«Να μην συνηγορήσουμε στην πολιτική εκμετάλλευσης της τραγωδίας των Τεμπών που εδώ και μήνες επιχειρείται από συγκεκριμένες παρατάξεις», τόνισε ο Κώστας Αχ. Καραμανλής αναφορικά με τη σύσταση Προανακριτικής Επιτροπής για το σιδηροδρομικό δυστύχημα στα Τέμπη.
«Μόνο η αλήθεια και όχι η παραχάραξη της πραγματικότητας θα επιφέρει την κάθαρση», υπογράμμισε αμέσως μετά, ο πρώην υπουργός Υποδομών και Μεταφορών Κώστας Αχ. Καραμανλής στη συζήτηση στην Ολομέλεια των προτάσεων παραπομπής του σε Προανακριτική Επιτροπή που κατέθεσαν ΣΥΡΙΖΑ και ΠΑΣΟΚ- ΚΙΝΑΛ για το δυστύχημα στα Τέμπη.
«Αντιμετωπίζω όλη αυτή τη διαδικασία με απόλυτο σεβασμό και δεν σκοπεύω να πέσω στην παγίδα ούτε της προσωπικής, ούτε της μικροπολιτικής κομματικής αντιπαράθεσης», είπε στην αρχή της ομιλίας του ο πρώην υπουργός. Συμπλήρωσε πως «οφείλουμε την αλήθεια, γι’ αυτό θα σας μιλήσω με στοιχεία, που πιστεύω ότι θα σας αποδείξουν ποια ήταν η κατάσταση των σιδηροδρόμων τα τελευταία τριάντα χρόνια. Τι παρέλαβε η κυβέρνηση της ΝΔ το 2019 και σε ποιες ενέργειες προχώρησε, ώστε σήμερα που μιλάμε το έργο της σύμβασης 717 να έχει ολοκληρωθεί».
Καραμανλής: Είτε από άγνοια, είτε από πολιτική σκοπιμότητα οι κατηγορίες της αντιπολίτευσης
Στη συνέχεια, ο Κώστας Καραμανλής απέδωσε τις κατηγορίες της αντιπολίτευσης είτε ότι «είναι από άγνοια είτε από πολιτική σκοπιμότητα». Κάνοντας μια αναδρομή στα συστήματα τηλεδιοίκησης και σηματοδότησης που είχαν ξεκινήσει να τοποθετούνται στο σιδηροδρομικό δίκτυο από 1985 μέσω 15 συμβάσεων και είχαν συνολικό προϋπολογισμό 250 εκατ. ευρώ, ο πρώην υπουργός σημείωσε ότι «δυστυχώς ήταν συστήματα που δεν τέθηκαν ποτέ σε λειτουργία». Ο ίδιος ανάφερε πως για την ανάταξη και αναβάθμιση αποφασίστηκε η δημοπράτηση του έργου. «Η υπογραφή της σύμβασης 717 πήρε 3 χρόνια, έγινε τον Σεπτέμβριο του 2014, γεγονός που αποδεικνύει τη δυσκολία της αναβάθμισης εξοπλισμού που ήταν εξ' αρχής ανομοιογενής και σε πολλές περιπτώσεις ήδη παρωχημένος. Ανάδοχος κηρύχθηκε η κοινοπραξία Alstom-ΤΟΜΗ με τίμημα 41,3 εκατ. ευρώ».
Συμπλήρωσε πως «η σύμβαση ενώ έπρεπε να ολοκληρωθεί μέχρι τον Σεπτέμβριο του 2016, η κυβέρνηση ΣΥΡΙΖΑ από τον Αύγουστο του 2016 έως τον Μάρτιο του 2019 δίνει στο έργο 6 παρατάσεις. Όλες δε οι παρατάσεις είχαν χορηγηθεί με ρητή αναφορά ότι είναι χωρίς αποκλειστική υπαιτιότητα του Αναδόχου. Τι σημαίνει αυτό; Σημαίνει ότι ο κύριος του έργου, δηλ. η ΕΡΓΟΣΕ, δηλαδή το ελληνικό δημόσιο, αποδεχόταν ότι είχε συνυπαιτιότητα για τη μη έγκαιρη ολοκλήρωση της Σύμβασης».
Καραμανλής: Είχαν δοθεί 6 παρατάσεις για την ολοκλήρωση της Σύμβασης 717 μέχρι το 2019
Αναφορικά με την υλοποίηση της σύμβασης 717 κατά την περίοδο της κυβέρνησης ΣΥΡΙΖΑ, δηλαδή μέχρι το 2019 ο Κώστας Καραμανλής απαρίθμησε ότι: «Πρώτον, είχαν δοθεί 6 παρατάσεις για την ολοκλήρωση της Σύμβασης 717, με την ΕΡΓΟΣΕ, δηλαδή το ελληνικό δημόσιο, να αναγνωρίζει ευθύνη για τις καθυστερήσεις κι όχι ο ανάδοχος. Δεύτερον, η πρόοδος υλοποίησης ήταν χαμηλή, κατ' όνομα 33%, αλλά στην πραγματικότητα το λειτουργικό τμήμα ήταν 18%. Τρίτον, ενώ είχε εγκριθεί από το Ελεγκτικό Συνέδριο η 1η Συμπληρωματική Σύμβαση, αυτή δεν είχε υπογραφεί από την ΕΡΓΟΣΕ, επομένως δεν μπορούσε και να υλοποιηθεί. Τέταρτον, οι ορθές μελέτες εφαρμογής για το τμήμα ΣΚΑ - Πλατύ δεν είχαν υποβληθεί. Πέμπτον, είχε επιβληθεί δημοσιονομική διόρθωση από την ΕΔΕΛ για επιστροφή 2.2 εκ ευρώ στην Ευρωπαϊκή Ένωση». Ο πρώην υπουργός, για την περίοδο της Κυβέρνησης της ΝΔ από το 2019 έως τον Σεπτέμβριο του 2023 επισήμανε πως «υπήρξαν τρείς παρατάσεις και η Σύμβαση 717 ολοκληρώθηκε το Σεπτέμβριο του 2023 ενώ επί ΣΥΡΙΖΑ είχαμε 6 παρατάσεις με ελάχιστη πρόοδο».
Αμέσως μετά, ο Κώστας Καραμανλής μίλησε για τις αποζημιώσεις που ζητούσε η Κοινοπραξία σημειώνοντας πως «κλήθηκα να επιλύσω και τα αιτήματα της Κοινοπραξίας για θετικές ζημίες. Η Κοινοπραξία είχε υποβάλει αιτήματα αποζημίωσης συνολικού ποσού 26,5 εκ ευρώ για την περίοδο 2017-2020. Και τελικά εξεδόθη απόφαση για καταβολή ποσού αποζημίωσης 2.7 εκατ. ευρώ, δηλαδή ποσοστού περίπου 10% του συνολικώς αιτηθέντος ποσού. Εάν τα αιτήματα αυτά είχαν εκδικαστεί στα Δικαστήρια, υπήρχε σοβαρή πιθανότητα το ποσό της αποζημίωσης να ήταν κατά πολύ υψηλότερο του 10% της αρχικής απαίτησης. Και τούτο επειδή στις παρατάσεις που είχαν δοθεί, η ΕΡΓΟΣΕ αποδέχονταν ότι ήταν συνυπαίτια για τις καθυστερήσεις».
«Παραδώσαμε εντός προϋπολογισμού ολοκληρωμένη την 717 τον περασμένο Σεπτέμβριο»
Επί της Σύμβασης 717, ο πρώην υπουργός επισήμανε πως «μέχρι τα τέλη του 2022, παραδόθηκαν στον ΟΣΕ ολοκληρωμένα τα συστήματα σε 19 (από τους εναπομείναντες 37) σταθμούς, ανακατασκευάστηκαν χωρίς μεγαλύτερη δαπάνη οι 10 από τους 17 σταθμούς που είχαν παραδοθεί έως τα τέλη του 2016, και παραδόθηκε το κέντρο τηλεδιοίκησης και σηματοδότησης στη Θεσσαλονίκη. Εκσυγχρονίσαμε το θεσμικό πλαίσιο κατασκευής των σιδηροδρομικών έργων της χώρας. Παραδώσαμε εντός προϋπολογισμού ολοκληρωμένη την 717 τον περασμένο Σεπτέμβριο».
«Από τις πρώτες ώρες βρέθηκα στον τόπο του δυστυχήματος», είπε ο Κώστας Καραμανλής
Στη συνέχεια της ομιλίας του, ο Κώστας Καραμανλής σε προσωπικό τόνο ανέφερε πως «από τις πρώτες ώρες, βρέθηκα στον τόπο του δυστυχήματος. Οι εικόνες που αντίκρυσα δεν θα σβηστούν ποτέ από τη μνήμη μου. Παραιτήθηκα αμέσως και δημοσιοποίησα το κείμενο παραίτησής μου, στο δρόμο της επιστροφής και πριν φτάσω στην Αθήνα. Αυτό υπαγόρευσε η ηθική και οι αρχές μου. Δεν σκέφτηκα ούτε στιγμή να κρυφτώ πίσω από ευθύνες άλλων. Ανέλαβα την αντικειμενική πολιτική ευθύνη όχι μόνο για τη δική μου θητεία, αλλά και για τις θητείες όλων των προκατόχων μου. Πράγμα εξαιρετικά σπάνιο για τα πολιτικά ήθη της χώρας μας».
Πρόσθεσε επίσης πως «η παραίτησή μου όμως είχε και μια ακόμη σημαντική πτυχή. Να μη μείνει ίχνος σκιάς, η παραμικρή υπόνοια ότι με την παραμονή μου στη θέση του Υπουργού θα μπορούσα να επηρεάσω με οιονδήποτε τρόπο την πλήρη διαλεύκανση της υπόθεσης. Είμαι λοιπόν ο πρώτος που επιθυμώ να χυθεί άπλετο φως» και καταλόγισε ότι «κάποιοι πολιτικοί αντίπαλοι επέλεξαν την ακραία -για να μην πω "χυδαία"- εκμετάλλευση της ανείπωτης τραγωδίας. Ο στόχος τους δεν είναι η αλήθεια».
Επίσης, ο πρώην υπουργός αναφέρθηκε σε πέντε fake news. Χαρακτηριστικά ανέφερε ότι κατηγορήθηκε ότι κουνούσε το δάκτυλό του σε απάντηση επίκαιρης ερώτησης βουλευτή του ΣΥΡΙΖΑ για την ασφάλεια των σιδηροδρόμων, όταν η ερώτηση και η απάντηση αφορούσε το ιστορικό τρενάκι του Πηλίου για το οποίο ο βουλευτής του ζητούσε να εξαιρεθεί από τις προδιαγραφές ασφαλείας, «και οι μηχανοδηγοί του να μην είναι πιστοποιημένοι! Αυτό ήθελε ο ΣΥΡΙΖΑ!».
Κλείνοντας την ομιλία του ο Κώστας Καραμανλής απάντησε και στους ισχυρισμούς ότι εάν είχε ολοκληρωθεί η σύμβαση 717 με βεβαιότητα δεν θα είχε συμβεί το δυστύχημα των Τεμπών είπε πως «αυτό δεν είναι αληθές. Σύμφωνα με όλες τις εκτιμήσεις των εμπειρογνωμόνων η σύγκρουση θα μπορούσε ενδεχομένως να έχει αποτραπεί μόνο αν λειτουργούσε στο σύνολό του το Ευρωπαϊκό Σύστημα Διαχείρισης Σιδηροδρομικής Κυκλοφορίας, το λεγόμενο ERTMS (European Railway Traffic Managing System), το οποίο αφορά στα Διευρωπαϊκά Δίκτυα Μεταφορών υψηλών ταχυτήτων. Στον άξονα της ΠΑΘΕ, σύμφωνα με τον Ευρωπαϊκό Κανονισμό, θα πρέπει να έχει ολοκληρωθεί το 2030. Αυτή τη στιγμή σε ολόκληρη την ΕΕ το ERTMS είναι εγκατεστημένο μόνο στο 13-18%. Η σηματοδότηση- τηλεδιοίκηση αντικείμενο της οποίας είναι η σύμβαση 717, αποτελεί ένα μικρό μόνο μέρος του ERTMS. Τα υπόλοιπα συστήματα που έπρεπε επίσης να είναι σε λειτουργία είναι το GSMR, αλλά και το σύστημα αυτόματης πέδησης ETCS, τόσο στους συρμούς όσο και στις γραμμές».
Με πληροφορίες από ΑΠΕ-ΜΠΕ