Στην στήλη "Η Νέα μου Πόλη" άνθρωποι που έφυγαν απ' την Ελλάδα κατά τη διάρκεια της κρίσης μας μιλούν για την καινούργια τους ζωή, όπου κι αν είναι πλέον αυτή.
Σήμερα, ο σκηνοθέτης και δημοσιογράφος Πάνος Σατζόγλου
—Πώς επέλεξες τη Νέα Υόρκη ως προορισμό;
Τη Νέα Υόρκη δεν θα έλεγα ότι την επέλεξα ως προορισμό. Μάλλον η Νέα Υόρκη με επέλεξε. Είναι το αποτέλεσµα µιας σειράς ευκαιριών και συµπτώσεων. Αν και είναι η πόλη που έχει καταφέρει να πουλήσει καλύτερα την εικόνα της παγκοσμίως και πολλοί ονειρεύονται να έρθουν να ζήσουν το Αμερικανικό όνειρο, εγώ αρχικά βρέθηκα στο Λ.Α, το οποίο επισκεπτόμουν συχνά τα τελευταία 12 χρόνια για την κάλυψη κινηματογραφικών διοργανώσεων και φεστιβάλ (Oscars, LA Greek Film Festival, Gabby Awards).
Το Λος Άντζελες ήξερα και εκεί ήθελα να μείνω, αλλά στην Νέα Υόρκη βρήκα γρήγορα δουλειές και πολύ μεγάλη συμπαράσταση από Ελληνοαμερικανούς που είχαν μεταναστεύσει πριν χρόνια.
—Ξέρω ότι είναι δύσκολο να πάρει κάποιος άδεια/πράσινη κάρτα. Πώς το αντιμετώπισες;
Πράγματι είναι πολύ δύσκολο να πάρεις άδεια εργασίας στην Αμερική. Ιδιαίτερα μετά την 11η Σεπτεμβρίου, οι διαδικασίες είναι ιδιαίτερα χρονοβόρες. Χρειάζεται πολύς κόπος, πολλή υπομονή, πολλά χρήματα και ένας καλός δικηγόρος που ειδικεύεται σε θέματα μετανάστευσης, χωρίς να είναι εγγυημένη η επιτυχία.Προσωπικά, λόγω της ενασχόλησής μου με τα media στην Ελλάδα, κατάφερα να συγκεντρώσω τα απαραίτητα χαρτιά και πήρα την πράσινη κάρτα ως artist of extraordinary ability, ώστε να μπορώ να ζω και να δουλεύω νόμιμα.
—Τι χρειάστηκε από πρακτικής άποψης για να μετακομίσεις στη Νέα Υόρκη;
Η μετακόμιση στην Νέα Υόρκη έγινε από τη μια στιγμή στην άλλη. Μόλις μου δόθηκε η δυνατότητα να εργαστώ πάνω στο αντικείμενό μου, δηλαδή να κάνω διαφημίσεις για τηλεόραση και ίντερνετ, έκλεισα εισιτήριο, έβαλα τα ρούχα μου σε μια βαλίτσα και έφυγα για Νέα Υόρκη.
—Πώς ήταν οι πρώτες σου μέρες εκεί;
Όταν επισκέπτεσαι μια ξένη χώρα για μερικές ημέρες όλα φαίνονται όμορφα και συναρπαστικά. Όταν όμως πας για να δουλέψεις σε μια ξένη χώρα, πιστέψτε με, τίποτε δεν είναι το ίδιο. Αλλάζουν τα πάντα. Στην Αμερική αν δεν έχεις δικό σου άνθρωπο να σε καθοδηγήσει και να σε βοηθήσει να βολευτείς στην αρχή, θα δυσκολευτείς. Από το να βρεις σπίτι μέχρι να μπορέσεις να ανοίξεις τραπεζικό λογαριασμό και να χτίσεις το πιστοληπτικό σου προφίλ, η ταλαιπωρία είναι μεγάλη. Οι πρώτες μου μέρες σπαταλήθηκαν με όλα αυτά τα διαδικαστικά. Έπρεπε να μάθω να κινούμαι στην πόλη, άλλαξα σπίτι, δουλειά, γλώσσα, φίλους. Άφησα πίσω την οικογένειά μου. Ξένος ανάμεσα σε ξένους. Όμως όλα αυτά πλέον μου φαίνονται μακρινά.
—Τι σου έλειψε περισσότερο απ' την Ελλάδα;
Η ποιότητα ζωής στην Ελλάδα και ειδικότερα στη Θεσσαλονίκη, είναι απερίγραπτη. Aπό την τελευταία φορά που την επισκέφθηκα, διαπίστωσα πως -και λόγω της κρίσης- η πόλη έχει αποκτήσει "χαρακτήρα". Υπάρχει πλέον µια παράξενη ενέργεια στην πόλη. Η κρίση νομίζω υπήρξε καταλυτική και απελευθέρωσε δηµιουργικές δυνάµεις. Εγώ όμως είμαι στην Αμερική εδώ και τρία χρόνια, και μου λείπουν πολλά, πιο πολύ όμως 3 πράγματα:
Η παραλία στο Ποσείδι της Χαλκιδικής που πήγαινα ακόμη και μόνος μου μια φορά την εβδομάδα, όλο τον χρόνο. Το μπαλκόνι στο πατρικό μου σπίτι με τον πρωινό μου καφέ και τις μυρωδιές των λουλουδιών γύρω από αυτό. Και οι εκλεκτοί παντοτινοί φίλοι μου, όσοι δηλαδή δεν έχουν μεταναστεύσει σε άλλες χώρες. Παρόλα αυτά, πιστεύω πως η Ελλάδα μας, παρά τα όποια προβλήματα αντιμετωπίζει, παραμένει μια χώρα προηγμένη που έχει τη μαγιά να ξαναγίνει μια μεγάλη δύναμη.
—Ποιες ήταν οι μεγαλύτερες διαφορές απ' την παλιά σου πόλη;
Αρχικά, σε αντίθεση με τη Θεσσαλονίκη, στην Νέα Υόρκη λειτουργεί μετρό τα τελευταία 120 χρόνια(!) επί 24ώρου βάσεως, 365 μέρες το χρόνο, και σε πάει παντού.
Στη
ν Νέα Υόρκη δεν επιτρέπεται το κάπνισμα πουθενά. Ο μόνος καπνός είναι από καμιά τρύπα στο δρόμο, λόγω του συστήματος θέρμανσης και ψύξης του Μανχάταν, που στηρίζεται στην κυκλοφορία ατμού.
Σε αντίθεση με τη Θεσσαλονίκη, που το αυτοκίνητο το παίρνουμε μαζί και το παρκάρουμε δίπλα μας, στην Νέα Υόρκη δεν κατεβαίνεις ποτέ με το αυτοκίνητο στο Μανχάταν. Δεν υπάρχει ελεύθερο πάρκινγκ πουθενά και το ιδιωτικό πάρκινγκ κοστίζει από 40 μέχρι 60 δολάρια για 4 με 5 ώρες.
Στην Νέα Υόρκη υπάρχουν κορυφαία burgers παντού, όπως και cheesecakes, bagels, pizzas, hot dogs και κορυφαία εστιατόρια να φας ό,τι μπορείς να φανταστείς. Αλλά... σοβαρός γύρος και σοβαρή μπουγάτσα, δεν υπάρχουν πουθενά!
Η Νέα Υόρκη έχει εκπληκτικές εναέριες γέφυρες, που συνδέουν το Μανχάταν με το Queens, Brooklyn και New Jersey, τις οποίες όταν τις διασχίσεις νομίζεις ότι παίζεις σε Αμερικανική ταινία στο σινεμά, αλλά αυτή η βόλτα στην Νέα Παραλία της Θεσσαλονίκης με τις ωραίες (και ενίοτε άσχημες λόγω Θερμαϊκού) συγκινητικές μυρωδιές, δεν υπάρχει.
Στην Νέα Υόρκη δεν υπάρχει το αίσθηµα ελευθερίας (ή ανοµίας, όπως θέλετε πείτε το) που επικρατεί στην Θεσσαλονικιώτικη κοινωνία.
Σε αντίθεση με τη Θεσσαλονίκη, όταν βρέχει στην Νέα Υόρκη (συχνά δυστυχώς) δεν υπάρχουν μπαλκόνια και έτσι γίνεσαι λούτσα!
—Μίλησέ μας για τις τιμές...
Οι τιμές είναι σχετικά ακριβές, όχι μόνο συγκριτικά με την Ελλάδα αλλά και σε σχέση με τις άλλες αμερικανικές πόλεις.
Για παράδειγμα, για να φας σε ένα καλό εστιατόριο χρειάζεσαι τουλάχιστον 50 με 60 δολάρια το άτομο. Αν θες όμως να φας φθηνά τρως κινέζικο ή burgers και με 10-15 δολάρια αλλά και εξαιρετική πίτσα.
Στα σούπερ μάρκετς οι τιμές σε σχέση με την Ελλάδα είναι περίπου 2 φορές πάνω.
Τα ενοίκια μέσα στο Μανχάτταν ξεκινούν από 3.000 με 4.0000 δολάρια για σπίτια με ένα υπνοδωμάτιο. Στο Long Island City που μένω εγώ, το one bedroom ξεκινάει από 1.700 και φτάνει τα 2.500 χιλιάδες δολάρια. Και για να ζήσει ένα άτομο, χωρίς οικογένεια, χρειάζεται κατά προσέγγιση 30 με 35 χιλιάδες δολάρια τον χρόνο.
—Ο καιρός;
Αφόρητη ζέστη και υγρασία το καλοκαίρι. Πολλές βροχές το φθινόπωρο και την άνοιξη ενώ τον χειμώνα πιάνει χιόνι και παρατεταμένο κρύο από -3 μέχρι -12.
—Είναι εύκολες οι μετακινήσεις;
Για τις μετακινήσεις μου, αν και υπάρχει πάντα κίνηση, χρησιμοποιώ αυτοκίνητο, κυρίως λόγω δουλειάς και εξοπλισμού (κάμερες, τριπόδια κτλ) αλλά τα τρένα το μετρό και τα λεωφορεία έρχονται όλα στην ώρα τους, χωρίς να απεργεί κανένας, και συνδέουν φυσικά όλα τα μέρη. Βέβαια υπάρχουν πάντα και τα ταξί. Για σχετικά φθηνότερη λύση υπάρχει το lyft ή το uber.
—Πώς είναι η νυχτερινή διασκέδαση;
Υπάρχουν χιλιάδες μπαρ και εστιατόρια, εκατοντάδες αίθουσες συναυλιών, κινηματογράφοι και θέατρα, 10.000 ταξιτζήδες και άλλοι τόσοι ηθοποιοί και μουσικοί για να προσφέρουν διασκέδαση στην πόλη που ποτέ δεν κοιμάται.
—Με δουλειά τι έκανες;
Στην Αμερική είμαι με 2 ιδιότητες. Η πρώτη μου ιδιότητα είναι σκηνοθέτης και έχω δική μου εταιρία παραγωγής. Φτιάχνω κυρίως διαφημιστικά spots,μουσικά βίντεο κλίπς, και εταιρικά videos για ελληνικές αλλά και αμερικανικές εταιρίες. Συνεργάζομαι με ελληνικά κανάλια, όπως τον Ant1 Satellite κάνοντας τα γυρίσματα για τις διαφημίσεις, ενώ επιπλέον, επιμελούμαι την παραγωγή και τα γυρίσματα σε διάφορες πόλεις της Αμερικής για λογαριασμό της "Foss Productions", και του "ΟΤΕ HISTORY" που δημιουργεί την νέα πρωτότυπη σειρά ντοκιμαντέρ «Αυτοί που τόλμησαν» με πορτραίτα επιφανών Ελλήνων, που με το έργο τους στην επιστήμη, την τέχνη και τη ζωή τόλμησαν και άφησαν το στίγμα τους.
Η δεύτερή μου ιδιότητα είναι αυτή του Διευθυντή προγράμματος στο δημόσιο ελληνικό ραδιόφωνο, το μοναδικό στα FM της Νέας Υόρκης, το Cosmos FM91.5. Πρόκειται για έναν μη κερδοσκοπικό οργανισμό, για ένα διαδραστικό ραδιόφωνο που φέτος συμπληρώνει 30 χρόνια παρουσίας στα FM της ΝΥ και απευθύνεται σε μια τεράστια κοινότητα ανθρώπων σε όλο τον πλανήτη με βάση την Νέα Υόρκη. Όλα τα προγράμματα είναι ποιοτικά και υπάρχουν on demand στο website του σταθμού cosmosfm.org.
—Πόσο εύκολο ή δύσκολο είναι να βρει κάποιος που σκέφτεται να έρθει εκεί δουλειά; Είτε σχετική με το αντικείμενό του ή άσχετη.
Τα πράγματα δεν είναι τόσο ειδυλλιακά όσο παρουσιάζονται πριν έρθεις στην πόλη.
Σίγουρα στην αρχή μπορεί να κάνεις κάποια άλλη δουλειά, η οποία δεν θα είναι πάντα αυτή που επιθυμεί κάποιος ούτε αυτή που έχει σπουδάσει
Ένας νέος, πάντως, χωρίς προϋπηρεσία είναι δύσκολο να βρει δουλειά, ειδικά αν δεν έχει διασυνδέσεις.
Προσωπικά θα συνιστούσα σε κάποιον που θα έρθει στην ΝΥ να έχει βρει δουλειά προηγουμένως, να μην πάει στα τυφλά. Στην αρχή οι μισθοί δεν θα είναι παχυλοί και δεν γίνεσαι σε καμιά περίπτωση αυτομάτως πλούσιος.
—Πώς είναι η αντιμετώπιση ενός Έλληνα απ' τους Αμερικανούς;
Οι Νεοϋορκέζοι είναι ευγενικοί, σε αντίθεση με όσα υποστηρίζονται κατά καιρούς, ζεστοί και κοντά με τους Έλληνες. Τους συμπαθούν πολύ.
—Κάνεις παρέα περισσότερο με Έλληνες της Νέας Υόρκης ή με άλλες εθνικότητες;
Έκανα και συνεχίζω να κάνω παρέα με Έλληνες και Ελληνοαμερικανούς. Παρόλα αυτά, λόγω δουλειάς, τους τελευταίους μήνες γνώρισα αλλά και δούλεψα και με Αμερικανούς.
—Σε ποια 5 μέρη θα πήγαινες κάποιον που δεν έχει ξαναέρθει στην πόλη;
1) Meatpacking District: περιοχή του Lower West Side στο Manhattan, όπου παλιά υπήρχαν κρεοπωλεία και οίκοι ανοχής. Σήμερα όμως ειναι η καρδιά της πόλης με πολλά μαγαζιά και καφέ.
2) Central Park: Το μεγαλύτερα διάσημο αστικό πάρκο της Νέας Υόρκης με ειδυλλιακές λιμνούλες, πεζοπορία, ζωολογικό κήπο, θεατρικούς χώρους, γρασίδι,και άραγμα παρέα με ένα τσίζκεϊκ.
3) Broadway: Όποια παράσταση και να δει κανείς, θα είναι μια εμπειρία.
4) High Line μεταξύ Meatpacking και Chelsea: παλιά σιδηροδρομική γέφυρα που έχει μεταμορφωθεί σε πάρκο-μονοπάτι. Αν το διασχίσεις από την αρχή ως το τέλος βλέπεις όλες τις ωραίες γειτονιές στην Νέα Υόρκη.
5)Hunters Point South Park, Long Island City: Εξαιρετικό, ολοκαίνουργιο πάρκο που μπροστά σου φιγουράρει το mid-town Μανχάτταν. Βρίσκεται μεταξύ της γέφυρας Queensboro και του Queens Midtown Tunnel, δίπλα ακριβώς από το κλασσικό outdoor της Pepsi Cola. Υπέροχη τοποθεσία για να φωτογραφήσεις τον εαυτό σου με το Μανχάταν στην πλάτη σου.
—Τι συμβουλές θα έδινες σε κάποιον που σκέφτεται να μεταναστεύσει στην Νέα Υόρκη;
Τη συμβουλή που δώσανε και σε μένα όταν ήρθα: Αν είσαι με το ένα πόδι στην ΝΥ και με το άλλο στην Ελλάδα, πολύ απλά, το έχασες. Μην ξεκινάς καλύτερα να αλλάξεις χώρα...
Όταν αποφασίζεις να έρθεις, δεν κάνεις ποτέ πίσω. Όσο και αν σου λείπει το σπίτι σου, η θάλασσά σου, οι φίλοι σου, οι φραπέδες σου, μένεις και το παλεύεις, δεν φεύγεις. Οι δυσκολίες, ειδικά τον πρώτο καιρό, μοιάζουν με τεράστιο μαύρο τοίχο μπροστά σου. Μια είναι η λύση για να προσπεράσεις τον τοίχο. Προσεύχεσαι, συγκεντρώνεσαι και απλά, ή του ορμάς ή τον σπας, ή τον πηδάς.
*Δείτε τη δουλειά του Πάνου εδώ.
