Tη νύχτα της καταιγίδας πάνω από την Αθήνα, έβλεπα μια παλιά ταινία του Μικίο Ναρούσε, μάλλον άγνωστη - το Γεύμα (1951). Bασικά, απολάμβανα τη Σετσούκο Χάρα στον ρόλο μιας γυναίκας που ανακαλύπτει ότι ο γάμος εύκολα ξεπέφτει σε κάτι πεζό (να στρώνεις κάθε μέρα τραπέζι για τον άντρα σου), αν δεν τον δουλέψεις κάπως, και ταξιδεύει πίσω στη μάνα της, για να βάλει σε τάξη τα αισθήματά της, στην αναλλοίωτη γαλήνη του παιδικού δωματίου της.
Μ' αρέσει πολύ αυτή η ηθοποιός (που μεγαλούργησε στις ταινίες του Όζου) γιατί, όσο καμία άλλη, παγκοσμίως, εξέφρασε τη στωική αξιοπρέπεια απέναντι στα δεδομένα της ύπαρξης, που χοντρικά συνοψίζονται στα γνωστά τρία: γέννηση, γάμος, θάνατος. Το χαμόγελό της είναι το χαμόγελο των κούρων, ο τρόπος που αποδέχεται τα πράγματα κατάγεται από τα ευγενέστερα δόγματα του ταοϊσμού. Αυτά, επίσης, την κάνουν πολύ όμορφη!
Αν και είχαν ανοίξει οι ουρανοί, σκεφτόμουν ότι μόλις σκάσουν οι ζέστες πολλά ζευγάρια στην Αθήνα ξεραίνονται! Είναι αποδεδειγμένο. Αύγουστος και Χριστούγεννα είναι το peak των χωρισμών, οι χρυσές δουλειές των διαζυγίων. Η αίσθηση ότι τελειώνει μια σεζόν, η κάψα που ανάβει το σώμα, και κυρίως η απόσταση των ταξιδιών που επιτρέπει σε κάποιον να δει τη ζωή του πιο καθαρά, χωρίς τους συσχετισμούς της καθημερινότητας δίνουν στον κουρασμένο εραστή τη δύναμη να διεκδικήσει πάλι την ιδανική ζωή, το ασυμβίβαστο πάθος. Συχνά, η λαχτάρα του διαλύεται στα πρωτοβρόχια, ορισμένοι όμως ξημερώνονται στα χαλάσματα και δεν ξέρουν από πού τους ήρθε. Διηνεκές πάθος δεν υπάρχει και, έτσι όπως τα κατάφεραν, είναι αργά να γυρίσουν πίσω - εκτός κι αν είσαι η Κάρι Μπράντσοου και στο ανάκτορο σε περιμένει ο Μπιγκ, ο κερατάς.
Αφού περιπλανηθεί λιγάκι, μακριά από τον άντρα της, και φλερτάρει λίγο και ξεχαστεί στη φρικωδώς ευχάριστη φάτνη της μαμάς της, η Σετσούκο συνειδητοποιεί ότι ο δεσμός που έχει με τον άντρα της είναι γυμνός και στέρεος, δοκιμασμένος στα εύκολα και τα δύσκολα: έχει τη βαθύτητα (και τη βυθιότητα!) του Μυστηρίου. Επιστρέφει. Ξέρει πια να ξεχωρίζει τον γάμο από το σεξ. Την αγάπη από το πάθος. Τον δεσμό από τη σχέση. Και ξέρει ότι σε ελάχιστες στιγμές συναντιούνται όλα αυτά μαζί - τα υλικά της ζωής είναι θρυμματισμένα κι ασυνάντητα: τα ενώνει μόνο το θαύμα και (θεωρητικά) η φιλοσοφία.
Αυτό είναι ένα χαρακτηριστικό της ζωής: δεν είναι ένα όλον, αλλά φέτες. Κι ένα άλλο χαρακτηριστικό της είναι ότι στα αισθηματικά πρέπει να πάθεις για να μάθεις. Αν δεν καείς, μια ζωή θα κυνηγάς τις φλόγες - εκτός κι αν πάρει φωτιά ο κώλος σου από πράγματα πιο επείγοντα, που θα σε συνεφέρουν.
Οπότε, τι να λέμε, ό,τι είναι να γίνει θα γίνει.
Μολοντούτο, θέλω να απευθύνω βαρυσήμαντο διάγγελμα στα πολλά ζευγάρια που ακούω ότι ετοιμάζονται να χωρίσουν - κι ας είναι κουφά από όσες υποσχέσεις τους ψιθύρισε το μαϊστράλι: Ξανασκεφτείτε το! Το καλοκαίρι τρώμε από τα έτοιμα, άλλα η ζωή κερδίζεται τον χειμώνα. Ίσως αυτό που χρειάζεται είναι μια εκδρομή στα παλιά - σε εκείνο το ζωηρό παιδί που ήσουν. Λίγα μεθύσια με φίλους. Κάποιο φλερτ (ίσως κι ένα ορφανό γαμήσι).
Δεκαετίες μετά τον Ναρούσε, το είπε κι ο Αλμοδόβαρ, το είπαν και οι Divine Comedy: Υou must go and I must set you free / Cause only that will bring you back to me...
Θα σας δω στο πλοίο.
σχόλια