Η συνέντευξη του Γιάννη Μπουτάρη στο τουρκικό τηλεοπτικό κανάλι NTV υπάγεται στις προσπάθειες του δημάρχου να αναδείξει την πόλη της Θεσσαλονίκης σε τουριστικό προορισμό που θα προσελκύσει επισκέπτες από την Τουρκία αλλά και άλλες γειτονικές χώρες. Η Κωνσταντινούπολη είναι ένας κόμβος, από τον οποίο μπορεί να ωφεληθεί και η Θεσσαλονίκη, γι' αυτο και οι απευθείας πτήσεις μεταξύ των δυο πόλεων αποτελούν είδηση και ευκαιρία. Παράλληλα, ο Μπουτάρης προωθεί και την έννοια της συμφιλίωσης των δύο λαών, κάτι που αποτελεί και προϋπόθεση, κατά τη γνώμη μου, για την αναπτυξη περαιτέρω σχεσεων σε οποιδήποτε άλλον τομέα.
Παραθέτω μερικά αποσπάσματα από την συνέντευξη, η οποία έγινε στα αγγλικά αλλά ντουμπλαρίστηκε στα τουρκικά απο το κανάλι. Η μετάφραση του κειμένου έγινε από τον φίλο Güven Sahin, ο οποίος μετέφρασε αποσπάσματα στα αγγλικά.
Διατηρώ κάποιες επιφυλάξεις ως προς την ακρίβεια της μετάφρασης, γιατί η μεταφορά από τα αγγλικά στα τουρκικά (από τους μεταφραστές του NTV), και μετά από τα τουρκικά στα αγγλικά και στη συνέχεια από τα αγγλικά στα ελληνικά μπορεί να κατάπιε κάποιες λέξεις ή να αλλοίωσε μερικώς κάποιες έννοιες. Αν κάποιος φίλος γνωρίζει τουρκικά και/ή έχει αντιρρήσεις ως προς την απόδοση κάποιων λέξεων ή των όσων τελοσπάντων ειπώθηκαν στη συνέντευξη, παρακαλώ να αφήσει ένα σχόλιο και θα σπεύσω να κάνω όποιες απαραίτητες αλλαγές.
(Ευχαριστώ ιδιαίτερα και την Sevgin, που είχε την καλοσύνη να μεταφράσει όλη την συνέντευξη και να μου την στείλει μια μέρα μετά τη δημοσίευση του ποστ, μέσω της φίλης από το Βέλγιο, της Όλγας. Συμπληρώνω λίγα αποσπάσματα παραπάνω και διορθώνω κάποιες "αστοχίες" της προηγούμενης μετάφρασης.)
Προσπάθησα να ακούσω τι λένε στην αρχή της συνέντευξης, στα αγγλικά, κάτω από τα τουρκικά των μεταφραστών, και νομίζω πως δημοσιογράφος και Μπουτάρης ξεκίνησαν την συζήτηση σχολιάζοντας πως η Θεσσαλονίκη και η Κωνσταντινούπολη βρίσκονται πάνω στον ίδιο παράλληλο, αναφορικά με το κλίμα και τον καιρό. (Σπόντα και για την παράλληλη τους μοίρα;)
Γιάννης Μπουτάρης στο NTV:
Είμαι εδώ γιατί θελω να μιλήσω για την πόλη της Θεσααλονίκης.
Οδικώς η απόσταση μεταξύ Θεσσαλονίκης και Ισταμπούλ είναι μόνο 6 ώρες. Με το αεροπλάνο βέβαια το ταξίδι είναι πιο εύκολο και πιο οικονομικό. Οι Ολυμπιακές αερογραμμές είχαν παλιότερα πτήσεις που κάνανε αυτό το δρομολόγιο, αλλά πρόσφατα τις πτήσεις αυτές τις ανέλαβαν οι Τουρκικές αερογραμμές και έχουν βάλει πιο πολλά δρομολόγια (καθημερινά) προς και από Θεσσαλονίκη.
Κατά τα Οθωμανικά χρόνια, η Ισταμπούλ λεγόταν Κωνσταντινούπολη.
Πολλοί Τούρκοι έχουν συγγενείς που μένουν στην Θεσσαλονίκη. Η πόλη μας έπαιξε σημαντικό ρόλο στα χρόνια της Οθωμανικής αυτοκρατορίας.
Το σπίτι που γεννήθηκε ο Κεμάλ βρίσκεται στο κέντρο της Θεσσαλονίκης.
Τα τελευταία 500 χρόνια η Θεσσαλονίκη αναπτύχθηκε σε ένα από τα σημαντικότερα λιμάνια της περιοχής. Με μπροστάρη μας τη νεολαία, προσπαθούμε να αναβιώσουμε την πολυπολιτισμική κοινωνία που κάποτε ανθούσε στην πόλη.
Για μισό αίωνα Έλληνες, Τούρκοι και Εβραίοι ζούσαν ειρηνικά στην πόλη. Η πολιτιστική κληρονομιά που άφησαν στην πόλη διηγείται την ιστορία τους.
Μέχρι το 2ο Παγκόσμιο πόλεμο ο πληθυσμός της Θεσσαλονίκης υπολογίζεται ότι ήταν γύρω στις 150,000. Από αυτούς οι 55,000 ήταν εβραϊκής καταγωγής. Το 95% του εβραϊκού πληθυσμού αφανίστηκε με το ολοκαύτωμα.
Μερικές από τις περιοχές της πόλης εξακολουθούν να διατηρούν τις τουρκικες ονομασίες τους. Για παράδειγμα, τα (κάποτε θέρετρα) Μπαχτσέ Τσιφλίκ και Μπεχ Τσινάρ.
Η Θεσσαλονίκη διαθέτει τρία πανεπιστήμια. Τα προγράμματα σπουδών που διαθέτουν είναι τέτοια που προσελκύουν πάρα πολλούς ξένους φοιτητές. Πολύ φοιτητές ενδιαφέρονται να εξερευνήσουν την τουρκική ιστορία μέσα από την πόλη της Θεσσαλονίκης.
Οι μουσουλμάνοι που ζουν στη Θεσσαλονίκη χρειάζονται έναν τόπο για προσευχή και έχουν δικαίωμα να έχουν και δικό τους νεκροταφείο.
Περίπου 5 με 6 χιλιάδες μουσουλμάνοι ζουν στην πόλη και έχουν κι αυτοί δικαιώματα. Μπορεί κάποιοι στη Θεσσαλονίκη να είναι πολύ συντηρητικοί, αλλά ο στόχος μας είναι να γινει το νεκροταφείο.
Η μουσουλμανική κοινότητα της Αθήνας είναι μεγαλύτερη, και εξέφρασε την επιθυμία να χτιστεί ένα μεγάλο τέμενος κοντά στο αεροδρόμιο Ελ. Βενιζέλος. Εκεί το θέμα κόλλησε.
Συζητάμε που μπορεί να γίνουν 2 ή 3 μικρά τεμένη στη Θεσσαλονίκη, για λόγους πρακτικούς, όχι πολιτικούς. Το θέμα της τοποθεσίας βρίσκεται υπό διερευνηση.
Δεν είναι στις προθέσεις μου να αλλάξω το όνομα του δρόμου στον οποίο βρίσκεται το σπίτι του Κεμάλ. Δεν μπορώ να το κάνω ως δήμαρχος.
Τι προηγήθηκε της συνέντευξης
Στις 15 και 16 Μαίου επίσημη αποστολή του δήμου Θεσσαλονίκης πέταξε για Κωνσταντινούπολη. Ο Μπουτάρης συναντήθηκε με τον μητροπολιτικό δήμαρχο της Κωνσταντινούπολης, αλλά και με τον δήμαρχο του Σισλί και των Πριγκιπονησων. Επισκέφθηκε το εμπορικό επιμελητήριο της Κωνσταντινούπολης, την ένωση τουριστικών πρακτόρων, τον πρόεδρο των τουρκικών αερογραμμών, αλλά και το σχολείο Τερακί. Τέλος, σε μια ιδιαίτερη συνάντηση που είχε με τον σύλλογο ανταλλαγέντων της Συνθήκης της Λωζάνης, δήλωσε ότι «η ανταλλαγή και ο ξεριζωμός ήταν αποτελεσμα της ανάδειξης των εθνικών κρατών».
Τι ακολούθησε την συνέντευξη
Στις 27 Μαίου πραγματοποιήθηκε η πρώτη απευθείας πτήση των τουρκικών αερογραμμών από Κωνσταντινούπολη προς Θεσσαλονίκη. Στην πτήση βρισκόταν αντιπροσωπεια προσωπικοτήτων του τουρκικού κράτους, ο πρόεδρος των τουρκικών αερογραμμών, δημοσιογράφοι και τουριστικοί πράκτορες. Έγινε επίσημη τελετή εγκαινίων (των νέων δρομολογίων) στο αεροδρόμιο, παρουσία του Γιάννη Μπουτάρη, του Ξυνίδη, του Τζιτζικώστα, του τούρκου πρέσβη στην Αθήνα και του τούρκου προξένου στη Θεσσαλονίκη. Όλοι τόνισαν στη συνέντευξη τύπου που ακολούθησε το πόσο σημαντική είναι η σύνδεση αυτή μεταξύ Θεσσαλονίκης και Κωνσταντινούπολης. Η τουρκική αντιπροσωπεία ξεναγήθηκε στην πόλη, τους πήγαν φυσικά στο σπίτι του Κεμάλ, μουσείο τώρα, αλλά και στο Λευκό Πύργο, στην Αριστοτέλους και στο Επταπύργιο.
Και ένα μουσικό (όχι και τόσο) τρίβια
Μιας και το ανέφερε ο Μπουτάρης, έψαξα να βρω τους στίχους του τραγουδιού του Τσιτσάνη «Μπαξε τσιφλικι». Εκεί αναφέρεται και το άλλο τουρκικό τοπονύμιο που αναφέρει ο δήμαρχος στην συνέντευξη του, το Μπεχτσινάρι, αλλά και άλλα γνωστά τοπονύμια που έχουν αμιγώς τουρκικές ρίζες, όπως το Καραμπουρνάκι (κι αυτό προέρχεται από τουρκικη σύνθετη λέξη, καρά μπουρνού είναι το μεγάλο έμβολο).
Μπαξέ-Τσιφλίκι
Στίχοι: Βασίλης Τσιτσάνης, Βλάχος
Μουσική: Βασίλης Τσιτσάνης, Βλάχος
Πάμε τσάρκα πέρα στο Μπαξέ-Τσιφλίκι
κούκλα μου γλυκιά απ' τη Θεσσαλονίκη
Στου Νικάκη τη βαρκούλα, γλυκιά μου Μαριγούλα
να σου παίξω φίνο μπαγλαμά
Πάμε τσάρκα πέρα στο Καραμπουρνάκι
να τα πιούμε μια βραδιά στο Καλαμάκι
κι από 'κει στο Μπεχτσινάρι, σε φίνο ακρογιάλι
να σου παίξω φίνο μπαγλαμά
Πάμε τσάρκα στην Ακρόπολη, στη Βάρνα
κι από 'κει στα κούτσουρα του Δαλαμάγκα
Μαριγώ θα σε τρελάνει, ν' ακούσεις τον Τσιτσάνη
να σου παίξει φίνο μπαγλαμά
(από το 44ο λεπτό αρχίζει το κομμάτι "Μπαχτσέ Τσιφλίκι")
σχόλια