Η Ειρήνη Αθανασάκη αθωώθηκε από την κατηγορία του μέλους του Επαναστατικού Λαϊκού Αγώνα-ΕΛΑ, έχοντας όμως περάσει στις φυλακές 939 ημέρες.
Μετά την αθώωσή της, η Ειρήνη Αθανασάκη διεκδίκησε δικαστικά αποζημίωση, την οποία επιδίκασε μεν το Εφετείο Αθηνών, αλλά ο 'Αρειος Πάγος, έκρινε ότι ήταν μεγάλη και εσφαλμένα της επιδικάστηκε. Για το λόγο αυτή ανέπεμψε την υπόθεση στο Εφετείο για νέα κρίση.
Η Ειρήνη Αθανασάκη, σε ηλικία 49 ετών συνελήφθη την 3η Φεβρουαρίου 2003, ως φερόμενη μέλος του ηγετικού πυρήνα του ΕΛΑ και της αποδόθηκε η ιδιότητα της επιμελήτριας των προκηρύξεων του ΕΛΑ, η οποία παράλληλα κατά τις τότε διωκτικές αρχές, κρατούσε τα κλειδιά από τις γιάφκες της οργάνωσης και μετέφερε τις προκηρύξεις του ΕΛΑ στα σημεία όπου παραλαμβανόντουσαν από τις εφημερίδες.
Εκτός από την Ειρήνη Αθανασάκη, που είχε το κωδικό όνομα «Μυρτώ» (κατά τα αρχεία της Στάζι), συνελήφθησαν ως μέλη της φερόμενης ομάδας του ΕΛΑ-1η Μάη:
1) Ο κοινοτάρχης Κιμώλου Αγγελέτος Κανάς,
2) Ο αποβιώσας Κωνσταντίνος Αγαπίου,
3) Ο αποβιώσας, πριν λίγες μέρες, σε ηλικία 80 ετών, πολιτικός μηχανικός, Χρήστος Τσιγαρίδας,
4) Ο Μιχάλης Κασίμης, αδελφός του 34χρόνου τότε Χρήστου Κασσίμη, οικονομολόγου, ιδρυτικού μέλους του ΕΛΑ και ιστορικού στελέχους της τρομοκρατίας που σκοτώθηκε το 1977 σε συμπλοκή με αστυνομικούς, στο Ρέντη.
Και οι πέντε αντιμετώπισαν την κατηγορία της ένταξης και συμμετοχής σε τρομοκρατική οργάνωση και οι κατηγορίες αφορούσαν συνολικά 83 ενέργειες του ΕΛΑ, κάποιες από τις οποίες είχαν γίνει από κοινού με την οργάνωση «1η Μάη».
Η πρώτη δίκη
Η πρώτη δίκη του ΕΛΑ ξεκίνησε τις παραμονές των Ολυμπιακών Αγώνων του 2004, με κατηγορούμενους και τους πέντε και το δικαστήριο κήρυξε ομόφωνα αθώους τους Γιάννη Σερίφη και Μιχάλη Κασσίμη, αλλά καταδίκασε σε 25ετή φυλάκιση τους υπόλοιπους, με βάση την αρχή της "συλλογικής ευθύνης".
Το Πενταμελές Εφετείο Κακουργημάτων, το Δεκέμβριο του 2009, έκρινε αθώους τους κατηγορούμενους για συμμετοχή στον «Επαναστατικό Λαϊκό Αγώνα» Χρήστο Τσιγαρίδα, Αγγελέτο Κανά και Ειρήνη Αθανασάκη. Στο σκεπτικό της αθωωτικής απόφαση, το δικαστήριο, ανέφερε ότι δεν προέκυψαν ισχυρά και ικανά στοιχεία που να συνδέουν τους κατηγορούμενους με συγκεκριμένες μη παραγεγραμμένες πράξεις της οργάνωσης. Ως προς την Ειρήνη Αθανασάκη το δικαστήριο την έκρινε ομόφωνα αθώα.
Αποζημίωση
Σύμφωνα με το διεθνές σύμφωνο για τα ανθρώπινα δικαιώματα, το Σύνταγμα και την ελληνική νομοθεσία, το κράτος υποχρεούται στην καταβολή αποζημίωσης -μετά από έκδοση δικαστικής απόφασης- σε όσους καταδικάστηκαν ή προφυλακίστηκαν ή στερήθηκαν με άλλο τρόπο την προσωπική τους ελευθερία.
Η αποζημίωση για ηθική βλάβη λόγω της παράνομης φυλάκισης ή προφυλάκισης, δεν μπορεί να είναι κατώτερη των 8.804 ευρώ και μεγαλύτερη 10.000 ευρώ ή 29 ευρώ την ημέρα.
Η Ειρήνη Αθανασάκη ήταν ιδιωτική υπάλληλος και εργαζόταν σε τουριστικό γραφείο όταν συνελήφθη. Από τη σύλληψη και φυλάκισή της, κατά τους ισχυρισμούς της, «τραυματίστηκε αφάνταστα ψυχικά και στιγματίστηκε κοινωνικά».
Εργαζόταν ως διευθυντικό στέλεχος, δηλαδή, ήταν υπεύθυνη των κρατήσεων σε τουριστικό γραφείο και υπεύθυνη μάρκετινγκ όλων των νοτιοαμερικάνικων και ισπανόφωνων τουρ οπερέιτορ. Σύμφωνα με τη συμφωνία που είχε συνάψει, η εταιρεία στην οποία εργαζόταν της κατέβαλλε τα έξοδα κατοικίας, κινήσεως, επικοινωνίας και διατροφής και ποσοστό 5-10% επί των πωλήσεων στις ισπανόφωνες αγορές.
Εάν δεν την ενέπλεκαν στην υπόθεση του ΕΛΑ θα ελάμβανε, στη χειρότερη περίπτωση, 1.100 ευρώ μηνιαίως. Η σύλληψή της το 2003 αφενός διέκοψε τη συνεργασία της με το τουριστικό γραφείο, αφετέρου δεν έγινε ποτέ η εκκαθάριση και η καταβολή των οφειλομένων αποδοχών της.
Η Ειρήνη Αθανασάκη παρέμεινε προφυλακισμένη 547 ημέρες και φυλακισμένη 393 ημέρες (συνολικά 939 ημέρες).
Έτσι, κατά τους ισχυρισμούς της, εάν δεν μεσολαβούσε η σύλληψή και η φυλάκισή της θα εξακολουθούσε να εργάζεται. Όμως, εξ αυτού του λόγου έχασε συνολικά 151.800 ευρώ από μισθούς και επιδόματα εορτών (δώρο Χριστουγέννων, Πάσχα και επίδομα αδείας) τα οποία θα ελάμβανε κω από κανονικές συνθήκες.
Το Πενταμελές Εφετείο Αθηνών στην Ειρήνη Αθανασάκη επιδίκασε για περιουσιακή ζημία και ηθική βλάβη το ποσό των 12 ευρώ ημερησίως και συνολικά 11.268 ευρώ, ενώ της επιδικάστηκε αποζημίωση για την ηθική βλάβη που υπέστη το ποσό των 20.000 ευρώ και για απώλεια μισθών και επιδομάτων 40.700 ευρώ. Όμως, το Ελληνικό Δημόσιο άσκησε αναίρεση στον 'Αρειο Πάγο κατά της εφετειακής απόφασης.
Το Β2 Εργατικό Τμήμα του Αρείου Πάγου, με την υπ΄ αριθμ. 260/2019 απόφασή του, αναίρεσε την εφετειακή απόφαση, λόγω ελλιπούς και αντιφατικούς αιτιολογίας και ανέπεμψε την υπόθεση για νέα κρίση στο ίδιο δικαστήριο, το οποίο θα δικάσει με δικαστές που δεν συμμετείχαν στη σύνθεση της προηγούμενης εφετειακής απόφασης.
Οι αρεοπαγίτες έκριναν ότι το Εφετείο (απόφαση 2652/2019) «επιδίκασε αποζημίωση καθ΄ υπέρβαση του ορίου των 29 ευρώ ημερησίως, παρ΄ ότι δεν εδέχθη την συνδρομή εξαιρετικών λόγων δικαιολογούντων την εν λόγω επιδίκαση».
Ακόμη, η Εφετειακή απόφαση ως προς το σκέλος που αφορά την αποζημίωση για τα διαφυγόντα κέρδη, λόγω της στέρησης των αποδοχών της από την εργασία, είναι πλημμελής και έχει αντιφατικές και ελλιπείς αιτιολογίες, αφού η Ειρήνη Αθανασάκη δεν ήταν μία απλή υπάλληλος ώστε να δικαιούται τα επιδόματα (Χριστουγέννων, Πάσχα και θερινής άδειας), αλλά ήταν διευθυντικό στέλεχος και δεν τα δικαιούται.
Ο 'Αρειος Πάγος επικαλέστηκε, μεταξύ των άλλων, τη σύμβαση της Διεθνούς Συνδιάσκεψης Εργασίας της Ουάσιγκτον (κυρώθηκε από την Ελλάδα με τους νόμους 2269/1920 και 4504/1966), σύμφωνα με την οποία «οι διευθύνοντες υπάλληλοι δεν δικαιούνται άδεια αναψυχής, ούτε επιδόματος αδείας» και έκρινε ότι το Εφετείο «διέλαβε αντιφατική και ανεπαρκή αιτιολογία και εστέρησε την απόφασή του νομίμου βάσεως».
Και αυτό γιατί ως προς τον υπολογισμό του διαφυγόντος κέρδους θεώρησε ότι η Ειρήνη Αθανασάκη απώλεσε και τα επιδόματα εορτών, τα οποία όμως δεν τυγχάνουν συμβατά προς καθεστώς αμοιβής βάσει παροχών και ποσοστών επί των πωλήσεων και προμηθειών, ως και τα επιδόματα αδείας, τα οποία επίσης δεν τυγχάνουν συμβατά προς την ιδιότητα του διευθυντικού στελέχους», ούτε όμως το Εφετείο -συνεχίζει η απόφαση του Αρείου Πάγου- διευκρινίζεται «πόθεν προκύπτει το συνολικό επιδικαζόμενο ποσόν των 40.700 ευρώ».
Με πληροφορίες από ΑΠΕ-ΜΠΕ
σχόλια