Υπερψηφίστηκε το νομοσχέδιο για την επιστολική ψήφο στις ευρωεκλογές. Όμως, δεν πέρασε η τροπολογία που αφορούσε στην καθιέρωσή της και στις εθνικές εκλογές για τους απόδημους Έλληνες.
Συνολικά στην ψηφοφορία επί της αρχής του νομοσχεδίου για την επιστολική ψήφο συμμετείχαν 299 βουλευτές, από τους οποίους οι 158 τάχθηκαν υπέρ, οι 135 κατά και έξι δήλωσαν παρών.
Η τροπολογία που επέκτεινε την επιστολική ψήφο στις εθνικές εκλογές προκάλεσε την αντίδραση του ΣΥΡΙΖΑ και του ΠΑΣΟΚ, που άλλαξαν στάση απέναντι στο νομοσχέδιο. Για να περάσει η εν λόγω τροπολογία χρειάζονταν τουλάχιστον 200 βουλευτές.
Στην ψηφοφορία για την τροπολογία- όπως και επί της αρχής του νομοσχεδίου- υπέρ τάχθηκαν 158 βουλευτές, κατά 135, ενώ παρών δήλωσαν έξι.
Μητσοτάκης: Θα επανέλθει η τροπολογία για την επιστολική ψήφο
Σήμερα, ο Κυριάκος Μητσοτάκης προανήγγειλε ότι η κυβέρνηση θα καταθέσει ξανά στη Βουλή τη ρύθμιση για την επιστολική ψήφο στις εθνικές εκλογές, για τους απόδημους Έλληνες.
«Σήμερα, ασχέτως των εξελίξεων, με πρωτοβουλία αυτής της κυβέρνησης γίνεται ένα πολύ σημαντικό, ιστορικό βήμα για την καθιέρωση της επιστολικής ψήφου, καταρχάς στις ευρωεκλογές. Και να είστε σίγουρες και σίγουροι ότι αργά ή γρήγορα θα γίνει και το δεύτερο βήμα. Η συγκεκριμένη τροπολογία, αν απορριφθεί σήμερα, θα επανέλθει, και θα επανέλθει μετά τις ευρωεκλογές», τόνισε ο πρωθυπουργός κατά τη διάρκεια της συνεδρίασης του υπουργικού συμβουλίου.
«Και μετά θα φανεί πραγματικά ποιος θέλει να δοθεί τελικά η δυνατότητα στους συμπολίτες μας που κατοικούν στο εξωτερικό να ψηφίζουν με επιστολική ψήφο και ποιος βρίσκει δικαιολογίες και προσχήματα. Οι πολίτες μάς βλέπουν, μας ακούν και ευτυχώς μπορούν να κρίνουν και να συγκρίνουν», συμπλήρωσε.
Επιστολική ψήφος: Οι αιτήσεις και η διαδικασία
Οι πολίτες θα μπορούν να ψηφίσουν με επιστολική ψήφο στις ευρωεκλογές 2024. Με βάση τις διατάξεις του νομοσχεδίου:
- Θεσπίζεται η δημιουργία ηλεκτρονικής εφαρμογής για την υποβολή των αιτήσεων των εκλογέων για τη δυνατότητα άσκησης του εκλογικού τους δικαιώματος με επιστολική ψήφο. Δεν τίθεται κανένας περιορισμός πλην της εγγραφής του εκλογέα στους εκλογικούς καταλόγους. Επίσης δεν τίθεται κανένας γεωγραφικός περιορισμός ή η επίκληση οποιουδήποτε λόγου επιλογής της επιστολικής ψήφου.
- Οι αιτήσεις μπορούν να υποβληθούν στην ηλεκτρονική εφαρμογή έως 40 ημέρες πριν τη διενέργεια των εκλογών. Ο εκλογέας εισέρχεται στην εφαρμογή με τους προσωπικούς του κωδικούς-διαπιστευτήρια της Γ.Γ.Π.Σ.Ψ.Δ. (taxisnet) και η αίτηση επιβεβαιώνεται με χρήση κωδικού μιας χρήσης σε κινητό τηλέφωνο και ηλεκτρονικό ταχυδρομείο (One Time Password), η οποία αναβαθμίζει το επίπεδο ασφαλείας.
- Δεν εμπλέκονται στη διαδικασία τα πολιτικά κόμματα ή οι υποψήφιοι, είτε στην αποστολή είτε στην παραλαβή των φακέλων. Προβλέπονται δε αυστηρές ποινές σε όποιον διακινεί τον φάκελο ψηφοφορίας ή τον ανοίγει χωρίς αυτό να προβλέπεται από τις διατάξεις του νόμου.
- Οι φάκελοι πρέπει να έχουν φτάσει στα χέρια της Επιτροπής Συλλογής Ψηφοδελτίων Επιστολικής Ψήφου έως τις 17:00 (δηλαδή το απόγευμα της παραμονής της ημέρας των εκλογών. Η έγκαιρη αποστολή όλου του σχετικού υλικού από το υπουργείο Εσωτερικών προς τους εκλογείς (είκοσι ημέρες πριν την ημερομηνία διεξαγωγής) διασφαλίζει ότι οι φάκελοι θα φτάσουν στα χέρια των ψηφοφόρων εγκαίρως και θα έχουν ικανό χρόνο για την έκφραση της προτίμησής τους.
Σύμφωνα με το υπουργείο Εσωτερικών, έχουν ληφθεί όλα τα μέτρα για μια ασφαλή διαδικασία και οι ευρωπαϊκές κατευθυντήριες γραμμές, ιδίως για τη γνησιότητα της έκφρασης της λαϊκής βούλησης και της μυστικότητας της ψήφου. Συγκεκριμένα:
- Οι αιτήσεις των εκλογέων γίνονται σε ειδική ηλεκτρονική εφαρμογή με τα διαπιστευτήρια που έχει ο εκλογέας, ενώ χρησιμοποιείται κωδικός μιας χρήσης με χρήση κινητού τηλεφώνου και ηλεκτρονικού ταχυδρομείου (άρθρο 8).
- Δίνεται η δυνατότητα υποβολής της αίτησης και στα προξενεία και στα κέντρα εξυπηρέτησης πολιτών, με χρήση και της υπηρεσίας «my kep live».
- Δεν μπορεί να ψηφίσει με φυσική παρουσία ο εκλογέας ο οποίος έχει δηλώσει ότι επιθυμεί να ασκήσει το εκλογικό του δικαίωμα με επιστολική ψήφο, παρά μόνο υπό πολύ συγκεκριμένες προϋποθέσεις στην περίπτωση που δεν απέστειλε τον φάκελο επιστροφής ή ο φάκελος δεν παρελήφθη εμπροθέσμως, ώστε να αποτραπεί η πιθανότητα διπλοψηφίας (παρ. 6 άρθρου 21).
- Οι Επιτροπές Συλλογής Επιστολικής Ψήφου και οι Εφορευτικές Επιτροπές Διαλογής Επιστολικής Ψήφου είναι υπό την προεδρία δικαστικού και τα μέλη τους είναι νομικοί. Αντιστοίχως, στις Εφορευτικές Επιτροπές Διαλογής Επιστολικής Ψήφου δεν μπορούν να διοριστούν εκλογείς ως μέλη των εφορευτικών επιτροπών (άρθρα 15 και 16).
- Οι ειδικές κάλπες φύλαξης φακέλων επιστροφής επιστολικών ψήφων σφραγίζονται καθημερινά με ειδική διαδικασία και υπάρχει συνεχής καταγραφή σε κλειστό κύκλωμα τηλεόρασης των χώρων όπου βρίσκονται. Το δε υλικό διατηρείται στο Πρωτοδικείο Αθηνών επί τριετία. Η Ελληνική Αστυνομία αναλαμβάνει τη φύλαξη του χώρου (παρ. 4 και 5 άρθρο 10).
- Ορίζεται Γενικός Έφορος, Αντιπρόεδρος ή μέλος του Αρείου Πάγου, ο οποίος επιβλέπει την όλη διαδικασία (άρθρο 18).
- Ο εκλογέας παρακολουθεί με σύστημα ιχνηλάτησης (tracking) την πορεία του φακέλου του, μόλις αυτός αποσταλεί από το Υπουργείο Εσωτερικών. (παρ. 4 άρθρου 11).
- Οι εταιρείες ταχυδρομικών και ταχυμεταφορικών υπηρεσιών λειτουργούν και την παραμονή της ημέρας διεξαγωγής των εκλογών, ώστε να φτάσουν εγκαίρως οι επιστολικές ψήφοι (παρ. 2 άρθρου 14).
- Λαμβάνεται ειδική μέριμνα για περιπτώσεις αντικατάστασης της αίτησης του εκλογέα και του ψηφοδελτίου δίχως να τίθεται σε κίνδυνο η μυστικότητα της ψήφου (άρθρο 12).
- Οι φάκελοι ψηφοφορίας, όπου βρίσκεται το ψηφοδέλτιο είναι πλήρως ανώνυμοι και δεν μπορούν να ταυτοποιηθούν με τον εκλογέα (άρθρο 12).
