34 πρωτοεμφανιζόμενοι καλλιτέχνες και 3 καλλιτεχνικές ομάδες, παρουσιάζουν 60 έργα (εγκαταστάσεις, σχέδια, βίντεο, περφόρμανς, ηχητικά έργα, ζωγραφική) εκ των οποίων τα 27 αποτελούν νέες καλλιτεχνικές προτάσεις ειδικά για την έκθεση.
ΕΚ ΝΕΟΥ ο τίτλος της έκθεσης.
Ο τίτλος έχει επιλεγεί ως ένα κυριολεκτικό και μεταφορικό σχήμα με διττή σημασία: από τη μια για να δηλώσει το ξεκίνημα των καλλιτεχνών στη δημιουργική διαδικασία και από την άλλη για να σηματοδοτήσει την εκ νέου προσέγγιση, χρήση και αξιοποίηση, μέσων, πρακτικών και εννοιών που ανιχνεύεται στα έργα τους.
Κοινό σημείο αναφοράς της ανερχόμενης αυτής γενιάς είναι ότι ανοίγεται στο νέο που έρχεται, χωρίς όμως να αγνοεί και να παρακάμπτει αυτό που έχει προηγηθεί ως προς το μέσο, την ύλη και το περιεχόμενο.
Επισκεφθήκαμε το Εθνικό Μουσείο Σύγχρονης Τέχνης, ξεναγηθήκαμε από τις επιμελήτριες της έκθεσης και συναντήσαμε κάποιους από τους καλλιτέχνες, οι οποίοι στήνουν το έργο τους.
Οι επιμελήτριες της έκθεσης Δάφνη Βιτάλη, Δάφνη Δραγώνα και Τίνα Πανδή, σημειώνουν τα χαρακτηριστικά των σχεδόν συνομίληκών τους καλλιτεχνών.
"Τους καλλιτέχνες, οι οποίοι επελέγησαν μέσα από 1.000 φακέλους που κατατέθηκαν, τους χαρακτηρίζουμε ως ανοιχτούς, εργατικούς, ευφυείς, χαμηλού προφίλ, προσαρμοστικούς ανθρώπους, ορμητικούς, οι οποίοι κινούνται σε διαφορετικά επιστημονικά πεδία.
Εδώ δε βρίσκονται μόνο εικαστικοί αλλά και αρχιτέκτονες, αρχαιολόγοι, άλλοι που έχουν κάνει σπουδές νομικής ή θεάτρου.
Η έκθεση δείχνει καθαρά τα ερωτήματα που βάζει η νέα γενιά καθώς και τα θέματα, τα οποία την απασχολούν. Η ιστορία, το πρόσφατο ιστορικό μας παρελθόν, η κοινωνία, οι πολιτικοκοινωνικές εξελίξεις, η παραγωγή, η εργασία.
Ενα άλλο χαρακτηριστικό είναι ο τρόπος με τον οποίο χρησιμοποιούν, αξιοποιούν και επηρεάζονται από τα ψηφιακά μέσα, τα ανοιχτά δεδομένα και τα κοινά αγαθά. Ενα άλλο χαρακτηριστικό αυτής της γενιάς είναι η αυτονομία, η αυτάρκεια, η επιθυμία αλλά και η θέση να δουλεύουν και πέρα από την αγορά της τέχνης και η ανάγκη για συλλογικότητες."
Ευτυχία Παπαθανασίου και Τίνα Τζόκα της ομάδας City Index Lab. Με την ομάδα τους έστησαν έξω από το Εθνικό Ιδρυμα Ερευνών, έναν αυτόνομο σταθμό ηλεκτρικής ενέργειας. Μέσα στο ΕΜΣΤ κατασκευάζουν το Παρασόλ, ένα τεράστιο καπέλο σε 3D printers, το οποίο είναι το διάγραμμα και η μορφολογική αναπαράσταση της παραγωγής ηλιακής ενέργειας από μια ακτίνα σε ένα χρόνο.
Η Στεφανία Στρούζα παρουσιάζει μια εγκατάσταση που εμπνέεται από το ταξίδι του Λε Κορμπιζιέ στην Ελλάδα και τα γράμματα από τη Μήδεια του Παζολίνι. Το pattern πίσω της είναι μια σύνθεση σε μεταξοτυπία από τη γραμματοσειρά της Μήδειας. Στην εγκατάστασή της σχολιάζει με αυτό τον τρόπο τη σύνδεση της Ανατολής με τη Δύση.
Ο Παναγιώτης Βορριάς ετοιμάζει μια ηχητική εγκατάσταση από χαρτονένιους σωλήνες οι οποίοι παράγουν ήχους σε δυο κατευθύνσεις. Εχει αντλήσει την έμπνευσή του από το λαϊκό δρώμενο της Δευτέρας του Πάσχα στην Καλαμάτα, τις σαΐτες.
Η Μαρία Τσάγκαρη στήνει την εφήμερη και εντυπωσιακή εγκατάστασή της. Γεμίζει ένα καλούπι από ρητίνη με στάχτη, την οποία συλλέγει μόνη της από ξύλα που καίει. Οταν αναποδογυρίσει το καλούπι θα μείνει στη γη ένας ανάγλυφος ανθόκηπος από στάχτες. Ωδή στο εφήμερο, στο φόβο της επιστροφής στην ανόργανη ύλη.
Δεν είναι απλώς ένα κομμάτι ζακάρ πλεκτό. Σημαίνει κάτι άλλο. Η Αφροδίτη Ψαρρά, ο Μαρίνος Κουτσομιχάλης και η Μαρία Βαρελά πήραν από τις βάσεις δεδομένων του ΟΑΕΔ τα έσοδα και τα έξοδα από το έτος 2008 μέχρι σήμερα. Τα κωδικοποίησαν σε αλγόριθμο, ο οποίος τα μετέτρεψε σε μια σύνθεση. Στη συνέχεια "χάκαραν" τον εγκέφαλο μιας χειροκίνητης πλεκτικής μηχανής, κατασκεύασαν έναν καινούργιο εγκέφαλο και έκαναν την παραγωγή των σχεδίων που παρουσιάζουν στην έκθεση.
Το έργο της Ινώς Βαρβαρίτη. Το άγαλμα του Κωστή Παλαμά, στην οδό Ακαδημίας, φωτογραφημένο το 2010, το 2011 και το 2012, με διαφορετικά συνθήματα γραμμένα επάνω του.
Ομάδα Kernell. Πέτρος Μώρης, Πέγκυ Ζάλη, Θοδωρής Γιαννάκης. Εδωσαν ένα κοινωνικοπολιτικό κείμενο στην εταιρία CNC Solutions, η οποία κατασκευάζει μεταλλικά αντικείμενα υψηλής ευκρίνειας και τους ζήτησαν βάσει αυτού να κατασκευάσουν τρία αντικείμενα. Με αυτά τα στοιχεία δημιουργούν στην οροφή ένα δίχτυ ασφαλείας.
Μια εγκατάσταση της Μάρως Φασουλή, η οποία είναι επηρεασμένη από την οχυρωματκή δομή των αγροτικών κατοικιών της Έξω Μεριάς της Τήνου.
Το έργο της Χρύσας Βαλσαμάκη είναι σχέδια σε μαύρο καρμπόν επτά πρώην κρατουμένων που αγωνίστηκαν για τα δικαιώματα των φυλακισμένων στην Ελλάδα .
Φωτογραφίες: Αλέξανδρος Ακρίβος/LIFO
Στην έκθεση συμμετέχουν οι καλλιτέχνες: Χρήστος Βαγιάτας, Χρύσα Βαλσαμάκη, Ινώ Βαρβαρίτη, Μαρία Βαρελά, Αφροδίτη Ψαρρά, Μαρίνος Κουτσομιχάλης, Πάκυ Βλασσοπούλου, Παναγιώτης Βορριάς, Θεόδωρος Γιαννάκης, Ναταλί Γιαξή, Μανώλης Δασκαλάκης-Λεμός, Αθανάσιος Ζαγορίσιος, Ευθύμης Θέου, Θανάσης Δεληγιάννης, Βαλεντίνα Κάργα, Χρυσάνθη Κουμιανάκη, Μαρίνος Κουτσομιχάλης, Kernel (Πέτρος Μώρης, Πέγκυ Ζάλη, Θεόδωρος Γιαννάκης), Αλέξανδρος Λάιος, Βασίλης Μπαλάσκας, Ράνια Μπέλλου, Πέτρος Μώρης, Κοσμάς Νικολάου, Σοφία Ντώνα, Μυρτώ Ξανθοπούλου, Ιωάννα Ξημέρη, Μαρία Παπανικολάου, Τούλα Πλουμή, Έρικα Σκούρτη, Ευαγγελία Σπηλιοπούλου, Αναστάσης Στρατάκης, Στεφανία Στρούζα, Μαρία Τσάγκαρη, Μάρω Φασουλή, Μυρτώ Φερεντίνου, Μαριάννα Χριστοφίδου, City Index Lab + Energize.
*****