Στην υποχρεωτική δήλωση του καθαρισμού των οικοπέδων τους καλούνται φέτος για πρώτη φορά να προχωρήσουν οι ιδιοκτήτες τους έπειτα από τη σύσταση του "Μητρώου Τήρησης Μέτρων Προληπτικής Πυροπροστασίας Ιδιοκτησιών".
Το Εθνικό Μητρώο Τήρησης Μέτρων Προληπτικής Πυροπροστασίας Ιδιοκτησιών που αποτέλεσε ρύθμιση του νομοσχεδίου του υπουργείου Κλιματικής Κρίσης και Πολιτικής Προστασίας στοχεύει στην καταγραφή των υποχρεώσεων των πολιτών κατά την αντιπυρική περίοδο και την τήρηση των μέτρων προληπτικής πυροπροστασίας. Το σκεπτικό πίσω από την σύσταση του μητρώου ήταν να διενεργηθούν "έξυπνοι" έλεγχοι, καθώς και να συνειδητοποιήσουν οι πολίτες την ανάγκη και την υποχρεωτικότητα του καθαρισμού των οικοπέδων τους κάθε χρόνο ως μέτρο πρόληψης για την αντιπυρική περίοδο.
Για το λόγο αυτό δημιουργήθηκε από το υπουργείο Ψηφιακής Διακυβέρνησης ειδική ψηφιακή πλατφόρμα με τον τίτλο "Ακαθάριστα Οικόπεδα" στην ηλεκτρονική διεύθυνση akatharista.apps.gov.gr. Παρότι η καταληκτική ημερομηνία δήλωσης καθαρισμού των οικοπέδων ήταν κατ’ εξαίρεση για τον πρώτο χρόνο λειτουργίας του μητρώου η 31η Μαΐου, το υπουργείο Κλιματικής Κρίσης και Πολιτικής Προστασίας αποφάσισε την παράτασή της έως τις 30 Ιουνίου. Την ίδια ώρα οι καθαρισμοί των οικοπεδικών και ακάλυπτων χώρων θα έπρεπε να έχουν ολοκληρωθεί έως τις 30 Απριλίου, ενώ η πλατφόρμα διατέθηκε στο κοινό αυτή την εβδομάδα, γεγονός που έχει φέρει τους ιδιοκτήτες των οικοπέδων αντιμέτωπους με πολλές δυσκολίες και καθυστερήσεις. Παράλληλα, οι ιδιοκτήτες αντιδρούν και στα τσουχτερά πρόστιμα που έχουν οριστεί σε περίπτωση μη συμμόρφωσης και τα οποία ανέρχονται σε 1.000 έως 54.000 ευρώ ενώ απειλούνται και με φυλάκιση δύο χρόνων.
Μέσω της πλατφόρμας οι πολίτες θα έχουν τη δυνατότητα να υποβάλουν αίτηση για τον καθαρισμό του οικοπέδου τους, καθώς και να προχωρήσουν σε καταγγελία για ακαθάριστα οικόπεδα. Παράλληλα, οι δήμοι μέσω της πλατφόρμας θα μπορούν να καταχωρούν τους ελέγχους που θα έχουν διενεργήσει καθώς και τα οικόπεδα που πρόκειται να ελεγχθούν απ’ αυτούς.
Σύμφωνα με την υπ’ αριθ. 20/2024 Πυροσβεστική Διάταξη «Καθορισμός προληπτικών μέτρων πυροπροστασίας οικοπεδικών και λοιπών ακάλυπτων χώρων που βρίσκονται σε περιοχές εντός εγκεκριμένων ρυμοτομικών σχεδίων, εντός ορίων οικισμών χωρίς εγκεκριμένο ρυμοτομικό σχέδιο, σε εκτάσεις που βρίσκονται εντός ακτίνας 100 μ. από τα όρια των ανωτέρω περιοχών, καθώς και σε εκτός σχεδίου γήπεδα με κτίσμα» η οποία εκδόθηκε στις αρχές Μαΐου, καθορίζεται η υποχρέωση των ιδιοκτητών, νομών, επικαρπωτών, μισθωτών ή υπομισθωτών οικοπεδικών και λοιπών ακάλυπτων χώρων που βρίσκονται σε:
- (α) περιοχές εντός εγκεκριμένων ρυμοτομικών σχεδίων,
- (β) περιοχές εντός ορίων οικισμών χωρίς εγκεκριμένο ρυμοτομικό σχέδιο,
- (γ) εκτάσεις που βρίσκονται εντός ακτίνας 100 μ. από τα όρια των ανωτέρω περ.(α) και (β), κατόπιν ενημέρωσης της αρμόδιας δασικής υπηρεσίας και
- (δ) εκτός σχεδίου γήπεδα με κτίσμα, για τις εκτάσεις που δεν υπάγονται στις διατάξεις της δασικής νομοθεσίας, σύμφωνα με τον δασικό χάρτη της περιοχής και κατόπιν ενημέρωσης της αρμόδιας δασικής υπηρεσίας,
για τον καθαρισμό των παραπάνω χώρων κατά το χρονικό διάστημα από την 1η μέχρι την 30η Απριλίου εκάστου έτους και τη συντήρησή τους καθ’ όλη τη διάρκεια της αντιπυρικής περιόδου, ήτοι από 1η Μαΐου έως 31 Οκτωβρίου, για την αποτροπή κινδύνου πρόκλησης πυρκαγιάς ή ταχείας επέκτασής της.
Από την υποχρέωση αυτή εξαιρούνται οι διαμορφωμένοι, συντηρημένοι κήποι ή φυτευμένες επιφάνειες ακάλυπτων χώρων κτιρίων, πολυκατοικιών, κ.α. των περιοχών και εκτάσεων που αναφέρονται παραπάνω.
Αναφορικά με τη διαδικασία του καθαρισμού αυτή περιλαμβάνει τα εξής:
- Υλοτομία και απομάκρυνση των ξερών και σπασμένων δέντρων και κλαδιών, καθώς και των κλαδιών που βρίσκονται σε άμεση επαφή με κτίσμα.
- Απομάκρυνση της καύσιμης φυτικής ύλης που βρίσκεται στην επιφάνεια του εδάφους όπως ενδεικτικά το φυλλόστρωμα, τα ξερά χόρτα και τα κατακείμενα ξερά κλαδιά.
- Αποκλάδωση της βάσης της κόμης των δέντρων και αύξηση του ύψους έναρξής της από την επιφάνεια του εδάφους, ανάλογα με την ηλικία και το είδος του δέντρου.
- Αραίωση της θαμνώδους βλάστησης ως προς την κάλυψη του εδάφους.
- Απομάκρυνση τυχόν άλλων εγκαταλελειμμένων καυστών, αναφλέξιμων, εκρήξιμων ή εύφλεκτων υλικών, αντικειμένων και απορριμμάτων.
- Ασφαλή συλλογή και μεταφορά όλων των υπολειμμάτων καθαρισμού.
Στο μεταξύ αυξημένες είναι και οι αρμοδιότητες των δήμων καθώς, μεταξύ άλλων και όπως ορίζει η σχετική πυροσβεστική διάταξη, χρειάζεται να προχωρήσουν στην ενημέρωση των υπόχρεων, στη διενέργεια τακτικών ή εκτάκτων ελέγχων όπως επίσης και στη διενέργεια καθαρισμού του οικοπέδου, αυτοψίας αλλά και σε επείγων αυτεπάγγελτο καθαρισμό.
Επιπλέον, μεταξύ των αρμοδιοτήτων των Πυροσβεστικών Υπηρεσιών, είναι η ενημέρωση με κάθε πρόσφορο μέσο του οικείου δήμου, η διενέργεια αυτοψίας κατόπιν αίτησης του οικείου δήμου και η βεβαίωση της αρμόδιας Πυροσβεστικής Υπηρεσίας σε επείγουσες περιπτώσεις άμεσου και ιδιαίτερα υψηλού κινδύνου πρόκλησης ή ταχείας επέκτασης πυρκαγιάς.
