ΤΙ ΣΥΜΒΑΙΝΕΙ ΜΕ ΤΑ ΣΧΟΛΕΙΑ;
Η δεσπόζουσα άποψη μέχρι πρότινος ήταν ότι δεν υπάρχει σημαντικό πρόβλημα μετάδοσης του ιού στα σχολεία και συνεπώς μπορούν να λειτουργήσουν. Παρά ταύτα πρόσφατες δηλώσεις των αρμοδίων δείχνουν να ανατρέπουν αυτή την εικόνα.
Ο υπουργός υγείας, Βασίλης Κικίλιας, δήλωσε στις 10 Φεβρουαρίου: «Σύμφωνα με τα στοιχεία του ΕΟΔΥ και αυτό είναι ιδιαίτερα ανησυχητικό, γιατί είναι ένα νέο στοιχείο, την περίοδο 24/1-30/1 είχαμε σημαντική αύξηση κατά 11% στο ποσοστό των κρουσμάτων με ηλικιακό εύρος 0-9 ετών. 435 θετικά παιδιά στα 6676 κρούσματα, έναντι 297 στα 5059 την προηγούμενη περίοδο».
Ο καθηγητής και μέλος της επιτροπής των λοιμωξιολόγων, Νίκος Σύψας, ήταν κατηγορηματικός στις 3 Φεβρουαρίου: «Τα σχολεία έχουν πάψει να είναι άνοσα και προστατευμένα από τον ιό».
Σύμφωνα με την Αμερικανική Ακαδημία της Παιδιατρικής (CNN Health, 27 Ιανουαρίου 2021): «Περίπου 2,68 εκατομμύρια παιδιά στις ΗΠΑ βρέθηκαν θετικά στον ιό μέχρι τις 21 Ιανουαρίου, και ο αριθμός των μολύνσεων αυξήθηκε πρόσφατα. Μόνον την τελευταία εβδομάδα, 165.000 νέα κρούσματα σε παιδιά εντοπίστηκαν με τεστ, ήτοι 16% αύξηση σε κρούσματα παιδιών τις δύο τελευταίες εβδομάδες. Τα κρούσματα σε παιδιά αντιστοιχούν στο 12,7% του συνόλου των κρουσμάτων».
Στα ανωτέρω θα πρέπει να προστεθεί η προχθεσινή ανησυχητική δήλωση του Ιατρικού Συλλόγου Καβάλας, η οποία επισημαίνει τα αυξημένα κρούσματα στη Θάσο, κυρίως μεταξύ εκπαιδευτικών και μαθητών, και ζητάει την αναστολή λειτουργίας όλων των σχολικών μονάδων εκπαίδευσης.
Οι ειδικοί θεωρούν ως πιθανή αιτία των αυξημένων κρουσμάτων στα παιδιά τις μεταλλάξεις του κορωνοϊού, αλλά δεν υπάρχουν αντίστοιχες μελέτες που να επαληθεύουν ή να διαψεύουν αυτή την εκτίμηση. Οι σημερινές αποφάσεις της επιτροπής ίσως ξεκαθαρίσουν ποια είναι η δεσπόζουσα άποψη των λοιμωξιολόγων, και τι πρέπει να γίνει με τα σχολεία.
• • •
ΤΟ ΑΜΣΤΕΡΝΤΑΜ ΥΠΕΡΚΕΡΑΣΕ ΤΟ ΛΟΝΔΙΝΟ
Το Άμστερνταμ ξεπέρασε το Λονδίνο ως το μεγαλύτερο ευρωπαϊκό κέντρο χρηματιστηριακών συναλλαγών μετά την αποχώρηση των Βρετανών από την Ευρωπαϊκή Ένωση (ΕΕ), παίρνοντας ένα κομμάτι από τις δουλειές του ΗΒ, αναφέρουν χθεσινά δημοσιεύματα.
Όπως αναφέρει το Chicago Board Options Exchange (CBOE) που λειτουργεί και στις δύο πλευρές, οι χρηματιστηριακές συναλλαγές στην Ολλανδική πρωτεύουσα ήταν 9,2 δισ. ευρώ ημερησίως τον Ιανουάριο, έναντι 8,6 δισ. στο Λονδίνο.
Για σύγκριση, οι μέσες ημερήσιες συναλλαγές στο Λονδίνο ήταν 17,5 δισ. ευρώ το 2020, ενώ της δεύτερης Φρανκφούρτης ήταν 5,9 δισ. και του έκτου Άμστερνταμ 2,6 δισ.
Σύμφωνα με την ESMA (European Securities and Markets Authority), η μετακίνηση των χρηματιστηριακών συναλλαγών από το Λονδίνο στην ΕΕ είναι μόνιμη. Δεν υπάρχει καμιά ένδειξη, ότι η ΕΕ θα αλλάξει τη θέση της ότι μετοχές σε ευρώ θα πρέπει να συναλλάσονται στην ΕΕ.
Η μετακίνηση οφείλεται σε απαγόρευση των χρηματιστηριακών θεσμών με έδρα την ΕΕ να συναλλάσονται στο Λονδίνο, επειδή οι Βρυξέλες δεν αναγνωρίζουν τις βρετανικές συναλλαγές ότι έχουν το ίδιο στάτους εποπτείας με το δικό τους. Εξαιτίας αυτής της «ισοδυναμίας» για τη διευκόλυνση διασυνοριακών συμφωνιών, μετακινήθηκαν 6,5 δισ. ευρώ συμφωνιών προς την Ευρώπη, όταν το Brexit τέθηκε σε ισχύ στο τέλος του έτους.
Είναι άγνωστη η επίπτωση στις θέσεις εργασίας. Μέχρι στιγμής έχει υπάρξει απώλεια 7.000 θέσεων εργασίας στο Λονδίνο που μετακινήθηκαν σε ευρωπαϊκά κέντρα. Παρομοίως, δεν μπορούν να εκτιμηθούν ακόμη οι απώλειες στα φορολογικά έσοδα του ΗΒ.
Πηγή: BBC, Financial Times, Reuters
• • •
Η ΑΘΛΙΑ ΔΙΑΧΕΙΡΙΣΗ ΤΗΣ ΠΑΝΔΗΜΙΑΣ ΑΠΟ ΤΟΝ ΤΡΑΜΠ
470.000 θανάτους και 27 εκατομμύρια κρούσματα, οι ΗΠΑ παρουσιάζουν μια από τις χειρότερες επιδόσεις όσον αφορά τη διαχείριση της convid-19.
Μια έκθεση του διάσημου ιατρικού περιοδικού The Lancet, που δημοσιεύτηκε προχθές υπό τον τίτλο, «Public policy and health in the Trump era», είναι απολύτως καταδικαστική για την πολιτική του Ντ. Τραμπ στη διαχείριση της υγειονομικής κρίσης: οι ΗΠΑ θα είχαν αποφύγει το 40% των θανάτων από την covid-19, αν το ποσοστό των θανάτων αντιστοιχούσε στα αντίστοιχα ποσοστά των G7.
Η μελέτη επισημαίνει, επίσης, ότι το προσδόκιμο ζωής μειώνεται λόγω πολλών αιτιών, και αν ήταν ισοδύναμο με τον μέσο όρο των G7, θα είχαν πεθάνει 461.000 λιγότερα άτομα το 2018.
• • •
ΝΤΑΝΙΕΛ ΕΛΣΜΠΕΡΓΚ
Ο θάνατος πριν από έναν μήνα του Αμερικανού δημοσιογράφου των New York Times, Νιλ Σιχάν, επανέφερε στο προσκήνιο την πολύκροτη υπόθεση των «Pentagon Papers» σχετικά με τον πόλεμο στο Βιετνάμ στις αρχές της δεκαετίας του '70, από την οποία έγινε διάσημος.
Ύμνος στην ελευθεροτυπία και τη δημοσιογραφία, αλλά εστιασμένη στην Washington Post, η ταινία «The Post» του Στίβεν Σπίλμπεργκ αδικεί τους New York Times που έδωσαν τη μεγάλη μάχη προασπίζοντας το δικαίωμα στην ελευθερία του τύπου.
Πάντως, ο πραγματικός ήρωας ήταν ο Ντάνιελ Έλσμπεργκ, ο αναλυτής που πέρασε στα χέρια του Σιρχάν τα «Pentagon Papers» — «το χειρότερο κρυμμένο μυστικό της Ιστορίας» κατά τους New York Times.
Αυτά είναι λίγο-πολύ γνωστά. Ωστόσο, λίγοι γνωρίζουν ότι αυτός ο θαρραλέος και έντιμος άνθρωπος ήταν ένας ευφυής οικονομολόγος που «αναστάτωσε» τη νεοκλασική οικονομική και τη θεωρία των αποφάσεων.
Δεδομένου ότι κάθε απόφαση πρακτικά ενέχει αβεβαιότητα, μια μέγιστη πρόκληση για την οικονομική θεωρία μεταπολεμικά ήταν η λήψη αποφάσεων υπό αβεβαιότητα. Το πρόβλημα αντιμετωπίστηκε με την προσέγγιση της προσδοκώμενης χρησιμότητας (ένας συνδυασμός πιθανοτήτων και χρησιμοτήτων), πρώτα από τους John von Neumann και O. Morgenstern (1944) και λίγο αργότερα με την επέκταση του μοντέλου τους από τον L. Savage (1953). Χάρη στις δύο αυτές λίαν υψηλού επιπέδου αξιωματικές θεμελιώσεις, η πλήρης ορθολογικότητα των οικονομικώς δρώντων επεβλήθη κατά κράτος και αποτέλεσε έκτοτε βασικό στοιχείο (γνωστό ως «μοντέλο της ορθολογικής επιλογής») του σκληρού πυρήνα της νεοκλασικής οικονομικής.
Το μοντέλο αυτό υπονομεύτηκε από τα παράδοξα του Γάλλου οικονομολόγου και μετέπειτα νομπελίστα Μωρίς Αλαί (1953) και του Ντάνιελ Έλσμπεργκ (1961). Μάλιστα, το παράδοξο του Έλσμπεργκ θεωρείται από πολλούς ότι συνιστά χειρότερη παραβίαση των αξιωμάτων του Savage από αυτή του Αλαί. Ακόμη και σήμερα, μετά τη δημοσίευση αμέτρητων άρθρων, ερευνητές εργάζονται πάνω στην «αποστροφή προς την αμφισημία» που εισήγαγε ο Έλσμπεργκ με το παράδοξό του.
Παρά ταύτα, το πιο εκπληκτικό ίσως «παράδοξο» είναι πώς κάποιος με λαμπρή καριέρα μπροστά του και βαθύς γνώστης της ορθολογικότητας των αποφάσεων αποφασίζει να ρισκάρει τα πάντα για ηθικούς λόγους και για να κρατήσει αλώβητο τον αυτοσεβασμό του. Ίσως αυτό αποτελεί και ένα μικρό μάθημα σε όσους πιστεύουν ότι η ανθρώπινη συμπεριφορά συρρικνώνεται σε λογικές οφέλους-κόστους.
• • •
Ο ΑΝΘΙΜΟΣ ΤΟΥ ΝΟΒΓΚΟΡΟΝΤ
Γύρω στα 1260, ένας 7-χρονος Ρώσος πιτσιρίκος έκανε τις σχολικές του εργασίες χαράσσοντας φλοιούς σημύδας. Ο Όνφιμ — σλαβική εκδοχή του Άνθιμου — έζησε στο Νόβγκοροντ, μια πόλη 200 χιλιόμετρα νότια της Αγίας Πετρούπολης, με σημαντική ανάπτυξη εκείνα τα χρόνια.
Στα 17 έργα του που σώθηκαν υπάρχουν γράμματα και σύντομες προτάσεις στο κυριλλικό αλφάβητο, και ζωγραφιές. Τα αγαπημένα θέματα του Όνφιμ ήταν άνθρωποι, άλογα, όπλα, και μυθικά τέρατα.
«Κύριε, βοήθησε τον υπηρέτη σου Όνφιμ»,
«Είμαι τέρας»,
«Χαιρετίσματα από τον Όνφιμ στον Ντανίλο»,
είναι μερικές από τις προτάσεις του.
Ο Όνφιμ ήταν καλλιτέχνης που υπέγραφε με το όνομα του· ήταν και τέρας και πολεμιστής. Σαν όλα τα πιτσιρίκια εδώ και 700 χρόνια.
• • •
Η ΕΙΚΟΝΑ ΤΗΣ ΕΒΔΟΜΑΔΑΣ
