Γεννήθηκε άντρας αλλά πέρασε τη σύντομη ζωή της υποδυόμενη πότε τη γυναίκα και πότε τον άντρα, γράφοντας ποίηση και θεατρικά έργα και παίζοντας σε καλτ παραστάσεις και ταινίες. Ήταν ωραία ως άντρας: μεταμφιεζόταν στο στυλ του Τζέιμς Ντιν κι ο Lou Reed ενσωμάτωσε το γεγονός στο περίφημο τραγούδι που αφιέρωσε στους ήρωες του Warhol. Λέει στο Walk on the Wild Side: "...Jackie is just speeding away - Thought she was James Dean for a day... then she just had to crash, valium would have helped that bash", και με δυο φράσεις συνοψίζει τη ζωή της (προβλέποντας και την άσχημη κατάληξη της).
Η περσόνα που την έκανε διάσημη στην underground Νέα Υόρκη των '60ς ήταν αυτή της Jackie Curtis: μια τρανς αχτένιστη, αναμαλλιασμένη, με έντρομο βλέμμα που ήταν μόνιμα καρφωμένο στο πρόσωπό της. Έγινε γνωστή για την αστείρευτη φαντασία και δημιουργικότητά της.
Τα περφόρμανς της ήταν μια ανελέητη κριτική στο αμερικάνικο όνειρο, στην ποπ κουλτούρα, στην άμεση διασημότητα. Περιέργως ταίριαξε αμέσως με τον Warhol ο οποίος όχι μόνο δεν τα κριτίκαρε αυτά αλλά τα εκθείαζε.
Μεγαλωμένη από την πρώην στρίπερ γιαγιά της, ανακάλυψε νωρίς την κλίση της: για πρώτη φορά ανέβηκε στο θεατρικό σανίδι στα 17 της κι η εμπειρία την συγκλόνισε. «Ήξερα ότι δεν θα έβρισκα και πολλούς ρόλους που θα μου ταίριαζαν», έγραψε αργότερα, «και γι' αυτό έπρεπε να τους γράψω εγώ».
Άρχισε αμέσως να γεμίζει σελίδες με ιδέες και σύντομα ήταν μια κανονική Θεατρική Συγγραφέας. Ήταν η πρώτη που έγραψε ρόλους για τρανσέξουαλ, και ως υπεύθυνη για το κάστινγκ τούς έδινε στις φιλενάδες της, κυρίως στην Candy Darling και την Holly Woodlawn – μετέπειτα σταρ του Warhol.
Οι εφημερίδες χαρακτήρισαν το νέο θεατρικό είδος «Το Θέατρο του Γελοίου» (Theatre of the Ridiculous), και αυτός ήταν ένας χαρακτηρισμός που κολάκευσε την Κέρτις που τον χρησιμοποίησε μέχρι να πεθάνει. Η μεγάλη της επιτυχία ήταν το Glamour, Glory and Gold, στο οποίο εκτός από τις γνωστές τρανς της Νέας Υόρκης έπαιζε κι ο Ρόμπερτ Ντε Νίρο (η πρώτη του δουλειά στο θέατρο). Στο Amerika Cleopatra έπαιζε ο Harvey Fierstein στο Femme Fatale η Patti Smith.
Απόσπασμα απ' το Femme Fatale. Ξεχωρίζει η Patti Smith.
Ο Warhol είχε ακουστά για μια drag queen - θαύμα όταν γνώρισε την Κέρτις τυχαία στο δρόμο. Η Τζάκι ήταν έξω για ψώνια μαζί με την Candy Darling όταν εντόπισε το ίνδαλμά της. «Είναι ο Andy Warhol!» φώναξε κι έτρεξε κοντά του ζητώντας να της υπογράψει μια μεγάλη χαρτοσακούλα που είχε μαζί της. Όταν αυτός τη ρώτησε τι είχε η σακούλα αυτή του απάντησε: «Σατέν εσώρουχα. Είναι για τη νέα μου θεατρική παράσταση, θα σου στείλω πρόσκληση... Είμαι η Τζάκι Κέρτις.»
Ο Warhol πήγε όντως στο θέατρο μερικές μέρες μετά. Βγαίνοντας δήλωσε στους δημοσιογράφους: «Για πρώτη φορά δεν βαρέθηκα!» και η ατάκα του μπήκε κατευθείαν στα διαφημιστικά πόστερ της παράστασης
Έγιναν «φίλοι» κι η Κέρτις άρχισε να ξημεροβραδιάζεται στο Factory, το στούντιο του καλλιτέχνη. Διασκέδασαν μαζί, του έδωσε ιδέες για πίνακες, και σύντομα έγινε πρωταγωνίστρια στις underground ταινίες που ο Warhol υπέγραφε και ο Πόλ Μόρισεϊ γύριζε.
Η πρώτη της εμφάνιση ήταν στο Flesh (1968) δίπλα στον Joe Dallesandro.
Όμως η ταινία που σημάδεψε την καριέρα της ήταν το Women in Revolt (1971), φιλμ βασισμένο σε δική της ιδέα. Το φιλμ χαιρετίστηκε ως μια ξεκαρδιστική παρωδία του φεμινιστικού κινήματος στην οποία όλοι οι πρωταγωνιστικοί ρόλοι παίχτηκαν από τρανσέξουαλ και τραβεστί.
"Η Τζάκι Κέρτις δεν είναι drag queen", είχε πει ο Andy Warhol. "Είναι καλλιτέχνης! Μια πρωτοπόρος χωρίς όρια." Και όντως ήταν: Μπορεί να πέρασε τη ζωή της ως μίμος, πότε του ενός και πότε του άλλου φύλου, άφησε όμως και την δική της σφραγίδα στο Στυλ και την ποπ κουλτούρα της εποχής της.
Το μοναδικό της στυλ ήταν ένας συνδυασμός τρας με γκλάμουρ που κίνησε το ενδιαφέρον καλτ εντύπων της εποχής (και της περιοχής), αλλά και mainstream περιοδικών όπως Vogue και Harper's Bazaar. Αργότερα ειπώθηκε ότι η Κέρτις 'γέννησε' το Glitter (ή Glam) Rock.της δεκαετίας του '70. Τα δε σκισμένα ρούχα της, οι παραμάνες που συγκρατούσαν τα κουρέλια που έβρισκε στα σκουπίδια και τα μεταλλικά της αξεσουάρ θεωρήθηκαν οι πρόδρομοι του Πανκ.
Κι επίσης, σε αντίθεση με τις περισσότερες drag queens που ανοιγόκλειναν τα στόματά τους playback, η Κέρτις είχε καλή φωνή και τραγουδούσε στ' αλήθεια.
Πάντα εντυπωσίαζε τους θαμώνες του περίφημου καφέ-κλαμπ Max's Kansas City -το οποίο είχε γίνει το δεύτερο (ίσως και πρώτο) σπίτι της- με τις εκκεντρικές εμφανίσεις και τις αυτοσχέδιες παραστάσεις της. Ανέβαινε απροειδοποίητα σ' ένα τραπέζι και, με φοβερή ετοιμολογία, σχολίαζε τραγουδιστά τους διάσημους πελάτες του μαγαζιού, ανθρώπους όπως ο Φελίνι, ο Μικ Τζάγκερ και ο Τζιμ Μόρισον.
Έγραψε πολλά ποιήματα και το πιο γνωστό της είναι το B-Girls (για τους πελάτες μιας καφετέριας που είχε η γιαγιά της Κέρτις) που συμπεριλήφθηκε στην εγκυκλοπαίδεια The Poets! που κυκλοφόρησε το 1979.
Το ορφανό, μαζεμένο παιδί ήταν πια παρελθόν. Στα '70ς η Κέρτις διασκέδαζε στις ντίσκο με τους πλούσιους και τους διάσημους, φωτογραφιζόταν για τη Vogue, και δεχόταν προσκλήσεις για δείπνο από σχεδιαστές όπως ο Yves Saint Laurent.
Όμως με το που μπήκαν τα '80ς ο Warhol δεν έκανε πια παρέα με τους εκκεντρικούς και σιγά-σιγά η Τζάκι ξεχάστηκε απ' όλους. Βαθιά πληγωμένη εντατικοποίησε τη χρήση ναρκωτικών.
Ακολουθεί μια απ' τις τελευταίες εμφανίσεις της σε βίντεο. Αφηγείται ένα αυτοβιογραφικό κομμάτι της (από τη συλλογή ποιημάτων της 'Άγριες Ορχιδέες', το καλοκαίρι του 1983.
Πέθανε δυο χρόνια μετά, τον Μάιο του 1985, από υπερβολική δόση ηρωίνης. Ήταν 38 χρονών.
[Το 2004 παρουσιάστηκε στους κινηματογράφους ένα ντοκιμαντέρ για τη ζωή της με τίτλο Superstar in a Housedress. Αφηγήτρια ήταν η ηθοποιός Λίλι Τόμλιν, που περιέγραψε με κάθε λεπτομέρεια τα έργα και τις ημέρες της Κέρτις. Στην ταινία μίλησαν φίλοι και συνεργάτες της όπως ο J. Dallesandro και ο David Bowie.]
Απόσπασμα απ' το φιλμ, που υπάρχει στα γνωστά μέρη
Κανένας απ' το Factory δεν παραβρέθηκε στην κηδεία.
Ο Andy Warhol ζήτησε από τη γραμματέα του να στείλει λουλούδια. Στο φέρετρο ήταν ντυμένη ανδρικά. Φίλοι της έβαλαν στις τσέπες του σακακιού μικρά αναμνηστικά: πακέτα τσιγάρων Kool, ένα μαγικό ραβδί, ένα γεμάτο σέικερ για κοκτέιλ. Αντί για χώμα, στον τάφο της έριξαν χρυσόσκονη.
Λίγες μέρες μετά βρέθηκε το ημερολόγιό της. Σε μια σελίδα είχε γράψει: "You are not truly a Warhol superstar unless you are dead."
σχόλια