H Ιωάννα Σκούλικα γεννήθηκε και μεγάλωσε στο Λονδίνο και σπούδασε στο Cambridge και στο LSE (London School of Economics). Οι γονείς της είναι Έλληνες που έφυγαν από την χώρα στα τέλη του 1970 για μια καινούρια ζωή. Ο πατέρας της ήταν από τους πρώτους που έκανε εισαγωγή ελαιόλαδου από την Ελλάδα στην Αγγλία – μια εποχή που ο κόσμος εκεί δεν ήξερε καν τι ήταν. Παρόλο που σπούδασε με σκοπό δουλέψει στον κλάδο των διεθνών σχέσεων και της νομικής πάντα πίστευε ότι το να δημιουργήσει μια δική της δουλειά θα ήταν το ιδανικό μέλλον. Απλώς δεν ήξερε το πότε και το πώς. Πριν από έξι μήνες το πήρε απόφαση, παράτησε την δουλειά της σε καλό δικηγορικό γραφείο και ξεκίνησε το προσωπικό της πρότζεκτ το steki - ένα site που προάγει προϊόντα design από την Ελλάδα και άλλες χώρες της Μεσογείου όπως η Πορτογαλία και ο Λίβανος. «Διαλέγουμε τα προϊόντα και τους σχεδιαστές που μας έχουνε μαγέψει, μοιράζουμε τις ιστορίες, τις φιλοσοφίες και τις εμπνεύσεις που βρίσκονται στη καρδιά τους και έτσι δημιουργούμε ένα ξεχωριστό δεσμό μεταξύ σχεδιαστή και καταναλωτή. Θέλουμε να φωνάξουμε δυνατά για τα ωραία και τα σπουδαία και ο κόσμος στο εξωτερικό να έχει μάθει πράγματα πέρα από τα τουριστικά, την κρίση και τους μύθους που υπάρχουν εδώ και χρόνια για τις περιοχές αυτές», λέει η Ιωάννα.
Πάντα πίστευα στη δύναμη της εξαγωγής και της διεθνούς αγοράς. Το σκεπτικό μου ήταν να χτίσω «κάτι» να διευκολύνει επιχειρήσεις να εξαγάγουν τα προϊόντα τους σε αγορές που υπάρχουν λεφτά. Αφού είναι ξεκάθαρο ότι η ελληνική αγορά - ζήτηση πλέον δεν υπάρχει.
— Πώς το πήρες απόφαση να παρατήσεις το επάγγελμα του δικηγόρου και να ασχοληθείς με κάτι τέτοιο;
Μετά από πέντε χρόνια στη δικηγορία, κουράστηκα. Σωματικά και πνευματικά. Η δουλειά ήταν σκληρή, 12-14 ώρες κάθε μέρα, και που και που έφευγα από το γραφείο στις 3, 4 ή και 5 το πρωί. Με τη κρίση, τα προνόμια της δουλείας αυτής εξαφανίστηκαν, η πίεση και ο ανταγωνισμός έγιναν χειρότερα και παρόλο που ο μισθός ήταν υψηλός, για μένα δεν είχε πλέον σημασία. Η ζωή μου εξαφανιζόταν στις ώρες γραφείου. Επίσης δεν αισθανόμουν πως «έχτιζα» κάτι που είχε νόημα. Εκεί που άρχιζε και η κρίση στην Ελλάδα έβλεπα πως οι δουλειές που είχαν χτίσει τόσοι φίλοι κινδύνευαν. Με ενοχλούσε αυτό, «δεν ήταν σωστό». Μιλάω τώρα για δουλειές και επιχειρήσεις που είχαν δουλέψει πολύ σκληρά για πολλά χρόνια, να χτίσουν κάτι που αγάπησαν. Και επειδή οι περισσότεροι από αυτούς ασχολούνταν με πράγματα/προϊόντα που δεν ήταν πρώτης ανάγκης βρισκόντουσαν σε πιο ευάλωτη θέση. Πάντα πίστευα στη δύναμη της εξαγωγής και της διεθνούς αγοράς. Το σκεπτικό μου ήταν να χτίσω «κάτι» να διευκολύνει επιχειρήσεις σαν αυτές να εξαγάγουν τα προϊόντα τους σε αγορές που υπάρχουν λεφτά. Αφού είναι ξεκάθαρο ότι στην ελληνική αγορά ζήτηση πλέον δεν υπάρχει.
— Πώς τα κατάφερες πήρες κάποια επιχορήγηση; Είχες βοήθεια από κάποιον;
Καμιά. Κάποια στιγμή θα χρειαστεί αλλά η αλήθεια είναι ότι σε αυτό το κομμάτι βοηθούσε πάρα πολύ το ότι είχα περάσει πέντε χρόνια στη δικηγορία. Γι 'αυτό δεν θα άλλαζα τίποτα από το παρελθόν. Με τη δουλειά αυτή μάζεψα κάποια λεφτά και έχω το διαμερισματάκι μου και με αυτήν την ασφάλεια έκανα το βήμα να ξεκινήσω καινούριο κεφάλαιο της ζωής μου. Σημαντική είναι και η πίστη που έχουν οι φίλοι και οι δικοί μου γύρω μου, και η βοήθεια τους. Είναι σημαντικό επειδή το να «πετάξεις» μια καριέρα στη δικηγορία δεν γίνεται εύκολα. Έχω εγκαταλείψει μια τρομερή σταθερότητα αλλά η ευτυχία μου τώρα είναι μεγάλη.
— Τι ακριβώς μπορεί να βρει κάποιος στο site;
Ό,τι έχει σχέση με product design για τη καθημερνή ζωή – έπιπλα, κοσμήματα, τσάντες, χαρτικά, και γενικά όμορφα αντικείμενα για το σπίτι και το γραφείο. Π.χ, έπιπλα φτιαγμένα από αγκινάρες, 3d printed κοσμήματα, αντικείμενα για το σπίτι φτιαγμένα από τσιμέντο ή φελλό, φωτιστικά από χαρτόνι, μέχρι και καράφα από κούφιο δέντρο.
— Πώς σου ήρθε το όνομα;
Αυτό ήταν δύσκολο. Ήθελα να λέει πολλά το όνομα. Χρειαζόμουν κάτι που γραφόταν και ακουγόταν καλά στα Ελληνικά και στα Αγγλικά αλλά και κάτι που είχε σχέση με αυτό που φτιάχναμε. Το θέμα ήταν ότι τα περισσότερα που σκεφτόμουν τα είχαν ήδη πάρει. Μετά μου ήρθε το στέκι. Εκεί κατέληξα – αφού είναι ένα σημείο μου μαζευόμαστε, αγαπάμε και συζητάμε καινούργια πράγματα.
— Ποιος μπορεί να προβάλλει την δουλειά του στο steki;
Σχεδιαστή/σχεδιαστές που πιστεύουν πως τα προϊόντα τους ταιριάζουν με το πνεύμα και τη φιλοσοφία του steki, μπορούν να μας στείλουν το πορτφόλιο τους να μάθουμε περισσότερα. Προτείνουμε προϊόντα που είδη υπάρχουν στην ελληνική αγορά, όσο μικρή και να είναι.
— Περνάνε δύσκολα οι νέοι Έλληνες επαγγελματίες;
Δεν υπάρχει αμφιβολία. Τα τελευταία δυο χρόνια μιλάω με πολλές μικρές επιχειρήσεις στον τομέα του design και μαθαίνω τις συγκεκριμένες δυσκολίες. Πέρα από τη κρίση, δεν υπάρχει «σύστημα» για να γεννηθούν δυνατές εταιρίες. Από κάθε πλευρά αντιμετωπίζουν εμπόδια. Όταν συγκρίνω την αντίστοιχη κατάσταση στο Λονδίνο, είναι η μέρα με τη νύχτα. Στο Λονδίνο ό,τι βοήθεια θες, κάπου θα τη βρεις. Και δεν εννοώ μόνο οικονομική. Εννοώ συμβουλευτική σε πολλά θέματα – πώς να δημιουργήσεις μια δική σου επιχείρηση, που να βρεις προμηθευτές, πως να κάνεις το publicity, το networking, να βρεις mentors, να καταλάβεις τις νομικές και τις φορολογικές υποχρεώσεις σου. Το όμορφο όμως που βλέπω στην Ελλάδα είναι η αισιοδοξία των σχεδιαστών. Όλοι ξέρουν πάρα πολύ καλά ποια είναι τα εμπόδια, αλλά πιστεύουν σε αυτό που προσπαθούν να δημιουργήσουν. Αυτό τους παρακινεί και το θαυμάζω.
— Τι ανταπόκριση υπάρχει μέχρι τώρα;
Ξεκινήσαμε πριν από έξι μήνες και βλέπουμε ότι αυτό που κάνουμε αρέσει πάρα πολύ σε σχεδιαστές και καταναλωτές. Μέσα σε ένα τόσο μικρό διάστημα, βλέπουμε εξέλιξη. Ο σχεδιαστής θέλει να μεταφέρει την ιστορία του, και το στυλ περιοδικού του site κάνει ακριβώς αυτό. Κάθε μήνα καλωσορίζουμε καινούριους σχεδιαστές στην ομάδα μας με μεγάλη υπερηφάνεια. Ο καταναλωτής όλο και πιο πολύ θέλει να καταλαβαίνει πως φτιάχτηκε και ποιος έφτιαξε το προϊόν που θέλει να αγοράσει. Θέλει να μάθει για καινούρια πράγματα, να τα έχει στο σπίτι του και να ξέρει ότι υπάρχει μια ιστορία από πίσω. Κάθε μήνα έχουμε χιλιάδες επισκέπτες στο site και αυξάνουμε μέρα με τη μέρα τους συνδρομητές μας.
σχόλια