Η Βρετανία θα διεξαγάγει εθνικές εκλογές στις 4 Ιουλίου, οι οποίες σύμφωνα με δημοσκοπήσεις θα τερματίσουν τα 14 χρόνια κυβέρνησης υπό την ηγεσία του Συντηρητικού Κόμματος, σε μια από τις πιο ταραχώδεις περιόδους στην πολιτική ιστορία της χώρας μετά τον Β' Παγκόσμιο Πόλεμο.
Τον παραπάνω χαρακτηρισμό χρησιμοποίησε ο πρωθυπουργός Ρίσι Σούνακ, ο οποίος υπό ξαφνική μπόρα, έκανε την ανακοίνωση έξω από το Νο10 της Ντάουνινγκ Στριτ.
Παρακάτω είναι οι καθοριστικές στιγμές των τεσσάρων θητειών των πρωθυπουργών του Συντηρητικού Κόμματος της Βρετανίας στην εξουσία - υπό πέντε διαφορετικούς πρωθυπουργούς - από το 2010:
Πρώτες εκλογές στη Βρετανία χωρίς πλειοψηφία στη Βουλή το 2010
Το Συντηρητικό Κόμμα υπό την ηγεσία του Ντέιβιντ Κάμερον κερδίζει τις περισσότερες έδρες στο κοινοβούλιο αλλά όχι τη συνολική πλειοψηφία, εκδιώκοντας το Εργατικό Κόμμα που ήταν στην εξουσία από το 1997. Η Βρετανία έχει την πρώτη κυβέρνηση συνασπισμού από το 1945, αφού ο Κάμερον συμφώνησε να συνεργαστεί με τους κεντρώους Φιλελεύθερους Δημοκράτες.
Δημοψήφισμα Σκωτίας το 2014
Σε ένα σκληρό δημοψήφισμα που είχε απειλήσει να διχάσει το Ηνωμένο Βασίλειο, η Σκωτία ψηφίζει 55%-45% κατά της ανεξαρτησίας σε μια νίκη του Κάμερον και των κύριων εθνικών πολιτικών κομμάτων έναντι του Εθνικού Κόμματος της Σκωτίας.
Νίκη έκπληξη των Συντηρητικών το 2015
Με τις δημοσκοπήσεις να υποδεικνύουν ότι θα διεξαχθεί μία αμφίρροπη εκλογική αναμέτρηση, ο Κάμερον κερδίζει μια απροσδόκητη πλειοψηφία και μια δεύτερη θητεία ως πρωθυπουργός. Ακολουθεί τη δέσμευση του 2013 για διεξαγωγή δημοψηφίσματος για την αποχώρηση από την Ευρωπαϊκή Ένωση. Ο Κάμερον θέλει η Βρετανία να παραμείνει στην ΕΕ.
2016: Οι Βρετανοί φεύγουν από την Ευρώπη και ο Κάμερον από τη Βουλή
Οι Βρετανοί προκαλούν παγκόσμιο σοκ ψηφίζοντας 52% - 48% υπέρ της αποχώρησης από την ΕΕ, τερματίζοντας μια ένωση άνω των 40 ετών και βυθίζοντας τη χώρα στη μεγαλύτερη πολιτική της κρίση από τον Β' Παγκόσμιο Πόλεμο. Ο Κάμερον παραιτείται και το κόμμα επιλέγει την Τερέζα Μέι για να τον διαδεχθεί.
Το χαρτί των πρόωρων εκλογών του 2017 αποδεικνύεται καμένο
Με τις δημοσκοπήσεις να δίνουν πρώτη θέση και επιδιώκοντας μεγαλύτερη πλειοψηφία στο κοινοβούλιο για να προωθήσει τη νομοθεσία για το Brexit, η Μέι προκηρύσσει πρόωρες εκλογές. Το στοίχημα αποτυγχάνει καθώς οι Συντηρητικοί χάνουν την πλειοψηφία τους. Σχηματίζουν κυβέρνηση συνάπτοντας συμφωνία με το Δημοκρατικό Ενωτικό Κόμμα της Βόρειας Ιρλανδίας που είναι υπέρ του Ηνωμένου Βασιλείου.
Μάιος 2019: Παράλυση Brexit - Φεύγει η Μέι, έρχεται ο Τζόνσον
Η Μέι παραιτείται αφού απέτυχε να ξεπεράσει το κοινοβουλευτικό αδιέξοδο σχετικά με τον τρόπο με τον οποίο η Βρετανία πρέπει να αποχωρήσει από την ΕΕ. Ο Μπόρις Τζόνσον - ένα από τα κύρια πρόσωπα της εκστρατείας υπέρ του Brexit - κερδίζει τον εσωκομματικό αγώνα του Συντηρητικού Κόμματος για να τη διαδεχθεί.
Δεκέμβριος 2019: Σαρώνουν οι Συντηρητικοί του Τζόνσον
Με το κοινοβούλιο να έχει παραλύσει λόγω του Brexit, ο Τζόνσον προκηρύσσει πρόωρες εκλογές. Κάνοντας εκστρατεία υπό το σύνθημα «Get Brexit Done» οδηγεί τους Συντηρητικούς στη μεγαλύτερη εκλογική τους νίκη μετά τη συντριπτική νίκη της Μάργκαρετ Θάτσερ το 1987.
Το 2020 η χρονιά του Brexit
Ο Τζόνσον χρησιμοποιεί την εντολή του για να οδηγήσει μια συμφωνία για το Brexit μέσω του κοινοβουλίου και των Βρυξελλών και η Βρετανία αποχωρεί από την ΕΕ στις 31 Ιανουαρίου 2020, γίνεται το πρώτο κράτος που αποχωρεί από το μπλοκ.
Μεγάλο μέρος του αντίκτυπου της συμφωνίας καθυστερεί μετά από μια μεταβατική περίοδο. Ωστόσο, αντιπροσωπεύει τη μεγαλύτερη γεωπολιτική αλλαγή της Βρετανίας από την απώλεια της τεράστιας αυτοκρατορίας της.
Ιούλιος 2022: Ο Τζόνσον φεύγει
Ο Τζόνσον ηγείται της Βρετανίας κατά τη διάρκεια της πανδημίας του COVID-19 - σε ένα σημείο νοσηλεύτηκε ο ίδιος λόγω της ασθένειας - αλλά ένας μακρύς κατάλογος σκανδάλων και σφαλμάτων τελικά αποδεικνύεται μη διαχειρίσιμη κατάσταση. Παραιτείται μετά από υπουργική εξέγερση.
Σεπτέμβριος 2022: Πρεμιέρα για τη Λιζ Τρας
Η Λιζ Τρας κερδίζει τον Σουνάκ σε εσωκομματική μάχη για να διαδεχθεί τον Τζόνσον. Ο «μίνι-προϋπολογισμός» της που περιέχει μη χρηματοδοτούμενες φορολογικές περικοπές τρομάζει τις χρηματοπιστωτικές αγορές, αυξάνοντας απότομα το κόστος δανεισμού και αμαυρώνοντας περαιτέρω τη φήμη της Βρετανίας για πολιτική και δημοσιονομική σταθερότητα. Αντέχει μόνο 44 μέρες πριν ανακοινώσει την παραίτησή της.
Οκτώβριος 2022: Πρωθυπουργός ο Σούνακ
Ο Σούνακ αναλαμβάνει τρίτος πρωθυπουργός της Βρετανίας σε ισόποσους μήνες, δεσμευόμενος να αποκαταστήσει τη σταθερότητα στην κυβέρνηση. Δίνει πέντε βασικές δεσμεύσεις με επίκεντρο την οικονομία, την ανάσχεση της παράνομης μετανάστευσης και τη βελτίωση του συστήματος υγείας. Τον Φεβρουάριο του 2023, ο Σούνακ συνάπτει συμφωνία με την ΕΕ σχετικά με τους εμπορικούς κανόνες για τη Βόρεια Ιρλανδία, βελτιώνοντας τους δεσμούς με το μπλοκ.
Μάιος 2024: Ο Σούνακ προκηρύσσει πρόωρες εκλογές
Πέφτοντας πίσω από το Εργατικό Κόμμα περίπου 20 μονάδες σύμφωνα με τις δημοσκοπήσεις, ο Σούνακ προκηρύσσει εκλογές για τις 4 Ιουλίου.
Με πληροφορίες Reuters
