H παράσταση μουσικού θεάτρου «Ο αποτυχημένος», βασισμένη στο ομώνυμο μυθιστόρημα του κορυφαίου Αυστριακού συγγραφέα Τόμας Μπέρνχαρντ, έρχεται σε πανελλήνια πρώτη στην Εναλλακτική Σκηνή της ΕΛΣ, στο ΚΠΙΣΝ, από τις 11 Απριλίου και για έντεκα παραστάσεις έως τις 26 Απριλίου 2024.
Το έργο ζωντανεύει μια επινοημένη ιστορία γύρω από έναν από τους σημαντικότερους πιανίστες του 20ού αιώνα, τον Γκλεν Γκουλντ, και παρουσιάζεται σε διασκευή και σκηνοθεσία του σκηνοθέτη, ηθοποιού και κινηματογραφιστή Έκτορα Λυγίζου.
Γραμμένο το 1983 στο γνωστό παραληρηματικό ύφος του συγγραφέα, το μυθιστόρημα σφράγισε τη γερμανόφωνη λογοτεχνία κατά το δεύτερο μισό του 20ού αιώνα. Η θεατρική διασκευή, βασισμένη στη μετάφραση του Βασίλη Τομανά, μετασχηματίζει τη μονολογική αφήγηση του πρωτοτύπου σε μουσικοθεατρικό έργο για τέσσερις φωνές και ένα πιάνο.
Στην παράσταση συμμετέχει ένα καστ διακεκριμένων ηθοποιών: o Άρης Μπαλής ερμηνεύει τον «αποτυχημένο» Βέρτχαϊμερ, ο Γιάννης Νιάρρος τον Γκλεν Γκουλντ, η Αμαλία Μουτούση την ξενοδόχο και ο Έκτορας Λυγίζος τον αφηγητή.
Χώρος δράσης της παράστασης όπως και στο αφηγηματικό παρόν του μυθιστορήματος, είναι το φουαγέ ενός παρατημένου κεντροευρωπαϊκού ξενοδοχείου, όπου ο ανώνυμος αφηγητής ξετυλίγει τις επαναλαμβανόμενες σκέψεις του καθώς οι δύο νεκροί φίλοι του υπάρχουν συνεχώς γύρω του σαν φαντάσματα, αναπαράγοντας συζητήσεις, αφορισμούς και συμβάντα του κοινού τους παρελθόντος. Η φαντασιακή αυτή συνθήκη συνυπάρχει με τη ρεαλιστική αναπαράσταση της συνάντησης και των συνομιλιών του αφηγητή με την ξενοδόχο, ενώ ο ηθοποιός που ερμηνεύει τον Γκουλντ παίζει διαρκώς αποσπάσματα από τις Παραλλαγές Γκόλντμπεργκ.
Αθήνα 1981. Λίγους μήνες πριν από τις εθνικές εκλογές, ένας υπάλληλος της εθνικής τράπεζας κρατείται παράνομα και ανακρίνεται από έναν πράκτορα της ασφάλειας με την κατηγορία της συμμετοχής σε τρομοκρατική οργάνωση. 15 χρόνια αργότερα η χώρα συγκλονίζεται από μία σειρά δολοφονιών με θύματα απόστρατους αξιωματικούς της αστυνομίας.
Η φερόμενη ως δράστρια παραδίνεται και πρόκειται να δικαστεί. Η δίκη της θα μας γυρίσει στην πιο απάνθρωπη εποχή της σύγχρονης ελληνικής ιστορίας και θα αποκαλύψει μία από τις σκοτεινότερες συνωμοσίες των χρόνων της μεταπολίτευσης.
Το «Disorder» είναι έργο του Γιώργου Αδαμαντιάδη στο Θέατρο Καλλιρρόης που θα παίζεται μέχρι τις 2 Απριλίου και ακροβατεί στα όρια του δικαστικού και του κατασκοπικού θρίλερ. Δύο ξεχωριστές υποθέσεις εκτυλίσσονται παράλληλα επί σκηνής σε δύο διαφορετικούς χρόνους. Το μόνο που τις συνδέει είναι το νήμα της δικαιοσύνης που έκανε τα στραβά μάτια σε ένα έγκλημα του παρελθόντος. Και οι έξι χαρακτήρες του έργου παλεύουν μεταξύ τους σαν ατάιστα αγρίμια για ένα κομμάτι αλήθειας στις αρένες ενός δικαστηρίου κι ενός μυστικού κέντρου κράτησης.
Θα αντιμετωπίσουν τους δαίμονες τους σε μια άνιση μάχη και θα μας κάνουν να αναρωτηθούμε ποια είναι τα όρια της δικαιοσύνης όταν στέκεται εμπόδιο στην επιβίωση ενός πανίσχυρου παρακράτους, οδηγώντας τους ανθρώπους στην τέλεση πράξεων αυτοδικίας. Σε σκηνοθεσία Αλεξάν Σαριγιάν και Ειρήνης Κατσινούλα, παίζουν οι ηθοποιοί: Στέλιος Μοίρας, Κατερίνα Κυπραίου, Γιάννης Ζαφείρης, Παύλος Ιορδανόπουλος, Αλεξάνδρα Μαρτίνη, Γιώργος Αδαμαντιάδης.
Στις 25 Μαρτίου η Εθνική Πινακοθήκη φιλοξενεί τον Νίκο Ξυδάκη ο οποίος θα παρουσιάσει την παράσταση με τίτλο ΔΙΟΝΥΣΙΟΣ ΣΟΛΩΜΟΣ “ΠΡΟΣ ΤΟΝ ΚΥΡΙΟΝ ΓΕΩΡΓΙΟ ΔΕ ΡΩΣΣΗ”, ένα μουσικό ποιητικό σχεδίασμα, σε σύνθεση και ερμηνεία του ίδιου του καλλιτέχνη με τη συνοδεία εννιαμελούς ορχήστρας.
«Tα σχεδιάσματα και τα τραγούδια αυτά γράφτηκαν αρκετά χρόνια πριν. Αρχικά προορίζονταν για ιδιωτική χρήση, δισκογραφήθηκαν όμως τελικά το 1990 με τον τίτλο “Πρός τόν Κύριο Γεώργιο Δέ Ρώσση”. Ήταν η ημερολογιακή καταγραφή μιας προσωπικής, μοναχικής, μελωδικής ανάγνωσης ποιημάτων του Διονυσίου Σολωμού. Από τα πρώιμα ποιήματα του, έως αποσπάσματα από τον “Εθνικό Ύμνο” και τα σπαράγματα από τούς “Ελεύθερους Πολιορκημένους” …» λέει χαρακτηριστικά ο Νίκος Ξυδάκης γι’ αυτόν τον κύκλο ποιημάτων και τραγουδιών.
«Αυτή η ημερολογιακή καταγραφή, σημειώνει, ήταν μια πρώτη αίσθηση... από αυτή την μουσική ανάγνωση, λίγο αυθαίρετα, αλλά από την πλευρά του μουσικού... Ο Διονύσιος Σολωμός είτε τραγουδάει τον θάνατο ενός παιδιού, την “Ψυχούλα” ή τον “Λόρδο Βύρωνα” ή την “Ευρυκόμη” ή “Προς φίλο ψυχοραγούντα” ή τους “Ελεύθερους Πολιορκημένους”, τον “Κρητικό” ή τον “Ύμνο στην Ελευθερία”, είναι το ίδιο συγκλονισμένος...ούτε πένθιμος, ούτε ηρωϊκός...».
Με το πέρασμα του χρόνου και μέχρι σήμερα ενσωματώθηκαν στο έργο νέα θραύσματα και αποσπάσματα, κυρίως από τα Σχεδιάσματα των “Ελεύθερων Πολιορκημένων”, τον “Κρητικό” και τον “Εθνικό Ύμνο”.
«Και ενώ σχηματίζεται μια λιτανεία, μια αέναη ψαλμωδία, μια περιφορά υπέρ απόντων αγαπημένων προσώπων, σχεδόν ένα θρησκευτικό ερωτικό άσμα θ’ ακούσεις, τραγούδι ν’ ανεβαίνει ερωτικό, γεμάτο θάνατο... Κι’ όπως σε μια μπάντα, στο τέλος της πορείας της τα μέλη της θα σκορπούσαν και θα κατέληγαν ίδια, όπως τα σπαράγματα του Σολωμού... Και ανάμεσα στα Ερείπια του κειμένου και των ποιητικών θραυσμάτων, ψήγματα ψαλμών, νέα οργανικά ιντερμέδια συνθέτουν μια μουσική Αγρυπνία», λέει ο συνθέτης.
Η παράσταση στην Εθνική Πινακοθήκη φωτίζει τη σχέση της μουσικής με τον Σολωμό.