Πέμπτη απόγευμα, οι διάδρομοι της Βουλής είναι άδειοι. Τίποτα δε μαρτυρά ότι την προηγούμενοι νύχτα, αίθουσα, περιστύλιο, διάδρομοι, εντευκτήριο, θύμιζαν πεδίο μάχης με όλα τα φώτα της δημοσιότητας στραμμένα επάνω στα πάντα και με τις αντοχές βουλευτών, υπαλλήλων, δημοσιογράφων και όσων παρακολουθούσαν μέχρι τις 4.30 το πρωί να χτυπάνε κόκκινο. Αυτό είναι ένα από τα θερμά καλοκαίρια της Βουλής με το θερμόμετρο να χτυπάει σαραντάρια εντός και εκτός των αιθουσών της.
Παρόλο που σήμερα επικρατεί νηνεμία, η αίθουσα των κοινοβουλευτικών συντακτών, απόγευμα Πέμπτης, είναι σχεδόν γεμάτη. Οι συνεδριάσεις της Βουλής είναι το πιο hot ρεπορτάζ των τελευταίων μηνών. Αυτό μάλλον το ξέρουν όλοι καθώς το πολιτικό παιχνίδι έχει μεταφερθεί εδώ, με ότι σημαίνει αυτό. Προβολή, αντιπαραθέσεις σε υψηλούς τόνους, ενδυματολογικό στιλ, στο μικροσκόπιο των μέσων, των αναλυτών, των φωτογράφων, των κοινοβουλευτικών συντακτών. Αυτό τον καιρό το κοινοβουλευτικό είναι στο επίκεντρο των ρεπορτάζ, με τους πολιτικούς συντάκτες να περνούν και αυτοί ένα μεγάλο κομμάτι του χρόνου τους μέσα στο Κοινοβούλιο παρακολουθώντας, καταγράφοντας και ερμηνεύοντας τις κρίσιμες πληροφορίες.
Η εικόνα της Βουλής είναι κάθε χρόνο και χειρότερη. Όταν ήρθα το 2009, με το μνημόνιο, είχα κεραυνοβοληθεί. Έβλεπα καβγάδες μέσα στην Ολομέλεια, έλεγα δε μπορεί να είναι αυτή η εικόνα της Βουλής και τελικά αυτό ήταν παράδεισος σε σχέση με αυτό που ζούμε σήμερα.
Οι συντάκτες εδώ έχουν περάσει άλλη μια μεγάλη νύχτα, ακριβέστερα ένα συνεχές εικοσιτετράωρο με την πιο πρόσφατη ψηφοφορία για την ψήφιση του Κώδικα Πολιτικής Δικονομίας να τελειώνει τα ξημερώματα και τους συντάκτες να παίρνουν στα χέρια τους την τελευταία σελίδα των πρακτικών της Ολομέλειας στις 5.18 π.μ. Οι συνάδελφοι στην αίθουσα κάνουν ένα διάλειμμα, όταν με βλέπουν. Δεν είναι ανάγκη να ρωτήσω. Είναι κατάκοποι, αλλά το ξενύχτι είναι ένα μικρό μέρος μιας απρόβλεπτης καθημερινότητας, αφού είναι συνηθισμένοι, ακόμα και στην πιο ήσυχη μέρα να βλέπουν να «σκάει» η είδηση όχι μόνο στις αίθουσες, αλλά και στους διαδρόμους της Βουλής.
Ο Γιώργος Λυκουρέντζος ήρθε στη Βουλή το 2009. Είναι ο κοινοβουλευτικός συντάκτης για τα "Παραπολιτικά", την εφημερίδα, το site και το ραδιόφωνο. Προσγειώθηκε στον πλανήτη Βουλή, την επομένη των εκλογών και της εκλογής του Γιώργου Παπανδρέου. «Μέσα σε έξι χρόνια έχουν αλλάξει όλα», είναι το πρώτο πράγμα που μου λέει. «Η αίθουσα που βλέπεις τώρα δεν έχει καμία σχέση με αυτό που βρήκα όταν ήρθα εδώ. Όλες οι εφημερίδες είχαν ή δυο ή τρεις κοινοβουλευτικούς συντάκτες. Είχα προλάβει το Έθνος να έχει τέσσερις. Σήμερα είναι ένας ή κανένας σε κάθε μέσον. Η δουλειά στη Βουλή λόγω μνημονίων έχει αυξηθεί πάρα πολύ. Τα τραβηγμένα ωράρια, οι πολλές επιτροπές, το μεγάλο ξενύχτι. Η Βουλή είχε πάντα ξενύχτι, αλλά και άλλα ωράρια. Δεν ξεκινούσε από τις 9 το πρωί. Αυτό μας επιβαρύνει πολύ. Και το χθεσινό, είναι ένα χαρακτηριστικό παράδειγμα του τι μπορεί να τραβήξει ένας κοινοβουλευτικός συντάκτης».
Αν ο πολιτικός συντάκτης σήμερα μπορεί να έχει να αντιμετωπίσει μια πεντάωρη πολιτική σύσκεψη που θα μαθαίνει πληροφορίες, θα τα μαζέψει και θα τα πεί, ο κοινοβουλευτικός έχει από τις 9 το πρωί live, ροή κανονικά. Ακόμα και ανάμεσα σε επιτροπή και ολομέλεια οι κοινοβουλευτικοί καλύπτουν τη διάσκεψη των προέδρων, η οποία καθόρισε το πρόγραμμα, όπως συνέβη για παράδειγμα την προηγούμενη μέρα. Όχι μόνο δεν υπάρχει κενό, αλλά μετά από ένα εικοσάωρο έντασης ο συντάκτης δοκιμάζονται βιολογικά, αλλά και πνευματικά. Στις 10 το βράδυ, μετά από 13 ώρες δουλειάς, την ώρα που αρχίζει μια ολομέλεια, -ειδικά οι δημοσιογράφοι που είναι σε sites και ραδιόφωνα-, καλούνται να έχουν όχι μόνο επίπεδο αντοχής, αλλά και απόλυτης διαύγειας, να μπορούν να αξιολογήσουν και να μεταδώσουν με τρομερή ταχύτητα κάθε μικρή ή μεγάλη είδηση. Είναι αυτοί που μεταδίδουν την καθαρή εικόνα του τί συμβαίνει ακριβώς, την εικόνα της Βουλής.
«Η εικόνα της Βουλής είναι κάθε χρόνο και χειρότερη», λέει ο Γιώργος Λυκουρέντζος. «Ενώ ξεκινάς με μια αισιοδοξία ότι θα είναι καλύτερη από την προηγούμενη, σκέφτεσαι ότι δε μπορείς να δεις κάτι χειρότερο, αυτό πάντα υπάρχει μπροστά σου. Όταν ήρθα το 2009, με το μνημόνιο, είχα κεραυνοβοληθεί. Έβλεπα καβγάδες μέσα στην Ολομέλεια, έλεγα δε μπορεί να είναι αυτή η εικόνα της Βουλής και τελικά αυτό ήταν παράδεισος σε σχέση με αυτό που ζούμε σήμερα. Νεύρα και καβγάδες δεν έλειπαν ποτέ και οι καβγάδες δεν μας έλειπαν και όταν ο ΣΥΡΙΖΑ ήταν στην αξιωματική αντιπολίτευση. Είχαν τότε και το πάθος και των νεοεκλεγέντων και των νέων στην ηλικία».
Νέοι στην ηλικία είναι πια και οι κοινοβουλευτικοί συντάκτες. Η αίθουσα έχει χαμηλό μέσο όρο ηλικίας, αφού τα μέσα προτιμούν να καλύπτει το ρεπορτάζ ένας νέος σε ηλικία δημοσιογράφος. Και συνεχώς ανανεώνεται Στα έξι τελευταία χρόνια, η αίθουσα των κοινοβουλευτικών συντακτών έχει ανανεωθεί τουλάχιστον δυο φορές. Σταθερά υπάρχουν τριάντα συντάκτες με πολλές διαφορές από τους συναδέλφους του παρελθόντος. Το πλήθος των μέσων και η μεγάλη ροή πληροφοριών στην ουσία κατάργησε τους «γραμμιτζήδες», συμφωνούν όλοι. Αυτή είναι μια βασική αλλαγή. Τώρα τα βλέπει όλα ο κόσμος, οι συνεδριάσεις και οι επιτροπές είναι ανοιχτές στους δημοσιογράφους, δύσκολα μπορείς να τους κρύψεις κάτι ή να του πεις κάτι άλλο από αυτό που συμβαίνει.
Το κοινοβουλευτικό είναι ένας μικρόκοσμος με τα μέλη του να ζουν πολλές ώρες εντός και εκτός Βουλής μαζί. Και οι ίδιοι ομολογούν τον «ιδρυματισμό» τους, η καθημερινότητα είναι πολύωρη, η εκτόνωση μεταξύ τους. Όπως δεν παραλείπουν να τονίσουν την οικογενειακή ατμόσφαιρα που επικρατεί. Ζουν περισσότερες ώρες με τους συναδέλφους τους, παρά με τα παιδιά τους. Όλους όσους ρώτησα για το ποιά είναι η πιο δυσάρεστη στιγμή τους στη Βουλή, κανείς δε μου ανέφερε ένα πολιτικό γεγονός, αλλά ένα θάνατο συναδέλφου, μια θέση που αδειάζει στο διπλανό γραφείο, τη χαρά όταν βλέπουν ξανά ένα συνάδελφο που ξαναβρήκε δουλειά και έφτασε πάλι στο γραφείο του.
Ο Γιώργος Χατζηδημητρίου του reporter.gr, σήμερα, ήρθε στη Βουλή στις 17 Νοεμβρίου του 1994. Βρίσκεται στη Βουλή συνεχώς με ένα μόνο μικρό διάλειμμα.
«Το κοινοβουλευτικό», λέει, «είναι το Βιετνάμ του ρεπορτάζ. Γράφεις πολύ συχνά για πράγματα που δεν ξέρεις και που παντελώς αγνοείς, όπως μια τροπολογία του Υπουργείου εμπορίου που έρχεται στις 12 το βράδυ και δε μπορείς να βρεις κανένα να συνεννοηθείς. Οπότε εκ των ενόντων προσπαθείς να βρεις άκρη. Πρέπει να ξέρεις τα πάντα, να έχεις γνώσεις για όλα τα υπουργεία. Τα ωράρια ήταν εξαρχής έτσι σκληρά. Υπήρχαν ψηφοφορίες που ο Τσαλδάρης τις κρατούσε μέχρι το πρωί.
Επί ημερών Μητσοτάκη, όταν είχε 151 βουλευτές έχει τύχει να ζητήσει ονομαστική ψηφοφορία η αντιπολίτευση, ο Τσαλδάρης διέκοψε για δέκα λεπτά και η ψηφοφορία άρχισε τελικά μετά από πέντε ώρες. Έλειπαν δυο βουλευτές στο εξωτερικό και έστειλαν αεροπλάνα και τους έφεραν για να μην γκρεμιστεί η κοινοβουλευτική πλειοψηφία. Σήμερα ο ανταγωνισμός έχει φτάνει σε ακραία όρια και η ανασφάλεια, οι πιέσεις είναι μεγάλες, λένε καλημέρα οι βουλευτές και ο άλλος έχει κασετόφωνο και το γράφει. Παλιά υπήρχε η αντίληψη ότι το κοινοβουλευτικό είναι αριστοκρατικό ρεπορτάζ, λάθος, είναι η πιο βαριά λάντζα».
Στις διαδηλώσεις του 2008, έφυγαν μέσα στη μαύρη νύχτα σαν κλέφτες, με τους πυροσβέστες με τους φακούς να τους οδηγούν προς του Μαξίμου. Έβλεπες να καταρρακώνεται μπροστά στα μάτια σου όλος αυτός ο κορμός.
Το ρεπορτάζ του κοινοβουλευτικού δεν εξαντλείται ποτέ. Οι συντάκτες ασχολούνται με μια πληθώρα πραγμάτων που καλούνται να γνωρίζουν και είναι υποχρεωμένοι να κάνουν ρεπορτάζ σε κάθε πιθανή και απίθανη γωνιά του κοινοβουλίου, στους διαδρόμους, στο καφενείο, στο περιστύλιο και στο εντευκτήριο. Και αν όλα αυτά δεν είναι για άμεση χρήση, δημιουργούν ένα υπόστρωμα γνωστικό για την επόμενη μέρα και για την επόμενη πληροφορία. Η δομή της δουλειάς άλλαξε με τα sites ως προς την αμεσότητα. Η είδηση, κάθε πληροφορία, πρέπει να ανέβει αμέσως. Δεν υπάρχει η έννοια της παλιάς είδησης. Και ένα ρεπορτάζ μπορεί να υποσκελιστεί από μια γραμμή, μια ανάρτηση στο twitter. Προσωπική και επαγγελματική ηθική συγκρούονται καθημερινά. Και υπάρχουν και ιστορίες που φτιάχνονται από το μηδέν, από ένα ψέμα. Η απόδειξη της αλήθειας έχει γίνει πιο δύσκολη από ποτέ. Η Βουλή τον τελευταίο καιρό είναι σαν το αγαπημένο σίριαλ όλων των Ελλήνων. Οι μεταδόσεις από τη Βουλή σημειώνουν ίσως το μεγαλύτερο ρεκόρ τηλεθέασης των τελευταίων χρόνων.
«Για μένα», λέει ο Γιώργος Χατζηδημητρίου, «το βαθύτερο πρόβλημα της χώρας και το μέχρι στιγμής ανυπέρβλητο δεν είναι ούτε καν το δημόσιο ή η οικονομία αλλά είναι η βαθιά παρακμή της πολιτικής ελίτ, για την οποία είμαστε συνυπεύθυνοι. Ο κόσμος ανανεώνει με κάθε εκλογική αναμέτρηση το 1/3 περίπου του εκλογικού σώματος προσπαθώντας και ψάχνοντας να βγάλει νέα πρόσωπα. Δεν τα καταφέρνει. Δεν έχουμε δημοκρατικά οργανωμένα κόμματα. Έχασε ο Σαμαράς τις εκλογές, έκανε 100 μανούρες να διατηρήσει την καρέκλα του. Στην «πολιτισμένη Εσπερία» αυτά είναι αλφαβήτα. Έχασες; Παραιτείσαι και ανοίγεις το δρόμο στους επόμενους. Να ανανεωθεί η πολιτική σκέψη και η ιδεολογική φυσιογνωμία του κόμματος. Εδώ πέρα επειδή λειτουργούν έτσι, καθηλώνουν τη χώρα σε χαμηλές επιδόσεις. Δεν μπαίνει καινούργιος κόσμος στην πολιτική. Υπάρχουν οικογένειες που είναι στη Βουλή από το 1870. Οι φρέσκες ιδέες δεν είναι συνάρτηση δυστυχώς της ηλικίας. Νέοι πολιτικοί δεν έχουν να πουν τίποτα καινούργιο και παλαιοί πολιτικοί ακόμα και ο Μητσοτάκης, τον οποίο καθόλου δεν συμπαθώ πολιτικά, έχουν μεγαλύτερο ενδιαφέρον όταν τοποθετούνται άσχετα με το αν συμφωνείς ή διαφωνείς μαζί τους. Αυτό νομίζω είναι και το βασικό πρόβλημα της χώρας. Καθηλώνεται σε χαμηλές επιδόσεις, δεν μπορεί να ανασάνει. Αυτό λέγεται πολιτική καθυστέρηση».
Την περασμένη εβδομάδα δημιουργήθηκαν τέσσερις νέες κινήσεις πολιτών, μελλοντικά κόμματα, λένε οι περισσότεροι. Οι κοινωνικές αντιστοιχίες και αναφορές είναι ακόμα αδιερεύνητες. Καθώς ζούμε σε μια χώρα στην οποία όποιος βγαίνει να μιλήσει αποκτά οπαδούς, το πράγμα μοιάζει στην αρχή εύκολο.
«Όλοι αυτοί», λέει η Ειρήνη Κωστάκη του Vouliwatch, «έχουν προηγουμένως απαξιώσει όλη τη δημοκρατική λειτουργία, επειδή ακριβώς δεν τους αρέσουν τα πρόσωπα. Τόσο καιρό όταν τα πράγματα ήταν σε μια πιο ομαλή κατάσταση τους έλεγες γιατί δεν επιχειρείς εσύ να πολιτευτείς, και έβλεπες ότι απαξίωναν πλήρως όλη τη διαδικασία και των εκλογών. Η πλειονότητα αυτών που έχουν ιδρύσει κόμματα τα τρία - τέσσερα τελευταία χρόνια, απευθύνονται σε ανθρώπους όπως και οι ίδιοι δεν ψήφιζαν καν τα τελευταία χρόνια. Μοιάζουν όλοι να μην έχουν μνήμη».
Για να θυμηθούμε τα παλιότερα, στις διαδηλώσεις του 2008, ήταν το ΚΚΕ που υπερασπίστηκε το αστικό Κοινοβούλιο, από τους διαδηλωτές που φώναζαν και είχαν επιτεθεί στη Βουλή, ενώ οι εθνοπατέρες και εθνομητέρες δραπέτευαν μέσα από τον Εθνικό Κήπο.
«Αυτή ήταν μια πολύ δυσάρεστη στιγμή εδώ», θυμάται ο Γιώργος Λυκουρέντζος. «Έφυγαν μέσα στη μαύρη νύχτα σαν κλέφτες, με τους πυροσβέστες με τους φακούς να τους οδηγούν προς του Μαξίμου. Έβλεπες να καταρρακώνεται μπροστά στα μάτια σου όλος αυτός ο κορμός».
Το δέος με το οποίο μπαίνει ένας νέος συντάκτης εδώ, και το οποίο νιώθει κάποιος όταν βλέπεις άδειο το κτίριο, χάνεται σε ένα μήνα. Το στοίχημα για τους κοινοβουλευτικούς συντάκτες είναι να μη νιώσουν ότι μπαίνουν στη φορμόλη και να διατηρήσουν το χώρο τους σαν τον πιο ζωντανό του κτιρίου. Το πρόσωπο με το οποίο είναι θεωρητικά συνδεδεμένοι περισσότερο οι κοινοβουλευτικοί συντάκτες είναι ο εκάστοτε πρόεδρος της Βουλής. Αλλά όπως διαπιστώνουν όλοι, «υπάρχουν σπαθιά - παιδιά» σε όλα τα κόμματα. Μου αναφέρουν σαν παράδειγμα τον Θανάση Πλεύρη. Τον έχει χαντακώσει ο Ναζί πατέρας του, μου λένε. Ήταν ακριβέστατος και δεν παραπληροφορούσε. Και οι συντάκτες έχουν μεγάλη ανάγκη από τέτοιες σχέσεις. Μιλώντας για κατηγορίες βουλευτών λένε για αυτούς που κρατούν σταθερά ένα χαρακτήρα, αλλά και αυτούς που βλέπουν τη βουλευτική θητεία ως μέσο βιοπορισμού τους.
Ο χρόνος είναι ο μεγαλύτερος εχθρός, ο κυνηγός του κοινοβουλευτικού συντάκτη. Ο Χρήστος Μπόκας από το Πρώτο Θέμα ήρθε στο κοινοβουλευτικό το 2010, με αφορμή την εξεταστική για την Ζίμενς. Στα πέντε αυτά χρόνια ζει και το πως έχει εξελιχθεί ο ανταγωνισμός ανάμεσα σε όλα τα μέσα ιδίως τα ηλεκτρονικά.
«Τα μέσα πια σου ζητούν χρόνους ανταγωνιστικούς με τα μέσα κοινωνικής δικτύωσης, με το twitter για παράδειγμα», λέει. «Δηλαδή πρέπει να καταγράψεις σαν δακτυλογράφος αυτό που θα πει ο υπουργός ή ο βουλευτής, να κάνεις πολιτική ανάλυση και να το ανεβάσεις στη στιγμή με ρυθμούς πυροβόλου. Εμείς είμαστε στο ευρύτερο πολιτικό ρεπορτάζ και είναι πολύ διαφορετικό το να είσαι σήμερα κάτω από τη νεραντζιά στου Μαξίμου και είναι αλλιώς να είσαι στην κλιματιζόμενη Βουλή. Σε αυτό έχουμε μια μεγαλύτερη άνεση. Η Βουλή έχει μια ρετσινιά ότι είναι ένα πολυτελές περιβάλλον με προνομιούχους υπαλλήλους. Αυτό δεν ισχύει πια».
Οι βουλευτές πάντα λειτουργούσαν εξυπηρετώντας την εκλογική τους πελατεία. Αυτό είναι το πρόβλημά τους και σήμερα. Πολιτεύονται με αυτό τον τρόπο. Θα πάνε στην εκλογική τους περιφέρεια, είναι στην αντιπολίτευση και ψήφισαν τα μέτρα, ενώ ο αντάρτης του ΣΥΡΙΖΑ θα πει «να, εγώ δεν τα ψήφισα». Κάποιος από αυτή τη μοναδική πρόταση έχει χάσει και κάποιος έχει κερδίσει ψήφους. Αλλά όταν πολιτεύεσαι με αυτό τον τρόπο δεν έχεις μέλλον.
Στην πραγματικότητα, η κοινωνία της Βουλής υφίσταται τις συνέπειες των μνημονιακών μέτρων. Από τους υπαλλήλους της Βουλής, που μέχρι το 2010 ήταν απείραχτοι, σήμερα έχουμε φτάσει στο άλλο άκρο με ανθρώπους που πληρώνονται όπως όλοι και τους έχει μείνει μόνο η ρετσινιά, αλλά τα ωράρια κάτω από τα οποία καλούνται να δουλέψουν να είναι απάνθρωπα. Οι αστυνομικοί είναι όρθιοι από τις 9 το πρωί μέχρι τα ξημερώματα, ενώ οι στενογράφοι ζουν στο όριο της εξόντωσης. Πώς ήταν όμως το 2010;
«Όταν ήρθα το 2010», λέει ο Χρήστος Μπόκας «υπήρχε στην κοινωνία ένα μεγάλο αίτημα: Να φύγει το παλιό σύστημα, να μπουν νέοι βουλευτές, νέα πρόσωπα, ελπίζοντας ότι θα καθαρίσει το σύστημα από τη διαφθορά του, τη διαπλοκή του, να φύγει το παλιό και να παρασύρει μαζί του προς την έξοδο όλες τις παλιές αμαρτίες. Κάτι τέτοιο δεν ίσχυσε. Ενώ ανανεώθηκε το πολιτικό προσωπικό σε ένα πολύ μεγάλο ποσοστό και ως πρόσωπα και ως ηλικία, καταλήγεις να βλέπεις ότι δεν αλλάζει επί της ουσίας τίποτα και φτάνουμε σε ένα σημείο σήμερα να λέμε ότι δεν υπάρχουν πολιτικοί άνδρες που σε μια κρίσιμη στιγμή θα μπορέσουν με τον πολιτικό τους λόγο να χαράξουν μια πορεία, να έχουν μια πυξίδα, ασχέτως αν συμφωνείς ή όχι μαζί τους. Ναι μεν έχουν έρθει νέα παιδιά, τα οποία εκπροσωπούν πλήρως το μέσο όρο της νέας γενιάς, αλλά όταν βγαίνουν να μιλήσουν ακούς λόγους που αν ανατρέξεις στα πρακτικά πριν από δέκα χρόνια θα δεις και παραγράφους που είναι ίδιες».
Αν μετρήσει κανείς τις εκλογικές διαδικασίες που έχουμε περάσει τα τελευταία έξι χρόνια, η αίσθηση της προσωρινότητας –ακόμα και σήμερα με έξι μήνες κυβέρνηση συζητάμε ξανά για εκλογές-, στην ουσία επιβαρύνει το κοινοβουλευτικό σύστημα. Οπότε και το πολιτειακό προσωπικό σκέφτεται με αυτό τον «κανόνα». Γεννιέται και μια αντίληψη αυτής της ψυχολογίας μέσα στη βουλή. Αν έχει εκλογές σε ένα μήνα, σε ένα χρόνο, γιατί να φέρει στη βουλή κάποιος ένα δύσκολο νομοσχέδιο που θα του φέρει ένα πολιτικό κόστος; Αν θέλει να πολιτευθεί ξανά, θα το αφήσει και ας το κάνει κάποιος επόμενος,. Και γιατί να μη θέλει; Οι βουλευτές πάντα λειτουργούσαν εξυπηρετώντας την εκλογική τους πελατεία. Αυτό είναι το πρόβλημά τους και σήμερα. Πολιτεύονται με αυτό τον τρόπο. Θα πάνε στην εκλογική τους περιφέρεια, είναι στην αντιπολίτευση και ψήφισαν τα μέτρα, ενώ ο αντάρτης του ΣΥΡΙΖΑ θα πει «να, εγώ δεν τα ψήφισα». Κάποιος από αυτή τη μοναδική πρόταση έχει χάσει και κάποιος έχει κερδίσει ψήφους. Αλλά όταν πολιτεύεσαι με αυτό τον τρόπο δεν έχεις μέλλον.
«Η αίθουσα δεν εμπνέει εμπιστοσύνη», λέει ο Χρήστος Μπόκας. «Και τα τελευταία χρόνια έχουμε μπει σε μια πολιτική ρητορεία της ατάκας και κυρίως της χυδαίας ατάκας και αυτό δυστυχώς με τη δική μας κάλυψη και «επιδότηση» τροφοδοτείται. Κάποιοι επιδιώκουν να προβληθούν μέσα από την ένταση. Συμβαίνει το εξής: Όταν κάποιος κάνει μια καλή πολιτική ομιλία, το επικροτούμε, παρά την κούραση θα γράψουμε ένα ωραίο κείμενο, βλέπεις να βγάζουμε το ακουστικό και να κάνουμε νόημα στον διπλανό μας. Και την ίδια ώρα, θα πεταχτεί η Ραχήλ ή ο Άδωνις από τα έδρανα θα γίνει ένας καβγάς και θα γίνουν «πρώτη μακέτα», όπως λέμε. Αυτός ο λόγος που έχουν αναπτύξει όλοι αυτοί, είναι το όχημά τους ακόμα και για να βγούν βουλευτές. Τους επιδοτεί ο ψηφοφόρος, τους επιδοτούν τα μίντια. Θα βγουν σε πέντε κανάλια και έτσι θα κάνουν προεκλογικό αγώνα. Τηλεόραση, twitter και καθάρισαν. Το κακό είναι ότι και η κοινωνία θέλει κάτι τέτοιο. Πολλές φορές τέτοιες μέρες, όταν είμαστε πολλές ώρες στα γραφεία -και αυτό δείχνει και το μαζοχισμό μας- ψάχνουμε στο You Tube παλιές ολομέλειες της Βουλής με τον Παπανδρέου το Μητσοτάκη, τον Καραμανλή, τον Αλευρά και αυτό είναι λίγο απογοητευτικό αν το σκεφτείς.
«Νομίζω δεν διανοούνταν ο βουλευτής να μπει στην αίθουσα και να πει τέτοια πράγματα, όπως αυτά που ακούγονται σήμερα», λέει η Ειρήνη Κωστάκη.
Πως εισπράττουν οι συντάκτες την παρουσία της Χρυσής Αυγής στη Βουλή;
«Ήταν το πρώτο που είδα όταν ξεκίνησα», λέει η Ειρήνη Κωστάκη. «Να μπαίνουν στη Βουλή και ο Μιχαλολιάκος να φωνάζει στους δημοσιογράφους στο περιστύλιο. Πάγωσα. Εδώ δεν κυκλοφορούν δε θέλουν να φαίνεται κιόλας ότι συγχρωτίζονται με τους άλλους βουλευτές. Επίσης δε θέλουν να φαίνεται ότι απολαμβάνουν "προνόμια", όπως το φαγητό για παράδειγμα».
Η Ζωή δε θα απογοητεύσει ποτέ και κανένα από τα δυο μεγάλα κοινά που έχει, αυτούς που την αποθεώνουν και αυτούς που τη βρίζουν. Τουλάχιστον οι συντάκτες του κοινοβουλευτικού ρεπορτάζ της οφείλουν ότι τους έφερε στην πρώτη γραμμή.
«Η Χρυσή Αυγή στη Βουλή έχει παρουσία μόνο στην Ολομέλεια», λέει ο Χρήστος Μπόκας. «Στον κόσμο της Βουλής δεν υπάρχει. Δεν κάθονται στο εστιατόριο, παίρνουν πακέτο, δεν πάνε στο καφενείο και εμείς δεν έχουμε καμία πρόσβαση να επικοινωνήσουμε μαζί τους. Λειτουργούν σαν ομάδα στρατού, μπαίνουν όλοι μαζί. Το χειρότερο είναι ότι με τον καιρό, ξεπερνάς το σοκ τω πρώτων ημερών και το αποδέχεσαι. Μπαίνει στην καθημερινότητά σου, καθιερώνεται ότι -ας το πούμε έτσι- είναι ένα κομμάτι θεσμικό. Και αυτό που δεν καταλαβαίνουν οι βουλευτές –ή το καταλαβαίνουν και δε τους νοιάζει- είναι ότι η εικόνα που βγάζει η Ολομέλεια από όλους τους υπόλοιπους, ενισχύει το θηρίο και τροφοδοτεί μια πολύ σκληραγωγημένη ομάδα ως προς τον τρόπο συμπεριφοράς. Δηλαδή όποτε ανεβάζει τον διακόπτη ο Μιχαλολιάκος αρχίζουν και βρίζουν και αυτό προφανώς τους βολεύει επικοινωνιακά. Όταν καταλαβαίνουν ότι δε τους βολεύει, κάνουν τους κύριους και δείχνουν ένα υποτιθέμενο πολιτικό πολιτισμό έναντι των «κάφρων» γύρω τους που βρίζονται χυδαία. Δηλαδή όταν ο Άδωνις και ο Κάτανας κοντεύουν να παίξουν κουτουλιές στην ολομέλεια και ο χρυσαυγίτης κάθεται αρνάκι, καταλαβαίνεις αμέσως το ποιός θα ωφεληθεί από αυτή την εικόνα».
Η απευθείας μεταδόσεις έχουν άραγε ωφελήσει ή έχουν πλήξει το κύρος του Κοινοβουλίου. Έχει αλλάξει το ύφος και ο λόγος, οι περισσότεροι τηλεθεατές ξέρουν ότι θα δουν καβγά και οι πιο ψύχραιμοι νοσταλγούν τον καιρό τον πιο ήρεμων συνεδριάσεων. Τώρα θα δουν και το μεγάλο θέμα της Βουλής που λέγεται Ζωή. Η οποία το ξέρει, παίζει prime time παντού και το χρησιμοποιεί καταλλήλως. Και αυτό που μοιάζει μαρτύριο για έναν κοινοβουλευτικό συντάκτη, η πρόεδρος να ανέβει στις 3 το πρωί στην έδρα της, για κάποιον που κάθεται στον καναπέ του είναι το ζητούμενο, το περιμένει να γίνει πως και πως. Γιατί θα μπει στα μέσα κοινωνικής δικτύωσης, θα γίνει και ο ίδιος δημοσιογράφος και θα σχολιάσει, θα μεταδώσει την άποψή του άμεσα. Η Ζωή δε θα απογοητεύσει ποτέ και κανένα από τα δυο μεγάλα κοινά που έχει, αυτούς που την αποθεώνουν και αυτούς που τη βρίζουν. Τουλάχιστον οι συντάκτες του κοινοβουλευτικού ρεπορτάζ της οφείλουν ότι τους έφερε στην πρώτη γραμμή. Το όνομά της σκορπά στην αίθουσα των δημοσιογράφων χαμόγελα με νόημα, «ευγνωμοσύνης».
Οι κοινοβουλευτικοί συντάκτες εκτιμούν περισσότερο από όλους τους πολιτικούς, αυτούς που τους αντιμετωπίζουν επαγγελματικά, βλέποντάς τους ως εργαζόμενους του μέσου και όχι σαν το μέσο που εκπροσωπούν. Υπάρχουν πολλοί που δε σε σέβονται σαν εργαζόμενο. Σε βλέπουνε εδώ δεκάξι και δεκαοκτώ ώρες, σε βρίζουν κιόλας, λένε. Ο Φίλης, μου λένε όλοι, είναι δημοσιογράφος, ασχέτως αν συμφωνείς ή διαφωνείς, δε σε βλέπει σαν «μονταζιέρα» ή «μνημονιακή ερπύστρια». Θα κάνει κανονικά και με ακρίβεια την ενημέρωση και αυτό σε ένα κόμμα που αντιμετωπίζει με μεγάλη δυσπιστία τους δημοσιογράφους και δεν έχει καν στη Βουλή γραφείο τύπου ως κοινοβουλευτική ομάδα. Πόσο πιστεύουν σε μια αληθινή ανανέωση του πολιτικού προσωπικού οι κοινοβουλευτικοί συντάκτες;
Παρόλες τις απογοητεύσεις, θέλουν να πιστεύουν στους νέους που είναι συγκροτημένοι, επιστήμονες, έχουν δυνατότητες, έχουν δουλέψει. Μου μιλούν για τον Χρήστο Δήμα, τον Γιάννη Κεφαλογιάννη, τον Δημήτρη Κορδέλα, τη Μαρία Γιαννακάκη, αλλά και τον Κώστα Τριαντάφυλλο που αν έμενε στο Κοινοβούλιο είχε να προσφέρει πολλά. Για τη μεγάλη ευκαιρία του Σακελλαρίδη να μας δείξει τις δυνατότητές του. Για τη Δούρου που τη θεωρούν φτιαγμένη για τη Βουλή. Μου εξηγούν πόσο δύσκολα δίνουν και τα ίδια τα κόμματα ευκαιρίες σε νέους βουλευτές, επενδύουν σε αυτούς ή πόσο τους χαντακώνουν. Χρειάζεσαι, λένε, ενθάρρυνση από το κόμμα σου για να μιλήσεις καλύτερα και να μην πας στα σίγουρα, στην πεπατημένη. Και βέβαια να ανανεώσουν τους επιστημονικούς συνεργάτες που είναι οι ίδιοι και οι ίδιοι, ένα προσωπικό που δεν αλλάζει ή ανακυκλώνεται μέσα στα γραφεία των βουλευτών για πάρα πολλά χρόνια.
Τα κινητά χτυπούν σχεδόν ταυτόχρονα και όλοι γυρίζουν πίσω στην αίθουσα των κοινοβουλευτικών συντακτών. Στο εντευκτήριο ερημιά, η πρόεδρος της Βουλής μιλά στο κινητό κάνοντας βόλτες στο προαύλιο, το εστιατόριο έχει κλείσει από νωρίς, οι συντάκτες χαζεύουν τα καινούργια μαλλιά της Όλγας Τρέμη. Το θερμόμετρο δείχνει έξω 39 βαθμούς, αλλά ακόμα και εδώ στις δροσερές αίθουσες είναι ζήτημα πολλές φορές λεπτών να αλλάξει η θερμοκρασία. Η αλήθεια είναι ότι οι κοινοβουλευτικοί συντάκτες δεν πλήττουν ποτέ.
σχόλια