MULATU ASTATKE

Ο «πατέρας» της ethio jazz και σπουδαίος πολυοργανίστας, που έγινε γνωστός στο ευρύ κοινό από το σάουντρακ του Broken Flowers μιλάει στη LifO.

Μπορείς να πεις πως η ζωή του προορίζεται για κινηματογραφικά στούντιο που αρέσκονται στα απρόσμενα success stories ανθρώπων που φαινομενικά δεν βρέθηκαν στο σωστό σημείο τη σωστή στιγμή, αλλά απέδειξαν το αντίθετο. Γι’ αυτό και πλέον ο Αιθίοπας Mulatu Astatke δεν χρειάζεται συστάσεις. Αρχικά, με την κυκλοφορία του τέταρτου μέρους της σειράς «Ethiopiques» κι έπειτα με τη χρήση της μουσικής του από τον Τζάρμους, η δική του άποψη πάνω στην τζαζ καταναλώθηκε μαζικά, χωρίς να μπορείς να τη χαρακτηρίσεις «εύκολη μουσική». Γιατί σε καμία περίπτωση δεν είναι.

Η κουβέντα μας ξεκίνησε με αφορμή την τελευταία κυκλοφορία του «Mulatu steps ahead», που, ενώ είναι αρκετά πειραματική, διατηρεί το παράδοξο της άνετης ακρόασης. «Προχωράμε την ethio jazz παραπέρα. Διαφορετικοί ρυθμοί, περίεργα όργανα που προσπαθούμε να εντάξουμε στον ήχο μας και μια διάθεση να παίξουμε με τα αφρικανικά μπλουζ. Αυτά είναι τα κύρια χαρακτηριστικά της συγκεκριμένης δουλειάς». Ακούγοντας τον δίσκο, είναι αλήθεια πως εστιάζεις κυρίως στα καινούργια συστατικά της μουσικής του. Με τα υπόλοιπα φαίνεται πως έχεις ποτίσει από τις πολλές φορές που τα έχεις ακούσει σε όλα τα απίθανα μέρη.

Αν είναι σε κάτι σπουδαίος ο Astatke, είναι το γεγονός ότι, ενώ ανακατεύει διαφορετικούς ήχους από διαφορετικές σχολές, σε καμία περίπτωση δεν ακούγεται πολύπλοκος ή αυστηρά ακαδημαϊκός. « Έχω ζήσει σε διάφορα μέρη και τα τελευταία χρόνια δίνω συναυλίες σε ολόκληρο τον κόσμο. Πάντα φροντίζω να μαθαίνω καινούργια πράγματα για τη σύνθεση, για το ανακάτεμα της δικής μου μουσικής με διαφορετικές κουλτούρες. Μόλις γύρισα από τη Βραζιλία, όπου παρατηρούσα τις αντιδράσεις του κόσμου στους αφρικανικούς ρυθμούς μας. Με έναν περίεργο τρόπο, ταιριάζουν. Ανακατεύονται μεταξύ τους.

Αυτή η ιδιαίτερη σύνδεση της αφρικανικής μουσικής με τον υπόλοιπο κόσμο με ενδιαφέρει περισσότερο από κάθε άλλο». Αυτό εξηγεί ουσιαστικά την εμμονή του να προσαρμόσει τα παραδοσιακά όργανα της χώρας του ώστε να μπορούν να παίξουν περισσότερες «σκάλες» απ’ όσες σχεδιάστηκαν αρχικά. Είναι εμφανώς ενθουσιασμένος με αυτό το project, και φαίνεται από την ένταση της φωνής του, που για λίγη ώρα δεν ακούγεται καταπονημένη από το πολύωρο ταξίδι επιστροφής από το Ρίο. «Το ενδιαφέρον μου γι’ αυτήν τη δύσκολη δουλειά έχει σίγουρα να κάνει με την εποχή που ετοιμαζόμουν να γίνω μηχανολόγος. Οι δυνατότητες των μουσικών οργάνων μπορούν να γίνουν κατανοητές μέσω των μαθηματικών. Χωρίς, όμως, αυτό να επηρεάζει τη δημιουργική διαδικασία. Εγώ είχα την ευκαιρία να ασχοληθώ σε βάθος με τη μουσική και να γίνω ο άνθρωπος που ήθελα να γίνω. Προέρχομαι από μια φτωχή χώρα και αισθάνομαι τυχερός για την επιτυχία που έχω γνωρίσει».

Μετά από 40 ολόκληρα χρόνια, πλέον δουλεύει με νεότερους μουσικούς, χωρίς όμως να αισθάνεται μέντορας. «Συγκροτήματα όπως οι Heliocentrics, με τους οποίους συνεργάστηκα στο παρελθόν, έπαιζαν και γνώριζαν ήδη τη μουσική που έφτιαξα πριν από τόσες δεκαετίες, αλλά εγώ αισθάνομαι πως μαζί τους εξελίσσομαι. Πως πάμε τα πράγματα μπροστά. Υπάρχουν ακόμα πολλά πράγματα που θέλω να κάνω, έχω ακόμα διάθεση να πειραματιστώ». Ίσως αυτή η διάθεση να δικαιολογεί την ποιότητα των συναυλιών του όσες φορές και να τον δεις.