Κατά τουλάχιστον 10% είναι αυξημένη φέτος η ενοικίαση φοιτητικής στέγης στην Ελλάδα συγκριτικά με πέρσι, με φοιτητές και οικογένειες να καλούνται να πληρώσουν υπέρογκα ποσά προκειμένου να μείνουν σε ένα μικρό σπίτι στο κέντρο της Αθήνας.
Μιλώντας στη LiFO ο πρόεδρος μεσιτών Αθηνών, Λευτέρης Ποταμιάνος πρόταξε την ανάγκη άμεσης παρέμβασης του κράτους για την επίλυση του προβλήματος καθώς η αύξηση των ενοικίων τα τελευταία τέσσερα με πέντε χρόνια για τα μικρά σπίτια έχει φτάσει «έως και 50%».
«Οι τιμές των ενοικίων είναι αρκετά αυξημένες σε σχέση με πέρσι για φοιτητικού τύπου σπίτια. Φέτος έχουμε νέα άνοδο σχεδόν 10% στις τιμές (κυρίως για Αθήνα και Θεσσαλονίκη) όσον αφορά τα μικρά σπίτια. Αυτό σημαίνει ότι τα τελευταία τέσσερα με πέντε χρόνια υπάρχει μια μεσοσταθμική αύξηση, γύρω στο 50%», είπε χαρακτηριστικά ο πρόεδρος μεσιτών Αθηνών.
Ενδεικτικό της κατάστασης που έχει διαμορφωθεί για την εύρεση αξιοπρεπούς και οικονομικής φοιτητικής στέγης είναι ότι η μέση τιμή του φοιτητικού σπιτιού (από 25 έως 60 τ.μ.) πλησιάζει τα 12 ευρώ ανά τετραγωνικό, με βάση έρευνα του συλλόγου μεσιτών Αθηνών. Αυτό σημαίνει, σύμφωνα με τον κ. Ποταμιάνο, ο φοιτητής που θέλει να μείνει σε ένα μικρό σπίτι στην Αθήνα θα κληθεί να πληρώσει τουλάχιστον 350 ευρώ το μήνα.
Πώς να μειωθεί (έστω και λίγο) το κόστος
Όσον αφορά τα μέσα ενοίκια μικρών σπιτιών σε Αθήνα και Θεσσαλονίκη η εικόνα δείχνει παρόμοια με τη δεύτερη να έχει «ελαφρώς πιο χαμηλές τιμές».
Σαν γενικό κανόνα, ο πρόεδρος μεσιτών τονίζει ότι «όσο πλησιάζουμε στα πανεπιστημιακά ιδρύματα οι τιμές είναι υψηλότερες ενώ όσο απομακρυνόμαστε πέφτουν. Βέβαια, όχι με μεγάλες διακυμάνσεις γιατί γενικά οι τιμές είναι αυξημένες παντού».
Ως εκ τούτου, σε περιοχές της Αθήνας που έχουν πανεπιστημιακά ιδρύματα οι τιμές ίσως είναι ελαφρώς υψηλότερες από τις γενικές αυξήσεις των τελευταίων ετών. Τέτοιες περιλαμβάνουν: το κέντρο (Νομική σχολή, Παιδαγωγικό), την περιοχή του Ζωγράφου και Ιλισίων (Πανεπιστημιούπολη ΕΚΠΑ και Πολυτεχνειούπολη), την Καλλιθέα και το Νέο Κόσμο (Πάντειος), το Αιγάλεω (Πανεπιστήμιο Δυτικής Αττικής) αλλά και τον Πειραιά (Πανεπιστήμιο Πειραιά).
Οι περιοχές αυτές θεωρούνται αυτήν την περίοδο υψηλής ζήτησης (επηρεάζοντας προς τα πάνω τις τιμές) λόγω της εγγύτητας τους στα πανεπιστημιακά ιδρύματα, των σχετικά καλών συγκοινωνιών τους και της έλλειψης διαθέσιμων μικρών σπιτιών.
Ως εναλλακτική επιλογή, «οι φοιτητές θα μπορούσαν να αναζητήσουν κατοικία σε πιο μακρινές περιοχές από εκεί που βρίσκονται τα πανεπιστημιακά ιδρύματα», αναφέρει ο κ. Ποταμιάνος τονίζοντας, ωστόσο, ότι οι διακυμάνσεις είναι μικρές. Όσον αφορά την Αθήνα, τέτοιες περιοχές θα μπορούσε για παράδειγμα να είναι ο Βύρωνας και ο Υμηττός για φοιτητές που πρέπει να πηγαίνουν καθημερινά στην πανεπιστημιούπολη του ΕΚΠΑ ή την Πολυτεχνειούπολη.
Στο ίδιο μήκος κύματος κινείται και ο επικεφαλής του Spitogatos, Δημήτρης Μελαχροινός: «Καθώς φαίνεται πως στα κέντρα των μεγαλουπόλεων οι αυξήσεις στις μέσες ζητούμενες τιμές είναι μεγαλύτερες, υπάρχει μια τάση μετακίνησης των φοιτητών σε πιο απομακρυσμένες περιοχές, θυσιάζοντας την απόσταση για μια πιο value for money στέγη».
Όσον αφορά μια πιο γενική εικόνα για τη φοιτητική στέγη στην Αθήνα, η Spitogatos Insights εκτιμά ότι «οι υψηλότερες μέσες ζητούμενες τιμές εντοπίζονται σε Κολωνάκι – Λυκαβηττό, Κουκάκι, Μετς, Δάφνη, Γουδή και Εξάρχεια. Από την άλλη, η χαμηλότερη ζητούμενη τιμή ενοικίασης φοιτητικών κατοικιών εντοπίζεται σε Νίκαια, στην περιοχή Πατησίων-Αχαρνών, στην Κυψέλη καθώς και ευρύτερα στα προάστια του Πειραιά». Για τη Θεσσαλονίκη «στις πιο οικονομικές περιοχές συγκαταλέγονται η Σταυρούπολη και ο Εύοσμος, όπου κι εκεί ακόμα, παρατηρήθηκαν αυξήσεις στη μέση ζητούμενη τιμή ενοικίασης φοιτητικών κατοικιών κατά 8% και 6% αντίστοιχα».
«Η πολιτεία κωφεύει»
Οι μεγάλες αυξήσεις των τελευταίων ετών στη φοιτητική στέγη, πέρα από απλές στατιστικές και νούμερα, αναδεικνύουν με τον χειρότερο τρόπο τον ολοένα και πιο έντονο ταξικό αποκλεισμό φοιτητών από τη δημόσια ανώτατη εκπαίδευση.
Στο πλαίσιο αυτό, η ανάγκη άμεσης παρέμβασης του κράτους κρίνεται επιτακτική όχι μόνο για να ελαφρυνθούν οικονομικά οι φοιτητές και οι οικογένειές τους, αλλά και για να εξασφαλιστεί, όσο το δυνατόν, ότι ο νέος που περνά σε άλλη πόλη από αυτή της οικογένειας δεν θα αποκλείεται αυτομάτως από τη μόρφωση λόγω του υπέρογκου κόστους.
Ωστόσο, ο κ. Ποταμιάνος τονίζει ότι αν και το πρόβλημα είναι γνωστό και μάλιστα εντείνεται τα τελευταία χρόνια «η πολιτεία φαίνεται σα να κωφεύει». Μεταξύ άλλων, ο πρόεδρος μεσιτών Αθηνών προτείνει ορισμένα μέτρα τα οποία θα μπορούσαν άμεσα να αποκλιμακώσουν την κατάσταση. Αυτά περιλαμβάνουν σε πρώτη φάση τη χρηματοδότηση για ανακαίνιση των υπαρχουσών φοιτητικών κατοικιών, τον αριθμό των οποίων, ακόμα και σήμερα «δεν γνωρίζουμε». Σε επόμενη φάση, η ο πρόεδρος μεσιτών καλεί στην άμεση κατασκευή επιπλέον φοιτητικών εστιών κοντά στα μεγάλα πανεπιστημιακά ιδρύματα της χώρας, με ορίζοντα ολοκλήρωσης τα δύο έως τρία έτη.
Στο μεταξύ, κυρίως σε Αθήνα και Θεσσαλονίκη, ο υπερτουρισμός από τη μία αλλά και η σχεδόν ανεξέλεγκτη βραχυχρόνια μίσθωση κατοικιών καθιστά περιοχές της πόλης «απαγορευτικές» για τους φοιτητικούς προϋπολογισμούς.
«Οι αυξήσεις τιμών ενοικίασης φοιτητικών κατοικιών σε περιοχές που ταυτόχρονα αποτελούν και δημοφιλείς τουριστικούς προορισμούς ενισχύεται επιπλέον και από το φαινόμενο των βραχυπρόθεσμων μισθώσεων», σημειώνει μεταξύ άλλων ο επικεφαλής του Spitogatos.
Στην επαρχία, δεν είναι τυχαίο, ότι νησιά και πόλεις που αυτή τη στιγμή αποτελούν και τουριστικούς προορισμούς παρουσιάζουν ακραίες αυξήσεις στις μέσες τιμές ενοικίων σε σύγκριση με πέρσι: Κέρκυρα (+31%), Ρόδος (+25%), Ρέθυμνο (+16%), Ηράκλειο (+11%).
«Καμία απάντηση» από το υπουργείο Παιδείας σε πρόταση της ΠΟΜΙΔΑ
Εν μέσω αυτής της κατάστασης, στις αρχές Ιουλίου, η Πανελλήνια Ομοσπονδία Ιδιοκτητών Ακινήτων (ΠΟΜΙΔΑ) έστειλε επιστολή στον υπουργό Παιδείας, Κυριάκο Πιερρακάκη και τον υπουργό Ψηφιακής Διακυβέρνησης, Δημήτρη Παπαστεργίου για «τη δημιουργία ψηφιακής πλατφόρμας για στέγαση φοιτητών σε ιδιωτικές κατοικίες».
«Σας προτείνουμε και πάλι να δημιουργηθεί από τα υπουργεία σας ένα απλά παραμετροποιημένο λογισμικό ψηφιακής πλατφόρμας προσφοράς και ζήτησης φοιτητικής κατοικίας, που θα λειτουργεί μόνιμα είτε στο portal του κάθε Πανεπιστημίου, είτε κεντρικά στο Gov.gr. Στην πλατφόρμα αυτή οι ιδιοκτήτες κατοικιών διαθέσιμων για εκμίσθωση σε φοιτητές, αλλά και οι ενδιαφερόμενοι μεσίτες, θα μπορούν να δηλώνουν εγκαίρως τις προσφερόμενες κατοικίες, ώστε να εξυπηρετούνται άμεσα οι ενδιαφερόμενοι φοιτητές και οι γονείς τους, αλλά και οι ιδιοκτήτες των κατοικιών αυτών», ανέφερε στην επιστολή η ΠΟΜΙΔΑ τονίζοντας ότι πρόκειται για μια ανέξοδη πρωτοβουλία.
Ο πρόεδρος της Ομοσπονδίας, Στράτος Παραδιάς σε δηλώσεις του στην LiFO εκτίμησε ότι μια τέτοια απλή πρωτοβουλία, που εφαρμόζεται ήδη στην Ευρώπη, θα μπορούσε να φέρει κάποια πτώση στα ενοίκια της φοιτητικής στέγης καθώς «θα έφερνε τις τιμές πιο κοντά στη λογική, ενώ τώρα ο καθένας ανακοινώνει μόνος του μια τιμή».
Πάνω από ένα μήνα μετά την επιστολή, το υπουργείο Παιδείας σύμφωνα με τον κ. Παραδιά «δεν έχει δώσει καμία απάντηση» για το θέμα «παρόλο που ο κ. Πιερρακάκης είναι ο καθ' ύλην αρμόδιος». Σε απάντηση, ωστόσο από το υπουργείο Ψηφιακής Διακυβέρνησης, αναφέρθηκε ότι «θα εξετάσουν το θέμα αλλά δεν είναι εύκολο να γίνει».
