«Αυτή η παράσταση ως ιδέα γεννήθηκε πριν από τον κορωνοϊό, πριν διακοπεί η τουριστική δραστηριότητα σε όλον τον κόσμο, και ξεκίνησε με αφορμή το τι συμβαίνει στους ανθρώπους όταν, για λόγους βιοποριστικούς, πρέπει να νοικιάσουν το σπίτι, το διαμέρισμα ή το υπνοδωμάτιό τους σε πλατφόρμες Airbnb. Δεν ήθελα να κάνω μια παράσταση με ειδικούς που θα ανέβουν να μιλήσουν στη σκηνή, γι' αυτό αποφάσισα ότι θα ήθελα να δουλέψω με ηθοποιούς πάνω σε μια λογοτεχνική βάση. Η πιο γνωστή οικογένεια που χάνει το σπίτι της επειδή δεν μπορεί να αντεπεξέλθει στα χρέη της είναι η αυτή του “Βυσσινόκηπου” και ο Λοπάχιν είναι ο πρώτος ή ο πιο γνωστός ήρωας που σκέφτεται τη μετατροπή ενός τόπου αναμνήσεων σε τουριστικά ακίνητα.
Οπότε, έτσι ξεκίνησα να ασχολούμαι με το τι θα έκανε αυτή η οικογένεια σήμερα, υπό τις σημερινές οικονομικές συνθήκες, τις οποίες όλοι ξέρουμε, ενώ παράλληλα εξετάζουμε πώς συμπεριφέρονται πολλοί άνθρωποι μέσα σε αυτήν τη συγκυρία, προκειμένου να επιβιώσουν. Πήραμε το κείμενο και ξεχωρίσαμε τους χαρακτήρες που χρειαζόμαστε, την Άνια, τη Βάρια, τη Λιούμπα και τον Γκάγεφ, και τους δύο ιδεολογικούς αντίπαλους, τον Τροφίμοφ και τον Λοπάχιν, και αναρωτηθήκαμε πώς θα μπορούσε να είναι η ζωή τους στη μετά τον Βυσσινόκηπο εποχή. Για να αφηγηθούμε αυτή την ιστορία θεωρήσαμε απαραίτητο να αναπαραστήσουμε, να θυμηθούμε τον Τσέχοφ και στη συνέχεια να ακούσουμε τις ιστορίες αυτών των ανθρώπων στην επόμενη φάση της ζωής τους» λέει ο Πρόδρομος Τσινικόρης που σκηνοθετεί την παράσταση «(Somewhere) beyond the cherry trees», με την οποία ανοίγει η αυλαία του φετινού Φεστιβάλ Αθηνών Επιδαύρου την 1η Ιουνίου, στην Πειραιώς 260.
Ουσιαστικά, ένα από τα θέματα που σχολιάζουμε σε αυτή την παράσταση είναι το πόσο τα κέντρα των πόλεων γίνονται φιλόξενα για τους ξένους και αφιλόξενα για τους κατοίκους.
Το σκηνικό είναι ένα bluebox, του οποίου τη μια πλευρά καταλαμβάνει ένα σπίτι, λυόμενο, ημιδιαφανές, σαν δομή σε κινηματογραφικό σετ. Είναι αυτό που θα φιλοξενήσει τα μέλη του στενού οικογενειακού κύκλου της Λιούμπα κατά τις τελευταίες, δραματικές στιγμές τους πριν εγκαταλείψουν τις αναμνήσεις και το πατρογονικό τους.
«Είναι ένα σπίτι που με έναν τρόπο αποδομείται, ανοίγει και διαλύεται, ακολουθώντας τον ρυθμό της ζωής τους» μου εξηγούν η Ελένη Στρούλια και η Ζαΐρα Φαληρέα, σκηνογράφοι και ενδυματολόγοι της παράστασης, ενώ δοκιμάζουν στους ηθοποιούς τα ρούχα που έχει φτιάξει στο χέρι ο Δημήτρης Paradis, κοστούμια με ετερόκλητα στοιχεία, που αντλούν από τους χαρακτήρες, από το παρόν και το παρελθόν τους.
Μέσα στο ηχητικό τοπίο του Παναγιώτη Μανουηλίδη οι ηθοποιοί Γιώργος Βαλαής, Γιώργος Βουρδαμής, Μαρία Πανουργιά, Νάνσυ Σιδέρη και Καλλιόπη Σίμου παίρνουν τις θέσεις τους στο σπίτι, ενώ ο Τροφίμοφ, αφηγητής της ιστορίας, που τον υποδύεται ο Πρόδρομος Τσινικόρης, ετοιμάζεται να ανοίξει την παράσταση υπό τις οδηγίες της Κορίνας Βασιλειάδου, με την οποία συνεργάζονται στη σκηνοθεσία.
«Απόψε έχω καλέσει στη σκηνή μια οικογένεια που την ξέρω από παιδί, για να θυμηθεί και να αναπαραστήσει την ιστορία της. Όταν με ρώτησαν “γιατί διάλεξες εμάς”, τους είπα πως “τα λόγια σας δεν περιγράφουν απλώς έναν κόσμο αλλά έχουν τη δύναμη να κατασκευάσουν έναν καινούργιο» λέει στα πρώτα του λόγια.
Πολύ πυκνά, με τη συναισθηματική φόρτιση που δημιουργεί η αντικειμενική συνθήκη, δηλαδή η πώληση του βυσσινόκηπου, οι ήρωες του Τσέχοφ, κλεισμένοι σε έναν μικρό χώρο, σε χωροταξική και συναισθηματική ασφυξία, ζουν μια τελευταία πράξη που προαναγγέλλει μια καταστροφή και μια απελευθέρωση, ακούγοντας τον Λοπάχιν να ανακοινώνει το τέλος του βυσσινόκηπου και το οριστικό τέλος κάθε προσδοκίας για λύτρωση, όπως την είχαν φανταστεί.
«Συγχαρητήρια! Σωθήκατε! Σας έσωσα! Η τοποθεσία είναι υπέροχη, η πόλη είναι σχετικά κοντά και από δίπλα περνάει το τρένο. Θα φροντίσουμε να υπάρχει και αρκετή απόσταση ανάμεσα στα εξοχικά, για να δοθεί στους τουρίστες η απαραίτητη αίσθηση ασφάλειας και απομόνωσης. Θα φέρουμε μια τεχνική εταιρεία να βάλει τάξη! Να ανακαινίσει όλα τα παλιά κτίρια και να κόψει τον παλιό βυσσινόκηπο…» αναφωνεί.
«Δώσαμε μεγάλη σημασία στο πώς θα συμπυκνώσουμε το κείμενο, δουλέψαμε πολύ για να δείξουμε τις σχέσεις και τη διαμόρφωσή τους μέσα από αυτήν τη συνθήκη των χρεών και της απώλειας και τις δυναμικές που εμφανίζονται σε αυτήν τη νέα πραγματικότητα, όπου όλοι έχουν χάσει τις σταθερές τους» λέει ο Πρόδρομος Τσινικόρης.
«Η επανάσταση της αξιοπρέπειας θα πρέπει να είναι ο αγώνας της εποχής μας» ακούγεται ο αφηγητής στο βίντεο που συνδέει τα δύο μέρη της παράστασης, λίγο πριν φτάσουμε στο σήμερα, για να ακολουθήσουμε τη μοίρα των ηρώων και τις διαφορετικές απ' ό,τι ονειρεύτηκαν ζωές τους.
«Για μένα είναι μια γενναία δραματουργική απόφαση να πάρεις τους χαρακτήρες του Τσέχοφ και να τους πετάξεις στον εικοστό πρώτο αιώνα» λέει ο Γιώργος Βαλαής. «Και να δείξεις όλη αυτή την αλλαγή που έχει συντελεστεί, ότι κάποτε εμείς λατρεύαμε την πρόοδο, ενώ σήμερα λατρεύουμε την αποφυγή μιας καταστροφής».
«Στο δεύτερο μέρος της παράστασης είπαμε ότι θα είχε ενδιαφέρον όλοι αυτοί οι χαρακτήρες να μην κάνουν αυτό που κάνουν στον Τσέχοφ, δηλαδή να μη γυρίσει η Λιούμπα στο Παρίσι, να μην πάει η Άνια στο σχολείο, να μη γυρίσει ο Τροφίμοφ στις σπουδές του, αλλά να μπουν σε μια συγκεκριμένη κατάσταση, με συμπεριφορά διαμορφωμένη από την αλλοτρίωση του χρεωμένου ανθρώπου. Ο Τροφίμοφ είναι αυτός που έχει στήσει την αναπαράσταση της ζωής αυτών των ανθρώπων» εξηγεί ο Πρόδρομος Τσινικόρης.
«Αυτό που θέλουμε να εξερευνήσουμε στην παράσταση είναι κατά πόσο έχουν αλλάξει οι εποχές. Εμένα με ενδιαφέρει να δείξω ότι είναι κάτι που διακόπηκε λίγο πριν από τον κορωνοϊό, αλλά θα συνεχίσει να υπάρχει, γιατί κάπως πρέπει όλοι να προσαρμοστούμε στις νέες συνθήκες εργασίας. Ακόμα και η λύση της εργασίας από το σπίτι είναι μια νέα συνθήκη στην οποία προσαρμοστήκαμε κατά τη διάρκεια της πανδημίας και μάλλον θα συνεχίσουμε έτσι.
Βασικά, θέλω να δω κατά πόσο έχει εισβάλει η επαγγελματική ζωή στην προσωπική σφαίρα. Δηλαδή, κατά πόσο πλέον οι άνθρωποι, για να επιβιώσουν, μετατρέπουν την προσωπική τους ζωή σε πεδίο οικονομικών συναλλαγών, ενώ πριν από δέκα-δεκαπέντε χρόνια υπήρχε ένας σαφής διαχωρισμός δουλειάς και προσωπικού χώρου. Δεν εννοώ ότι είμαι κατά του τουρισμού, κι εμένα μου αρέσει να ταξιδεύω. Η προβληματική μου έχει να κάνει με το πώς εισβάλλει στον προσωπικό χώρο ενός ατόμου ή μιας οικογένειας, που αναγκάζεται να συνδυάσει τα δύο, ένας τουρίστας, συνδιαμορφώνοντας έστω και ακούσια τη ζωή στο κέντρο μιας πόλης, διώχνοντας τους κατοίκους, διαμορφώνοντας τις τιμές, τις υπηρεσίες και τις ανάγκες μιας περιοχής.
Ουσιαστικά, ένα από τα θέματα που σχολιάζουμε σε αυτή την παράσταση είναι το πόσο τα κέντρα των πόλεων γίνονται φιλόξενα για τους ξένους και αφιλόξενα για τους κατοίκους. Και σε αυτή την κατεύθυνση, του πώς μπορεί να επιβιώσει ένας άνθρωπος σε μια τέτοια οικονομία, κινείται το δεύτερο μέρος της, που διαφοροποιείται εντελώς από το πρώτο».
Πρόδρομος Τσινικόρης
(Somewhere) beyond the cherry trees
Μια post-documentary παράσταση βασισμένη στον «Βυσσινόκηπο» του Αντόν Τσέχοφ
Πειραιώς 260 (Ε)
01/06/2021 στις 21:00
02/06/2021 στις 21:00
02/06/2021 στις 23:30
03/06/2021 στις 21:00
