Η κλίση προς βορρά του ρήγματος στη Σάμο δείχνει να απέτρεψε μία πολύ μεγαλύτερη έκταση των καταστροφών και πιθανών επιπλέον θανάτων στο νησί, από τον ισχυρό σεισμό των 6,7 Ρίχτερ.
Ο σεισμός στοίχισε τη ζωή σε δύο νέα παιδιά ενώ στην Τουρκία προκλήθηκαν πιο εκτεταμένες καταστροφές με τον νεότερο τραγικό απολογισμό να ανέρχεται στα 76 θύματα. Από τότε, καταγράφεται ένας σεισμός κάθε περίπου 17 λεπτά, μεγέθους 2,4 έως 5 Ρίχτερ.
Η εδαφική παραμόρφωση στην ευρύτερη περιοχή μπορεί να εξηγεί τις μεγάλες διαφορές στο μέγεθος των ζημιών κατά μήκος του ρήγματος, σύμφωνα με τον καθηγητή Γεωφυσικής του ΑΠΘ, Κωνσταντίνο Παπαζάχο.
Ο καθηγητής Παπαζάχος εξηγεί πως η Σάμος βρίσκεται στο νότιο κομμάτι του ρήγματος, όπου το έδαφος ανυψώθηκε ελαφρά, βρέθηκε δηλαδή στην «πλάτη» του κανονικού ρήγματος, που συνήθως δέχεται πολύ μικρότερες σεισμικές κινήσεις.
Επειδή το ρήγμα έχει κλίση προς τον Βορρά, όπως δείχνουν τα επίκεντρα των μετασεισμών, το κομμάτι που βυθίστηκε βρίσκεται στη θαλάσσια περιοχή βόρεια της Σάμου. Εκεί ήταν και το τμήμα που δέχθηκε τις πιο ισχυρές σεισμικές κινήσεις, εξηγεί ο κ. Παπαζάχος.
«Αν το ρήγμα έκλινε προς τη μεριά της Σάμου, θα είχαμε ακριβώς αντίστροφη εικόνα, τις πιο σημαντικές κινήσεις στην Σάμο, με πολύ δυσμενέστερο απολογισμό. Για τον ίδιο λόγο και οι αναμενόμενες σεισμικές κινήσεις των μετασεισμών, που συνεχίζουν να σπάνε τμήματα του ρήγματος, αναμένεται να είναι ελαφρά μικρότερες από ό,τι θα περίμενε κανείς. Μέσα στην τραγωδία, η γεωμετρία του ρήγματος δείχνει να απέτρεψε τα πολύ χειρότερα για το νησί».
Τα στοιχεία στον δορυφορικό χάρτη δείχνουν ότι στο βορειότερο τμήμα της Σάμου (Άγιος Κωσταντίνος – Βουρλιώτες) υπάρχει μία βύθιση έως 6-7 εκατοστά και μία υποψία βύθισης στη βορειοανατολική Σάμο (Πρασονήσι). Όμως, η Δυτική και Βορειοδυτικη Σάμος παρουσιάζουν μεγάλες ανυψώσεις, άνω των δέκα εκατοστών. Την ίδια στιγμή ο θαλάσσιος πυθμένας βόρεια της Σάμου και οι βόρειες ακτές προς την Τουρκία βυθίστηκαν.
Η διάρρηξη ξεκίνησε από το υπόκεντρο (βάθος ~13km, όπως επεναπροσδιορίστηκε) και η προχώρησε και στις 2 κατευθύνσεις (Ανατολικά και Δυτικά), καλύπτοντας μία έκταση 55-60 χιλιόμετρα σε μήκος και 15 χιλιόμετρων σε πλάτος. «Το μήκος 55-60 χιλιομέτρων αντιστοιχεί σε έναν σεισμό των 7 Ρίχτερ. Στα σημεία που δείχνουν το επίκεντρο ξεκίνησε το σπάσιμο και προχώρησε σε όλο το ρήγμα. Στη Σάμο βλέπουμε τη μεριά του ρήγματος που ανυψώθηκε με τα έντονα μπλε χρώματα», σημείωσε ο καθηγητής.
«Η μεγάλη ολίσθηση πάνω στο ρήγμα πιθανότατα έγινε στο δυτικό τμήμα του ρήγματος, εκεί που το ρήγμα ίσως έφτασε και στην επιφάνεια, μετατοπίζοντας σημαντικά τον θαλάσσιο πυθμένα και προκαλώντας το τσουνάμι», πρόσθεσε.
Ο κ. Παπαζάχος και η ομάδα του θα συνεχίσουν την έρευνα πάνω στα αρχικά τους συμπεράσματα, αξιοποιώντας πρόσθετες αναλύσεις των σεισμολογικών δεδομένων και των GPS, καθώς και τυχόν επιφανειακές παρατηρήσεις.
Αναλυτικά στοιχεία για τη σεισμική δραστηριότητα μετά τον μεγάλο σεισμό 6,7 βαθμών της κλίμακας Ρίχτερ, δημοσίευσε το εργαστήριο στατιστικής και ανάλυσης δεδομένων του Πανεπιστήμιου Αιγαίου.
Από τον πρώτο μετασεισμό που καταγράφηκε στις 14:04 της 30ης Οκτωβρίου, ως τις 15:28 χθες Κυριακή, το πλήθος των μετασεισμικών δονήσεων ανήλθε στις 147. Η μέση χρονική απόσταση μεταξύ τους είναι 17 λεπτά, ενώ η διάμεση απόσταση είναι 12,5 λεπτά.
Ο μικρότερος σεισμός ήταν 2.4 Ρίχτερ ενώ ο μεγαλύτερος μετασεισμός 5 Ρίχτερ. Κατά μέσο όρο, κάθε μια μετασεισμική δόνηση φτάνει τα 3.4R.
Το πρώτο 24ωρο, από τις 30/10, 14:04 μ.μ. (πρώτος μετασεισμός) έως και τις 31/10, 14:03 μ.μ έγιναν 83 μετασεισμοί με μέση χρονική απόσταση 15,5 λεπτά (μεγέθους 2,7 έως 5 Ρίχτερ)
Το δεύτερο 24ωρο, (31/10, 14:08 μ.μ. έως 1/11, 14:09 μ.μ) καταγράφηκαν 62 μετασεισμοί με μέση χρονική απόσταση 20 λεπτά και διάμεση χρονική απόσταση τα 15 λεπτά, μεγέθους 2,4 έως 4,3 Ρίχτερ.
