Ένα ζήτημα με το οποίο αναμένεται να έλθουν αντιμέτωποι κάποιοι ψηφοφόροι στις αυριανές εκλογές 2023 είναι η περίπτωση να είναι διπλοεγγεγραμμένοι στους εκλογικούς καταλόγους.
Αν κάποιος ψηφοφόρος είναι εγγεγραμμένος στα δημοτολόγια δύο ή περισσοτέρων δήμων στις βουλευτικές εκλογές της 21ης Μαΐου, οφείλει να ψηφίσει στον δήμο της νόμιμης εγγραφής του. Αυτό διαπιστώνεται μετά από επικοινωνία με τον εκάστοτε δήμο.
Στην περίπτωση διπλοεγγραφής ο δικαστικός αντιπρόσωπος καλεί τον ψηφοφόρο να υπογράψει υπεύθυνη δήλωση ότι είναι διπλοεγγεγραμμένος εν γνώσει του, καθώς και ότι δεν ψήφισε ούτε θα ψηφίσει αλλού. Αυτές οι δηλώσεις θα συγκεντρωθούν στο υπουργείο Εσωτερικών και θα διασταυρωθούν μετά το πέρας της καταμέτρησης όλων των ψηφοδελτίων των εκλογών. Σημειώνεται πως η διπλοψηφία απαγορεύεται και οι παραβάτες τιμωρούνται.
Μια άλλη περίπτωση είναι αν τα στοιχεία του ψηφοφόρου στους εκλογικούς καταλόγους είναι διαφορετικά από αυτά της ταυτότητάς του. Σε αυτήν την περίπτωση η αντιμετώπιση από τον δικαστικό αντιπρόσωπο εξαρτάται από τις διαφορές. Αν οι διαφορές είναι ουσιώδεις, μπορεί να απαιτηθεί να προμηθευτεί από το δήμο πιστοποιητικό ταυτοπροσωπίας.
Εκλογές 2023: Ερωτήσεις-απαντήσεις για τους ψηφοφόρους
Μια σειρά από ερωτήσεις και απαντήσεις αναφέρονται σε θέματα που άπτονται της διαδικασίας των εκλογών, του τρόπου της ψηφοφορίας, της εύρεσης του σωστού εκλογικού κέντρου, ενώ υπάρχουν και διευκρινίσεις για ειδικές κατηγορίες, όπως ΑμεΑ και ψηφοφόρους του εξωτερικού.
1. Πότε ψηφίζουμε;
Η ψηφοφορία διαρκεί από τις 7:00 το πρωί έως τις 7.00 το απόγευμα.
2. Η ψήφος είναι υποχρεωτική;
Η άσκηση του εκλογικού δικαιώματος σύμφωνα με την εκλογική νομοθεσία είναι υποχρεωτική.
3. Ποιοι απαλλάσσονται από την άσκηση του εκλογικού τους δικαιώματος;
Από την υποχρεωτική άσκηση του εκλογικού δικαιώματος απαλλάσσονται νόμιμα όσοι την ημέρα της ψηφοφορίας θα βρίσκονται στο εξωτερικό και όσοι έχουν υπερβεί το 70ό έτος της ηλικίας τους.
4. Πώς θα μάθω πού ψηφίζω;
Οι εκλογείς μπορούν να μάθουν σε ποια εκλογικά κέντρα ψηφίζουν μέσω της ιστοσελίδας του υπουργείου Εσωτερικών www.ypes.gr από την πλατφόρμα «Μάθε πού Ψηφίζεις».
Επίσης μπορούν να μάθουν καλώντας στο τηλεφωνικό κέντρο της διεύθυνσης ηλεκτρονικής διακυβέρνησης του υπουργείου Εσωτερικών και στον αριθμό 213 136 1500.
5. Τι να κάνω αν δεν βρίσκω το όνομά μου στους εκλογικούς καταλόγους;
Αν δεν βρείτε το όνομά σας, στους εκλογικούς καταλόγους απευθυνθείτε στο δήμο, στα δημοτολόγια του οποίου είστε εγγεγραμμένοι, μέχρι και το πέρας της ψηφοφορίας.
6. Βρήκα το όνομά μου σε άλλο δήμο από αυτόν στον οποίο είμαι δημότης. Τι κάνω;
Οι εκλογικοί κατάλογοι για τις εκλογές περιλαμβάνουν μεταβολές μέχρι ένα χρονικό διάστημα πριν. Ενδεχομένως το αίτημά σας για μεταδημότευση υποβλήθηκε μετά την καταληκτική ημερομηνία.
Για τις μελλοντικές εκλογές, απευθυνθείτε στο δήμο σας, για να επικαιροποιηθούν τα στοιχεία σας.
7. Ανακάλυψα ότι είμαι διπλοεγγεγραμμένος. Τι να κάνω;
Ο δικαστικός αντιπρόσωπος θα σας καλέσει να υπογράψετε υπεύθυνη δήλωση ότι γνωρίζετε πως είστε διπλοεγγεγραμμένος και δεν ψηφίσατε ούτε και θα ψηφίσετε αλλού. Αυτές οι δηλώσεις θα συγκεντρωθούν στο Υπουργείο Εσωτερικών και θα διασταυρωθούν. Με αυτήν τη διαδικασία διασφαλίζεται το κύρος των εκλογών.
Ας μην ξεχνάμε ότι η διπλοψηφία απαγορεύεται και τιμωρείται αυστηρά.
8. Υπάρχουν διευκολύνσεις για ψηφοφόρους ΑμεΑ;
Οι ψηφοφόροι ΑμεΑ ψηφίζουν κατ’ απόλυτη προτεραιότητα. Εφόσον ζητηθεί, οι εφορευτικές επιτροπές υποχρεούνται να τους διευκολύνουν. Φέτος για πρώτη φορά στις εισόδους των χώρων που φιλοξενούνται τα εκλογικά τμήματα θα είναι διαμορφωμένο ειδικό σημείο με σκοπό την εξυπηρέτηση των ατόμων με κινητικές δυσκολίες.
Υπάλληλοι του δήμου θα υποδέχονται τους ψηφοφόρους και σε περίπτωση που δηλώνεται αδυναμία θα ειδοποιούν τον δικαστικό αντιπρόσωπο, ο οποίος θα κατεβαίνει στο ισόγειο. Εκεί ο ψηφοφόρος θα βάζει μπαίνοντας σε παραβάν το ψηφοδέλτιο στο φάκελο και κατόπιν ο δικαστικός αντιπρόσωπος θα τον ρίχνει στην κάλπη επιστρέφοντας στην αίθουσα του εκλογικού τμήματος.
9. Σε ποια ηλικία αποκτάται το δικαίωμα της ψήφου;
Στην Ελλάδα, δικαίωμα ψήφου έχουν όλοι όσοι συμπληρώνουν το 17ο έτος της ηλικίας τους κατά το έτος των εκλογών. Άρα για τις εκλογές 2023, μπορούν να ψηφίσουν όσοι έχουν γεννηθεί από 1/1/2006 μέχρι και 31/12/2006. Για πρώτη φορά θα ψηφίσουν 438.595 νέοι ηλικίας από 17 έως 21 ετών.
10. Ποιοι στερούνται του δικαιώματος αυτού;
Όσοι διατελούν, σύμφωνα με τις διατάξεις του Αστικού Κώδικα σε πλήρη στερητική δικαστική συμπαράσταση. Επίσης όσοι το στερήθηκαν λόγω αμετάκλητης ποινικής καταδίκης, σε κάποιο από τα εγκλήματα που ορίζονται από τον ποινικό και στρατιωτικό ποινικό κώδικα, για όσο χρόνο διαρκεί αυτή η στέρηση.
11. Με τι έγγραφα ψηφίζω; Τι κάνω αν έχω χάσει την αστυνομική μου ταυτότητα;
Μπορείτε να ψηφίσετε με την αστυνομική ταυτότητα, το διαβατήριό σας, την άδεια οδήγησης ή το ατομικό βιβλιάριο υγείας όλων των ασφαλιστικών ταμείων που έχουν εκδοθεί από τις αρμόδιες ελληνικές αρχές. Η «κομμένη» ταυτότητα είναι αποδεκτή. Εάν έχουν αλλάξει τα προσωπικά σας στοιχεία (π.χ. μεταβολή επωνύμου λόγω διαζυγίου), θα πρέπει να προσκομίσετε τα σχετικά δικαιολογητικά. Στρατιωτικοί και υπηρετούντες στα σώματα ασφαλείας χρησιμοποιούν την υπηρεσιακή τους ταυτότητα. Σήμερα και αύριο λειτουργούν στα αστυνομικά τμήματα οι αρμόδιες υπηρεσίες για ταύτοτητες και διαβατήρια.
Για πρώτη φορά υπάρχει στις φετινές εκλογές η δυνατότητα για ταυτοποίηση των πολιτών με τη χρήση της ψηφιακής ταυτότητας από το wallet του smartphone τους. Πάντως χρειάζεται να έχει smartphone και ο δικαστικός αντιπρόσωπος και ο πολίτης που θα ψηφίσει για να γίνει το απαραίτητο σκανάρισμα στον κωδικό του για να επιβεβαιωθούν τα στοιχεία του.
12. Τι να κάνω αν τα στοιχεία μου στους εκλογικούς καταλόγους είναι διαφορετικά από αυτά της ταυτότητάς μου;
Εξαρτάται από τις διαφορές. Αν είναι ουσιώδεις, μπορεί να απαιτηθεί να προμηθευτείτε, από το δήμο σας, πιστοποιητικό ταυτοπροσωπίας. Καλό είναι να εφοδιαστείτε με αυτό έγκαιρα, για να αποφύγετε τις ταλαιπωρίες της τελευταίας στιγμής.
13. Πώς ψηφίζουμε
Οι εκλογείς προσέρχονται στο κατάστημα της ψηφοφορίας και παρουσιάζονται στην εφορευτική επιτροπή, η οποία αναγνωρίζει την ταυτότητά τους και επαληθεύει την εγγραφή τους στον εκλογικό κατάλογο. Οι εκλογείς μπαίνουν στο κατάστημα της ψηφοφορίας ένας – ένας ή σε ολιγάριθμες ομάδες, με τη σειρά της προσέλευσής τους και όπως ειδικότερα καθορίζει κάθε εφορευτική επιτροπή.
Η αναγνώριση των εκλογέων για την άσκηση του εκλογικού τους δικαιώματος γίνεται με τους τρόπους που αναφέρθηκαν σε προηγούμενο ερώτημα.
Σε κάθε εκλογέα η εφορευτική επιτροπή δίνει ένα φάκελο με ειδικό γνώρισμα μονογραφημένο από τον αντιπρόσωπο της δικαστικής αρχής και σφραγισμένο με τη σφραγίδα της επιτροπής, καθώς και πλήρη σειρά έντυπων ψηφοδελτίων όλων των συνδυασμών και υποψηφίων. Απαγορεύεται στον εκλογέα να ρίξει το ψηφοδέλτιό του στην κάλπη: α) αν αυτό δεν είναι μέσα στο φάκελο με το ειδικό γνώρισμα (διαγώνια διαγράμμιση) ή αν δεν έχει κλειστεί ο φάκελος ή αν ο φάκελος δεν φέρει τη σφραγίδα και τη μονογραφή του δικαστικού αντιπροσώπου και β) αν ο εκλογέας δεν αποσύρθηκε πρώτα στον ξεχωριστό χώρο (παραβάν).
Στον εκλογέα που ψήφισε χορηγείται, εφόσον ζητηθεί, σχετική βεβαίωση που υπογράφεται από τον πρόεδρο της εφορευτικής επιτροπής και σφραγίζεται με τη σφραγίδα της.
14. Μπορώ αντί για σταυρό (+) να βάλω √ (τικ);
Ψηφίζουμε αποκλειστικά με σταυρό στην αριστερή ή τη δεξιά πλευρά του ψηφοδελτίου. Εάν βάλουμε σταυρό, και αριστερά και δεξιά, το ψηφοδέλτιο θεωρείται άκυρο.
