Απουσία πρωτοβάθμιας φροντίδας στην Υγεία, βλάβες σε ιατρικό εξοπλισμό, μεγάλες λίστες αναμονής, κλειστές μονάδες εντατικής θεραπείας, πολυάριθμες εφημερίες, κουρασμένο και γερασμένο προσωπικό και η οργή των πολιτών είναι μερικά από τα προβλήματα που περιγράφουν την πλήρη αποσύνθεση του Εθνικού Συστήματος Υγείας. Εξαιτίας της οικονομικής κρίσης, αρκετοί Έλληνες πολίτες έχουν οδηγηθεί για νοσηλεία στα δημόσια νοσοκομεία, με τα περιστατικά που καταγράφονται ως επείγοντα να παρουσιάζουν αύξηση που πλησιάζει το 50%. Επιπλέον, η περιορισμένη χρηματοδότηση, ο μειωμένος προϋπολογισμός των νοσοκομείων και παράλληλα οι αυξημένες ανάγκες των πολιτών έχουν δημιουργήσει ένα σκηνικό ασφυξίας στους χώρους των νοσοκομείων. Τα τελευταία στατιστικά στοιχεία πιστοποιούν την άνοδο της ροής, αφού ξεπέρασαν τα 2,5 εκατομμύρια οι ασθενείς ανά έτος των δημόσιων νοσοκομείων. Όλο το ιατρικό και νοσηλευτικό προσωπικό μιλά ανοιχτά για την Υγεία ως τον τομέα που βρίσκεται ήδη στην «εντατική». Η κατάσταση είναι προφανώς οριακή: αδράνεια εκ μέρους της πολιτείας, γερασμένο Σύστημα Υγείας, αβέβαιο το μέλλον των ειδικευόμενων γιατρών και απελπιστική η εικόνα του ιατρικού προσωπικού, το οποίο εργάζεται κατά μέσο όρο 70-80 ώρες την εβδομάδα, τη στιγμή που ο μέσος όρος στην Ευρωπαϊκή Ένωση προβλέπει εργασία ως 56 ώρες. Ταυτόχρονα, κατά τη διάρκεια των ετών της κρίσης, περίπου 25.000 άτομα, είτε γιατροί είτε νοσηλευτές, αποχώρησαν από τα δημόσια νοσοκομεία λόγω συνταξιοδότησης, ενώ 18.000 γιατροί εγκατέλειψαν τη χώρα, στην πλειονότητά τους νέοι που αναζητούν καλύτερες συνθήκες εργασίας. Την ίδια στιγμή, ενώ στη χώρα καταγράφεται το μεγαλύτερο κατά κεφαλήν ποσοστό γιατρών από όλη την Ευρωπαϊκή Ένωση, με την αναλογία να φτάνει τους 6,3 γιατρούς ανά 1.000 κατοίκους, όπως βεβαιώνουν τα στοιχεία του ΟΟΣΑ, πρόσφατες έρευνες αποδεικνύουν ότι από τα δημόσια νοσοκομεία λείπουν 6.000 περίπου γιατροί.
Ο ασθενής στο πρόσωπο του γιατρού και του νοσηλευτή βλέπει το κράτος, με αποτέλεσμα να ξεσπά, να εκδηλώνει τον θυμό του και να βρίζει. Δεν είναι τυχαίο ότι τα τελευταία χρόνια έχουν πολλαπλασιαστεί οι χειροδικίες εκ μέρους των ασθενών, καθώς και τα περιστατικά βίας.
Ένα πρωινό Τρίτης επισκέπτομαι το μεγαλύτερο νοσοκομείο της χώρας, τον Ευαγγελισμό. Έρχομαι αντιμέτωπος με μια αυτόνομη «ιατρική πολιτεία», όπου χιλιάδες ασθενείς εισέρχονται και εξέρχονται καθημερινά. Η συγκεκριμένη Τρίτη ήταν από τις σχετικά ήρεμες, αφού το νοσοκομείο δεν εφημέρευε. Στα δύο μεγάλα ασανσέρ του κτιρίου ο κόσμος που περίμενε θύμιζε την αναμονή σε ώρες αιχμής στους συρμούς του μετρό. Στο πλαϊνό μέρος μια ανακοίνωση εφιστούσε την προσοχή όσων θα χρησιμοποιούσαν τον ανελκυστήρα στα προσωπικά τους αντικείμενα, αφού οι κλοπές έχουν αυξηθεί αρκετά το τελευταίο χρονικό διάστημα. Στα δωμάτια, τα κρεβάτια ήταν γεμάτα ασθενείς, ενώ στους διαδρόμους κυκλοφορούσαν συνεχώς άνθρωποι με σκυμμένα πρόσωπα. Στο προαύλιο, συγγενείς ασθενών κάπνιζαν, ενώ φορεία μεταφέρονταν διαρκώς από το ένα κτίριο στο άλλο. Το κόστος που μας ανέφεραν στον Ευαγγελισμό για τη φροντίδα ειδικών ομάδων πληθυσμού, όπως οι άνεργοι, οι πρόσφυγες και οι ανασφάλιστοι, αγγίζει τα 5,7 εκατομμύρια ευρώ. Και αυτό συμβαίνει σε ένα δημόσιο νοσοκομείο όπου ετησίως οι επεμβάσεις ξεπερνούν τις 10.000, οι ασθενείς είναι πάνω από μισό εκατομμύριο, το ρεπό ή το πενθήμερο εργασίας αποτελούν άγνωστες λέξεις και το υγειονομικό προσωπικό παραμένει ο τελευταίος πυλώνας ενός συστήματος που βρίσκεται υπό κατάρρευση. Για τις αιτίες και τις συνέπειες του «εμφράγματος» στον χώρο της Υγείας συνομιλήσαμε με γιατρούς, νοσηλευτές και τους αρμόδιους φορείς που καθημερινά έρχονται αντιμέτωποι με τα μεγάλα προβλήματα των νοσοκομείων.
ΚΕΪΜΑΛΗ ΕΛΕΝΗ
ΔΙΕΥΘΥΝΤΡΙΑ ΝΟΣΗΛΕΥΤΙΚΗΣ ΥΠΗΡΕΣΙΑΣ ΕΥΑΓΓΕΛΙΣΜΟΥ
Στο παλαιό κτίριο επισκέπτομαι την Ελένη Κεϊμαλή, διευθύντρια της Νοσηλευτικής Υπηρεσίας, σε ένα γραφείο που θυμίζει παλιό αρχοντικό, ενώ τα έπιπλα που το διακοσμούν είναι εκεί από το 1884, από την πρώτη διευθύντρια, τη βασίλισσα Όλγα.
«Η εικόνα που θα συναντήσει κάποιος στα δημόσια νοσοκομεία δεν έχει αλλάξει πολύ σε σχέση με αυτήν που επικρατούσε τα τελευταία χρόνια. Είναι γεγονός, όμως, ότι έχουμε αυξημένη ροή περιστατικών εξαιτίας του προσφυγικού προβλήματος, της έλλειψης πρωτοβάθμιας φροντίδας και της ένταξης των ανασφάλιστων στο σύστημα, που πλέον μπορούν να κάνουν δωρεάν όλες τις εξετάσεις. Τα κυριότερο πρόβλημα που αντιμετωπίζουμε είναι οι βασικές ελλείψεις στο προσωπικό. Θα δείτε πολλούς νοσηλευτές που καθημερινά παραιτούνται, μην αντέχοντας άλλο τους ρυθμούς, και την επόμενη μέρα επιστρέφουν. Προσλήψεις στον χώρο της Υγείας έχουν να γίνουν από το 2010. Πραγματοποιούνται μόνο κάποιες τονωτικές ενέσεις δέκα περίπου ατόμων ανά έτος με προσωπικό προερχόμενο από τις δωδεκάμηνες συμβάσεις του ΚΕΕΛΠΝΟ. Αναλογιστείτε ότι από το 2010 έως το τέλος του 2016 είχαμε 255 αποχωρήσεις που αφορούσαν συνταξιοδοτήσεις, γονικές άδειες, μετατάξεις ή αποσπάσεις. Αντίστοιχα, οι άνθρωποι που ήρθαν στο νοσοκομείο για να εργαστούν ήταν 16. Και φέτος, μόνο από κάποιες αναρτημένες προκηρύξεις θα καταφέρουμε να προσλάβουμε 30 περίπου άτομα. Συνολικά, στο νοσοκομείο εργάζονται 1.100 άνθρωποι ως μόνιμο προσωπικό, εκ των οποίων το 40% έχει προϋπηρεσία πάνω από 30 έτη. Ξέρετε, στον Ευαγγελισμό βρίσκομαι 32 χρόνια. Όταν ξεκίνησα να εργάζομαι, το προσόν που κρινόταν απαραίτητο για την πρόσληψη ήταν ένα και μόνο πτυχίο. Σήμερα, το νοσηλευτικό προσωπικό διαθέτει μεταπτυχιακά και εξειδίκευση, σε επίπεδο επιστημονικό η εξέλιξη είναι ραγδαία. Το πρόβλημα είναι ότι εξαιτίας των ελλείψεων, αναγκαζόμαστε να χρησιμοποιούμε βοηθητικό προσωπικό που δεν είναι τόσο εξειδικευμένο. Όπως αντιλαμβάνεστε, αν έχουμε μόνο έναν νοσηλευτή στη βάρδια με τα προσόντα που αναφέραμε, υπάρχει πρόβλημα. Οι νοσηλευτές κάνουν τα πάντα. Θα υποδεχτούν τον άρρωστο στα επείγοντα, θα κρίνουν πόσο επείγον είναι ένα περιστατικό, θα κάνουν μεταγγίσεις, αιμοληψίες, εξετάσεις, ενδοφλέβια χορήγηση φαρμάκων, θα εκτελέσουν τις εντολές των γιατρών, θα βρίσκονται όλη την ημέρα στον θάλαμο και είναι αυτοί που θα αντιμετωπίσουν τους μικροπωλητές ή τους παράνομους αποκλειστικούς. Σε μια ημέρα εφημερίας δεχόμαστε το λιγότερο 800 άτομα και έχει τύχει να φτάσουμε ακόμη και τα 1.750 περιστατικά. Για να κάνετε τους υπολογισμούς, σε μια 24ωρη εφημερία το τμήμα των Επειγόντων καλύπτεται από 28 νοσηλευτές. Όμως, παρά τις μεγάλες δυσκολίες, το νοσοκομείο μας παρέχει εξαιρετικής ποιότητας υπηρεσίες. Φυσικά, λόγω της κρίσης, επικρατεί μιζέρια στη χώρα μας και γκρίνια, ενώ ο τρόπος ζωής πολλών ανθρώπων έχει αλλάξει ριζικά. Αλλιώς είναι να πηγαίνεις στο ιδιωτικό νοσοκομείο και αλλιώς να έρχεσαι για ίαση μαζί με άλλους 100. Θα σας πω μια ιστορία: πριν από λίγο καιρό μας ενημέρωσαν ότι ένας συγγενής βουλευτή της Νέας Δημοκρατίας ήθελε να έρθει από ιδιωτικό νοσοκομείο στον Ευαγγελισμό. Έκανα κάποιες ενέργειες, όπως θα έκανα για όλους, και τους είπαμε να έρθει την Κυριακή στις 9 στη Μονάδα Αυξημένης Φροντίδας του νοσοκομείου. Ο λόγος της μεταφοράς ήταν το δυσβάστακτο κόστος της νοσηλείας. Εμείς εξασφαλίσαμε κρεβάτι, ενημερώσαμε τους πάντες για την άμεση φροντίδα του ασθενούς και, τελικά, γύρω στις 2 το μεσημέρι, όταν επικοινώνησα με το νοσοκομείο να δω τι έχει συμβεί, μου απάντησαν ότι δεν είχε έρθει ακόμη. Αισθάνθηκα λίγο αμήχανα να καλέσω τον βουλευτή για να τον ρωτήσω τι είχε συμβεί. Απ' ό,τι μάθαμε, το περιστατικό αυτό ήταν βεβαρημένο, ο άνθρωπος κατέληγε και για να μεταφερθεί σ' εμάς χρειαζόταν κινητή μονάδα. Έφτασε, λοιπόν, στο νοσοκομείο στις 9 το βράδυ, σε βαριά κατάσταση. Όταν πήγα στο νοσοκομείο, δυστυχώς, είχε καταλήξει. Οι γιατροί με ενημέρωσαν πως αν είχε έρθει ένα 24ωρο νωρίτερα, θα είχε σωθεί. Ξέρετε γιατί; Διότι στο μεγάλο ιδιωτικό νοσοκομείο όπου νοσηλευόταν δεν είχαν παρατηρήσει ότι ο άνθρωπος είχε προχωρήσει σε σήψη και δεν την αντιμετώπισαν όπως θα έπρεπε. Μπορεί να έχουμε πολλές δυσκολίες στον χώρο της Υγείας, αλλά η ποιότητα των υπηρεσιών που προσφέρουμε είναι εγγυημένη. Εμείς δεν χάσαμε ποτέ την ανθρώπινη πλευρά μας όσον αφορά την αντιμετώπιση του κόσμου. Γνωρίζετε ότι υπάρχουν άνθρωποι που έρχονται στο νοσοκομείο απλώς και μόνο για να μιλήσουν με κάποιον, είτε γιατρό είτε νοσηλευτή, ή για να τους καθησυχάσουν, να τους πουν «δεν έχεις τίποτα, μην ανησυχείς»; Και κάτι ακόμα: ο νοσηλευτής δεν είναι δημόσιος υπάλληλος και δεν πρέπει να αντιμετωπίζεται με αυτό τον τρόπο. Δεν υπάρχει καμία ομοιότητα στη δουλειά μας με αυτήν που κάνει κάποιος υπάλληλος σε μια δημόσια υπηρεσία».
ΣΤΑΥΡΟΣ ΚΥΡΙΑΖΗΣ
ΥΠΕΥΘΥΝΟΣ ΤΟΥ ΓΡΑΦΕΙΟΥ ΠΡΟΣΤΑΣΙΑΣ ΔΙΚΑΙΩΜΑΤΩΝ ΤΟΥ ΠΟΛΙΤΗ ΣΤΟ ΝΟΣΟΚΟΜΕΙΟ «ΕΥΑΓΓΕΛΙΣΜΟΣ»
«Στο γραφείο μας φτάνουν οι γνώμες των ασθενών για την ποιότητα των υπηρεσιών του νοσοκομείου κι εμείς έχουμε την υποχρέωση να τις μετασχηματίσουμε σε προτάσεις προκειμένου να δούμε τι μπορεί να διορθωθεί. Τα προβλήματα που αντιμετωπίζουν πλέον οι εργαζόμενοι του νοσοκομείου είναι πολλά. Συγκεκριμένα, το πιο σημαντικό είναι το σύνδρομο "burnout" και παραπέμπει στη χρόνια κόπωση και στις μη εκπληρωμένες προσδοκίες από το ιατρικό επάγγελμα. Επίσης, παρατηρείται το σύνδρομο "bullying", το οποίο προέρχεται από τις πολυάριθμες απαιτήσεις των ασθενών, οι οποίες έχουν γίνει με τον καιρό υπερβολικές και αποτελούν ένα μεγάλο ποσοστό των παραπόνων. Ο ασθενής στο πρόσωπο του γιατρού και του νοσηλευτή βλέπει το κράτος, με αποτέλεσμα να ξεσπά, να εκδηλώνει τον θυμό του και να βρίζει. Δεν είναι τυχαίο ότι τα τελευταία χρόνια έχουν πολλαπλασιαστεί οι χειροδικίες εκ μέρους των ασθενών, καθώς και τα περιστατικά βίας. Η εμπειρία των επτά χρόνων που βρίσκομαι στον Ευαγγελισμό δείχνει ότι το 70% των παραπόνων που έρχονται σ' εμάς είναι χωρίς αιτιολογία. Χαρακτηριστικά παράπονα που καταφτάνουν αφορούν κυρίως θέματα συμπεριφοράς του προσωπικού, γραφειοκρατίας και ελάχιστες –μόνο τρεις έχουμε μετρήσει– περιπτώσεις χρηματισμού, ίσως γιατί ο πολίτης δεν ενθαρρύνεται να αποκαλύψει παρόμοια περιστατικά, αφού επικρατεί μια σχέση δούναι και λαβείν. Επιπλέον, το Σύστημα Υγείας έχει οργανωθεί έτσι ώστε δεν παρέχονται υπηρεσίες πρωτοβάθμιας φροντίδας. Συνεπώς, παρατηρείται συνωστισμός περιστατικών που επιβαρύνουν τα νοσοκομεία. Από τα 1.500 περιστατικά που θα έρθουν στο νοσοκομείο, τελικά νοσηλεία θα χρειαστούν μόνο τα 150. Επομένως, ένας ασθενής που κινδυνεύει με έμφραγμα περιμένει στη σειρά πίσω από κάποιον άλλο που πιθανόν να μη χρειάζεται ούτε καν ακτινογραφία. Παράλληλα, στις μεγάλες ηλικίες, όπου ο φόβος ή το άγχος καλά κρατούν, παρατηρείται το σύνδρομο του "κίτρινου φακέλου". Αν μείνετε στην εφημερία μας, θα δείτε πολλούς ανθρώπους να φεύγουν κρατώντας στα χέρια τους έναν κίτρινο φάκελο και να είναι χαρούμενοι. Είναι οι ίδιοι άνθρωποι που όταν ήρθαν στο νοσοκομείο ήταν σε κάκιστη κατάσταση, αλλά επειδή κάποιος τους εξέτασε και τους είπε ότι είναι καλά, αποχωρούν χαρούμενοι. Μια απλή ακτινογραφία μπορεί να τους κάνει να αισθανθούν καλά, γιατί κάποιος τους «είδε». Η Ελλάδα έχει τη μεγαλύτερη αναλογία γιατρών - κατοίκων.
Επομένως, το ότι δεν υπάρχει πρωτοβάθμια φροντίδα οφείλεται στο ότι επικρατούν συμφέροντα. Και επειδή έχουμε, όπως είπαμε, μεγάλο αριθμό γιατρών, κάποιοι από αυτούς δημιουργούν τεχνητή ζήτηση. Δηλαδή, ο ασθενής που δεν έχει για οποιονδήποτε λόγο πρόσβαση στη δημόσια υγεία, θα απευθυνθεί σε αυτούς κι έτσι διατηρείται ένα είδος πελατειακής σχέσης».
ΝΕΚΤΑΡΙΟΣ ΑΛΕΒΙΖΟΠΟΥΛΟΣ
ΠΑΘΟΛΟΓΟΣ - ΟΓΚΟΛΟΓΟΣ
Στον όγδοο όροφο του νοσοκομείου ασθενείς περιμένουν τον γιατρό να τους εξετάσει. Εκνευρισμός και επιθετικότητα είναι καθημερινό φαινόμενο και δεν εκπλήσσει κανέναν. Συγγενείς και ασθενείς διαπληκτίζονται με κάθε αφορμή. Στα γραφεία γιατροί και νοσηλευτές είναι πελαγωμένοι, προσπαθούν να προλάβουν να πάνε όπου τους φωνάζουν, να δρομολογήσουν τα ραντεβού, τα χειρουργεία και τις εξετάσεις. Ακόμα και τα πιο βαριά περιστατικά πρέπει να τα αντιμετωπίζουν με χιούμορ και καλή διάθεση, παρόλο που κανείς δεν ενδιαφέρεται αν αυτοί οι άνθρωποι βρίσκονται εκεί ατελείωτες ώρες.
«Ο όγκος δουλειάς είναι αρκετά μεγάλος. Την ίδια στιγμή η οικονομική κρίση έχει επιβαρύνει τα δημόσια νοσοκομεία ως προς τη δυνατότητα παροχής υπηρεσιών και εξοπλισμού. Σκεφτείτε ότι για να μπορέσουμε να ανταποκριθούμε στο έπακρο χρειάζεται να δουλεύουμε πάρα πολλές ώρες. Ενδεικτικά, μόνο στο ογκολογικό τμήμα όπου βρισκόμαστε χρειάζεται μια κάλυψη που αγγίζει το 340%, δηλαδή κάθε κρεβάτι γεμίζει 3,3 φορές την ημέρα. Όπως αντιλαμβάνεστε, όταν τα περιστατικά αυξάνονται, ενώ τα κρεβάτια είναι περιορισμένα, οι γιατροί που εργάζονται κάνουν τη δουλειά που θα έπρεπε να κάνουν τρεις διαφορετικοί άνθρωποι.
Επιπροσθέτως, η πρόσβαση στη φαρμακευτική κάλυψη μπορεί να δημιουργήσει προβλήματα, αφού πολλές φορές παρατηρούνται βασικές ελλείψεις σε φάρμακα. Αυτό δημιουργεί ταλαιπωρία και εκνευρισμό στους ασθενείς. Επίσης, ένα άλλο πρόβλημα είναι το αβέβαιο μέλλον εξαιτίας της μη μονιμοποίησής μας. Εργάζομαι από το 2009 και δεν έχω μονιμοποιηθεί ακόμα. Είναι δυνατόν να μη γνωρίζεις αν μετά από τόσα χρόνια υπηρεσίας στο νοσοκομείο θα βρεθείς κάποια στιγμή στην πύλη της εξόδου; Και οι νοσηλευτές, αλλά και οι γιατροί, είναι ήρωες, δουλεύοντας κάτω από αυτές τις συνθήκες. Αναγκάζεσαι καθημερινά να αντιμετωπίζεις πολλές και διαφορετικές ομάδες ασθενών. Φυσικά, πρέπει να είσαι πάντα με το χαμόγελο και να δίνεις την οικειότητα που χρειάζεται ο ασθενής για να αισθανθεί ασφάλεια. Το ζήτημα είναι ότι το προσωπικό είναι γερασμένο και δεν έχει αντικατασταθεί. Μπορείς, όμως, να μην κάνεις τη δουλειά σου; Αφού, αν δεν την κάνεις, θα το πληρώσει ο ασθενής και η υγεία του. Έτσι, ο ρόλος μας είναι κομβικός. Είμαστε τα σωσίβια των ασθενών. Ακούγονται πολλά για τους μισθούς των γιατρών και ελάχιστοι γνωρίζουν ότι ένας γιατρός δεν ξεπερνά τα 1.500 ευρώ τον μήνα μαζί με τις εφημερίες, αλλά την εποχή αυτή δεν μπορείς να διαμαρτυρηθείς ότι τα ποσά είναι μικρά. Εμείς, με τη δουλειά που κάνουμε, το εννοούμε ειλικρινά όταν λέμε "να έχω την υγεία μου". Θεωρώ ότι φακελάκια και χρηματισμοί τη σημερινή εποχή είναι ελάχιστα. Έχεις να βοηθήσεις ανθρώπους που είναι ανασφάλιστοι, αλλοδαποί, άστεγοι, μετανάστες, επομένως είναι δύσκολο να λάβεις φακελάκι. Επίσης, είμαστε σε μια περίοδο όπου όλα είναι πολύ εύκολο να φανερωθούν. Μπορείς να πας στο Γραφείο Παραπόνων όποτε θέλεις, να κάνεις καταγγελία και, πιστέψτε με, εξαιτίας και των social media είναι λίγοι αυτοί που δεν θα μπουν στη διαδικασία να καταγγείλουν τέτοια περιστατικά. Ο κόσμος είναι εξοργισμένος και απογοητευμένος. Όμως η ηθική των γιατρών και οι αντοχές τους είναι παράδειγμα προς μίμηση. Είμαστε υποχρεωμένοι να μην πιστεύουμε στην γκρίζα περίοδο που διανύουμε γιατί τότε δεν θα έχουμε ούτε εμείς φως για να μεταδώσουμε στους ασθενείς που το χρειάζονται. Όταν μιλάμε για ανθρώπινες ζωές, αυτό που πρέπει να αντιμετωπίσουμε άμεσα είναι τα γραφειοκρατικά γρανάζια ενός μηχανισμού που κωλυσιεργεί. Πρέπει να ανταποκριθούμε στις καθυστερήσεις, στις ελλείψεις και στα καθημερινά προβλήματα. Τα κρούσματα βίας εκ μέρους του κόσμου έχουν αυξηθεί. Οι πολίτες είναι απεγνωσμένοι. Και την οργή τους την εκτονώνουν εκεί όπου δεν θα έπρεπε, στους γιατρούς και στους νοσηλευτές».
ΚΟΥΡΤΖΗΣ ΔΗΜΗΤΡΗΣ
ΕΙΔΙΚΕΥΟΜΕΝΟΣ ΟΡΘΟΠΕΔΙΚΟΣ
«Ο αυξημένος φόρτος εργασίας πολλές φορές σε φέρνει στα όριά σου. Οι αλλεπάλληλες εφημερίες, τα σκληρά ωράρια και τα ρεπό που κανείς δεν παίρνει σε εξαντλούν. Δεν είναι ότι δεν μας τα δίνουν, οι ίδιοι οι γιατροί δεν τα ζητούν. Ένας γιατρός μπορεί να δουλέψει και τρεις μέρες συνεχόμενα. Κανονικά, ύστερα από μια 24ωρη εφημερία, υποχρεούσαι να πάρεις ρεπό. Όμως, το φιλότιμο των Ελλήνων γιατρών υπερτερεί. Όταν το νοσοκομείο εφημερεύει, γίνεται "πόλεμος". Πρέπει να είσαι σε αυξημένη επιφυλακή ώστε να μπορείς να ανταποκριθείς όσο πιο άμεσα γίνεται. Κάποτε η άσπρη ποδιά είχε ένα κύρος. Σήμερα, αυτό δεν ισχύει. Ο κόσμος μας βλέπει στους διαδρόμους και τα βάζει μαζί μας. Λέει ότι εμείς φταίμε για την κρίση, ότι αυτοί μας πληρώνουν, ότι είμαστε υπάλληλοί τους και άλλα πολλά. Στο τέλος, βέβαια, αυτό που θα μείνει είναι το "ευχαριστώ" που θα μας πουν. Ξεχνούν την οργή και τα προβλήματά τους και καταλαβαίνουν ότι δεν έχουμε λόγο να μην βοηθήσουμε τα μέγιστα. Επίσης, έχουμε να αντιμετωπίσουμε περισσότερο βαριά περιστατικά, διότι ο κόσμος αμελεί την υγεία του. Λόγω της κρίσης οι πολίτες επικεντρώνονται στα καθημερινά άγχη και ξεχνάνε την υγεία τους. Υπάρχουν μέρες που εξετάζουμε ασθενείς χωρίς διάλειμμα, ακόμη και για 10 ώρες συνεχόμενα. Πραγματικά, δεν μπορώ να σκεφτώ τι θα συμβεί αν αποφασίσουν να μας δώσουν τα ρεπό που μας χρωστούν, όχι μόνο σ' εμάς αλλά και στους νοσηλευτές».
ΜΗΤΣΑΚΗ ΠΑΝΑΓΙΩΤΑ
ΔΙΟΙΚΗΤΡΙΑ ΕΥΑΓΓΕΛΙΣΜΟΥ
Στον εντέκατο όροφο η κατάσταση που επικρατούσε ήταν εκείνη της απόλυτης ηρεμίας. Η θέα σε όλη την Αθήνα σε εντυπωσίαζε. Εκεί βρίσκονται οι διοικητικές υπηρεσίες, το αμφιθέατρο και τα γραφεία κίνησης. Ένας άλλος κόσμος, που απέχει κατά πολύ από την κατάσταση στην οποία βρισκόταν το υπόλοιπο νοσοκομείο.
«Απασχολούμαι στον χώρο της Υγείας από το 1979, ενώ βρίσκομαι στη διοίκηση του Ευαγγελισμού εδώ και δεκαπέντε μήνες. Μπορώ να σας πω ότι ο Ευαγγελισμός είναι ένα εξαιρετικό νοσοκομείο, με πολύ καλές υποδομές, έχει όλες τις ειδικότητες, με υψηλού επιπέδου ιατρικό και νοσηλευτικό προσωπικό. Αντιμετωπίζουμε όλα τα περιστατικά, ώστε να μη χρειάζεται κάποιος να πάει σε ιδιωτικά νοσοκομεία ή χώρες του εξωτερικού για να αντιμετωπίσει ακόμη και τις πιο δύσκολες περιπτώσεις. Είμαστε η ναυαρχίδα του Συστήματος Υγείας. Γι' αυτό κάθε τέταρτη μέρα έχουμε εφημερία. Όλες τις μέρες των εφημεριών στο νοσοκομείο επικρατεί ένας πόλεμος και αντιμετωπίζουμε πάνω από 1.200 περιστατικά ανά εφημερία, ενώ πολλές φορές μπορεί να αγγίξουμε και τα 1.600 περιστατικά. Οι πόρτες μας είναι ανοιχτές για όλους. Αναμφισβήτητα, κάθε ημέρα έχει τα δικά της προβλήματα και είναι αλήθεια ότι πράγματι θα θέλαμε παραπάνω προσωπικό. Πρέπει, βέβαια, να επισημάνουμε ότι τελευταία έχουμε προσλάβει αρκετό προσωπικό, είτε από κυλιόμενες προκηρύξεις, είτε από τον ΟΑΕΔ, είτε επικουρικούς γιατρούς. Συνολικά, για το 2016 έχουμε προσλάβει πάνω από 120-140 άτομα, με αυξητικές τάσεις για το μέλλον. Ένα βασικό πρόβλημα, λοιπόν, είναι η έλλειψη νοσηλευτικού προσωπικού, διότι πολλοί επιλέγουν να πάνε στην επαρχία. Αντίθετα, στην Αθήνα δεν έχουμε τόσο πρόβλημα σε γιατρούς όσο σε νοσηλευτές. Αυτοί που λένε ότι η Υγεία είναι ένα βήμα πριν από την "ανακοπή" κάνουν ένα μεγάλο λάθος. Πρέπει να υποστηρίξουμε τις δημόσιες δομές, γιατί χωρίς Εθνικό Σύστημα Υγείας θα καταρρεύσουμε. Τίποτα δεν είναι σε ιδανική κατάσταση, αλλά αυτό που χρειάζεται σήμερα είναι πολλή δουλειά και κατάθεση ψυχής, ώστε να αποδείξουμε στους πολίτες ότι δικαίως εμπιστεύονται το ΕΣΥ».
ΜΑΤΙΝΑ ΠΑΓΩΝΗ
ΠΡΟΕΔΡΟΣ ΤΗΣ ΕΝΩΣΗΣ ΙΑΤΡΩΝ ΝΟΣΟΚΟΜΕΙΩΝ ΑΘΗΝΩΝ-ΠΕΙΡΑΙΩΣ (ΕΙΝΑΠ)
«Στα νοσοκομεία η κατάσταση είναι πολύ δύσκολη. Ο τομέας της Υγείας είναι ο πιο ευαίσθητος, άρα, όταν υποχρηματοδοτείς τα νοσοκομεία, προφανώς τα προβλήματα ακουμπούν τις ευάλωτες ομάδες πληθυσμού: έλλειψη προσωπικού και σε στοιχειώδη υλικά, προβλήματα στις μονάδες εντατικής θεραπείας που έπρεπε από καιρό να λειτουργούν και δεν έχουν λειτουργήσει ακόμη, με τους ογκολογικούς ασθενείς να αντιμετωπίζουν μεγάλη αναμονή για τα φάρμακα και τις θεραπείες τους. Με τις πρόχειρες λύσεις που προωθεί αυτήν τη στιγμή το υπουργείο Υγείας, όπως οι επικουρικοί γιατροί ή οι μικρές ενέσεις νοσηλευτικού προσωπικού, δεν δίνεται λύση στα κυρίαρχα προβλήματα των νοσοκομείων. Η θέση μας είναι πάγια και επιμένουμε ότι η κυβέρνηση πρέπει να δώσει άμεσα προτεραιότητα στον τομέα της Υγείας. Πρέπει να γίνουν άμεσα προσλήψεις μόνιμου προσωπικού, ώστε να σταματήσουμε να έχουμε κενά σε οργανικές θέσεις ανά την Ελλάδα. Πρέπει όλοι να αντιληφθούν ότι το υγειονομικό προσωπικό είναι κουρασμένο. Σε μια καθημερινή μέρα μπορεί κάποιος να διαπιστώσει ότι υπάρχει μεγάλος φόρτος εργασίας. Στις γενικές εφημερίες η αναμονή μπορεί να φτάσει τις 7 ή 8 ώρες με αποτέλεσμα να δημιουργείται ένταση, είτε στους ασθενείς, είτε στους συγγενείς τους, είτε στο προσωπικό. Δεν είναι δυνατόν να υπάρχουν χειρουργεία σε νοσοκομεία που έχουν έλλειψη σε βασικά υλικά και εκ των υστέρων να γίνονται παραγγελίες, με αποτέλεσμα να παρατηρούνται βασικές καθυστερήσεις. Γι' αυτό πρέπει να γίνουν διαγωνισμοί στο σύστημα κεντρικών προμηθειών – να θυμίσουμε ότι έχουν πολλά χρόνια να πραγματοποιηθούν διαγωνισμοί. Είναι ένα πολύ σοβαρό θέμα, γιατί οι συμπολίτες μας έχουν ήδη αρκετά προβλήματα και το τελευταίο για το οποίο θα έπρεπε να αισθάνονται ανασφαλείς είναι η περίθαλψη και η φροντίδα της υγείας τους. Είμαστε απογοητευμένοι από την κατάσταση που επικρατεί τα τελευταία δύο χρόνια και φυσικά δεν έχει αλλάξει τίποτα προς το καλύτερο. Βαρεθήκαμε να λέμε και να ξαναλέμε τα ίδια και τα ίδια. Οι αρμόδιοι πρέπει να επικεντρωθούν στο μόνο που χρειάζεται, δηλαδή στις λύσεις».
ΑΦΡΟΔΙΤΗ ΡΕΤΖΙΟΥ
ΠΡΟΕΔΡΟΣ ΟΜΟΣΠΟΝΔΙΑΣ ΕΝΩΣΕΩΝ ΝΟΣΟΚΟΜΕΙΑΚΩΝ ΓΙΑΤΡΩΝ ΕΛΛΑΔΑΣ
«Η κατάσταση με την οποία έρχονται αντιμέτωποι καθημερινά ασθενείς και υγειονομικοί είναι αφόρητη. Υπάρχουν μεγάλες ελλείψεις σε προσωπικό όλων των ειδικοτήτων. Χαρακτηριστικά είναι τα κενά σε μόνιμους γιατρούς, τα οποία, με τις πιο μετριοπαθείς εκτιμήσεις, ανέρχονται στα 6.500. Ελλείψεις σε φάρμακα, υγειονομικό υλικό, πολύμηνη αναμονή για εξετάσεις και χειρουργικές επεμβάσεις και ασθενείς αναγκασμένοι να περιπλανιούνται από νοσοκομείο σε νοσοκομείο για να βρουν την κατάλληλα ειδικότητα γιατρού. Είναι ενδεικτικό ότι το 40% των καρκινοπαθών δυσκολεύεται να επισκεφτεί τον γιατρό στο πρώτο ραντεβού. Πρόσφατα, μάλιστα, με απόφαση της διοίκησης του Νοσοκομείου Βόλου, τα νέα περιστατικά ογκολογικών ασθενών δεν γίνονται δεκτά και παραπέμπονται για χημειοθεραπεία σε άλλες πόλεις, λόγω έλλειψης κονδυλίων. Επίσης, έχουν αυξηθεί οι εισφορές των ασθενών για φάρμακα και εξετάσεις. Τα κυριότερα προβλήματα είναι τα εξοντωτικά ωράρια, συνέπεια των ελλείψεων σε προσωπικό, οι απλήρωτες εφημερίες, η επέκταση των εργασιακών σχέσεων-λάστιχο. Γιατροί και νοσηλευτές έχουμε φτάσει στα όρια της πνευματικής, ψυχικής και σωματικής αντοχής. Ζούμε την τραγική αντίφαση, σε μια περίοδο που η επιστήμη και η τεχνολογία σημειώνουν αλματώδη πρόοδο και θα μπορούσαν όλοι να απολαμβάνουν υψηλού επιπέδου και απολύτως δωρεάν υπηρεσίες Υγείας, αρκετές φορές να μην έχουμε τη δυνατότητα να προσφέρουμε στους ασθενείς μας ούτε τα στοιχειώδη. Η κυβέρνηση ματαιοπονεί προσπαθώντας να πείσει ότι ενισχύεται το δημόσιο Σύστημα Υγείας. Η πραγματικότητα είναι αμείλικτη. Η κατακρεουργημένη το 2015 κατά 22,8% κρατική χρηματοδότηση για τα δημόσια νοσοκομεία παραμένει στα ίδια απαράδεκτα χαμηλά επίπεδα από τότε, γίνονται λιγοστές προσλήψεις μόνιμου προσωπικού που δεν καλύπτουν ούτε τις συνταξιοδοτήσεις, επεκτείνονται οι ελαστικές εργασιακές σχέσεις (επικουρικών, με μπλοκάκι, μέσω ΚΕΕΛΠΝΟ, μέσω ΟΑΕΔ). Βαθαίνει η εμπορευματική λειτουργία των δημόσιων μονάδων υγείας που λειτουργούν με λιγοστή κρατική χρηματοδότηση, με έσοδα που προέρχονται από την αύξηση των εισφορών των ασθενών, είτε άμεσα είτε έμμεσα (μέσω των ασφαλιστικών ταμείων), και με φθηνούς, αναλώσιμους εργαζόμενους. Συμπερασματικά, η κυβέρνηση ΣΥΡΙΖΑ - ΑΝ.ΕΛ. κινείται στην ίδια ρότα με τις προηγούμενες κυβερνήσεις, εφαρμόζει την ίδια αντιλαϊκή πολιτική που στόχο έχει τη μείωση του μη μισθολογικού κόστους, μία πλευρά του οποίου είναι η Υγεία, γιατί αυτό υπαγορεύει η ενίσχυση της ανταγωνιστικότητας και της κερδοφορίας των μεγαλοεπιχειρηματιών. Τα δικαιώματα των ασθενών και των υγειονομικών μπαίνουν στη ζυγαριά του κόστους και των δημοσιονομικών αντοχών της οικονομίας. Έτσι δημιουργούνται τα προβλήματα. Η αύξηση περιστατικών βίας σε γιατρούς και νοσοκόμους είναι πραγματικότητα. Είναι φυσιολογικό, όταν αγωνιάς για την υγεία, είτε τη δική σου είτε των οικείων σου, να είσαι συναισθηματικά φορτισμένος. Πολύ περισσότερο που στις σημερινές συνθήκες η υπομονή των ασθενών έχει εξαντληθεί, εξαιτίας της τραγικής κατάστασης που επικρατεί στον χώρο της Υγείας. Διογκώνεται η δυσαρέσκεια, μεγαλώνουν η οργή και η αγανάκτηση.
Καλούμε τους ασθενείς να στρέψουν τα πυρά τους στους πραγματικούς υπεύθυνους για τα προβλήματα που αντιμετωπίζουν και από κοινού με τους υγειονομικούς να αγωνιστούν για να ανατραπεί αυτή η κατάσταση, να υπερασπιστούν το δικαιώματά τους. Κανείς δεν πρέπει να συμφιλιωθεί με αυτή την άθλια κατάσταση, κανείς δεν πρέπει να εθιστεί στη λογική των μειωμένων απαιτήσεων. Δεν πρέπει να δεχόμαστε στωικά να ξηλώνουν ένα-ένα τα δικαιώματά μας ή να έχουμε αυταπάτες ότι όταν θα έρθει η "πολυπόθητη" ανάπτυξη θα ανακτήσουμε τις απώλειες που είχαμε την περίοδο της κρίσης. Διεκδικούμε μαζικές προσλήψεις μόνιμου προσωπικού πλήρους και αποκλειστικής απασχόλησης, με πλήρη δικαιώματα, τη μονιμοποίηση όλων όσοι εργάζονται με ελαστικές μορφές απασχόλησης, αξιοπρεπείς συνθήκες δουλειάς, πλήρη και επαρκή κρατική χρηματοδότηση, κατάργηση όλων των πληρωμών και των εισφορών στον κλάδο Υγείας των ασφαλιστικών ταμείων και της επιχειρηματικής δράσης στον τομέα Υγείας - Πρόνοιας - Φαρμάκου».
