Με μία ανακοίνωση έξω από τον Νο10 της Ντάουνινγκ Στριτ, υπό ξαφνική μπόρα, ο πρωθυπουργός Ρίσι Σούνακ προκήρυξε πρόωρες εκλογές στη Βρετανία για τις 4 Ιουλίου, επιβεβαιώνοντας προηγούμενα δημοσιεύματα.
Σύσσωμο το υπουργικό συμβούλιο του Ρίσι Σούνακ ανέβαλε τις υποχρεώσεις του, όπως για παράδειγμα ο Ντέιβιντ Κάμερον το ταξίδι του στην Αλβανία και ο Γκραντ Σαπς στη Λιθουανία, με σκοπό να συμμετάσχουν στην έκτακτη συνεδρίαση την οποία συγκάλεσε ο πρωθυπουργός, ώστε να τους ενημερώσει για τα σχέδιά του να προκηρύξει εκλογές τον Ιούλιο.
Ο Σούνακ ξεκίνησε λέγοντας ότι η χώρα έχει περάσει τις πιο δύσκολες στιγμές από τον Δεύτερο Παγκόσμιο Πόλεμο από τις τελευταίες εκλογές. Κατά τη διάρκεια της πανδημίας, είπε ότι η χώρα αντιμετώπισε μια καθοριστική στιγμή. Είπε ότι θα μας καθόριζαν οι μικρές πράξεις καλοσύνης. Υπενθυμίζει στους ανθρώπους ότι δημιούργησε το πρόγραμμα της αναστολής σύμβασης. Είπε ότι ποτέ και δεν πρόκειται να αφήσει τους ανθρώπους να αντιμετωπίσουν μόνοι τους τις πιο σκοτεινές μέρες και προσέθεσε ότι θα κάνει ό,τι μπορεί για να παρέχει στους ανθρώπους την ισχυρότερη δυνατή προστασία.
«Η πανδημία ανέτρεψε πολλές πτυχές της ζωής», είπε ο Σούνακ και συμπλήρωσε: «Και τη στιγμή που η χώρα ανακάμπτει, ο πόλεμος στην Ουκρανία οδήγησε τους λογαριασμούς ενέργειας σε έξαρση». Είπε ότι είναι κάποιος που βάζει την οικονομική σταθερότητα πρώτα από όλα. «Ήρθα στο αξίωμα πάνω από όλα, για να αποκαταστήσω την οικονομική σταθερότητα. Η οικονομική σταθερότητα είναι το θεμέλιο κάθε μελλοντικής επιτυχίας. Είτε πρόκειται για αύξηση μισθών και καλές θέσεις εργασίας, επενδύσεις στις δημόσιες υπηρεσίες μας είτε για την άμυνα της χώρας. Και λόγω της συλλογικής μας θυσίας και της σκληρής δουλειάς σας, έχουμε φτάσει σε δύο σημαντικά ορόσημα στην παροχή αυτής της σταθερότητας, δείχνοντας ότι όταν εργαζόμαστε μαζί όλα είναι δυνατά».
Στην ομιλία του είπε ότι ο βασιλιάς του έδωσε την άδεια για διάλυση της βουλής και προκήρυξη εκλογών και έθεσε το διακύβευμα της εκλογικής μάχης ως το δίλημμα του «ποιος θα καλυτερεύσει το μέλλον» του βρετανικού λαού.
«Αντιμετωπίσαμε τον πληθωρισμό, ελέγξαμε το χρέος, μειώσαμε τους φόρους των εργαζομένων και αυξήσαμε την κρατική σύνταξη κατά 900 λίρες. Μειώσαμε τους φόρους στις επενδύσεις και εκμεταλλευτήκαμε τις ευκαιρίες του Brexit για να κάνουμε αυτήν την καλύτερη χώρα στον κόσμο για ανάπτυξη επιχείρησης, βάλαμε ρεκόρ χρηματοδότησης στο NHS μας και εξασφαλίσαμε ότι τώρα εκπαιδεύει τους γιατρούς και τους νοσηλευτές που χρειάζεται για τις επόμενες δεκαετίες», είπε ο Σούνακ.
Όπως αναφέρει ο συγγραφέας και παραγωγός Στιβ Ρίτσαρντς, κανείς πρωθυπουργός δεν έχει προκηρύξει στο παρελθόν εκλογές τόσο νωρίς μέσα στη θητεία του
No previous PM has called an election so far behind in the polls..and earlier than necessary. J Major was way behind but went on as long as he could until 97. J Callaghan lost a vote of confidence when behind in polls..but he wasn’t far behind in polls in 79. I can see why…
— steve richards (@steverichards14) May 22, 2024
Από την άλλη ο Ντάρεν ΜακΚάφρι του Sky news σχολιάζει πως την τελευταία φορά που προκηρύχθηκαν εκλογές στη Βρετανία τον Ιούλιο, κέρδισαν οι Εργατικοί με μεγάλη διαφορά, τον Ιούλιο του 1945.
The last time there was a July election in the UK was in 1945 (July 5th)
— Darren McCaffrey (@darrenmccaffrey) May 22, 2024
Labour won by a landslide
Η εκλογική αναμέτρηση θα δει τον Κιρ Στάρμερ να προσπαθήσει να πάρει την εξουσία για τους Εργατικούς μετά από 14 χρόνια κυβέρνησης υπό την ηγεσία των Συντηρητικών.
Οι Εργατικοί είναι περίπου 20 μονάδες μπροστά στις δημοσκοπήσεις και ο Στάρμερ αναμένεται ευρέως να γίνει ο επόμενος πρωθυπουργός μετά τη μεταμόρφωση του κόμματός του από την ιστορική του εκλογική ήττα πριν από σχεδόν πέντε χρόνια.
Ο δημοσιογράφος Φίλιπ Κόλινς, σχολίαζε πριν από την ανακοίνωση του Σούνακ, πως η προκήρυξη πρόωρων εκλογών μεταφράζεται ως «παραίτηση» από τον Σούνακ, με τον Τιμ Σίπμαν των Sunday Times να του απαντά πως η άποψη περί «παραίτησης» είναι η άποψη που λαμβάνει από τους βουλευτές.
Ο πρωθυπουργός, ο οποίος εδώ και καιρό είχε πει ότι οι εκλογές θα πραγματοποιούνταν το δεύτερο εξάμηνο του έτους, προηγουμένως πιστευόταν ότι θα περίμενε μέχρι το φθινόπωρο και μια περαιτέρω μείωση του προϋπολογισμού πριν από τη διεξαγωγή εκλογών.
Πριν από την ανακοίνωση, ένας εκπρόσωπος του Στάρμερ είπε: «Είμαστε πλήρως έτοιμοι να πάμε όποτε ο πρωθυπουργός προκηρύσσει εκλογές. Έχουμε μια πλήρως οργανωμένη και λειτουργική εκστρατεία έτοιμη να ξεκινήσει. Και πιστεύουμε ότι η χώρα φωνάζει για γενικές εκλογές, οπότε θα προέτρεπα τον πρωθυπουργό να συνεχίσει με αυτό».
Με πληροφορίες από BBC, Guardian