Ένα μικρό ραδιοφωνάκι κάτω από το σκέπαστρο της πλαζ του Αλίμου παίζει το «Έχει το ένα φεγγάρι απόψε» του Πασχάλη Τερζή, παρότι είναι ακόμη μεσημέρι και το φεγγάρι θα αργήσει να βγει.
Ο καιρός είναι ζεστός για την εποχή, αλλά η αφρικανική σκόνη κάνει την ατμόσφαιρα αποπνικτική και κρύβει τον ορίζοντα και τα μεγάλα κύματα που έχουν σχηματιστεί λόγω του νοτιά.
Σε μια ξαπλώστρα, ο Σταμάτης Γουδέλης, πρόεδρος του Συλλόγου Χειμερινών Κολυμβητών «Ο Άλιμος» απολαμβάνει τον ανοιξιάτικο ήλιο. Μου βρίσκει μια καρέκλα και μου προτείνει να κάτσουμε να συζητήσουμε.
Ο ίδιος είναι χειμερινός κολυμβητής εδώ και τριάντα πέντε χρόνια. Έρχεται σχεδόν κάθε μέρα και κάθεται από τις έντεκα το πρωί και μέχρι αργά το απόγευμα. Βουτά στη θάλασσα, παίζει ρακέτες και κάνει ηλιοθεραπεία.
«Από μικρός, μου άρεσε πολύ η θάλασσα. Ξεκίνησα και 'γω όπως οι υπόλοιποι να κάνω μπάνιο μόνο το καλοκαίρι. Είδα όμως πως δε μου έφτανε και άρχιζα σιγά σιγά να κάνω και τους μήνες που όλοι οι άλλοι έφευγαν από τις παραλίες» ομολογεί.
Φέτος ήταν ένας ήπιος χειμώνας γι' αυτούς. Έτσι φαίνεται να συνεχίζει και την άνοιξη, με αποτέλεσμα αρκετοί επίδοξοι κολυμβητές να έρχονται με σκοπό να ξεκινήσουν νωρίτερα τα μπάνια τους.
Μόνο που τον βλέπω κρυώνω. Τον ρωτάω πως αντέχει να έρχεται καταχείμωνο και να μπαίνει στη θάλασσα. «Μη νομίζεις, δεν είναι τόσο δύσκολο. Πρέπει μόνο να μη σταματήσεις τον Σεπτέμβρη και να συνεχίσεις κανονικά ώστε να συνηθίσεις τη σταδιακή πτώση της θερμοκρασίας του νερού» εξηγεί.
Το καλοκαίρι, ειδικά τον Αύγουστο, η θερμοκρασία της θάλασσας μπορεί να ξεπεράσει ακόμη και τους 30 βαθμούς κελσίου. Τον χειμώνα είναι πιθανό να πέσει και κάτω από τους 10.
«Ε, δε γίνεται λοιπόν να σταματάς τον Σεπτέμβρη και να έρχεσαι να ξαναμπεις τον Δεκέμβρη επειδή σε έπιασε νοσταλγία για τα μπάνια του καλοκαιριού» λέει γελώντας ο ίδιος.
Αυτή η μετάβαση από τη ζεστή στην κρύα θάλασσα για μερικούς παίρνει χρόνια. Μια από αυτούς τους ανθρώπους είναι και η γραμματέας του συλλόγου, Ελένη Γιόσμα, η οποία είναι σχετικά νέα στο «σπορ» αφού μόνο τα τελευταία πέντε χρόνια βουτά τον χειμώνα.
«Για αρκετά χρόνια έκανα μπάνιο μέχρι και τα τέλη Νοέμβρη. Μη νομίζεις, μου πήρε πολύ καιρό για να συνηθίσω να μπαίνω κάθε μέρα στη θάλασσα» λέει.
Πλέον οι πιο πολλοί από το σύλλογο μπαίνουν στο νερό οποιεσδήποτε και αν είναι οι εξωτερικές συνθήκες και θερμοκρασίες. «Έχουμε κάνει μπάνιο ακόμα και με μέρες που η εξωτερική θερμοκρασία είναι -2. Στη θάλασσα η θερμοκρασία δεν πέφτει κάτω από τους 10, οπότε νιώθεις πιο ζεστά μέσα στο νερό» ομολογεί ο κ. Γουδέλης.
Ο ίδιος, μάλιστα, είχε την ευκαιρία να κάνει βουτιά σε παγωμένη λίμνη στη Γερμανία όπου και η θερμοκρασία του νερού ήταν περίπου στους δύο βαθμούς. Έκατσε όμως μόνο μερικά δευτερόλεπτα γιατί άρχιζε να μουδιάζει όλο του το σώμα.
«Βγήκα κατευθείαν και μπήκα σε κλειστό χώρο. Ήταν όμως ένα όνειρο που τελικά έγινε πραγματικότητα και είμαι πολύ χαρούμενος γι' αυτό» λέει.
Το μπάνιο σε παγωμένα νερά είναι για αρκετές χώρες της Βόρειας Ευρώπης κάτι σαν παράδοση. Στη Φιλανδία και την Εσθονία υπάρχουν μέχρι και κανονικοί σύλλογοι, τα μέλη των οποίων ανοίγουν τρύπες σε παγωμένες λίμνες και βουτούν μέσα.
Οι περισσότεροι θεωρούν το κρύο νερό ως μία είδους θεραπεία. Πιστεύουν ότι τους θωρακίζει απέναντι στα κρυολογήματα και τη γρίπη.
«Τώρα είναι της μόδας η κρυοθεραπεία και η κρυολιπόλυση. Εμείς λοιπόν το κάνουμε δωρεάν» τονίζει η κ. Γιοσμά και βάζει τα γέλια.
Το μπάνιο, όμως, στην κρύα θάλασσα δε σηκώνει «παλικαριές».
«Δεν έχεις πρόβλημα όταν είσαι μέσα στο νερό. Το επικίνδυνο είναι όταν βγαίνεις. Πρέπει να τρέξεις να στεγνώσεις, ειδικά όταν έχει αέρα, γιατί αλλιώς μπορεί να πάθεις ακόμα και πνευμονία» προειδοποιεί ο κ. Γουδέλης.
«Θα το παίξεις παλικάρι μια, δυο, τρεις φορές. Το πιο πιθανό είναι όμως να σε βρουν μετά από μερικές μέρες στην εντατική στο νοσοκομείο της Βούλας που είναι κι εδώ κοντά» συνεχίζει.
Υπάρχουν περιπτώσεις χειμερινών κολυμβητών, οι οποίοι σταματούν να έρχονται από τον Δεκέμβρη μέχρι τον Φλεβάρη για να προφυλαχθούν.
Δεν είναι όμως και λίγοι εκείνοι που παραβαίνουν άγραφους κανόνες της χειμερινής κολύμβησης. Ο κυριότερος; Ποτέ δεν κάνεις μπάνιο όταν βρέχει.
«Κανονικά δεν επιτρέπεται. Κάποιοι μπαίνουν. Βάζουν όμως τη ζωή τους σε κίνδυνο γιατί το νερό είναι καλός αγωγός του ρεύματος και μπορεί να τους χτυπήσει κεραυνός» μ ενημερώνει η κ. Γιοσμά.
Η ίδια φαίνεται πως είναι πιο συνειδητοποιημένη εξαιτίας ενός προσωπικού της βιώματος. «Έχω χάσει φίλο που τον χτύπησε κεραυνός και πέθανε. Και να φανταστείς δεν ήταν καν μέσα στο νερό. Είχε κάτσει σε μια ξαπλώστρα δίπλα στην παραλία».
Φέτος ο χειμώνας ήταν ήπιος. Και επειδή ο καιρός φαίνεται πως παραμένει σταθερά καλός και την άνοιξη, αρκετοί επίδοξοι κολυμβητές έχουν ήδη ξεκινήσει τα μπάνια τους.
Η εξωτερική θερμοκρασία όμως μπορεί να είναι μεγάλη παγίδα για εκείνους που δεν είναι συνηθισμένοι στα μπάνια νωρίτερα από τον Ιούνιο, όταν και η θερμοκρασία της θάλασσας είναι αρκετά πιο υψηλή. '
«Πολλοί βλέπουν πως κάνει είκοσι βαθμούς έξω και έρχονται να κολυμπήσουν. Αυτό που νιώθουν μετά την πρώτη βουτιά είναι λες και τους έχουν κάνει ολική νάρκωση από το κρύο» λέει χαμογελαστός ο πρόεδρος του συλλόγου των χειμερινών κολυμβητών «Ο Άλιμος».
Ακόμη, όμως, πιο εντυπωσιακό για τον ίδιο είναι αυτό που συμβαίνει τα Θεοφάνια, όταν κολυμβητές οι οποίοι δεν είναι χειμερινοί, βουτάνε για να πιάσουν το σταυρό.
Μερικοί μάλιστα δοκιμάζουν ακόμη και σε ποτάμια, όπου η θερμοκρασία είναι πιο χαμηλή από τη θάλασσα. χαμηλότερη. «Δε ξέρω τι είναι αυτό που τους παρακινεί να το κάνουν. Ίσως η πίστη. Εγώ δε νομίζω να τα κατάφερνα. Ανατριχιάζω ακόμα και στην ιδέα».
Ο σύλλογος μετρά διακόσια άτομα. Σήμερα στην παραλία είναι περίπου είκοσι. Πολλοί έρχονται μόνοι τους το πρωί και κάνουν μπάνιο πριν τη δουλειά.
Άλλοι πάνε αργότερα για να «ξελαμπικάρουν» όπως λένε. Ένας μάλιστα απ αυτούς, ο κ. Γιώργος, έρχεται κάθε Κυριακή με τα πόδια από τα Εξάρχεια μόνο και μόνο για να κάνει μια βουτιά.
«Δεν έχουν υπάρξει πολλές μέρες που να έχει μείνει άδεια η παραλία. Εδώ κόβουμε πρωτοχρονιάτικη πίτα. Εδώ ψήνουμε αρνί το Πάσχα. Μας αρέσει να ερχόμαστε και να περνάμε χρόνο χωρίς να βουτάμε απαραίτητα» επισημαίνει ο πρόεδρος του συλλόγου.
Οι πρώτες μέρες του καλοκαιριού είναι λίγο περίεργες για τους χειμερινούς κολυμβητές. «Πρέπει να περάσει ένα διάστημα για να αρχίσουμε να το συνηθίζουμε. Ξέρεις δεν είναι λίγο από 'κει που ήμασταν εμείς και εμείς, να γεμίζει η παραλία με καινούργιο κόσμο.
Οι ίδιοι δε θα ξεχάσουν την περίοδο που η πλαζ ερήμωσε όταν ο Σαρωνικός γέμισε πετρέλαιο από το δεξαμενόπλοιο «Αγία Ζώνη 2».
«Ευτυχώς σε μας δεν υπήρξε μεγάλη ρύπανση λόγω της γεωγραφικής θέσης της παραλίας και του διχτυού που τοποθετήθηκε έγκαιρα γύρω γύρω από αυτή. Πάλι, όμως, είχε απαγορευτεί η κολύμβηση εκείνες τις μέρες. Κανένας δεν επιτρέπονταν τότε να κάνει μπάνιο στις οργανωμένες παραλίες. Εκτός απ' αυτούς που έπαιρναν την ευθύνη και πηγαίναν μόνοι τους» θυμάται ο κ. Γουδέλης.
Υπάρχουν μερικοί που ακόμα μέχρι σήμερα δεν έχουν επιστρέψει στη θάλασσα γιατί νομίζουν πως είναι ακόμα μολυσμένη. Οι πιο πολλοί όμως έχουν γυρίσει.
Ένας εξ αυτών ο κ. Γιώργος, κάνει μπάνιο όλες τις εποχές του χρόνου εδώ και πενήντα χρόνια. «Μη τραβάς εμένα, βγάλε καμιά νέα κοπέλα» λέει στον φωτογράφο όταν στρέφει το φακό προς το μέρος του και ενώ ετοιμάζεται να μπει στο νερό.
«Ελπίζω να έχει θάλασσα και στον άλλο κόσμο» μας λέει γελώντας και περπατάει προς την άμμο.
Σε λίγα λεπτά τον βλέπουμε να μπαίνει και να χάνεται στα παγωμένα νερά του Σαρωνικού. Αναρωτιόμαστε πόσο κρύα μπορεί να 'ναι εκεί μέσα και φοράμε τα μπουφάν μας. Θα τα ξαναπούμε σε μερικούς μήνες.
