Η Γερμανία και η Γαλλία θέλουν η Ευρωπαϊκή Ένωση να χαλαρώσει τις εγγυήσεις σχετικά με τον σεβασμό των ανθρωπίνων δικαιωμάτων, ώστε να επιτραπεί η απέλαση αιτούντων άσυλο προτού εξεταστεί η υπόθεσή τους, σύμφωνα με κοινή πρότασή τους για τον περιορισμό της μετανάστευσης που είδε σήμερα το πρακτορείο Reuters.
Η επιλογή αυτή θα ισχύει μόνο σε περιόδους «μαζικής εισροής» ανθρώπων στην Ένωση και έρχεται καθώς η ΕΕ καθιστά όλο και πιο δύσκολη την έλευση και την παραμονή μεταναστών και προσφύγων.
Ενώ η ΕΕ λέει ότι έχει το δικαίωμα να διώχνει όλους τους οικονομικούς μετανάστες αν το επιλέξει, οι υπάρχοντες νόμοι για τα ανθρώπινα δικαιώματα και το άσυλο προβλέπουν ότι μια τρίτη χώρα πρέπει να συγκεντρώνει ορισμένες προϋποθέσεις ώστε η Ένωση να μπορεί να στείλει εκεί κάποιον που ζητά άσυλο στην Ευρώπη, και ότι ο άνθρωπος αυτός πρέπει να περιμένει για μια απόφαση εκεί.
Η επαναπροώθηση αιτούντων ασύλου είναι ένα στοιχείο κλειδί της συμφωνίας ΕΕ-Τουρκίας που επιτεύχθηκε πριν από ένα χρόνο, και την οποία το Παρίσι και το Βερολίνο χαιρέτισαν στο κοινό έγγραφό τους, καθώς μείωσε δραματικά τον αριθμό των ανθρώπων –κυρίως προσφύγων από τη Συρία– που επιχειρούν το ταξίδι προς την Ευρώπη.
Όμως λίγες άλλες γειτονικές προς την ΕΕ χώρες μπορεί να θεωρηθεί ότι ανταποκρίνονται στα κριτήρια, που περιλαμβάνουν την εξασφάλιση ότι δεν κινδυνεύουν με διώξεις, ότι υπάρχουν ανθρώπινες συνθήκες υποδοχής, και μερική, τουλάχιστον, πρόσβαση στην ιατρική περίθαλψη, στην εκπαίδευση και στην αγορά εργασίας.
Έτσι, η Γερμανία και η Γαλλία προτείνουν να χαλαρώσουν τα κριτήρια αυτά υποστηρίζοντας στο έγγραφο πως το σύστημα ασύλου της ΕΕ «πρέπει να σχεδιαστεί με έναν ευέλικτο τρόπο και πρέπει να μπορεί να ανταποκρίνεται σε κάθε ενδεχόμενο». «Δεν πρόκειται για την οικοδόμηση του "φρουρίου Ευρώπη". Πρόκειται για την καταπολέμηση της παράνομης μετανάστευσης, η οποία έχει κοστίσει ήδη τη ζωή χιλιάδων ανθρώπων, και για την αντικατάστασή της από ένα ρυθμισμένο σύστημα νόμιμων εισόδων, σε συνδυασμό με ανθρώπινες συνθήκες διαβίωσης, που θα διασφαλίζονται από την ΕΕ σε τρίτες χώρες».
Οι δύο χώρες αναφέρουν πως η συμφωνία με την Τουρκία –που έχει επικριθεί από οργανώσεις ανθρωπίνων δικαιωμάτων ότι στρογγυλεύει τα κριτήρια για τα ανθρώπινα δικαιώματα και για άτσαλη εφαρμογή που θέτει σε κίνδυνο τις ζωές των ανθρώπων- θα πρέπει να αποτελέσει οδηγό για το μέλλον. Ακόμα, ανέφεραν πως με τη διεύρυνση των επιλογών για απέλαση –που θα περιλαμβάνουν και όσους ζητούν άσυλο– θα αποθαρρύνουν την παράνομη διακίνηση ανθρώπων στην Ευρώπη, ενώ η Ένωση θα προσφέρει νομικούς τρόπους για όσους είναι επιβεβαιωμένα πρόσφυγες και θα πληρώνει για να βελτιωθούν οι συνθήκες για τους πρόσφυγες και τους μετανάστες σε τρίτες χώρες που τους δέχονται.
Ειδικότερα, η πρόταση περιλαμβάνει επίσης την επιλογή να αναγνωριστούν ορισμένες περιοχές –αντί ολόκληρες χώρες όπως συμβαίνει τώρα– ως κατάλληλες για αυτές τις επαναπροωθήσεις, ακόμη και αιτούντων ασύλου.
Η Γερμανία και η Γαλλία δήλωσαν πως αυτοί οι νέοι κανόνες θα εξακολουθήσουν να πληρούν τα βασικά κριτήρια της Συνθήκης της Γενεύης για τα δικαιώματα των προσφύγων, καθώς και την Ευρωπαϊκή Σύμβαση Ανθρωπίνων Δικαιωμάτων, αλλά θα καταργήσουν δευτερεύοντες νόμους της ΕΕ που προσφέρουν μεγαλύτερες εγγυήσεις.
Οι μαζικές απελάσεις θα εξακολουθήσουν να απαγορεύονται και οι τρίτες χώρες υποδοχής θα εξακολουθήσουν να είναι υποχρεωμένες να διασφαλίζουν αξιοπρεπείς συνθήκες διαβίωσης για τους απελαθέντες αιτητές ασύλου και πως οι άνθρωποι που στέλνει η ΕΕ εκεί δεν θα προωθούνται περαιτέρω σε μέρη όπου οι ζωές τους μπορεί να τεθούν σε κίνδυνο.
