Το Σάββατο 22 Σεπτεμβρίου στις 8.00 το βράδυ θα προβληθεί το ντοκιμαντέρ
«Seeds of Hope» στο αμφιθέατρο του Γαλλικού Ινστιτούτου, Σίνα 31 στην Αθήνα. Είχα μερικές απορίες.
Τα παιδιά απάντησαν ομαδικά τις ερωτήσεις μου και είναι οι: Κωνσταντίνα Στρίκου, Ολγιάνα Πανίτσα, Παναγιώτης Τσαπέπας, Σίσσυ Γκουρνέλου, Σύλβια Ράντου, Βάσω Μπάλου. [Την τελευταία ερώτηση απάντησε ο Άρης Δόριζας από την Whatever Productions.]
Με ποια ευκαιρία πήγατε στη Ρουάντα;
Στο ταξίδι πήγαμε ως μέλη της εθελοντικής ομάδας νέων «Activista», της ΑctionΑid. Όλοι οι εθελοντές, μέσω της ομάδας, ενημερώνουμε το κοινό για τις εκστρατείες της οργάνωσης και τους καλούμε να συμμετέχουν σε αυτές - και μια και θα ξεκινήσουμε στο τέλος του 2012 μια εκστρατεία για τους μικροκαλλιεργητές και την επάρκεια τροφής και επιλέξαμε τη Ρουάντα, καθώς το 90% του πληθυσμού της είναι αγρότες. Ο δικός μας ο ρόλος ήταν να μάθουμε τα προβλήματά τους και να δούμε με ποιο τρόπο έχουν καταφέρει σιγά-σιγά να βρουν λύση. Ήμασταν δηλαδή κάτι σαν ερευνητές.
Μιλήστε μου αρχικά για το θέμα της ταινίας
Το 1994, η Ρουάντα βίωσε μια φριχτή γενοκτονία. Η κυβέρνηση της Ρουάντας υπολογίζει ότι περισσότεροι από 1.150.000 άνθρωποι δολοφονήθηκαν μέσα σε 100 ημέρες, δηλαδή 7 κάθε λεπτό. Οι 100 αυτές ημέρες βύθισαν τη χώρα στην ακραία φτώχεια και την απελπισία. Το 2012, 6 μέλη της ομάδας νέων εθελοντών Activista της Action Aid Ελλάς πήγαμε μέχρι τη Ρουάντα και ανακαλύψαμε στα πρόσωπα των γυναικών της την ελπίδα. Πρόκειται για γυναίκες, οι οποίες είχαν περιθωριοποιηθεί γιατί είναι φορείς του HIV/AIDS, για γυναίκες που υπέφεραν από ενδοοικογενειακή βία και για γυναίκες που δεν είχαν κανένα πόρο εισοδήματος. Η ταινία δείχνει τη θέλησή τους να τα καταφέρουν και το αποτέλεσμα των προσπαθειών τους. Κυρίως όμως δείχνει την ελπίδα ότι το μέλλον τους ανήκει και ότι όλα θα είναι καλύτερα για αυτές και τα παιδιά τους. Για αυτό και ο τίτλος Seeds of Hope.
Πώς νιώσατε όταν φτάσατε στη Ρουάντα και είδατε με τα μάτια σας αυτά για τα οποία τόσα είχατε ακούσει και διαβάσει;
Όταν φτάσαμε στο Κιγκάλι, τη πρωτεύουσα της Ρουάντα και αρχίσαμε να έχουμε εικόνα της καθημερινής ζωής των ανθρώπων, συνειδητοποιήσαμε ότι είχαμε μπροστά μας όλα αυτά που κατά καιρούς βλέπαμε στις οθόνες μας και στα περιοδικά. Το δύσκολο ήταν να συνειδητοποιήσουμε ότι ήμασταν εκεί. Είδαμε ότι η ακραία φτώχεια είναι εκεί, είδαμε ανθρώπους να περπατούν χιλιόμετρα για να φτάσουν στις δουλειές τους, είδαμε ανθρώπους να κουβαλούν στο κεφάλι τους από τσουβάλια μέχρι κρεβάτια, αδιαμαρτύρητα. Ό,τι για εμάς είναι απάνθρωπο για εκείνους είναι απλά καθημερινότητα. Η σύγκριση με τον δικό μας τρόπο ζωής, ήταν συνεχής και το σφίξιμο στο στομάχι αναπόφευκτο.
Πώς ήταν η εμπειρία της συνάντησής σας με τις γυναίκες;
Αυτό που μας έκανε εντύπωση ήταν το χαμόγελο στην πρώτη γνωριμία. Όταν φτάναμε στους συνεταιρισμούς, οι γυναίκες στην αρχή ήταν λίγο διστακτικές, όπως και εμείς άλλωστε. Ντρέπονταν λίγο εκείνες, ντρεπόμασταν λίγο και εμείς. Την αρχή έκανε η αρχηγός του συνεταιρισμού, η οποία μας συστηνόταν και μετά μας σύστηνε και τις υπόλοιπες. Όταν πια ήμασταν στο χωράφι τους και φυτεύαμε και σκάβαμε μαζί τους, δεν υπήρχε καμία ντροπή, ήμασταν φίλες και όταν κάναμε «βλακείες» στο σκάψιμο γελούσαν και μας έδειχναν ξανά και ξανά πώς γίνεται. Οι γυναίκες που συναντήσαμε μας έδωσαν μαθήματα ζωής. Ακούραστες, με το χαμόγελο στα χείλη αλλά και στα μάτια, σου περιέγραφαν την καθημερινότητα τους ως σύζυγοι, μητέρες, αγρότισσες, γυναίκες. Μας συγκλόνισαν, κυρίως με τις προσωπικές τους ιστορίες και τη δύναμη ψυχής που έχουν. Θα μπορούσες να φανταστείς ότι μια γυναίκα η οποία έχει βιαστεί, έχει μείνει έγκυος από τους βιαστές της, οι οποίοι της μετέδωσαν το ιό του AIDS και έχει διωχθεί από τα αδέρφια της, θα μπορούσε να γυρίσει και να σου πει ότι τώρα που ξέρει τα δικαιώματά της διεκδικεί αυτά που της ανήκουν και νιώθει ευτυχισμένη; Εμείς όχι, μέχρι τη στιγμή που γνωρίσαμε τη Lucy.
Απ' αυτά που σας είπαν, τι σας έμεινε πιο πολύ;
Η φράση του γιου της Lucy, της οροθετικής γυναίκας που βιάστηκε στον πόλεμο: «όταν έχεις υποστήριξη ελπίζεις. Όταν ελπίζεις, επιβιώνεις» μας ακολουθεί από εκείνη την ημέρα και είναι το πρώτο πράγμα που μας έρχεται στο μυαλό όταν μας ρωτούν για το ταξίδι.
Ήταν εύκολο να γυρίσετε το ντοκιμαντέρ στις συνθήκες της χώρας;
Η ActionAid Rwanda ενημέρωνε πάντα τους τοπικούς κυβερνήτες (κάτι σαν τους δικούς μας δημάρχους) ότι βρισκόμασταν στην συγκεκριμένη περιοχή και πάντα παίρναμε άδεια για να βιντεοσκοπήσουμε εκεί. Είχαμε πάει προετοιμασμένοι για τις χειρότερες συνθήκες αλλά τελικά τα πράγματα ήταν μια χαρά. Δεν έχουμε δει πιο βοηθητικούς και συνεργάσιμους ανθρώπους. Το μόνο πρόβλημα ήταν ότι μόλις εμφανιζόταν η κάμερα, μαζεύονταν γύρω μας σε χρόνο dt όλα τα παιδάκια που βρίσκονταν σε ακτίνα 15 χιλιομέτρων.
Το τρέιλερ του ντοκιμαντέρ:
Το ντοκιμαντέρ προβάλλεται για πρώτη φορά, το Σάββατο 22 Σεπτεμβρίου στις 8.00 το βράδυ στο
αμφιθέατρο του Γαλλικού Ινστιτούτου, Σίνα 31. Η είσοδος είναι δωρεάν. Κρατήσεις θέσεων στο
801.11.900.800.
Θα ακολουθήσει συζήτηση με τους εθελοντές που συμμετείχαν στο ταξίδι.
Στο προαύλιο του Γαλλικού Ινστιτούτου θα υπάρχει έκθεση φωτογραφίας από το ταξίδι των Activista στη
Ρουάντα. Φωτογραφίες: Βάσω Μπάλου/ ActionAid
σχόλια