Η δημοσκοπική θέση του Μπενιαμίν Νετανιάχου ανέκαμψε από τα χαμηλά επίπεδα μετά την 7η Οκτωβρίου και επανέφερε το κόμμα του Λικούντ στην κορυφή των εθνικών δημοσκοπήσεων, σε μια μερική μεταστροφή που ακολούθησε την έναρξη πιο επιθετικών επιχειρήσεων του Ισραήλ στο Λίβανο και το Ιράν.
Η ανάκαμψη της τύχης του Λικούντ άρχισε νωρίτερα φέτος, αλλά έγινε πιο έντονη από τα τέλη Ιουλίου, όταν το Ισραήλ δολοφόνησε ανώτερους ηγέτες της Χεζμπολάχ και τον πολιτικό ηγέτη της Χαμάς -στη Βηρυτό και την Τεχεράνη αντίστοιχα- μέσα σε 24 ώρες, σηματοδοτώντας μια δραματική κλιμάκωση του πολέμου του με τους περιφερειακούς εχθρούς. Η ανάκαμψη διατηρήθηκε τις τελευταίες εβδομάδες, καθώς το Ισραήλ έχει επιφέρει μια σειρά εξουθενωτικών επιθέσεων στον Λίβανο. Αυτές περιλαμβάνουν μια αεροπορική επιδρομή στη Βηρυτό την Παρασκευή που σκότωσε πολυάριθμους διοικητές της επίλεκτης δύναμης Radwan της Χεζμπολάχ. Τη Δευτέρα (23/9) ακολούθησε ο φονικότερος ισραηλινός βομβαρδισμός του Λιβάνου από τον πόλεμο του 2006..
Η έξαρση της βίας έχει προκαλέσει ανησυχία στο εξωτερικό, με τον ΟΗΕ να ζητά αποκλιμάκωση και τους συμμάχους του Ισραήλ να προειδοποιούν για τους κινδύνους ενός πολέμου πλήρους κλίμακας στη Μέση Ανατολή. Αλλά στο Ισραήλ, οι δημοσκοπήσεις δείχνουν ότι το Λικούντ έχει ανακτήσει μεγάλο μέρος της δύμανης που έχασε στον απόηχο των επιθέσεων της Χαμάς, η οποία θεωρείται ευρέως ως η χειρότερη αποτυχία ασφαλείας στην ιστορία του Ισραήλ.
Ο συνασπισμός του Νετανιάχου, με υπερθρησκευτικά, υπερεθνικιστικά και ακροδεξιά κόμματα, εξακολουθεί να υπολείπεται της κοινοβουλευτικής πλειοψηφίας στην πρόθεση ψήφου των δημοσκοπήσεων. Αλλά οι έρευνες των τελευταίων δύο εβδομάδων τοποθετούν τις έδρες που θα μπορούσε να κερδίσει το Λικούντ σε νέες εκλογές στο ισραηλινό κοινοβούλιο των 120 εδρών σε χαμηλά έως μεσαία επίπεδα, από το ναδίρ των 16 εδρών τους μήνες μετά την 7η Οκτωβρίου 2023.
«Ο Νετανιάχου έχει σίγουρα ανακάμψει από τη μεταπολεμική συντριβή» δήλωσε η Ντάλια Σάιντλιν, δημοσκόπος και πολιτική αναλύτρια, υποστηρίζοντας ότι η όλο και πιο επιθετική δράση του Ισραήλ σε περιφερειακό επίπεδο έπαιξε ρόλο στη δημοσκοπική αποκατάστασή του. «Φαίνεται ότι το Ισραήλ παίρνει την πρωτοβουλία» πρόσθεσε. «Είναι αλήθεια ότι όλοι τρομοκρατούνται για τις συνέπειες. Αλλά κάθε φορά αυτές ήταν τελικά πολύ μικρότερες από τον Αρμαγεδδώνα για τον οποίο πολλοί ανησυχούσαν. Και πολλοί άνθρωποι βγαίνουν από αυτό σκεπτόμενοι ότι ο Νετανιάχου έχει ... ξαναβρήκε τα πόδια του Ισραήλ» εξήγησε η Σάιντλιν.
Το κόμμα Λικούντ του Νετανιάχου ανέκτησε το προβάδισμα στις δημοσκοπήσεις
Η κλιμάκωση της αντιπαράθεσης του Ισραήλ με τη Χεζμπολάχ -και ο κίνδυνος να μετατραπεί σε περιφερειακή σύγκρουση στη Μέση Ανατολή-- κυριάρχησε στη διεθνή επικαιρότητα τις τελευταίες εβδομάδες, αποσπώντας την προσοχή από τον πόλεμο στη Γάζα, ο οποίος ήταν το κυρίαρχο θέμα για το μεγαλύτερο μέρος των τελευταίων 11 μηνών. Η Ντάλια Σάιντλιν δήλωσε ότι αυτή η μετατόπιση λειτούργησε υπέρ του Νετανιάχου, δεδομένου ότι το Ισραήλ απέχει ακόμη πολύ από την επίτευξη των πολεμικών του στόχων στη Γάζα, δηλαδή την καταστροφή της Χαμάς και την απελευθέρωση των περίπου 100 ισραηλινών ομήρων που εξακολουθούν να κρατούνται εκεί.
Αντίθετα, η σπειροειδής αντιπαράθεση με τη Χεζμπολάχ και τους άλλους εχθρούς του Ισραήλ στον λεγόμενο «Άξονα Αντίστασης» του Ιράν οδήγησε σε συσπείρωση. Πρόσφατες δημοσκοπήσεις δείχνουν ότι η πλειοψηφία των Ισραηλινών τάσσεται υπέρ της στρατιωτικής δράσης κατά της Χεζμπολάχ, αν και υπάρχουν διαφοροποιήσεις ως προς τα βήματα που θα μπορούσαν να πυροδοτήσουν έναν περιφερειακό πόλεμο.
«Ο Νετανιάχου χάνει την αξιοπιστία του (σ.σ. στη Γάζα) επειδή υπόσχεται υπερβολικά την "ολοκληρωτική νίκη" και ... η μία δημοσκόπηση μετά την άλλη δείχνει ότι οι άνθρωποι πιστεύουν ότι η λήψη των αποφάσεών του καθοδηγείται από τις πολιτικές του ανάγκες και όχι από το δημόσιο συμφέρον. Υπάρχει μια πολύ ισχυρότερη αίσθηση συσπείρωσης όταν πρόκειται για τη Χεζμπολάχ και την απειλή μιας περιφερειακής κλιμάκωσης» εξήγησε η Σάιντλιν.
Ο Ναβάντ Στράουχλερ, σύμβουλος πολιτικής στρατηγικής που έχει συνεργαστεί στο παρελθόν με τον Νετανιάχου, δήλωσε ότι ο Ισραηλινός πρωθυπουργός έχει επίσης βοηθηθεί από την αδυναμία της αντιπολίτευσης, με τους κοινοβουλευτικούς του αντιπάλους να μην μπορούν να κεφαλαιοποιήσουν την όποια δυσαρέσκεια και τις διαμαρτυρίες στους δρόμους να μην έχουν φτάσει σε κλίμακα που θα μπορούσαν να τον απειλήσει: «Πιστέψτε με, αν ο Νετανιάχου ήταν στην αντιπολίτευση, η αντιπολίτευση θα έμοιαζε διαφορετική. Είδατε πώς ήταν την τελευταία φορά που ήταν στην αντιπολίτευση. Δούλευε μέρα με τη μέρα και τους τρέλανε» είπε ο Στράουχλερ, αναφερόμενος στις ανελέητες επιθέσεις που εξαπέλυσε ο Νετανιάχου και οι σύμμαχοί του κατά τη διάρκεια της σύντομης παραμονής του εκτός εξουσίας το 2021-22.
Ο Νετανιάχου έχει αναμφισβήτητα αντιμετωπίσει πιο επιζήμιες επιθέσεις από το εσωτερικό της κυβέρνησής του τους τελευταίους μήνες, με τον υπουργό Άμυνας Γιοάβ Γκάλαντ να ασκεί όλο και περισσότερη κριτική, μεταξύ άλλων για την αποτυχία του να συμφωνήσει μια εκεχειρία με τη Χαμάς που θα απελευθέρωνε τους ομήρους που βρίσκονται ακόμη στη Γάζα. Ο Νετανιάχου έχει σκεφτεί να αντικαταστήσει τον Γκαλάντ με τον Γκίντεον Σάαρ, έναν πρώην σύμμαχο που μετατράπηκε σε αντίπαλο. Ο Σάαρ ανακοίνωσε το Σάββατο (21/9) ότι δεν θα αναλάβει το ρόλο, λέγοντας ότι η αλλαγή του υπουργού Άμυνας εν μέσω μιας κλιμάκωσης με τη Χεζμπολάχ θα ήταν ένας περιττός αντιπερισπασμός.
Αλλά ο Αβίβ Μπουσίνσκι, δημοσιογράφος και πολιτικός αναλυτής που υπηρέτησε ως προσωπάρχης του Νετανιάχου στις αρχές της δεκαετίας του 2000, δήλωσε ότι παρόλο που ο Σάαρ δεν είχε ενταχθεί στην κυβέρνηση, το επεισόδιο άφησε στον Νετανιάχου περισσότερες πολιτικές επιλογές από ό,τι πριν. «Μπορεί τώρα να καλέσει τον Γκίντεον Σάαρ στην κυβέρνηση σε μια βροχερή μέρα. Έχει ένα σχέδιο Β. Ο συνασπισμός του είναι συμπαγής», είπε.
Παρά την ανάκαμψη της τύχης του Λικούντ, ωστόσο, οι αναλυτές προειδοποίησαν ότι η εικόνα θα μπορούσε ακόμη να αλλάξει ριζικά μέχρι τις επόμενες εκλογές, οι οποίες -εκτός απροόπτου- θα διεξαχθούν τον Οκτώβριο του 2026. Πολιτικοί όπως ο πρώην Ισραηλινός πρωθυπουργός Ναφτάλι Μπένετ, οι οποίοι βρίσκονται σήμερα εκτός πολιτικής, θα μπορούσαν να επιστρέψουν στη «μάχη», γεγονός που θα αναστάτωνε τον εκλογικό χάρτη. Και η πορεία του πολέμου θα παίξει καθοριστικό ρόλο στον καθορισμό της τύχης του Νετανιάχου. «Αν ρωτάτε αν μπορεί να επανεκλεγεί, αυτό εξαρτάται από τα αποτελέσματα και στα δύο μέτωπα, βόρεια και νότια. Θα κριθεί από το τελικό αποτέλεσμα, όχι από το μεσοδιάστημα», δήλωσε ο Μπουσίνσκι.
*Με πληροφορίες από Financial Times
