Πρεμιέρα στο φεστιβάλ Sundance έκανε ένα ντοκιμαντέρ που αφηγείται την περιπέτεια του πολέμιου του Βλάντιμιρ Πούτιν, Αλεξέι Ναβάλνι, ο οποίος επέζησε από δηλητηρίαση με τον νευροτοξικό παράγοντα, νόβιτσοκ.
Η ταινία διάρκειας 90 λεπτών, με τον τίτλο «Navalny», γυρίστηκε υπό άκρα μυστικότητα και αποκαλύφθηκε μόλις πριν από λίγες ημέρες, όταν ανακοινώθηκε ότι θα κάνει παγκόσμια πρεμιέρα στο φεστιβάλ.
Περιλαμβάνει πλάνα του Ρώσου ηγέτη της αντιπολίτευσης, που γυρίστηκαν κατά τη διάρκεια των αρκετών μηνών που πέρασε στη Γερμανία στα τέλη του 2020 καθώς ανάρρωνε από τη δηλητηρίαση. Υπάρχουν συνεντεύξεις με τον Ναβάλνι, τη σύζυγό του, Γιούλια, και την στενή ομάδα του.
Η πιο εκπληκτική σεκάνς της ταινίας είναι όταν, από το κρησφύγετο ανάρρωσής του, ο Ναβάλνι, έκανε μια φάρσα σε έναν από τους συνεργούς, που πιστεύει ότι τον δηλητηρίασε, κάνοντάς τον να αποκαλύψει λεπτομέρειες προσποιούμενος ότι είναι το θυμωμένο αφεντικό των υπηρεσιών ασφαλείας.
«Θυμάμαι να λέω: «Εντάξει, βεβαιωθείτε ότι προχωράμε, κάντε focus». Αυτό είναι το πιο σημαντικό πράγμα που θα κινηματογραφήσεις ποτέ σε ολόκληρη τη ζωή σου», είπε ο σκηνοθέτης Daniel Roher σε συνέντευξή του στο Hollywood Reporter για τη στιγμή της τηλεφωνικής εξομολόγησης.
«Μετά όλοι φρίκαραν. Τρέχαμε σαν κοτόπουλα με κομμένα κεφάλια. Ας κατεβάσουμε το υλικό τώρα. Να καλέσουμε την αστυνομία; Χρειαζόμαστε προστασία στο σπίτι;» θυμάται ο σκηνοθέτης περιγράφοντας μία κατάσταση χάους.
Ο Roher σχεδίαζε αρχικά να κάνει μια ταινία με διαφορετικό θέμα με τον Christo Grozev, έναν Βούλγαρο ερευνητή που εργάζεται για την Bellingcat, την ομάδα διαδικτυακών ντέντεκτιβ και ερευνητών δημοσιογράφων.
Ωστόσο, μετά τη δηλητηρίαση του Ναβάλνι, ο Grozev άρχισε να ψάχνει για στοιχεία σχετικά με το ποιος μπορεί να ήταν πίσω από το χτύπημα.
Έχοντας αγοράσει τηλεφωνικά αρχεία και αρχεία των πτήσεων, στο ρωσικό dark web, εντόπισε μια ομάδα οκτώ ανδρών από τις υπηρεσίες ασφαλείας της FSB που φαινόταν να ακολουθούσαν τον Ναβάλνι σε ταξίδια στη Ρωσία για αρκετά χρόνια.
Ο Grozev επικοινώνησε με τον Ναβάλνι και ταξίδεψε στη Γερμανία για να τον συναντήσει και να μοιραστεί τις πληροφορίες που είχε βρει. Ο σκηνοθέτης τον ακολούθησε και συνέχισε να κινηματογραφεί. Αποδείχθηκε ότι ο Ναβάλνι και η ομάδα του είχαν ήδη σκεφτεί να γυρίσουν μια ταινία και έτσι ξεκίνησε μια συνεργασία.
«Όταν ο Αλεξέι ξύπνησε από το κώμα του στο Βερολίνο, είχε δύο όνειρα. Το ένα ήταν να κάνει ένα μεγάλο ερευνητικό βίντεο για το παλάτι του Βλαντιμίρ Πούτιν και την παράνομη περιουσία του. Και το άλλο ήταν να κάνει αυτή τη μεγάλη, στο μυαλό του, χολιγουντιανή ταινία ντοκιμαντέρ», είπε ο Roher.
Ο Ναβάλνι αρρώστησε τον Αύγουστο του 2020 ενώ βρισκόταν εν πτήση από το Τομσκ στη Σιβηρία με προορισμό τη Μόσχα.
Χάρη στις άμεσες ενέργειες του πιλότου, ο οποίος έκανε αναγκαστική προσγείωση στο Ομσκ, ο Ναβάλνι επέζησε. Αργότερα μεταφέρθηκε στο Βερολίνο, όπου χρειάστηκε να ακολουθήσει αγωγή επί μήνες για να αναρρώσει.
Το Κρεμλίνο αρνήθηκε ότι εμπλέκεται στη δηλητηρίαση και ο Πρόεδρος Βλαντιμίρ Πούτιν αρνήθηκε να πει το όνομα του Ναβάλνι δημοσίως, αναφερόμενος σε αυτόν ως «εκείνος ο κύριος», «ένας συγκεκριμένος χαρακτήρας» ή «ο ασθενής του Βερολίνου».
Η ταινία κλείνει με την επιστροφή του Ναβάλνι στη Ρωσία τον Ιανουάριο του 2021.
Ο Ναβάλνι τέθηκε υπό κράτηση κατά την άφιξή του στο αεροδρόμιο και αργότερα καταδικάστηκε σε δύο χρόνια και οκτώ μήνες φυλάκιση, για φερόμενη παραβίαση των όρων της ποινής του για προηγούμενη καταδίκη, που αφορούσε σε απάτη. Μία κίνηση που ο ίδιος χαρακτήρισε πολιτικά υποκινούμενη. Προς το παρόν εκτίει την ποινή του σε φυλακή 60 μίλια ανατολικά της Μόσχας.
Μετά τη δηλητηρίαση του Ναβάλνι, το Ίδρυμά του κατά της Διαφθοράς έχει χαρακτηριστεί εξτρεμιστική οργάνωση και πολλοί από τους ηγέτες και περιφερειακούς συντονιστές του αναγκάστηκαν να εγκαταλείψουν τη χώρα.
Η δημιουργία της ταινίας είχε κρατηθεί μυστική μέχρι τις αρχές του φετινού Ιανουαρίου και η προβολή της στο πρόγραμμα του Sundance δημοσιοποιήθηκε την τελευταία στιγμή.
Η πρεμιέρα πραγματοποιήθηκε διαδικτυακά χθες το απόγευμα λόγω των μέτρων κατά του κορωνοϊού. Η Maria Pevchikh, στενή συνεργάτιδα του Ναβάλνι που ήταν μαζί του στο Τομσκ όταν δηλητηριάστηκε, είναι η εκτελεστική παραγωγός της ταινίας.
Στο τέλος της ταινίας, ο Ναβάλνι απαντά στο αίτημα του σκηνοθέτη να ηχογραφήσει ένα μήνυμα για το ενδεχόμενο να δολοφονηθεί κατά την επιστροφή του.
«Έχω κάτι πολύ προφανές να σου πω: μην τα παρατάς, δεν σου επιτρέπεται. Αν αποφάσισαν να με σκοτώσουν, αυτό σημαίνει ότι είμαστε απίστευτα δυνατοί και πρέπει να χρησιμοποιήσουμε αυτή τη δύναμη», είπε.
Σε μια ανάρτηση στο Instagram που ανακοινώνει την ταινία, ο Ναβάλνι παραπονέθηκε με τον συνήθη ασεβή τόνο του ότι η βιβλιοθήκη της φυλακής όπου εκτίει την ποινή του δεν έχει συνδρομή στο HBO Max, επομένως δεν θα μπορεί να παρακολουθήσει το ντοκιμαντέρ.
«Την τελευταία φορά που το κινηματογραφικό συνεργείο ήταν μαζί μου, ήταν τη στιγμή που ένστολοι μου είπαν στο συνοριακό έλεγχο: «Πάμε». Λοιπόν, τώρα υπάρχουν δύο νέα. Ένα κακό και κι ένα καλό.
»Το κακό νέο: η βιβλιοθήκη της φυλακής IK-2 δεν έχει συνδρομή στο HBO Max, όπου θα προβληθεί αυτή η ταινία.
»Το καλό νέο: η ταινία είναι έτοιμη και σίγουρα θα την παρακολουθήσετε πριν από εμένα. Σε γενικές γραμμές, δείτε μόνοι σας και φροντίστε να μου πείτε τι έγινε εκεί» έγραψε μεταξύ άλλων σε ανάρτησή του ο Αλεξέι Ναβάλνι.
Σε νέα ανάρτησή του δε, παρουσιάζει φωτογραφίες από το παλάτι του Πούτιν, μέσα από υλικό 500 φωτογραφιών που εμφανίζονται στο ντοκιμαντέρ.
Με πληροφορίες του Guardian
