Εκλογές στη Βρετανία θα διεξαχθούν στις 4 Ιουλίου, οι οποίες σύμφωνα με τις δημοσκοπήσεις θα τερματίσουν τα 14 χρόνια κυβέρνησης υπό την ηγεσία του Συντηρητικού Κόμματος, σε μια από τις πιο ταραχώδεις περιόδους στη σύγχρονη πολιτική ιστορία της χώρας.
Με μία ανακοίνωση έξω από τον Νο10 της Ντάουνινγκ Στριτ, υπό ξαφνική μπόρα, ο πρωθυπουργός Ρίσι Σούνακ προκήρυξε πρόωρες εκλογές στη Βρετανία για τις 4 Ιουλίου.
Πώς λειτουργεί το εκλογικό σύστημα στη Βρετανία
Η χώρα χωρίζεται σε 650 εκλογικές περιφέρειες. Σε κάθε εκλογική περιφέρεια, οι ψηφοφόροι εκλέγουν έναν τοπικό υποψήφιο ο οποίος στη συνέχεια θα λάβει μια θέση στο κοινοβούλιο. Οι ψηφοφόροι μπορούν να επιλέξουν έναν υποψήφιο στο ψηφοδέλτιο τους και ο υποψήφιος με τις περισσότερες ψήφους κερδίζει.
Οι υποψήφιοι αντιπροσωπεύουν συνήθως ένα μεγαλύτερο πολιτικό κόμμα.
Το όριο νίκης για οποιοδήποτε πολιτικό κόμμα είναι 326 έδρες. Ο αρχηγός του κόμματος που ξεπερνά αυτό το όριο θα είναι σε θέση να σχηματίσει κυβέρνηση και να γίνει πρωθυπουργός.
Εκλογές στη Βρετανία: Ποιος μπορεί να ψηφίσει;
Σχεδόν 50 εκατομμύρια Βρετανοί θα έχουν δικαίωμα ψήφου. Τα εκλογικά τμήματα ανοίγουν από τις 07:00 έως τις 22:00 τοπική ώρα και το εκλογικό δικαίωμνα των Βρετανών μπορεί να ασκηθεί αυτοπροσώπως, με επιστολική ψήφο ή μέσω αντιπροσώπου.
Πότε ανακοινώνονται τα αποτελέσματα των εκλογών στη Βρετανία;
Οι εκλογικές περιφέρειες ξεκινούν την καταμέτρηση ψήφων μόλις κλείσουν οι κάλπες και τα πρώτα αποτελέσματα έρχονται μέσα σε λίγες ώρες. Τα περισσότερα δηλώνονται εν μία νυκτί, αν και σε ορισμένες αγροτικές περιοχές αυτό διαρκεί περισσότερο, ιδιαίτερα εάν η αναμέτρηση είναι κοντά και απαιτείται εκ νέου καταμέτρηση.
Τα exit poll δημοσιεύονται από τους ραδιοτηλεοπτικούς φορείς όταν κλείσουν οι κάλπες.
Εκλογές στη Βρετανία: Αν κανείς δεν εξασφαλίσει πλειοψηφία;
Σε αυτή την περίπτωση, ο εν ενεργεία πρωθυπουργός παραμένει στην εξουσία και του δίνεται η πρώτη ευκαιρία να σχηματίσει κυβέρνηση διαπραγματευόμενο με άλλα κόμματα για να οικοδομήσει έναν συνασπισμό ή να προσπαθήσει να κυβερνήσει με μειοψηφία.
Εάν δεν καταφέρει να συμφωνήσει σε μια ρύθμιση που θα του έδινε την πλειοψηφία στο κοινοβούλιο, ο υφιστάμενος πρόεδρος της βουλής θα καλέσει στη συνέχεια τον αρχηγό του μεγαλύτερου κόμματος της αντιπολίτευσης να σχηματίσει τη νέα κυβέρνηση.
Οι κυβερνήσεις συνασπισμού είναι ασυνήθιστες στη Βρετανία. Η κυβέρνηση συνασπισμού Συντηρητικών-Φιλελεύθερων Δημοκρατών του 2010 ήταν η πρώτη από το 1945. Μετά από ένα κοινοβούλιο χωρίς κυβερνητική πλειοψηφία στις εκλογές του 2017, οι Συντηρητικοί έκαναν συμφωνία με ένα μικρότερο κόμμα για να σχηματίσουν κυβέρνηση μειοψηφίας.
Ο ρόλος του βασιλιά στις εκλογές στη Βρετανία
Σε περίπτωση απώλειας μιας κυβέρνησης, ο νυν πρωθυπουργός ταξιδεύει για να δει τον μονάρχη για να υποβάλει επίσημα την παραίτησή του/της μόλις αποφασιστούν οι ρυθμίσεις για μια νέα κυβέρνηση.
Στη συνέχεια, ο επερχόμενος πρωθυπουργός φτάνει για να συναντήσει τον βασιλιά που του ζητά να σχηματίσει κυβέρνηση, μια συνάντηση ιστορικά γνωστή ως «kissing hands», αν και οι πρωθυπουργοί δεν αναμένεται πλέον να φιλήσουν τα χέρια του μονάρχη.
Τι αναμένεται να γίνει στις εκλογές στη Βρετανία στις 4 Ιουλίου;
Το YouGov προέβλεψε τον Απρίλιο ότι οι Εργατικοί θα κερδίσουν 403 έδρες, με τους Συντηρητικούς να αναμένεται να κερδίσουν 155.
Οι δημοσκοπήσεις, που μετρούν το συνολικό ποσοστό ψήφων που αναμένεται να κερδίσει κάθε κόμμα, δείχνουν σταθερά τους Εργατικούς περισσότερο από 20 μονάδες μπροστά από τους Συντηρητικούς.
Στις εκλογές του 2019 οι Συντηρητικοί κέρδισαν 365 έδρες και οι Εργατικοί 202. Έκτοτε, οι παραιτήσεις, οι αποβολές και άλλα γεγονότα μείωσαν τη συντηρητική πλειοψηφία. Στις εκλογές του 2024, οι Συντηρητικοί έχουν 344 έδρες, οι Εργατικοί έχουν 205.
Με πληροφορίες Reuters