Στην Ευρώπη του 2021, μας καλωσορίζει ο καθηγητής Ιστορίας στο Πανεπιστήμιο του Χάρβαρντ και συγγραφέας του βιβλίου «Πολιτισμός: Η Δύση και οι υπόλοιποι», Niall Ferguson. Σε άρθρο του στη WSJ που μοιάζει με ιστορικό καζαμία ο Ferguson προσπαθεί να μαντέψει με γνώμονα το ιστορικό παρελθόν, πώς θα είναι η ευρωπαϊκή ήπειρος δέκα χρόνια μετά την μεγάλη κρίση του 2011.
Όπως λέει, η κρίση αυτή θα έχει στοιχίσει την εξουσία σε όχι λιγότερες από δέκα κυβερνήσεις και κάποια πράγματα θα έχουν μείνει τα ίδια. Θα έχουν αλλάξει όμως πολλά.
Το ευρώ εξακολουθεί να κυκλοφορεί, μόνο που οι ηλεκτρονικές συναλλαγές το έχουν κάνει να μοιάζει ξεπερασμένο και πολλούς να αναρωτιούνται αν άξιζε τον κόπο η δημιουργία ένας κοινού ευρωπαϊκού νομίσματος. Οι Βρυξέλλες δεν θα είναι πλέον η πολιτική έδρα της Ενωμένης Ευρώπης αφού θα μεταφερθεί στη Βιέννη και η ιδέα για την αλλαγή θα αποδειχθεί μια μεγάλη επιτυχία. Ο νέος αυστριακός καγκελάριος θα εξηγεί, ότι υπάρχει εκεί κάτι από την κληρονομιά των Αψβούργων.
Και οι γερμανοί είναι χαρούμενοι με την αλλαγή. "Για κάποιο λόγο, ποτέ δεν αισθανθήκαμε πολύ ευπρόσδεκτοι στο Βέλγιο», θυμάται o καγκελάριος Reinhold Siegfried von-Gotha Dämmerung.
Η ζώνη του ευρώ είναι πια γνωστή ως οι Ηνωμένες Πολιτείες της Ευρώπης, όμως η ανεργία σε Ελλάδα, Πορτογαλία, Ιταλία και Ισπανία παραμένει στο 20%. Η δημιουργία ενός νέου συστήματος φορολογικού φεντεραλισμού το 2012 έχει εξασφαλίσει τουλάχιστον μια σταθερή ροή των πόρων από τον πυρήνα της Βόρειας Ευρώπης.
Οι Νότιοι Ευρωπαίοι γενικώς, έχουν συνηθίσει την αποβιομηχανοποίηση. Με το 1/5 του πληθυσμού τους να είναι άνω των 65 και το 1/5 άνεργοι, οι άνθρωποι έχουν το χρόνο να απολαύσουν τα καλά της ζωής.
Λεφτά υπάρχουν, από την εργασία τους ως κηπουροί και οικιακοί βοηθοί στα γερμανικά σπίτια καθώς οι γερμανοί έχουν τώρα τα εξοχικά τους στον ηλιόλουστο νότο.
Άλλες χώρες, του πρώην ανατολικού μπλοκ έχουν προσελκύσει γερμανικές επενδύσεις με τη μείωση των φόρων τους και τους χαμηλούς μισθούς, υπάρχουν όμως κι αυτές που έχουν εγκαταλείψει το ευρώ. Όπως η Βρετανία του Κάμερον ο οποίος διανύει την τέταρτη θητεία του αφού είχε αποφασίσει δημοψήφισμα για την παραμονή στην Ε.Ε-ενδίδοντας στους ευρωσκεπτικιστές- και οι βρετανοί ψήφισαν όχι. Απαλλαγμένη από τη γραφειοκρατία των Βρυξελλών, η Αγγλία γίνεται ο αγαπημένος τόπος επενδύσεων για τους κινέζους που χαίρονται τώρα τα διαμερίσματα τους στο Τσέλσι και τα αχανή κτήματα τους στην αγγλική υγρή ύπαιθρο.
Ουσιαστικά την ομοσπονδιακή Ευρώπη τη χαίρονται οι Γερμανοί και οι Γάλλοι , είναι όμως κάτι τελείως διαφορετικό από το «κομμάτι» που κατέρρευσε το 2011.
Αυτή η διάλυση αποδίδεται στα δύο μεγάλα λίκνα του δυτικού πολιτισμού, την Αθήνα και τη Ρώμη που είχε ως αποτέλεσμα την πτώση των Παπανδρέου-Μπερλουσκόνι. Δεν ήταν όμως οι μόνοι αφού μέσα σε 18 μήνες είχαν χάσει τις κυβερνήσεις τους σε Ολλανδία, Σλοβακία, Βέλγιο, την Ιρλανδία, τη Φινλανδία, την Πορτογαλία και τη Σλοβενία.
Φονική μηχανή για τις κυβερνήσεις δεν ήταν όμως μόνο το ευρώ αλλά και μια γενιά λαϊκίστικων κινημάτων, όπως το ολλανδικό Κόμμα για την Ελευθερία και οι «Αληθινοί Φινλανδοί».
Το ερώτημα- όταν το μυαλό γυρίζει στο 2011- είναι αν όντως το ευρώ ήταν έτοιμο να καταρρεύσει, όπως είχαν σκεφτεί διάφοροι ειδικοί, όπως ο Ρουμπινί που είχε τότε πει να πετάξουν έξω την Ελλάδα και την Ιταλία. Αν είχε συμβεί κάτι τέτοιο, οι κερδοσκόποι θα χτυπούσαν τον αμέσως επόμενο κρίκο-τις τράπεζες. Οι χώρες που θα είχαν φύγει θα ήταν σε απελπιστική κατάσταση, αφερέγγυες και με εξοντωτικά χρέη στα εθνικά τους νομίσματα.
Η Βρετανία στάθηκε τυχερή γιατί έφυγε από την Ε.Ε εκμεταλλευόμενη ένα ειδικό άρθρο της Συνθήκες της Λισαβόνας, συμφώνα με το οποίο μπορεί κάποιος να εγκαταλείψει την Ε.Ε. Και δεν είχε μπει στο ευρώ, γλυτώνοντας την καταστροφή, κατά την οικονομική κρίση. Τα πράγματα πήγαν τόσο καλά που το 2013 η Ιρλανδία επέλεξε να εγκαταλείψει τα όνειρα της για ανεξαρτησία και να επιλέξει την παραμονή στο επανενωμένο Βασίλειο της Μεγάλης Βρετανίας.
Η Άνκελα Μέρκελ έχασε τις εκλογές του 2013 αφού επέλεξε να σώσει τη Ντόιτσε μπάνκ, τη στιγμή που οι γερμανοί είχαν βαρεθεί να σώζουν τραπεζίτες.
Με τη Συνθήκη του Πότσδαμ το 2014, εντάσσονται και τα έξι κράτη της πρώην Γιουγκοσλαβίας στις Ηνωμένες Πολιτείες της Ευρώπης και με το διαχωρισμό της Φλάνδρας στο Βέλιο τα μέλη αυξάνουν ακόμη περισσότερο.
Σωτήρας του ευρώ αποδείχτηκε ο επικεφαλής της ΕΚΤ Μάριο Ντράγκι που προχώρησε πέρα από τις εντολές, σε μαζική έμμεση αγορά των ιταλικών και ισπανικών ομολόγων λίγες μόλις εβδομάδες μετά την ανάληψη των καθηκόντων του. Στην πραγματικότητα, γύρισε την ΕΚΤ σε ένα δανειστή έσχατης ανάγκης για τις κυβερνήσεις.
Έτσι, η ευρωπαϊκή νομισματική ένωση δεν καταρρέει, παρά τις ολέθριες προβλέψεις των ειδημόνων στα τέλη του 2011. Αντίθετα, το 2021 το ευρώ χρησιμοποιείται από περισσότερες χώρες από ό, τι πριν από την κρίση.
Έτσι, με τα νέα δεδομένα, αρχίζουν και οι ενταξιακές συνομιλίες με την Ουκρανία και Γερμανοί αξιωματούχοι μιλούν με ενθουσιασμό για μια μελλοντική συνθήκη της Γιάλτας, που θα διαιρεί την Ανατολική Ευρώπη εκ νέου σε ρωσικές και ευρωπαϊκές σφαίρες επιρροής. Μια πηγή κοντά στην καγκελαρία αστειεύεται: «Δεν μας πειράζει που οι Ρώσοι έχουν τους αγωγούς, εφόσον εμείς έχουμε την ευκαιρία να κρατήσουμε τις παραλίες της Μαύρης Θάλασσας."
Τότε, το 2011, εξακολουθούσαν να υπάρχουν εκείνοι που πίστευαν ότι η Βόρεια Αφρική και η Μέση Ανατολή εισέρχονται σε μια φωτεινή νέα εποχή της δημοκρατίας. Αλλά το 2021, η αισιοδοξία φαίνεται σχεδόν ακατανόητη. Τα γεγονότα του 2012 δεν συγκλόνισαν μόνο στην Ευρώπη αλλά και ολόκληρο τον κόσμο. Η ισραηλινή επίθεση εναντίον πυρηνικών εγκαταστάσεων του Ιράν πέταξε ένα αναμμένο σπίρτο στην πυριτιδαποθήκη της "Αραβικής άνοιξης". Το Ιράν αντεπιτέθηκε με τους συμμάχους του στη Γάζα και το Λίβανο.
Έχοντας αποτύχει να ασκήσουν βέτο στην ισραηλινή δράση, οι ΗΠΑ για άλλη μια φορά δεν τα καταφέρνουν διπλωματικά, και στα Στενά του Ορμούζ όλο το πλήρωμα ενός αμερικανικού θωρηκτού συλλαμβάνεται και κρατούνται όμηροι από τους φρουρούς της επανάστασης.
Το Ισραήλ εντελώς απομονωμένο απειλεί να καταφύγει στα πυρηνικά όπλα και παρεμβαίνουν οι Ηνωμένες Πολιτείες της Ευρώπης που, όπως δηλώνει ο ευρωπαίος πρόεδρος Karl von Habsburg-απόγονος των Αψβούργων- στο Al Jazeera, ανησυχούσαν για τις επιπτώσεις της αύξησης της τιμής του πετρελαίου στο ευρώ και για τη δημιουργία ραδιενεργού νέφους πάνω από τα θέρετρα.
σχόλια