Η είδηση της γέννησης ενός βρέφους στην Ελλάδα από «τρεις γονείς» (με γονίδια από τρία διαφορετικά πρόσωπα) απασχόλησε τα μεγαλύτερα μέσα ενημέρωσης του πλανήτη, με πολλούς να κάνουν λόγο για «ιατρικό επίτευγμα» και άλλους θα θέτουν ερωτήματα περί ηθικής και ασφάλεια. Ωστόσο η μητέρα του μικρού αγοριού δηλώνει πιο ευτυχισμένη από ποτέ.
Η Ματίνα Καραβοκύρη με τον σύζυγό της, ένα ζευγάρι από τον Πειραιά, σε μια διεθνώς πρωτοποριακή ελληνική τεχνική έγιναν γονείς χάρη σε μια μέθοδο κατά την οποία χρησιμοποιείται το DNA «δεύτερης μητέρας» για να επιτρέψει σε μια γυναίκα με προβλήματα γονιμότητας να μείνει έγκυος.
«Μετά από πολλές προσπάθειες εξωσωματικής καταφέραμε να γίνουμε γονείς και να αποκτήσουμε ένα υγιές και βιολογικά δικό μας παιδί, χάρη σε μία μεγάλη επιστημονική εξέλιξη, η οποία θα δώσει τη δυνατότητα σε πολλές γυναίκες να αποκτήσουν παιδί που τόσο καιρό προσπαθούν με εξωσωματικές και νομίζουν ότι δεν θα τα καταφέρουν», λέει η Ματίνα Καραβοκύρη, σε συνέντευξή της στο ΑΠΕ-ΜΠΕ.
Ακολουθεί η συνέντευξη της Ματίνας Καραβοκύρη:
Πόσες προσπάθειες είχατε κάνει;
- Είχα κάνει τέσσερις προσπάθειες, η επόμενη λύση ήταν να κάνω με δανεικό ωάριο και τότε μου δόθηκε η επιλογή να δοκιμάσω αυτή την καινούργια μέθοδο, δεν το σκέφτηκα και πολύ.
Δεν φοβηθήκατε, ήταν κάτι καινούργιο...
- Όχι, δεν αγχώθηκα, παρόλο που ήταν κάτι καινούργιο. Ενημερώθηκα για όλα όσα αφορούσαν το πριν, την διάρκεια της εγκυμοσύνης, τις εξετάσεις που θα γίνουν. Αυτό δεν με άγχωσε καθόλου, ούτως ή άλλως και μία απλή εγκυμοσύνη να είχα πάλι θα έκανα εξετάσεις. Προτιμώ να ξέρω ότι είναι καλά αυτό το μωρό, οπότε δεν το πολυσκέφτηκα. Ήταν σαν να μου δινόταν η μεγαλύτερη ευκαιρία στη ζωή μου. Έγινε πραγματικότητα το όνειρό μου.
Όταν πήρατε στην αγκαλιά σας το παιδί, πώς αισθανθήκατε;
- Ήταν τρομερό το συναίσθημα, ό,τι και να πω είναι λίγο, ένιωσα τρομερή συγκίνηση, πολύ αγάπη για το μωρό, δηλαδή ακόμα προσπαθώ να το πιστέψω, το παίρνω αγκαλιά και κλαίω πολλές φορές, μου φαίνεται απίστευτο.
Σε ποιον μοιάζει;
- Είναι ίδιος ο πατέρας του, με το που γεννήθηκε το πρώτο πράγμα που μου είπε ο εμβρυολόγος ήταν: «Συγνώμη που θα σε απογοητεύσω τώρα, αλλά είναι ο ίδιος ο πατέρας του»
Αλλά εσένα δεν σε επηρέασε;
-Όχι το έβλεπα και από τους υπερήχους βασικά το έλεγα, είναι ίδιος!
Επειδή γράφτηκε ότι υπήρχαν τρεις γονείς επί της ουσίας δεν είναι ακριβώς αληθές; Ουσιαστικά σας βοήθησε μία άλλη γυναίκα.
- Όχι θα τα πω με απλά λόγια, όπως τα ξέρω, πρόκειται για το ωάριο το δικό μου, το οποίο στη μέση αποτελείται από τον πυρήνα, όλο το γεννητικό υλικό το δικό μου, αυτό λοιπόν αφαιρέθηκε γιατί ήταν καλό και μπήκε σε ωάριο δότριας στο οποίο όμως πρώτα αφαιρέθηκε ο δικός της πυρήνας, το δικό της γενετικό υλικό. Δηλαδή στην ουσία είναι σαν να μπήκε το ωάριό μου σε ένα αμαξίδιο για να μπορέσει να ταξιδέψει προς τη μήτρα. Αυτό περιέχει μόνο μιτοχόνδρια - από αυτό έπασχα, αυτό ήταν το πρόβλημα από τις ενδομητριώσεις που είχα. Δεν περιέχει κάποιο στοιχείο από τρίτο άτομο. Είναι εκατό τοις εκατό δικό μας!
Αισθάνεστε ευγνωμοσύνη γι' αυτή τη γυναίκα;
- Αλίμονο, ναι, εννοείται γιατί αν δεν είχα το ωάριό της δεν θα μπορούσα, θα ήθελα να είχα τη δυνατότητα να τη γνωρίσω κιόλας, αλλά απαγορεύεται, εννοείται ότι νιώθω ευγνωμοσύνη.
Tι θα της έλεγες μέσα από αυτή τη συνέντευξη;
- Θα της έλεγα ότι την ευχαριστώ πολύ ότι μπορεί να μην την έχω γνωρίσει, αλλά θα είναι και εκείνη από τα άτομα- όπως και πολύ άλλοι- που ασχολήθηκαν για να με κάνουν ευτυχισμένη. Δεν θα μπορέσω να την ξεχάσω ποτέ, παρόλο που δεν την γνωρίζω. Της εύχομαι να είναι καλά.
Έτσι αισθάνεστε για τη γυναίκα, πως αισθάνεστε για τους επιστήμονες, που πέτυχαν και μια διεθνή επιστημονική επιτυχία;
- Είμαι πολύ περήφανη για το γιατρό μου, Παναγιώτη Ψαθά, χωρίς εκείνον ακόμη θα προσπαθούσα, ακόμη και να μην τα κατάφερνα ποτέ στη ζωή μου, είναι πολύ καλός σε αυτό που κάνει, αγαπάει τη δουλειά του γι' αυτό και εξελίσσεται, όσα ευχαριστώ κι αν πω είναι πολύ λίγα.
Βέβαια υπάρχει μία ολόκληρη ομάδα.
- Εννοείται ότι υπάρχουν ερευνητές, εμβρυολόγοι, άτομα τα οποία γνωρίζω, όπως ο Έρως ο Νικητός, ο Νούνο, είμαι περήφανη και γι' αυτούς, είναι σπουδαίοι στη δουλειά τους, υπάρχουν και άλλα άτομα τα οποία δεν τα γνώρισα, πολύς κόσμος που ασχολήθηκε με αυτή τη διαδικασία. Θέλω να πω και σε αυτούς ένα μεγάλο ευχαριστώ, όπως η αξιόλογη ομάδα υποβοηθούμενης αναπαραγωγής στο ΙΑΣΩ, που ήταν δίπλα μου και με στήριξαν σε όλο αυτό και με βοήθησαν να αποκτήσω ότι πιο πολυτιμότερο έχω.
Από την πλευρά του ο μαιευτήρας-γυναικολόγος και επικεφαλής της ελληνικής ομάδας Παναγιώτης Ψαθάς, σχετικά με την κριτική περί ηθικής και κινδύνων, ουσιαστικά διαψεύδει πως πρόκειται για «παιδί από τρεις γονείς» αι εξηγεί αναλυτικά την πρωτοποριακή τεχνική.
Ολόκληρη η συνέντευξη του Παναγιώτη Ψαθά:
Ήρθε στον κόσμο παιδί, το οποίο προέκυψε από τρεις «γονείς» αναφέρουν πολλά διεθνή μέσα. Πόσο ευσταθεί αυτό ή είναι ένα δημοσιογραφικό εύρημα;
- Δεν είναι παιδί από τρεις γονείς, είναι ωραίο δημοσιογραφικά, ακούγεται ωραίο, ίσως τραβάει την προσοχή αυτού που θέλει να ακούσει κάτι να διαβάσει κάτι. Όμως δεν είναι έτσι. Φανταστείτε ότι ο γονέας, η γυναίκα δηλαδή, μεταφέρει το γενετικό υλικό μέσω του πυρήνα του ωαρίου της. Άρα λοιπόν το ωάριο, το οποίο δημιουργείται φέρει τον πυρήνα της γυναίκας και οι γονείς είναι δύο.
Η άλλη γυναίκα τι δίνει;
- Δίνει το κυτταρόπλασμα, το οποίο αποτελεί το ενεργειακό φορτίο του ωαρίου, μέσα στο οποίο υπάρχουν τα μιτοχόνδρια. Τα μιτοχόνδρια φέρουν το μιτοχρονδριακό DNA, το οποίο δεν καθορίζει σε ποιόν ανήκει γενετικά το παιδί. Άρα το παιδί γενετικά ανήκει στην γυναίκα που έχει το πρόβλημα και ζητάει τη βοήθεια της άλλης γυναίκας και στον άνδρα που συμμετέχει στη γονιμοποίηση. Ακριβώς, να σας πω ότι σε αυτό το παιδί που γεννήθηκε όταν ήταν έμβρυο, έγινε η αμνιοκέντηση που απομονώσαμε εμβρυακά κύτταρα στα οποία έγιναν ανάλυση DNA που αποδεικνύεται ότι το παιδί είναι γενετικά όμοιο με τη μητέρα του και τον πατέρα του μόνο.
Η μέθοδος τι επιτυγχάνει; Γιατί χρησιμοποιήσατε μία δεύτερη γυναίκα;
Μιλάμε για γυναίκες που πάσχουν από υπογονιμότητα, λόγω του ότι έχουν πολύ κακής ποιότητας έμβρυα. Μιλάμε για γυναίκες που δεν έχουν πρόβλημα που σχετίζεται με τον άνδρα τους. Δηλαδή το σπέρμα του συζύγου είναι εξαιρετικό. Σε αυτές τις γυναίκες λοιπόν που υποβάλλονται και ξανά υποβάλλονται σε τεχνικές εξωσωματικής, χωρίς να έχουν επιτυχές αποτέλεσμα γιατί δεν φτάνουν να κάνουν εμβρυομεταφορά, είτε γιατί τα έμβρυα που μεταφέρονται είναι κακής ποιότητος με αποτέλεσμα η εξωσωματική να μην πετυχαίνει. Γι' αυτές τις γυναίκες υπάρχει πληθώρα εργασιών από διεθνείς επιστήμονες, οι οποίοι λένε ότι είναι πολύ πιθανόν αυτό να οφείλεται σε δυσλειτουργία του κυτταροπλάσματος. Το κυτταρόπλασμα αποτελεί το ενεργειακό φορτίο του ωαρίου, εμείς χρησιμοποιούμε το κυτταρόπλασμα ενός άλλου ωαρίου, στο οποίο εγκαθιστούμε τον πυρήνα της συγκεκριμένης γυναίκας και δημιουργούμε ένα ωάριο υγιές.
Γιατί υπάρχει τόση κριτική; Παρότι η επιστημονική επιτυχία έκανε αίσθηση, από την άλλη δημιούργησε και κάποια σχόλια που δεν ήταν πολύ θετικά. Υπήρξαν δημοσιεύματα στο βρετανικό τύπο, τα οποία έθεσαν ζητήματα ηθικής, αλλά και ασφάλειας της μεθόδου.
- Πρώτα απ' όλα να σας πω ότι τα δημοσιεύματα του βρετανικού τύπου δε μιλάνε για θέματα ηθικής όσον αφορά την τεχνική, ούτε για την ασφάλεια της τεχνικής αυτήν καθ' αυτήν. Διότι η Μεγάλη Βρετανία με απόφαση του κοινοβουλίου της έχει αδειοδοτήσει τη διενέργεια της τεχνικής. Την έχει αδειοδοτήσει, λέγοντας ότι θα πρέπει να εφαρμόζεται σε γυναίκες που έχουν μιτροχονδριακές παθήσεις. Δηλαδή παθήσεις που εδράζονται σε μιτροχονδριακό DNA συνεπώς θα πρέπει να αλλάξουμε το μιτροχονδριακό DNA, να έχουν αυτές οι γυναίκες το δικαίωμα να κάνουν ένα παιδί με δικό τους γενετικό υλικό. Άρα λοιπόν όσον αφορά την ασφάλεια αλλά και το ηθικό μέρος της εφαρμογής της τεχνικής τα θέματα αυτά στη Μ. Βρετανία είναι λυμένα. Στη Μ. Βρετανία λένε τώρα ναι για τις μιτροχρονδριακές παθήσεις, να εφαρμόζεται η τεχνική, αλλά έχουν έναν ενδοιασμό όσον αφορά την εφαρμογή της για γυναίκες υπογόνιμες. Να σας πω το εξής. Αυτό που είναι το πιο σημαντικό στο δικό μας το μυαλό αλλά και για την Εθνική Αρχή που μας αδειοδότησε είναι το αναφαίρετο δικαίωμα μιας γυναίκας να αποκτήσει δικό της παιδί με δικό της γενετικό υλικό. Νομίζω ότι δεν πρέπει να ξεχωρίζουμε περισσότερο αυτή που έχει μιτροχονδριακή πάθηση και αυτή που είναι υπογόνιμη και προσπαθεί χρόνια να τα καταφέρει. Και οι δύο γυναίκες το ίδιο πράγμα θέλουν. Θέλουν να αποκτήσουν παιδί με δικό τους γενετικό υλικό.
Η ανάρτηση του Παναγιώτη Ψαθά στο Facebook μετά την γέννηση του βρέφους:
σχόλια