Οι ηγέτες των ευρωπαϊκών χωρών έχουν λάβει προειδοποίηση από την ΕΕ ότι εάν δεν επικρατήσει κοινή γραμμή, η πανδημία του κορωνοϊού θα είναι πιο καταστροφική από το Brexit, το μεταναστευτικό και την οικονομική κρίση μαζί.
Η Ευρωπαϊκή Ένωση έχει ξεπεράσει τα εμπόδια για τη διάσωση της Ευρωζώνης, τη μεταναστευτική κρίση και το Brexit, αλλά κάποιοι φοβούνται ότι ο κορωνοϊός μπορεί να είναι ακόμη πιο καταστροφικός.
Σε μια σπάνια παρέμβασή του, ο πρώην πρόεδρος της Ευρωπαϊκής Επιτροπής, Ζακ Ντελόρ, ο οποίος βοήθησε στην οικοδόμηση της σύγχρονης ΕΕ, έλυσε τη σιωπή του το περασμένο Σαββατοκύριακο για να προειδοποιήσει ότι η έλλειψη αλληλεγγύης αποτελεί «θανάσιμο κίνδυνο για την Ευρωπαϊκή Ένωση».
Ο Ένρικο Λέτα, πρώην πρωθυπουργός της Ιταλίας, δήλωσε ότι η ΕΕ αντιμετωπίζει έναν «θανατηφόρο κίνδυνο» από την παγκόσμια πανδημία.
«Αντιμετωπίζουμε μια κρίση διαφορετική από τις προηγούμενες» δήλωσε στον Guardian κυρίως επειδή ήδη ο «ευρωπαϊσμός» αποδυναμώθηκε από άλλες κρίσεις της περασμένης δεκαετίας.
«Το κοινοτικό πνεύμα της Ευρώπης είναι πιο αδύναμο σήμερα από ό, τι πριν από 10 χρόνια» ανέφερε, προσθέτοντας ότι ο μεγαλύτερος κίνδυνος για την ΕΕ ήταν ο «ιός, που ακούει στο όνομα, Τραμπ».
«Αν ο καθένας ακολουθήσει τη στρατηγική "Η Ιταλία πρώτα", "Το Βέλγιο πρώτα" ή "Η Γερμανία πρώτα" όλοι θα βυθιστούμε. Είναι σίγουρα μια καίρια στιγμή για το ευρωπαϊκό εγχείρημα. Ή θα τα καταφέρουμε μαζί ή τελειώνει η ΕΕ», δήλωσε η Νάταλι Τότσι, πρώην σύμβουλος του επικεφαλής της εξωτερικής πολιτικής της ΕΕ.
«Εάν αυτό το εγχείρημα δεν πετύχει, πραγματικά κινδυνεύει να είναι το τέλος της Ένωσης», πρόσθεσε
Επισημαίνει, ωστόσο, ότι μέχρι στιγμής ο ηγέτης της άκρας δεξιάς στην Ιταλία, Ματέο Σαλβίνι, κατέρρευσε στις δημοσκοπήσεις, ενώ αυξήθηκε η δημοτικότητα του πρωθυπουργού Τζουζέπε Κόντε. «Από ορισμένες απόψεις, το κοινό θέλει πραγματικά ένα λογικό, μέτριο, καθησυχαστικό αλλά σταθερό είδος ηγέτη».
Η Ευρώπη προχώρησε σε μια αρχική αντίδραση, όπου κάποιες χώρες επέβαλαν απαγορεύσεις σε εξαγωγές ιατρικών τεστ τ ή επέβαλαν συνοριακούς ελέγχους.
Η Γερμανία, η Αυστρία και το Λουξεμβούργο έχουν ανοίξει τα νοσοκομεία τους για τη θεραπεία ασθενών από τις χώρες που έχουν πληγεί περισσότερο. Η Γαλλία και η Γερμανία έδωσαν περισσότερες μάσκες στην Ιταλία από την Κίνα.
Στην πρώιμη φάση της κρίσης, η Ρωσία και η Κίνα έστειλαν ιατρικά εφόδια στην Ιταλία, ενώ οι γείτονές της δεν κατάφεραν αμέσως να απαντήσουν στις προσκλήσεις της Ρώμης για βοήθεια.
Ενώ οι Ευρωπαίοι ηγέτες συγκλίνουν στην ανταπόκριση της κρίσης της δημόσιας υγείας - μια δέσμευση για αναμόρφωση του συστήματος διαχείρισης κρίσεων της ΕΕ, χρηματοδότηση της έρευνας εμβολίων και κοινές προμήθειες ιατρικού εξοπλισμού - οι χώρες παραμένουν διχασμένες για το πώς να βοηθήσουν την οικονομία να υποστεί τις συνέπειες του κορωνοϊού.
Η πανδημία «άνοιξε» ξανά τις πληγές της κρίσης της ευρωζώνης, αναβιώνοντας στερεότυπα για τους «άθλιους νότιους Ευρωπαίους και τους σκληρόκαρδους βόρειους. Κάθε κρίση έχει μειώσει την εμπιστοσύνη μεταξύ των κρατών μελών και εντός του συνόλου του συστήματος. Αυτό είναι ένα πραγματικό πρόβλημα» δήλωσε η Χέδερ Γκράμπε, πρώην σύμβουλος του Επιτρόπου Διεύρυνσης της ΕΕ.
Η Ευρώπη εξακολουθεί να εδραιώνεται σε δύο στρατόπεδα σχετικά με τον τρόπο ανταπόκρισης στην οικονομική επιβάρυνση που προκάλεσε ο κορωνοϊός.
Η Γαλλία, η Ιταλία, η Ισπανία και τουλάχιστον οι μισοί άλλοι θέλουν να σπάσουν τη σύμβαση, εκδίδοντας κοινό χρέος της Ευρωζώνης, τα αποκαλούμενα «κορωνο-ομόλογα».
Η Γερμανία, η Αυστρία και η Ολλανδία εξακολουθούν να αντιδρούν στην ιδέα. Στη Σύνοδο Κορυφής την περασμένη εβδομάδα, οι Ευρωπαίοι ηγέτες απέτυχαν να καταλήξουν σε μια απόφαση, μεταφέροντας το πρόβλημα στους υπουργούς οικονομικών, οι οποίοι έχουν εντολή να βρουν μια διέξοδο από το αδιέξοδο.
Εν τω μεταξύ, η κρίση του κορωνοϊού απειλεί να μεταθέσει τις θεμελιώδεις αρχές της ΕΕ με κινήσεις όπως η εκχώρηση άνευ προηγουμένου εξουσίας στον Ούγγρο Πρωθυπουργό Βίκτορ Ορμπάν, για την επιβολή έκτακτων μέτρων χωρίς χρονικό ορίζοντα.
Ο Ορμπάν είναι πολύ συγκεκριμένος στην πολιτική επιλογή της στιγμής. Κάνει αυτή την κίνηση ενώ οι πολιτικοί των άλλων χωρών είναι αποστασιοποιημένοι. Εισάγει νέα μέτρα και περιμένει να τελειώσει η φασαρία, εκτιμούν οι ειδικοί.
«Η ΕΕ είναι εσωτερικά ακατάλληλη για να αντιμετωπίσει οποιαδήποτε κρίση ή απρόβλεπτες περιστάσεις και όμως κάθε φορά υπό την πίεση των γεγονότων προχωρά σε αυτοσχέδιες λύσεις» υποστηρίζει ο Λουκ βαν Μίντελαρ, καθηγητής του δικαίου της ΕΕ που εργάστηκε για τον πρόεδρο του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου κατά τη διάρκεια της κρίσης στην Ευρωζώνη.
«Τότε χρειάστηκαν δύο χρόνια δραματικών και σχεδόν θανάσιμων εμπειριών για τη διαμόρφωση της λύσης της ευρωπαϊκής τραπεζικής ένωσης...Αυτή τη φορά δεν έχουμε τόσο πολύ χρόνο και αυτό είναι ανησυχητικό» λέει.
Η αντίδραση των Ευρωπαίων ηγετών θα διαμορφώσει τελικά την κοινή γνώμη. Όταν οι Ιταλοί αισθάνονταν ότι είχαν μείνει μόνοι τους στην Ευρώπη, κατά την πρώιμη φάση της πανδημίας, η εμπιστοσύνη στο ευρωπαϊκό εγχείρημα συρρικνώθηκε.
Δημοσκόπηση που διεξήχθη στις 12 και 13 Μαρτίου δείχνει ότι το 88% των Ιταλών αισθάνθηκε ότι η Ευρώπη απέτυχε να τους στηρίξει, ενώ το 67% χαρακτήρισε μειονέκτημα την συμμετοχή της στην ΕΕ.
Εάν ο ευρωπαϊκός διχασμός επικρατήσει, η μνήμη θα κολλήσει στην εποχή όπου η Κίνα και η Ρωσία έσπευσαν να βοηθήσουν την Ιταλία, λέει η Τότσι. Η εμπιστοσύνη των Ιταλών στην ΕΕ «εξαρτάται περισσότερο από το τι κάνει η Ευρώπη παρά από το τι κάνουν οι Κινέζοι και η Ρωσία».
Με πληροφορίες του Guardian
