Τη Δευτέρα (12 Αυγούστου), ο Παγκόσμιος Οργανισμός Υγείας (ΠΟΥ) δημοσίευσε μια έκθεση που αποκαλύπτει μια σημαντική αύξηση των κρουσμάτων ευλογιάς των πιθήκων παγκοσμίως.
Η υπηρεσία ελέγχου ασθενειών της Αφρικανικής Ένωσης, η Africa CDC, κήρυξε «κατάσταση έκτακτης υγειονομικής ανάγκης» λόγω της επιδημίας ευλογιάς των πιθήκων που πλήττει πολλές χώρες της ηπείρου, ανακοίνωσε χθες Τρίτη ο διευθυντής της.
«Η ευλογιά των πιθήκων διέσχισε πλέον τα σύνορα και πλήττει χιλιάδες ανθρώπους σε όλη την ήπειρό μας (...) Ανακοινώνω, με βαριά καρδιά (...) ότι κηρύσσουμε την ευλογιά των πιθήκων (mpox) κατάσταση έκτακτης υγειονομικής ανάγκης» για την ήπειρο, ανέφερε ο Ζαν Κασένια σε συνέντευξη Τύπου που παραχώρησε. «Δεν πρόκειται για απλή τυπική ενέργεια αλλά για έκκληση για ανάληψη δράσης. Αναγνωρίζουμε έτσι ότι δεν μπορούμε να συνεχίσουμε να αντιδρούμε εκ των υστέρων, αλλά να αναλάβουμε δράση και να προσπαθήσουμε να περιορίσουμε και να εξαλείψουμε αυτή τη μάστιγα», πρόσθεσε.
Με την απόφαση αυτή θα αποδεσμευτούν πόροι ώστε να αγοραστούν εμβόλια και να δοθεί μια απάντηση στο πρόβλημα σε παναφρικανικό επίπεδο.
Ευλογιά των πιθήκων: Συνεδριάζει ο ΠΟΥ
Σήμερα Τετάρτη 14/08 θα συνεδριάσει η Επιτροπή Επειγουσών Καταστάσεων του Παγκόσμιου Οργανισμού Υγείας για να αποφασίσει εάν θα πρέπει να κηρύξει συναγερμό σε διεθνές επίπεδο λόγω της ασθένειας αυτής.
Η mpox ή ευλογιά των πιθήκων, όπως ήταν η παλαιότερη ονομασία της, είναι μια ιογενής ασθένεια που μεταδίδεται από τα ζώα στους ανθρώπους. Μπορεί επίσης να μεταδοθεί από άνθρωπο σε άνθρωπο με τη στενή σωματική επαφή.
Ευλογιά των πιθήκων: Δεκάδες χιλιάδες τα κρούσματα - Ραγδαία εξάπλωση
Συνολικά έχουν καταγραφεί 38.465 κρούσματα σε 16 χώρες της Αφρικής από τον Ιανουάριο του 2022. Από αυτούς τους ασθενείς οι 1.456 πέθαναν. Φέτος, παρατηρείται αύξηση των κρουσμάτων κατά 160%, σε σύγκριση με την αμέσως προηγούμενη χρονιά, σύμφωνα με τα δεδομένα που έδωσε στη δημοσιότητα η Africa CDC την περασμένη εβδομάδα.
Στην ήπειρο εξαπλώνεται ένα νέο στέλεχος που εντοπίστηκε για πρώτη φορά στη Λαϊκή Δημοκρατία του Κονγκό τον Σεπτέμβριο του 2023 και ονομάστηκε Clade Ib. Το στέλεχος αυτό είναι πιο θανατηφόρο και μεταδίδεται ευκολότερα από τα προηγούμενα. Αν κάποιος προσβληθεί από το Clade Ib μπορεί να εμφανίσει δερματικά εξανθήματα σε όλο το σώμα, ενώ με τα προηγούμενα στελέχη τα εξανθήματα περιορίζονταν στο στόμα, το πρόσωπο ή τα γεννητικά όργανα.
Το πρώτο κρούσμα της ευλογιάς των πιθήκων σε ανθρώπους εντοπίστηκε το 1970 στη ΛΔ του Κονγκό (το πρώην Ζαΐρ), όπου είχε εξαπλωθεί ο υποτύπος Clade I. Έκτοτε, η ασθένεια παρέμενε περιορισμένη στις χώρες τις δυτικής και της κεντρικής Αφρικής και οι περισσότεροι άνθρωποι μολύνονταν από την επαφή τους με ζώα. Το 2022 ξέσπασε επιδημία που επεκτάθηκε σε σχεδόν 100 χώρες όπου η ασθένεια δεν ήταν ενδημική. Η ασθένεια προσέβαλε κυρίως ομοφυλόφιλους και αμφιφυλόφιλους άνδρες. Τον Ιούλιο του 2022 ο ΠΟΥ κήρυξε παγκόσμιος συναγερμό αλλά περίπου έναν χρόνο αργότερα, τον Μάιο του 2023, τον ήρε. Καταγράφηκαν περίπου 90.000 κρούσματα και 140 θάνατοι.
Ευλογιά των πιθήκων: Ποιες χώρες είναι σε κίνδυνο
Η αξιολόγηση κινδύνου του ΠΟΥ υπογραμμίζει τον υψηλό κίνδυνο μετάδοσης mpox στην ανατολική Λαϊκή Δημοκρατία του Κονγκό (ΛΔΚ) και γειτονικές περιοχές, όπου ο ιός επηρεάζει κυρίως ενήλικες και μεταδίδεται κυρίως μέσω της σεξουαλικής επαφής.
Στην ευρύτερη περιοχή, στη Νιγηρία και σε άλλα μέρη της Δυτικής, Κεντρικής και Ανατολικής Αφρικής, υπάρχει μέτριος κίνδυνος τόσο για τα παιδιά όσο και για τους ενήλικες από τις κατηγορίες I και II. Σε παγκόσμιο επίπεδο, ένας μέτριος κίνδυνος παραμένει γύρω από το clade IIb, τα κρούσματα του οποίου επηρεάζουν κυρίως τους άνδρες που κάνουν σεξ με άνδρες.
Τέσσερις ευρωπαϊκές χώρες - Ισπανία (8.084 κρούσματα), Γαλλία (4.272), Ηνωμένο Βασίλειο (3.952) και Γερμανία (3.857) -νκατατάσσονται μεταξύ των δέκα χωρών με τον υψηλότερο σωρευτικό αριθμό κρουσμάτων από τον Ιανουάριο του 2022 έως τον Ιούνιο του 2024.