Μπορεί για το ίδιο το Facebook όλοι οι χρήστες του να είμαστε ένα πράγμα (ένα μάτσο πληροφοριών που μπορούν να πωληθούν), όμως μια νέα έρευνα που δημοσιεύτηκε στο International Journal of Virtual Communities and Social Networking, επιβεβαιώνει πως υπάρχουν τέσσερις κατηγορίες χρηστών.
Οι συγγραφείς της έρευνας είναι απ' το Τμήμα Επικοινωνίας του Brigham Young University και εξηγούν πως οι τέσσερις κατηγορίες χρηστών προέκυψαν από το ερωτηματολόγιο που έδωσαν σε νεαρά άτομα (ηλικίες από 18 ως 32) και το οποίο περιείχε 48 ερωτήσεις.
Διαβάζοντας τις 4 κατηγορίες, κάποιος μπορεί να αναγνωρίσει τον εαυτό του σε πάνω από μία. Επίσης, οι ερευνητές τονίζουν πως καθώς μεγαλώνουμε δεν είναι διόλου απίθανο να μεταπηδούμε από μία κατηγορία σε άλλη.
Τους Νάρκισσσους τους ξέρουμε όλοι, κι έχουν κάνει τα πάντα για να τους μάθουμε. Χρησιμοποιούν το Facebook συχνά με τον ίδιο τρόπο που το κάνουν και Αυτοί Που Χτίζουν Σχέσεις -ποστάρουν φωτογραφίες, βίντεο και στάτους- αλλά το κάνουν πρωταρχικά για να τραβήξουν τα φώτα πάνω τους. Ενεργοποιούνται και νιώθουν δικαιωμένοι απ' τα λάικ και τα σχόλια, και συμφωνούν με τη δήλωση: «Όσο περισσότερα notifications για λάικ παίρνω, τόσο περισσότερο νιώθω πως με εγκρίνουν οι ισάξιοί μου και το περιβάλλον μου.»
Να οι 4 τύποι χρηστών του Facebook:
Αυτοί Που Χτίζουν Σχέσεις
Χρησιμοποιούν το Facebook με τον ίδιο τρόπο που οι άνθρωποι κάποτε χρησιμοποιούσαν το ταχυδρομείο και τα σταθερά τηλέφωνα - για να συσφίξουν ήδη υπάρχουσες σχέσεις με φίλους και συγγενείς. Το Facebook είναι γι' αυτούς μια προέκταση της offline ζωής τους. Μια δήλωση με την οποία συμφώνησαν οι άνθρωποι που ανήκουν σ' αυτή την κατηγορία ήταν η εξής: "Το Facebook με βοηθά να εκφράσω την αγάπη μου στην οικογένειά μου, και βοηθά την οικογένειά μου να εκφράσει την αγάπη της για μένα.»
Όπως εξηγούν οι ερευνητές, Αυτοί Που Χτίζουν Σχέσεις δε θεωρούν το Facebook ως μια «δημόσια εικονική κοινωνία αλλά μάλλον ένα ιδιωτικό μικροσάιτ για τις προσωπικές τους αφηγήσεις, όπου οι πληροφορίες ρέουν ελεύθερα μεταξύ των φίλων και των συγγενών.» Στις προσωπικές συνεντεύξεις που ακολούθησαν τη φάση των ερωτηματολογίων, μία κοπέλα είπε πως επειδή δεν καλεί συχνά την οικογένειά της, το Facebook ήταν "ένας εύκολος και γρήγορος τρόπος να πω «γεια» και να μοιραστώ με τους δικούς μου λίγη αγάπη."
Όσοι ανήκουν σ' αυτήν την κατηγορία, τείνουν να ποστάρουν συχνά (αλλά και να βλέπουν ποσταρίσματα άλλων) βάζοντας φωτογραφίες και βίντεο, ενώ συνήθως σχολιάζουν στα στάτους των άλλων και ξεκινούν συζητήσεις κάτω απ' αυτά.
Οι Παρατηρητές
Νιώθουν πως όλοι έχουν Facebook άρα πρέπει να φτιάξουν και αυτοί, έστω και με μισή καρδιά. Σπάνια μοιράζονται προσωπικές πληροφορίες ή ανεβάζουν φωτογραφίες τους. Ακόμα πιο σπάνια πατάνε like ή σχολιάζουν.
Ό,τι είναι αυτοί που κάθονται σ' ένα καφέ και χαζεύουν τη θέα και τους ανθρώπους γύρω τους, είναι οι Παρατηρητές στον κόσμο των κοινωνικών δικτύων. «Χάρη στο Facebook μπορώ να δω ελεύθερα το προφίλ κάποιου που μ' αρέσει και έτσι να μάθω για τα ενδιαφέροντά του και το relationship status του" συμφωνούν οι περισσότεροι παρατηρητές που στην ουσία χρησιμοποιούν το δίκτυο για να μένουν συνδεδεμένοι με ανθρώπους, ακόμα κι αν δεν μιλούν συχνά μαζί τους.
Ένας Παρατηρητής δήλωσε στη συνέντευξή του: «Προτιμώ να ζω τη ζωή μου εκτός Facebook». Ένας άλλος είπε: «Δεν νιώθω πως είναι ένα μέρος στο οποίο θα πρέπει να ποστάρω πράγματα για μένα ή για την καθημερινή μου ζωή ή για το τι έκανα το Σάββατο, γιατί νομίζω πως οι άνθρωποι που θέλουν να με ξέρουν θα είναι έτσι κι αλλιώς μαζί μου στην καθημερινότητά μου».
Οι Τελάληδες
Αυτοί είναι αυτοσχέδιοι ή και επαγγελματίες δημοσιογράφοι, ακτιβιστές, και διοργανωτές εκδηλώσεων, που χρησιμοποιούν το Facebook βασικά ως πλατφόρμα για να πουν τη γνώμη τους, να προωθήσουν το σκοπό τους ή το προϊόν τους.
Σε αντίθεση με Αυτούς Που Χτίζουν Σχέσεις, ο ψηφιακός τους κόσμος δεν μοιάζει με την πραγματική τους ζωή. Μπορεί να δημοσιεύσουν πληροφορίες που νιώθουν πως αξίζουν να μοιραστούν στις κοντινές ή μακρινές επαφές τους, αλλά δεν νοιάζονται για τις απαντήσεις ή για να κάνουν κουβέντα - τουλάχιστον όχι ονλάιν. Μερικές φορές ανεβάζουν κάτι και δεν νοιάζονται καν αν κάποιος κάνει λάικ ή όχι.
Οι Τελάληδες συχνά χτυπάνε τις ψηφιακές καμπάνες για σημαντικά ζητήματα, αλλά μην περιμένετε να μοιραστούν πολλές προσωπικές λεπτομέρειες. Παρότι είναι εστιασμένοι στο να ενημερώνουν για έκτακτες εξελίξεις (είτε αληθινές ή και επινοημένες) και να προσκαλούν ανθρώπους σε εκδηλώσεις, οι Τελάληδες αποκαλύπτουν ελάχιστες προσωπικές πληροφορίες.
Αυτό δε σημαίνει πως δεν νοιάζονται για τους γνωστούς τους. «Δεν έχω διάδραση μέσω Facebook» εξηγεί ένας Τελάλης, «γιατί απλά δεν μιλάω με την οικογένειά μου μέσω Facebook. Είναι πιο σημαντικοί απ' αυτό και αξίζουν περισσότερα απ' το να τους κάνω ένα σχόλιο ή να μου κάνουν ένα λάικ».
Οι περισσότεροι Τελάληδες προτιμούν να σηκώσουν το τηλέφωνο, ή να στείλουν ένα προσωπικό μήνυμα σε κάποιον γνωστό τους και να μην επικοινωνήσουν μ' αυτούς δημοσίως μπροστά στα μάτια όλων των ψηφιακών «φίλων» τους.
Οι Νάρκισσοι
Τους ξέρουμε όλοι, κι έχουν κάνει τα πάντα για να τους μάθουμε. Χρησιμοποιούν το Facebook συχνά με τον ίδιο τρόπο που το κάνουν και Αυτοί Που Χτίζουν Σχέσεις -ποστάρουν φωτογραφίες, βίντεο και στάτους- αλλά το κάνουν πρωταρχικά για να τραβήξουν τα φώτα πάνω τους. Ενεργοποιούνται και νιώθουν δικαιωμένοι απ' τα λάικ και τα σχόλια, και συμφωνούν με τη δήλωση: «Όσο περισσότερα notifications για λάικ παίρνω, τόσο περισσότερο νιώθω πως με εγκρίνουν οι ισάξιοί μου και το περιβάλλον μου.»
Ένας Νάρκισσος εξήγησε πως: «Το να πάρω μια φωτογραφία και να την αφήσω να κάθεται ξεχασμένη στο κινητό μου την αχρηστεύει εντελώς, όμως αν την ποστάρω στο Facebook, αμέσως δείχνω πως έκανα κάτι!"
Αν είναι η κατηγορία που νοιάζεται λιγότερο απ' όλες για το αν ο φεϊσμπουκικός Εαυτός της είναι αληθινός και ακριβής, αυτό μπορεί να το συναντήσουμε και στις άλλες κατηγορίες, όχι βέβαια σ' αυτό το βαθμό. Ακόμα και Αυτοί Που Χτίζουν Σχέσεις μπορεί να δείχνουν πως είναι τρελά αγαπημένοι με κάποιους ονλάιν αλλά όταν βρίσκονται από κοντά τα πράγματα να είναι κάπως διαφορετικά...
Μια ελκυστική πτυχή της ιντερνετικής διάδρασης πάντως είναι πως οι άνθρωποι μπορούν να δημιουργήσουν μια καλύτερη -ή απλά διαφορετική- εκδοχή του εαυτού τους.
σχόλια