Θεαματική αύξηση έχει σημειώσει τα τελευταία χρόνια ο τουρισμός στην Αθήνα. Καθημερινά παρατηρούμε μια διαρκή κινητικότητα, η οποία έχει συμβάλει στον μετασχηματισμό της φυσιογνωμίας της Αθήνας. Είναι πασιφανές πλέον ότι η Αθήνα έχει εξελιχθεί σε προορισμό και δεν αποτελεί «σταθμό μετεπιβίβασης», όπως συνέβαινε τα προηγούμενα έτη. Πρόκειται για μια πόλη που διακρίνεται για τις αντιθέσεις της, με μακραίωνη ιστορία και πολιτισμό, πολλά αξιοθέατα, γοητευτικές γειτονιές, αλλά και σημαντικά προβλήματα που παραμένουν άλυτα και αμαυρώνουν την αστική της γεωγραφία.
Σύμφωνα με τα τελευταία στατιστικά στοιχεία του ΣΕΤΕ, οι αφίξεις στην πόλη της Αθήνας κατά το διάστημα Ιανουαρίου-Αυγούστου έχουν αγγίξει τα 4.000.000. Όπως επισημαίνουν ειδικοί στον χώρο του τουρισμού, η τουριστική προβολή της Αθήνας την έχει μετατρέψει σε έναν ελκυστικό τόπο που απευθύνεται ξεκάθαρα σε επισκέπτες καθ' όλη τη διάρκεια του έτους.
Αξίζει, όμως, να δούμε ποια είναι η γνώμη των τουριστών για την πόλη. Ποια μνημεία είναι τα πιο δημοφιλή αλλά και ποια σημεία επισημαίνουν ότι χρειάζονται βελτίωση; Ενδεικτικά είναι όσα αποκάλυψε η έρευνα της Ένωσης Ξενοδόχων Αθηνών - Αττικής και Αργοσαρωνικού (ΕΞΑ-Α.Α.) και της GBR Consulting, η οποία πραγματοποιήθηκε μεταξύ 1.500 επισκεπτών-ενοίκων ξενοδοχείων όλων των κατηγοριών, μελών της ΕΞΑ-Α.Α.
Όπως αποτυπώνεται στην έρευνα, η πλειονότητα επέλεξε την Αθήνα για αναψυχή και διακοπές σε ποσοστό έως 79% και σε αυτούς συγκαταλέγονται κυρίως Ευρωπαίοι και Αμερικανοί κάθε ηλικίας. Από αυτό το στατιστικό στοιχείο διαπιστώνουμε ότι η ελληνική πρωτεύουσα έχει αρχίσει να καθιερώνεται ως βασικός προορισμός διακοπών.
Από τα τέλη Ιουνίου έως την πρώτη εβδομάδα του Σεπτεμβρίου, οπότε και διενεργήθηκε η έρευνα, οι επισκέπτες της Αθήνας βαθμολόγησαν την εμπειρία τους με 7,9 στα 10. Ενθαρρυντικό είναι το γεγονός ότι από τα στοιχεία του δείγματος, το 96% των ερωτηθέντων θα σύστηνε την ελληνική πρωτεύουσα και σε άλλους για επίσκεψη.
Όπως αποτυπώνεται στην έρευνα, η πλειονότητα επέλεξε την Αθήνα για αναψυχή και διακοπές σε ποσοστό έως 79% και σε αυτούς συγκαταλέγονται κυρίως Ευρωπαίοι και Αμερικανοί κάθε ηλικίας. Από αυτό το στατιστικό στοιχείο διαπιστώνουμε ότι η ελληνική πρωτεύουσα έχει αρχίσει να καθιερώνεται ως βασικός προορισμός διακοπών. Σημαντικό κίνητρο της επιλογής είναι το μεγάλο αρχαιολογικό-πολιτιστικό ενδιαφέρον που παρουσιάζει η πόλη, και μάλιστα σε ποσοστό 81%. Ακολουθούν η «γαστρονομία/διασκέδαση» (30%), το «εμπορικό κέντρο/σύγχρονη ζωή» ή ένα «δελεαστικό ταξιδιωτικό πακέτο». Στο ερώτημα «γιατί η Αθήνα;», ένα ποσοστό της τάξης του 45% που περιλαμβάνει ηλικίες άνω των πενήντα, ποσοστό αρκετά υψηλό για μια πόλη, απάντησε ότι έχουν «ξανάρθει και τους άρεσε» και ακολουθούν οι επιλογές «πρόταση συγγενών/φίλων» και «Διαδίκτυο».
Όσον αφορά τα αξιοθέατα που επέλεξαν να επισκεφτούν, στην κορυφή βρίσκονται η Ακρόπολη και το ομώνυμο μουσείο, ενώ ακολουθούν το Ολυμπιείο, ο Εθνικός Κήπος, ο Λυκαβηττός, το Εθνικό Αρχαιολογικό Μουσείο και το Γκάζι. Ωστόσο, οι επισκέπτες ανεξαρτήτως ηλικίας διαμένουν αποκλειστικά στην Αθήνα κατά 45%, ενώ το 54% επιλέγει κι άλλες περιοχές της Ελλάδας, όπως οι Δελφοί, η Επίδαυρος και οι Μυκήνες.
Σχετικά με τα έξοδα, η μέση ημερήσια δαπάνη ανά άτομο ανέρχεται στα 116 ευρώ, με το ποσό να μοιράζεται ανάμεσα σε μετακινήσεις (26 ευρώ), αξιοθέατα - διασκέδαση (20 ευρώ), εστιατόρια (40 ευρώ) και αγορές (30 ευρώ).
Επιπρόσθετα, είναι εντυπωσιακό το γεγονός ότι ενώ οι αφίξεις στο αεροδρόμιο έως και τον Ιούλιο 2018 παρουσιάζουν αύξηση κατά 21,8%, η πληρότητα των ξενοδοχείων την ίδια περίοδο παρουσιάζει αύξηση μεγαλύτερη από 3,6%. Άλλωστε, με βάση τα επίσημα στοιχεία του Ξενοδοχειακού Επιμελητηρίου Ελλάδος, η δυναμικότητα της Αθήνας δεν έχει μεταβληθεί εντυπωσιακά τα τελευταία τέσσερα χρόνια παρά μόνο κατά τρεις νέες ξενοδοχειακές μονάδες και περίπου 600 επιπλέον δωμάτια, που αντιστοιχούν σε παραπάνω από 2.000 κλίνες. Αναντίρρητα, η επέλαση της ηλεκτρονικής πλατφόρμας μίσθωσης του Airbnb επιδρά καταλυτικά και αποσπά ένα πολύ μεγάλο ποσοστό επισκεπτών. Να θυμίσουμε ότι κατά τη διάρκεια της περσινής χρονιάς οι τουρίστες που επισκέφτηκαν τη χώρα μας και επέλεξαν τις προτάσεις διαμονής του Airbnb μόνο στην Αθήνα έφτασαν τους 400.000 και προέρχονταν από περίπου 150 χώρες.
Τέλος, ο τουριστικός πληθυσμός της Αθήνας, βάσει του συγκεκριμένου στατιστικού δείγματος, απάντησε και για τα ζητήματα που χρειάζονται βελτίωση. Συγκεκριμένα, ξεχώρισαν την ανάγκη καθαρισμού της πόλης από γκραφίτι, τη συντήρηση των πεζοδρομίων, τον καθαρισμό δρόμων και πεζοδρομίων, τη διαχείριση της επαιτείας, τη βελτίωση των πινακίδων που αφορούν αξιοθέατα στα αγγλικά, καθώς και την αναπαλαίωση κτιρίων. Συγκριτικά, αξίζει να σημειώσουμε ότι σε αντίστοιχη έρευνα, η οποία είχε πραγματοποιηθεί πριν από οκτώ χρόνια, οι τουρίστες είχαν καταδείξει ως αρνητικά τη μόλυνση, το κυκλοφοριακό, τις απεργίες αλλά και την καθαριότητα.
Η ανάπτυξη και οι προοπτικές υπάρχουν, παρά την εμφανή έλλειψη κατευθυντήριων δομών. Η Αθήνα φαίνεται ότι κερδίζει το στοίχημα της εκτόξευσης του τουριστικού πληθυσμού. Το ζήτημα είναι να ακολουθήσουν συντονισμένες ενέργειες, ώστε να βρει ανταπόκριση αυτή η θετική συμπεριφορά.
