Το 1982, ο Μιχάλης Κακογιάννης μετά από πολυετή απουσία από τα θεατρικά δρώμενα της Ελλάδας επιστρέφει σκηνοθετώντας τις "Τρεις Αδερφές" του Τσέχωφ στο Εθνικό», μου γράφει η Ελένη που εντόπισε διάφορες κριτικές στο αρχείο του Εθνικού Θεάτρου.
«Οι κακές κριτικές ήταν πολλές» τονίζει, «και διάλεξα αυτή του Μηνά Χρηστίδη (Έθνος, 25/1/82) γιατί και οι καταξιωμένοι, όπως ο Κακογιάννης, είχαν τις κακές κριτικές τους αλλά και για την ιστορία μεταξύ κριτικού και σκηνοθέτη. Ο Χρηστίδης πριν ασχοληθεί (πολύ επιτυχημένα) με τη κριτική είχε ξεκινήσει ως ηθοποιός και τον πρώτο (από τους ελάχιστους) κινηματογραφικό του ρόλο του τον έδωσε ο Κακογιάννης στη βραβευμένη ταινία " Το Τελευταίο Ψέμα".
Άμα έχεις τέτοιους φίλους....:-)»
ΕΝΑΣ ΥΠΕΥΘΥΝΟΣ ΓΙΑ ΕΝΑΝ ΚΑΚΟ ΤΣΕΧΩΦ
Καημένε Άντον Παύλοβιτς Τσέχοφ! Πόσο άτυχος ήσουν πάντα. Ακόμα και σήμερα 77 χρόνια μετά το θάνατο σου στάθηκες άτυχος και μάλιστα στο Εθνικό Θέατρο της Ελλάδος. Τι έγιναν όλα εκείνα που η ρώσικη ψυχούλα σου πονηρή, πονεμένη, γεμάτη ελπίδα κι απελπισία έβαλε κόμπο κόμπο σ όλα τα πλάσματα σου; Τι κακός αέρας φύσηξε και τα σάρωσε απ τη σκηνή; και δεν έμειναν στο τέλος παρά μερικά πλαστικά φθινοπωρινά φύλλα να τρίζουν απαίσια πάνω στο πλαστικό δάπεδο;
Με τις πρώτες λέξεις που λέει η Όλγα καθώς φωτίζεται η σκηνή ξέρεις τι παράσταση θα δεις. Το λάθος ή το σωστό αρχίζει ακριβώς εκεί: απο τις πρώτες λέξεις. Κι όταν η Αμαλία Γκίζα είπε τα πρώτα λόγια της Όλγας το ξερες κιόλας: το κακό είχε γίνει κι άρχιζε να ξετυλίγεται.
(...) Η παράσταση ανήκει πάντα στους ηθοποιούς που την κάνουν στο τέλος μόνοι πάνω στη σκηνή με το σκηνοθέτη πίσω απ τις κουίντες ή στο βάθος του θεάτρου. Η ευθύνη όμως για την αποτυχία αυτής της συγκεκριμένης παράστασης ανήκει στο Μιχάλη Κακογιάννη. Ήταν τόσο εμφανής και τόσο εξουσιαστική η παρουσία της διδασκαλίας του στην παράσταση που μόνο πολύ ισχυρές και αυτοδύναμες υποκριτικές προσωπικότητες θα μπορούσαν να του αντισταθούν. Και δεν είναι αυτή τη στιγμή η περίπτωση του θιάσου του Εθνικού.
Απο την άλλη μεριά και ακριβώς λόγω αυτής της αδυναμίας του θιάσου ο Κακογιάννης δε μπορούσε να κάνει ερμηνευτική σκηνοθεσία. Δεν αρκούσε δηλαδή να συμφωνήσει με τους ηθοποιούς πάνω στην ερμηνευτική γραμμή του κάθε ρόλου κι απο εκεί και πέρα ο κάθε ηθοποιός να εφαρμόσει την α' ή τη β' ερμηνευτική άποψη τέλεια. Ήταν υποχρεωμένος να κάνει συγχρόνως και βασική υποκριτική διδασκαλία. Όσο δε πιο πολύ αδυνατούσε ο ηθοποιός να εφαρμόσει αυτό που ήθελε, τόσο πιο πολύ τον καταπίεζε, τόσο πιο πολύ κολλούσε πάνω του, που στο τέλος ο ηθοποιός -άντρας ή γυναίκα- να περπατά σαν τον Κακογιάννη, να στέκεται σαν τον Κακογιάννη,να μιλά σαν τον Κακογιάννη.
(...) Ολόκληρες σκηνές μνημειώδης και ανεπανάληπτες μέσα στη θεατρική ιστορία έλιωσαν σαν κεράκι της μιας δραχμής χωρίς να αφήσουν ίχνος.
Καμιά -απολύτως καμία- ατμόσφαιρα. Κι όταν λέω ατμόσφαιρα δεν εννοώ βέβαια τα χαμηλά φώτα ή τις χαμηλές φωνές ή τα δάκρυα στα μάτια των ηθοποιών. Αυτά υπήρχαν. Ο Τσέχωφ έλειπε.
(...) Αν δεν το έγραφε το πρόγραμμα ποτέ δε θα πίστευα ότι τα σκηνικά των "Τριών Αδελφών" τα είχε φτιάξει ο Διονύσης Φωτόπουλος. Δεν ξέρω πόση είναι η δική του ευθύνη και πόση του σκηνοθέτη αλλά 'κατάφερε' να μην έχουν ούτε καν "είσοδο" και "έξοδο" στην άνετη σκηνή του Εθνικού! Αφήνω το τελευταίο σκηνικό με το "εξωτερικό" και τις σημίδες.
Θα πρέπει να είναι ευτυχής αν οι θεατές που θα δουν την παράσταση ξεχάσουν γρήγορα αυτή τη στημένη "τούρτα" στη μέση της σκηνής. Γιατί να ξεχάσουν όλη αυτή την κακοστημένη και κακοπαιγμένη παράσταση θα είναι μάλλον δύσκολο.
σχόλια