Δεν καταδικάστηκε σε ισόβια ο Μπάμπης Αναγνωστόπουλος;
Ακριβώς.
Και πόσο θα μείνει στη φυλακή;
Το πολύ 19 χρόνια.
Γιατί; Υπάρχει κάποια ποινή φυλάκισης που να εκτίεται πραγματικά στην Ελλάδα;
Είναι πάρα πολύ μικρό το ποσοστό και πολύ συγκεκριμένες οι περιπτώσεις εγκλημάτων που προβλέπεται κάτι τέτοιο. Αφορά κυρίως ενόχους που εκτίουν αθροιστικά ποινές
Άρα υπάρχουν ισοβίτες που να μένουν όντως ισόβια στη φυλακή;
Όχι
Κι αν έχουν τιμωρηθεί με δέκα φορές ισόβια για μία σειρά κακουργημάτων π.χ;
Ακόμα και σε αυτή την περίπτωση, κάποια στιγμή βγαίνουν από τη φυλακή
Γιατί γίνεται αυτό;
Ο κανόνας είναι πως, ανάλογα με το αν πρόκειται για πλημμέλημα ή κακούργημα, εκτίεται ένα μέρος της ποινής: τα 2/5 στα πλημμελήματα και 3/5 ή 4/5 στα κακουργήματα, ανάλογα με το κακούργημα - υπάρχει διαβάθμιση εκεί.
Και μπορούν οι ένοχοι να συντομεύσουν ακόμα περισσότερο την παραμονή τους στη φυλακή;
Ναι. Το ένα πέμπτο της ποινής μπορεί να γίνει με μεροκάματα. Κοινώς να δουλέψουν στη φυλακή και να μετρούν οι ημέρες διπλές.
Και σε ποιες περιπτώσεις εκτίουν ολόκληρη την ποινή τους;
Αν «σπάσουν» την αναστολή. Αν π.χ διαπράξουν άλλο αδίκημα μέσα στην προθεσμία, ή πάρουν άδεια από τις φυλακές και διαπράξουν μέσα στην άδεια κάποιο άλλο αδίκημα, τότε σπάει η αναστολή και το υπόλοιπο της ποινής εκτίεται κανονικά. Μόνο σε αυτές τις περιπτώσεις εκτίεται η ποινή μέχρι τέλους.
Δηλαδή αν κάποιος έχει διαπράξει ένα κακούργημα, σπάει η αναστολή με ένα νέο, απλό πλημμέλημα;
Όχι ακριβώς. Οι όροι είναι συγκεκριμένοι. Πρέπει να διαπραχθεί είτε βαρύ πλημμέλημα, είτε κακούργημα. Από ένα ελαφρύ πλημμέλημα συνήθως δεν σπάει την αναστολή.
Ποιος είναι ο λόγος που οι ποινές δεν είναι πραγματικές;
Το σύστημα στην Ελλάδα είναι δικαιικό και όχι ανταποδοτικό. Στόχος είναι όποιος μπαίνει στη φυλακή να σωφρονιστεί και να γίνει καλύτερος άνθρωπος. Με αυτό το σκεπτικό, δίδεται πάντα και σε όλους η ευκαιρία να αποφυλακιστούν νωρίτερα, αν δείξουν καλή διαγωγή.
Υπάρχουν αδικήματα που να τιμωρούνται σχεδόν αποκλειστικά με αναστολή;
Ναι. Αν οι ένοχοι δεν έχουν προηγούμενο ποινικό μητρώο ή μόνο ελαφρά πλημμελήματα, οι ποινές έως τρία έτη είναι κατά κανόνα με αναστολή. Στα ελαφριά πλημμελήματα, η ποινή είναι μέχρι τρία χρόνια.
Ποιες είναι οι ποινές για τα πλημμελήματα;
Από 15 ημέρες έως πέντε χρόνια.
Και για τα κακουργήματα;
Από πέντε χρόνια έως 15. Μετά είναι τα ισόβια.
Ας πούμε στον Αναγνωστόπουλο επιβλήθηκαν ισόβια συν 11 έτη και έξι μήνες κάθειρξη. Πόσο θα μείνει τελικά στη φυλακή;
Αυτή τη στιγμή, για τα ισόβια, εκτιτέα είναι μόνο τα 19 χρόνια.
Μπορεί κάποιος ισοβίτης να βγει πιο νωρίς από τη φυλακή;
Υπό προϋποθέσεις μπορεί να βγει και από τα 16 χρόνια, ή και από τα 14 με βραχιολάκι στο σπίτι.
Κι αν ένας τρομοκράτης π.χ έχει καταδικαστεί σε πολλές φορές ισόβια για κακουργήματα. Πόσο θα μείνει στη φυλακή;
Μάξιμουμ 25 χρόνια. Πάνω από 25 χρόνια, όσα αδικήματα και να έχεις κάνει, δεν μπορείς να μείνεις στη φυλακή
Αν κάποιος κάνει πέντε φόνους, και τιμωρηθεί με πέντε φορές ισόβια;
25 χρόνια
Αυτό ισχύει και για την περίπτωση των καταδικασθέντων της 17 Νοέμβρη;
Ναι
Για ποιον λόγο είναι μειωμένες οι ποινές; Υπάρχει μήπως έλλειψη φυλακών ή άλλων υποδομών;
Όχι. Μάλιστα στην Ελλάδα έχουμε τους περισσότερους φυλακισμένους για ποινές κακουργημάτων, αναλογικά με τον πληθυσμό, από όλες τις ευρωπαϊκές χώρες, όπως εξηγεί ο ποινικολόγος Βασίλειος Χρονόπουλος, ξεκαθαρίζοντας πως δεν υπάρχει «θέμα χώρου» στις ελληνικές φυλακές.
Πάντως ακούμε συχνά για εγκληματίες που βγήκαν από τις φυλακές και συνέχισαν την δράση τους
Ορισμένοι δεν σωφρονίζονται αλλά είναι δύσκολη η νομοθετική διάκριση. Ο γενικός κανόνας εξετάζει στα χρόνια και όχι στην προσωπικότητα. Η προσωπικότητα όμως παίζει πολύ μεγάλο ρόλο στο πότε θα αποφυλακιστεί κανείς. Αν κάποιος έχει δείξει κακή διαγωγή, μπορεί να καθυστερήσει η αποφυλάκισή του και να «κόβεται», παρά τις αλλεπάλληλες αιτήσεις.
____________________________________________
Τα στοιχεία του άρθρου βασίζονται σε συνέντευξή μας, για τις ανάγκες του Explainer, με τον ποινικολόγο Βασίλειο Ι. Χρονόπουλο, τον οποίο ευχαριστούμε πολύ.
