Μετά την ατυχή κατεδάφιση του ιστορικού Πάρκου του Φωκά στα πλαίσια της ανάπλασης της Νέας Παραλίας το θέμα skate στην Θεσσαλονίκη φαίνεται να πήρε την κατιούσα.
Την χαριστική βολή έδωσε η αναγκαστική διάλυση (για λόγους ασφαλείας και ακαταλληλότητας, όπως θα δούμε παρακάτω) μεγάλου μέρους του μοναδικού skate park της πόλης στο Πάρκο του Ξαρχάκου (What's Up Skate Park), που έλαβε αιφνιδίως χώρα στις αρχές της περασμένης εβδομάδας.
Κι όμως, η πόλη που υπερήφανα φέτος γιορτάζει την εκλογή της ως Ευρωπαϊκή Πρωτεύουσα Νεολαίας μπορεί πλέον να "υπερηφανευτεί" και για την απουσία ενός αξιοπρεπούς skate park.
Όντας παρόντες στα γεγονότα της προηγούμενης Δευτέρας συνομιλήσαμε με τα παιδιά της εγχώριας skate σκηνής, προσπαθώντας να ξετυλίξουμε αυτή την...πονεμένη ιστορία.
Σύμφωνα με τους ίδιους το ενδεχόμενο να δημιουργηθεί στην πόλη ένα επαγγελματικό skate park πολύ απλά δεν υφίσταται.
Η αδιαφορία, η άγνοια του αντικειμένου, και η λανθασμένη αντίληψη που επικρατεί για το άθλημα του skateboard από την πολιτεία δεν αφήνουν πολλά περιθώρια.
Πώς φτάσαμε όμως ως εδώ; Ας πάρουμε τα πράγματα από την αρχή.
Μετά την απόφαση της κατεδάφισης του Φωκά ο Δήμος δεσμεύτηκε για την δημιουργία ενός πάρκου που θα κάλυπτε τις ανάγκες της αυξανόμενης skate κοινότητας της πόλης.
Κονδύλια για την κατασκευή του δεν υπήρχαν, κι έτσι ο Δήμος αναζήτησε χορηγό.
Τον ρόλο αυτό ανέλαβε η Cosmote η οποία χρηματοδότησε με 175.000 ευρώ την δημιουργία ενός ψυχαγωγικού πάρκου (Adventure Park) που θα περιελάμβανε δραστηριότητες στίβου, πίστες αναρρίχησης, τραμπολίνο, skate park και paintball.
Η εταιρεία δεσμεύτηκε να καλύψει τα έξοδα συντήρησης του πάρκου για δύο χρόνια, υπό την προϋπόθεση να φυλάσσεται και να προστατεύεται από τον Δήμο, να απασχολούνται σε αυτό ειδικοί γυμναστές, και το skate park να είναι περιφραγμένο.
Αφού βρέθηκε χρηματοδότης προκηρύχτηκε διαγωνισμός για την κατασκευή του πάρκου, την οποία ανέλαβε μία μονοπρόσωπη τεχνική εταιρεία.
Το skate park κατασκευάστηκε σύμφωνα με τις απαραίτητες προδιαγραφές μεν, ωστόσο οι εκπρόσωποι της skate κοινότητας και η πολύτιμη εμπειρία τους (να σημειωθεί ότι στον Δήμο έχουν επανειλημμένως σταλεί επίσημες προτάσεις και ολοκληρωμένα σχέδια) αγνοήθηκαν καθ' όλη την διαδικασία.
Λίγο πριν φύγει το 2011 το πάρκο εγκαινιάστηκε μέσα σε κλίμα γιορτής και αισιοδοξίας.
Η σημασία του για την νεολαίας της πόλης και την αναβάθμιση της περιοχής (στέκι για χρόνια τοξικομανών) τονίστηκε από την Πολιτεία, και όλα φαίνονταν να έχουν τελικά πάρει τον δρόμο τους.
Ή μήπως όχι;
"Πουθενά στον κόσμο δεν νοείται κατασκευή skate park χωρίς την συνεργατική 'επίβλεψη' και την εμπειρική συμβολή των ίδιων των riders.
Τυποποιημένα σχέδια υπάρχουν άπειρα, αλλά η γνώση των κατάλληλων κλίσεων, του ύψους των ραμπών, και ένα σωρό άλλων τεχνικών λεπτομερειών αποκτιέται μόνο μετά από χρόνια εμπειρίας, τριβής, και μελέτης αντίστοιχων πάρκων σε ολόκληρο τον κόσμο.
Δυστυχώς, ο Δήμος μας προσπέρασε σε αυτή την διαδικασία, παρά τις επίμονες συστάσεις, τις επιστολές που στέλνουμε , και την ίδια μας την παρουσία σε συνεδριάσεις του Δημοτικού Συμβουλίου" μου εξηγεί ο Χάρης Καζατζίδης, ο ιδρυτής της Propaganda Rolling Co. και διοργανωτής του skate festival "7ply Project", από τα χέρια του οποίου έχουν περάσει δεκάδες ράμπες.
Πρόσφατο παράδειγμα η κατασκευή του εντυπωσιακού Skate Plaza στο Μαρούσι, που πραγματοποιήθηκε με ιδιωτική χρηματοδότηση (Lamda Development) σε συνεργασία με τον Δήμο Αμαρουσίου και υπό την 'καθοδήγηση' του έμπειρου skater Θωμά Γαλάνη και της αρχιτεκτόνισσας φίλης του Μαριάννας Μπασδέκη.
Τα παιδιά πραγματοποίησαν αφιλοκερδώς τα σχέδια, και ανέλαβαν την επίβλεψη των εργασιών.
Να σημειωθεί ότι το Skate Plaza πραγματοποιήθηκε μετά από τις εντονότατες πιέσεις των skaters του Αμαρουσίου, όταν ο Δήμος προέβη στο γκρέμισμα του ιστορικού spot της Πλατείας Ηρώων.
Παρ' όλα αυτά το What's Up Skate Park λειτούργησε απρόσκοπτα για μήνες, και το πάρκο του Ξαρχάκου πήρε επιτέλους ζωή. Σύντομα όμως εμφανίστηκαν οι πρώτες κατασκευαστικές παραλείψεις. Μετά από παράπονα στην τότε Αντιδήμαρχο Αθλητισμού, Μαρία Πασχαλίδου -η οποία υπήρξε 'πρωτεργάτης' της υλοποίησης του πάρκου- το skate park ανακατασκευάστηκε αλλά και επεκτάθηκε σε μέγεθος.
Σταδιακά όμως η οικονομική κρίση κατέστησε απαγορευτική την απασχόληση φυλάκων και γυμναστών, και τα πρώτα σημάδια εγκατάλειψης έκαναν την εμφάνισή τους. Οι όροι δεν τηρούνταν (φύλαξη, περίφραξη, κτλ), και η Cosmote εκφράζει την δυσαρέσκειά της αποσύροντας την χορηγία και αφήνοντας το βάρος της συντήρησης στον Δήμο.
Σε σχετική επικοινωνία μας ο νυν Αντιδήμαρχος Αθλητισμού και Νεολαίας κ. Γιώργος Αρβανίτης ήταν κατηγορηματικός:
"Όσα χρήματα έδωσε η Cosmote άλλα τόσα και περισσότερα έδωσε και ο Δήμος στην προσπάθεια διατήρησης του πάρκου. Οι δύσκολοι καιροί όμως και οι περικοπές μας έχουν δέσει τα χέρια. Έπρεπε, έτσι, να θέσουμε προτεραιότητες."
Για τι είδους προτεραιότητες μιλάμε όμως;
"Εκτός από το skate park, το οποίο τονίζω ότι δεν προβλέπεται να απομακρυνθεί εξ' ολοκλήρου, το υπόλοιπο adventure park στου Ξαρχάκου δεν αφορούσε παρά μερικές μεμονωμένες εκδρομές σχολείων της περιφέρειας. Δεν είχε δηλαδή την 'κίνηση' που θα δικαιολογούσε την απασχόληση προσωπικού.
Έπρεπε να ενεργήσουμε με βάση τα σωστά οικονομικά κριτήρια.
Επιπλέον, το μέγεθος της λεηλασίας και οι κλοπές υλικών είχαν καταντήσει καθημερινό φαινόμενο δυσχεραίνοντας ακόμα περισσότερο την κατάσταση".
Γιατί λοιπόν δεν περιφράχτηκε το skate park όπως τα δεκάδες καινούρια γήπεδα μπάσκετ και τένις της πόλης, ώστε να προστατευθεί;
Σύμφωνα με τον κ. Αρβανίτη "τα γήπεδα αποτελούν αθλητικές εγκαταστάσεις και οφείλουν να είναι περιφραγμένα σύμφωνα με τον νόμο. Αντίθετα, ένα skate park εντάσσεται στην κατηγορία του ψυχαγωγικού πάρκου".
"Το skateboard δεν είναι αναγνωρισμένο άθλημα κι έτσι είναι καταδικασμένο να βρίσκει πάντα μπροστά του την ελληνική γραφειοκρατία", μου εξηγούν οι skaters.
"Η σημασία της περίφραξης ενός skate park είναι πολύπλευρη.
Ένας φραγμένος χώρος θεωρείται αμέσως καθορισμένη περιοχή με ταυτότητα και συγκεκριμένο πλαίσιο χρήσης. Το να εγκαταστήσεις έτσι 'χύμα' δυο ράμπες στη Νέα Παραλία χωρίς περίφραξη είναι υποτιμητικό προς το άθλημα και δημιουργεί σύγχυση ακόμα και στους κατοίκους."
"Όταν ένας skater προπονείται δεν μπορεί να περιμένει τη μαμά με το καροτσάκι που περνάει ανέμελα ανάμεσα απ' τον χώρο, ή τα παιδάκια που τα φέρνουν οι γονείς τους για να κάνουν στις ράμπες τσουλήθρα!
Κι αν δυσανασχετήσουμε ή ακόμα χειρότερα αν πέσουμε καταλάθος πάνω σε κάποιον θα βγούμε εμείς οι φταίχτες, για να μην πω οι "αλήτες με τις σανίδες". Από την άλλη, αν πας στα μάρμαρα πάλι σε κυνηγάνε.
Δημιουργείται έτσι ένα αδιέξοδο που έχει την ρίζα του στην άγνοια αλλά και στην συστηματική παράβλεψη του γεγονότος ότι το skate είναι ένα άθλημα και χρειάζεται καθημερινή προπόνηση. Μιλάμε για υποτίμηση και περιθωριοποίηση ενός μεγάλου μέρους της νεολαίας της πόλης,"
Η κατάσταση έγινε ακόμα πιο "ασφυκτική" μετά το τραγικό συμβάν του περασμένου Απρίλη στο Λούνα Παρκ στο Ελληνικό, που κόστισε τη ζωή σε ένα 13χρονο αγοράκι.
Η πολιτεία θέσπισε επιτέλους ειδική επιτροπή που διενεργεί επί τόπου ελέγχους και αυτοψίες σε όλα τα πάρκα της χώρας, δημόσια και ιδιωτικά.
Ένα μεγάλο μέρος του skate park στον Ξαρχάκο κρίθηκε επικίνδυνο -λόγω έλλειψης συντήρησης- και φυσικά απομακρύνθηκε.
Προβλέπονται όμως ενέργειες ορθής αντικατάστασης του;
"Φυσικά και θέλουμε να μείνει το skate park! Και πιστέψτε με υπάρχουν και ιδέες και σχέδια γι' αυτό το σκοπό.
Είναι παραπλανητικό να λέμε ότι το what's up skate park γκρεμίστηκε από τον Δήμο, όταν στην ουσία απομακρύνθηκαν μερικές επιδαπέδιες κατασκευές που κρίθηκαν ακατάλληλες.
Οι δύο μεγάλες ράμπες είναι ακόμα εκεί", διαβεβαιώνει ο Αντιδήμαρχος.
Και είναι αρκετές δύο -καθόλου μεγάλες στην πραγματικόητα- ράμπες;
Ο Κώστας Χατζής, ένας από τους πιο δραστήριους riders της πόλης μου απαντά.
"Οι ράμπες στον Ξαρχάκο, καθώς και οι άλλες δύο – οι λεγόμενες "μπλε ράμπες" – που έχουν τοποθετηθεί στην Νέα Παραλία υποτιμούν την νοημοσύνη μας, μιας που το μέγεθος τους είναι επιπέδου αρχαρίων.
Σαν να φτιάχνεις ένα γήπεδο μπάσκετ στο οποίο τοποθετούνται τελικά παιδικές μπασκέτες. Και δεν είναι σχήμα υπερβολής αυτό που λέω, είναι κυριολεξία.
Επιπλέον, οι ξύλινες ράμπες είναι εξ' αρχής μια λανθασμένη και πολυέξοδη επιλογή. Κοστίζουν πολύ και χρειάζονται συνεχώς συντήρηση."
"Οι ράμπες της Νέας Παραλίας δεν κατασκευάστηκαν καν εδώ. Είναι εισαγωγής και χρυσοπληρώθηκαν.
Ακούμε συχνά κάτι προϋπολογισμούς απίθανους τη στιγμή που ένα χτιστό skate bowl κοστίζει ακριβώς τα μισά.
Μία μόνιμη κατασκευή όμως δεν είναι εύκολη υπόθεση για τον Δήμο, και το κατανοούμε αυτό. Θέλουμε όμως να βρούμε επιτέλους όλοι μαζί μία λύση", συμπληρώνει ο Χάρης.
"Όπου κι να πας, ακόμα κι εδώ δίπλα στην Βουλγαρία π.χ. θα δεις υποδομές (vert ramps κτλ) που εμείς δεν έχουμε δει ούτε ζωγραφιστές.
Δεν νοείται μια πόλη σαν την Θεσσαλονίκη να βρίσκεται είκοσι και τριάντα χρόνια πίσω σ' αυτόν τον τομέα."
Απογοητευμένη με την σημερινή κατάσταση του Πάρκου ακούγεται και η Πρόεδρος της Ευρωπαϊκής Πρωτεύουσας Νεολαίας, κ. Πασχαλίδου.
"Σήμερα δεν έχω καμία δικαιοδοσία στο Πάρκο του Ξαρχάκου, μετά τα τελευταία γεγονότα όμως παρακάλεσα προσωπικά τον Δήμαρχο να επιληφθεί του θέματος.
Ευτυχώς όλα δείχνουν ότι τέλος Αυγούστου – αρχές Σεπτέμβρη θα συνεδριάσουμε για να βρούμε μία λύση."
"Για μένα, ως αντιδήμαρχο τότε Αθλητισμού και Νεολαίας, η δημιουργία του skate park ήταν όνειρο ζωής.
Τώρα το βλέπω να απαξιώνεται με έναν τέτοιο θλιβερό τρόπο. Μοιάζει με 'καμένο δάσος'.
Είναι κρίμα που είχαμε μια ευκαιρία με την χρηματοδότηση της Cosmote και την αφήσαμε να πάει χαμένη", μου λέει από το τηλέφωνο.
Ποιος είναι όμως ο ρόλος της Πρωτεύουσας Νεολαίας σε όλο αυτό;
Δεν θα έπρεπε στα πλαίσιά της να προνοηθεί επιτέλους η κατασκευή ενός επαγγελματικού επιπέδου skate park στην πόλη;
"Στα πλαίσια της Πρωτεύουσας Νεολαίας δεν προβλέπονται έργα και κατασκευές, αλλά εκδηλώσεις κυρίως που επικοινωνούν και ενθαρρύνουν την νεανική διάσταση της πόλης και το ευρωπαϊκό νεανικό ιδεώδες", εξηγεί.
"Σε κάθε περίπτωση, το ζήτημα του skate park πρέπει να επιλυθεί το συντομότερο".
Μάλιστα.
Τέλος, δεν πρέπει να ξεχνάμε και τις κοινωνικές προεκτάσεις της ύπαρξης, αλλά και της απουσίας, ενός skate park σε μια πόλη.
"Το skate δε πρόκειται για κάποιο εκκεντρικό χόμπι. Είναι άθλημα, και έχει μαλλιάσει η γλώσσα μας να το λέμε. Εκτός όμως από το αθλητικό κομμάτι, κι αν θέλετε να μιλήσουμε με όρους κοινωνικούς ή ακόμα και οικονομικούς, ένα τέτοιο πάρκο αποτελεί αυτό που λέμε "περιουσιακό στοιχείο μεγάλης σημασίας για την τοπική κοινότητα" (asset of community value).
Το skate φέρνει κόσμο, γονείς και παιδιά, και ο κόσμος φέρνει σε μια περιοχή ζωή αλλά και χρήματα.
Επίσης, δίνει διέξοδο σε παιδιά που δεν ταυτίζονται μόνο με την κουλτούρα του φραπέ και της μπάλας.
Αναβαθμίζει μέρη που μένουν ανεκμετάλλευτα, αλλάζει ολόκληρη την δομή λειτουργίας του γύρω αστικού τοπίου.
Σήμερα στην Θεσσαλονίκη δεν υπάρχουν μέρη για skate, δεν υπάρχει 'φυτώριο' νέων rider.
Κοίτα γύρω σου, έχουμε μείνει μόνο οι μεγάλοι..." μου λέει τέλος ο Χάρης.
"Το μόνο που θέλουμε είναι ένα μέρος να κάνουμε skate. Τίποτα άλλο.
Ελπίζουμε να ακουστεί η φωνή μας, και περιμένουμε να δούμε την επόμενη κίνηση του Δήμου", συμφωνούν όλοι.
Και το ίδιο ελπίζουμε (και περιμένουμε) κι εμείς!
σχόλια