Ζήτησα από την κυρία Ασπασία Παπαδοπούλου που εργάζεται στο Ευρωπαικό Συμβούλιο για τους Πρόσφυγες (ECRE) να μου περιγράψει την κατάσταση, τρία χρόνια μετά την έναρξη των συγκρούσεων στη Συρία.
Κυρίως όμως της ζήτησα να μας εξηγήσει τι μπορεί να κάνει μια χώρα όπως η δική μας για να βοηθήσει.
Την ευχαριστώ θερμά για την απάντησή της, μακάρι να μας κινητοποιήσει, όλους.
Αυτή την εβδομάδα κλείνουν τρία χρόνια συγκρούσεων στη Συρία. Τρία χρόνια που ο πόλεμος συνεχίζεται ανελέητος, ξεδιπλώνοντας ίσως τη μεγαλύτερη ανθρωπιστική κρίση μεταπολεμικά, ενώ ο πλανήτης ολόκληρος την παρακολουθεί απο τις τηλεοράσεις. Δεν υπάρχει άντρας, γυναίκα και παιδί στη Συρία αυτή τη στιγμή που να μη ξυπνάει και κοιμάται με το τρόμο.
Συρία σημαίνει κόλαση επι γης. Εννιά εκατομμύρια άνθρωποι χρειάζονται βοήθεια, και 3,5 εκατομμύρια από αυτούς βρίσκονται σε περιοχές που οι ανθρωπιστικές οργανώσεις δεν έχουν πρόσβαση λόγω των συγκρούσεων. Οι μισοί από αυτούς είναι παιδιά. Υπάρχουν άνθρωποι παγιδευμένοι σε πολιορκημένες περιοχές χωρίς φαγητό, φάρμακα και άλλα απαραίτητα. Οι ζωές χάνονται τόσο εύκολα σα να εξανεμίζονται - 130,000 άνθρωποι έχουν σκοτωθεί χωρίς λόγο. Οι γιατροί δε προλαβαίνουν το κόσμο, τα φάρμακα δε φτάνουν. Άνθρωποι τραυματίζονται μέσα στο σπίτι τους, ξεθάβονται απο συντρίμμια, και αυτά τα τραύματα θα τα κουβαλούν μια ζωή - τα σωματικά και ψυχικά, αυτά που δε θα τους αφήνουν να κοιμηθουν το βράδυ.
Υπάρχουν παιδιά που δεν έχουν βασικές τροφές, μωρά που δεν έχουν γάλα και επιβιώνουν με νερό. Τα παιδιά μεγαλώνουν γρήγορα στο πόλεμο, το σχολείο το χάνουν και αναγκάζονται να δουλεύουν από τα 12 τους. Υπολογίζεται οτι αυτή τη στιγμή γύρω στα 3 εκατομμύρια παιδιά στη Συρία και στις γειτονικές χώρες δε μπορουν να πάνε κανονικά σχολείο. Μικρά κορίτσια, παιδούλες, βρίσκονται παντρεμένα πρώιμα, με την ελπίδα οτι έτσι κάποιος θα τα προστατεύσει και θα τα φροντίσει. Τα παιδιά παίζουν με κάλυκες αντί για lego, ξέρουν απ'έξω όλα τα όπλα και τη νύχτα ξυπνάνε κλαίγοντας από το φόβο. Τα παιδιά στη Συρία έχουν ζήσει πράγματα που ένα παιδί δε πρέπει να βλέπει μπροστά του, που εσύ και εγώ τα βλέπουμε μόνο σε ταινίες.
Είκοσι χρόνια μετα τη Ρουάντα, η Συρία ειναι η μεγαλύτερη προσφυγική τραγωδία της εποχής μας. Ο μισός πληθυσμός της χώρας έχει χάσει το σπίτι του. Πάνω από 2,5 εκατομμύρια έχουν αναγκαστεί να εγκαταλείψουν τη χώρα, και υπολογίζεται οτι μέχρι τέλος του χρόνου θα φτάσουν τα 4 εκατομμύρια. Πως είναι να χάνεις τα πάντα σε ενα βράδυ; Πως είναι να πρέπει να φύγεις και να μη κοιτάξεις πίσω; Πόσο εύκολο είναι να βρεθείς απο το ζεστό σου σπιτάκι, το μαγαζί, το γραφείο, τους φίλους σου, να κοιμάσαι στο πάτωμα σε σχολεία και γήπεδα; Τι μέλλον εχει μια οικογένεια σε ενα καταυλισμό με σκηνές, για πόσο μπορεί να ζει έτσι;
Οι περισσότεροι πρόσφυγες παραμένουν στις γειτονικές χώρες, στο Λίβανο, την Ιορδανία, τη Τουρκία, το Ιράκ. Είτε γιατί δε θέλουν να φύγουν πιο μακριά, με την ελπίδα οτι μια μέρα, ποιός ξέρει, ίσως γυρίσουν. Είτε γιατί θέλουν αλλά δε μπορούν. Οι γειτονικές χώρες φιλοξενούν ασύλληπτους αριθμούς, έχουν ανοίξει τα σπίτια, τα σχολεία και τα νοσοκομεία τους σε σημείο ανήκουστο για τις Ευρωπαικές χώρες. Αναλογικά προς το πληθυσμό του, ο Λίβανος φιλοξενεί τόσους πρόσφυγες όσο αν ήταν 15 εκατομμύρια στη Γαλλία ή 2,5 εκατομμύρια στην Ελλάδα. Η Τουρκία εχει υποδεχτεί δέκα φορές πιο πολλούς πρόσφυγες απο ότι η Ευρώπη ολόκληρη.
Κάποιοι, τέλος, έρχονται στην Ευρώπη. Το ταξίδι για την Ευρώπη είναι δεύτερο μαρτύριο. Μαζεύουν κουράγιο και λεφτά και ταξιδεύουν από στεριά και θάλασσα, με ό,τι τρόπο βρουν, ξέροντας οτι ίσως να μη τα καταφέρουν. Στα Ευρωπαικά σύνορα οι χαροκαμένοι, ταλαιπωρημένοι, τρομοκρατημένοι, τραυματισμένοι πρόσφυγες από τη Συρία βαφτίζονται 'λαθρομετανάστες΄ και κρατούνται σε φυλακές σα κοινοί εγκληματίες. Κάποιοι τα καταφέρνουν και φτάνουν κάπου, ξεκινούν μια νέα ζωή. Συνήθως ψάχνουν να πάνε κοντά σε συγγενείς και γνωστούς. Συνολικά 81,000 πρόσφυγες από τη Συρία εχουν ζητήσει προστασία στην Ευρωπαική Ένωση, τη Νορβηγία και την Ελβετία, που αντιστοιχεί στο 3% του συνόλου όλων των προσφύγων της Συρίας. Δυο χώρες, η Σουηδία και η Γερμανία εχουν δεχτεί πάνω από τις μισές αιτήσεις στην Ευρώπη (60%). Οικογένειες που έχουν μείνει πίσω απελπισμένα ψάχνουν να βρουν τρόπο να πάνε στους δικούς τους, αλλά ακόμα είναι εξαιρετικά δύσκολο.
Κάποιες ευρωπαικές χώρες έχουν προσφέρει θέσεις μετεγκατάστασης (resettlement) και προγράμματα ανθρωπιστικής υποδοχής (humanitarian admission programmes) δίνοντας τη δυνατότητα σε πιο ευπαθή άτομα να μεταφερθούν κατευθείαν και με ασφάλεια από το Λίβανο και την Ιορδανία στο νέο τους σπίτι. Ένα πρόγραμμα στέγασης, φιλοξενίας και στήριξης στήνεται σε αρκετές χώρες, που ανάλογα προσφέρουν από μερικές δεκάδες μέχρι εκατοντάδες ή χιλιάδες θέσεις υποδοχής.[1] Η Γερμανία μόνη της έχει δεσμευτεί να δεχτεί 10,000 επιπλέον πρόσφυγες. Η Ύπατη Αρμοστεία του ΟΗΕ για τους Πρόσφυγες εκτιμά οτι 30,000 άτομα χρήζουν μετεγκατάστασης από την περιοχή μέχρι τέλος του χρόνου, και 100,000 για τα επόμενα δύο χρόνια, και καλεί τις Ευρωπαικές χώρες, μεγάλες και μικρές, να ενώσουν τις δυνάμεις τους και να βοηθήσουν προσφέροντας θέσεις για μια νέα ζωή σε κάποιες οικογένειες.
Τη προηγούμενη εβδομάδα χιλιάδες άνθρωποι απο τη Ουάσινκγτον ως το Λονδίνο και τη Μόσχα άναψαν κεριά σε συμπαράσταση της Συρίας. Το κορίτσι με το κόκκινο μπαλόνι του Banksy ρωτάει αν είσαι και εσύ 'μαζί με τη Συρία'. Διεθνείς οργανώσεις και ΟΗΕ έχουν ξεκινήσει δυνατές καμπάνιες ζητώντας από τη διεθνή κοινότητα, επώνυμους και ανώνυμους πολίτες, να δείξουν μαζικά τη συμπαράσταση τους, να πιέσουν να λήξουν οι συγκρούσεις και να προστατευθούν οι άμαχοι. Εκατό οργανώσεις από όλη την Ευρώπη ξεκίνησαν μια καμπάνια μέσω facebook και twitter οπου ο καθένας μπορεί να δανείσει τη φωνή του σε ένα πρόσφυγα από τη Συρία για λίγες μέρες, για να ακούσουν όλοι τον αγώνα τους να βρούν καταφύγιο στην Ευρώπη, και την ανάγκη να κάνει η Ευρώπη κάτι παραπάνω.
Μέχρι τώρα η Ελλάδα έχει δείξει οτι οι πρόσφυγες της Συρίας δεν είναι ευπρόσδεκτοι, είναι λαθραίο φορτίο σε μια βάρκα που καλά θα κάνει να επιστρέψει από εκεί που ήρθε. Μέσα στο γνωστό φοβικό και πολωμένο κλίμα η Ελλάδα θα μπορούσε να κάνει τη μικρή της υπέρβαση, και αντί να τους διώχνει να διευκολυνει τη πρόσβαση στο άσυλο (ως οφείλει εξάλλου σύμφωνα με το διεθνές δίκαιο), να μη τους βάζει σε κρατητήρια, να τους βοηθήσει και αυτή να φέρουν τις οικογένειες τους, όπως η Ιρλανδία, ή ακόμα και να στήσει ένα πρόγραμμα υποδοχής για μερικές οικογένειες όπως η Ισπανία και η Μολδαβία. Θα ήταν μια αυτονόητη ανθρωπιστική κίνηση, και για την Ελλάδα, μια μεγάλη πολιτική υπέρβαση. Και επειδή τίποτα δεν είναι αδύνατο αρκεί να γίνει ντόρος, τώρα είναι η στιγμή για το καθένα από μας να κάνουμε κάτι – να ενώσουμε τις φωνές μας.
#helpsyriasrefugees
# withsyria
[1] Σε Γερμανία, Αυστρία, Γαλλία, Αγγλία, Σουηδία, Ιρλανδία, Ισπανία, Ελβετία, Νορβηγία, Βέλγιο, Ολλανδία, Δανία, Φινλανδία, Λουξεμβούργο, Ουγγαρία. Τα προγράμματα αυτά στηρίζονται οικονομικά από την ΕΕ. Για πρώτη φορά φέτος συμμετέχει και η Μολδαβία. Επιπλέον τέτοια προγράμματα έχουν οι Αυστραλία, ΗΠΑ και Καναδάς.
σχόλια