Η αναρρίχηση του αρχιτέκτονα των επιθέσεων της 7ης Οκτωβρίου, Γιάχια Σινουάρ, στην υψηλότερη θέση της Χαμάς εδραιώνει τους στρατηγικούς δεσμούς της ομάδας με το Ιράν, σηματοδοτώντας ένα ενιαίο μέτωπο μεταξύ της Τεχεράνης και του άξονα των πολιτοφυλακών της σε μια σύγκρουση με το Ισραήλ και τις ΗΠΑ.
Το Ιράν έχει υποστηρίξει τη Χαμάς με κεφάλαια και εκπαίδευση τα τελευταία χρόνια, αλλά η σχέση μεταξύ των σιιτών μουσουλμάνων κληρικών της Τεχεράνης και των σουνιτών μουσουλμάνων μαχητών της Γάζας ήταν ιστορικά γεμάτη ένταση. Η Τεχεράνη «χώρισε» με τη Χαμάς, λόγω υποστήριξής της στην Αραβική Άνοιξη στη Συρία και δεν συμμετείχε στις μάχες μετά τις 7 Οκτωβρίου, όπως ήλπιζαν ο Σινουάρ και άλλοι. Μέσα στη Χαμάς, υπήρχε ένα σχίσμα για το πόσο μπορούν να εμπιστευτούν το Ιράν.
Ο Σινουάρ έβαλε τέλος στη συζήτηση λίγες ώρες αφότου ο προηγούμενος πολιτικός ηγέτης της Χαμάς, Ισμαήλ Χανίγια, σκοτώθηκε σε διαμέρισμα στην Τεχεράνη, το οποίο φυλασσόταν από του Φρουρούς της Επανάστασης του Ιράν. Όταν τα μέλη της ομάδας συγκεντρώθηκαν για να επιλέξουν έναν αντικαταστάτη, ο Σινουάρ - που πιστεύεται ότι κρυβόταν σε μια σήραγγα της Γάζας - διέκοψε τις συζητήσεις με ένα μήνυμα: Ο νέος ηγέτης πρέπει να είναι κάποιος κοντά στο Ιράν, είπαν αξιωματούχοι Άραβες και της Χαμάς που γνωρίζουν το θέμα.
Το τέλος της μάχης μεταξύ Γιάχια Σινουάρ και Χαλίντ Μασάαλ
Μέχρι την Τρίτη, η Χαμάς ανακοίνωσε τον Σινουάρ ως νέο ηγέτη της. Η απόφαση έβαλε στο περιθώριο άλλους ηγέτες της Χαμάς που διαπραγματεύονταν με το Ισραήλ, συμπεριλαμβανομένου του Χαλίντ Μασάαλ, ο οποίος υποστηρίχθηκε από τους επί μακρόν σουνίτες υποστηρικτές της Χαμάς, την Τουρκία και το Κατάρ. Η νίκη του Σινουάρ επί του Μασάαλ υπογράμμισε την αυξανόμενη επιρροή του Ιράν στον σουνιτικό μουσουλμανικό κόσμο. «Βάζει ξεκάθαρα στην κορυφή της ομάδας κάποιον που θεωρείται ότι είναι πολύ πιο κοντά στο Ιράν», είπε ο Χιου Λόβατ, ανώτερος συνεργάτης στον τομέα της πολιτικής στο Ευρωπαϊκό Συμβούλιο Εξωτερικών Σχέσεων, ο οποίος είχε ακούσει ότι το κίνημα βρισκόταν σε αδιέξοδο λόγω της απόφασης.
Το ότι τα ανώτερα μέλη της Χαμάς αποδέχτηκαν τον Σινουάρ δείχνει ότι το κίνημα υποστηρίζει τη στρατηγική του να διεξάγει πόλεμο εναντίον του Ισραήλ μαζί με τους συμμάχους της πολιτοφυλακής του Ιράν. Ο Σινουάρ θέλει να αποκτήσει παλαιστινιακό κράτος και συμμερίζεται τον στόχο του Ιράν να καταστρέψει το κράτος του Ισραήλ για να τον πετύχει. «Ο Σινουάρ είναι στρατιωτικός ηγέτης», είπε ο Γιούνις αλ Ζουράιε, ένας Παλαιστίνιος πολιτικός αναλυτής με έδρα τη Γάζα. «Οι σχέσεις του στρατού συνδέονται αποκλειστικά με το Ιράν στην περιοχή».
Πώς είδε το Ισραήλ τον διορισμό του Γιάχια Σινουάρ
Στο εσωτερικό του Ισραήλ, η άνοδος του Σινουάρ σηματοδότησε μια σημαντική αλλαγή στη σχέση Χαμάς-Ιράν. «Η εκλογή του Γιαχία Σινγουάρ ως ηγέτη της Χαμάς πρέπει να στείλει ένα σαφές μήνυμα στον κόσμο ότι το παλαιστινιακό ζήτημα ελέγχεται πλέον πλήρως από το Ιράν και τη Χαμάς», δήλωσε ο Ισραηλινός υπουργός Εξωτερικών Ισραέλ Κατζ, την Τετάρτη.
Ο Σινουάρ αναλαμβάνει την ηγεσία της Χαμάς σε μια ιδιαίτερα τεταμένη στιγμή καθώς το Ισραήλ αναμένει απάντηση από το Ιράν και τη Χεζμπολάχ σε δύο στοχευμένες δολοφονίες, συμπεριλαμβανομένου του θανάτου του Χανίγια, που έχουν φέρει τη Μέση Ανατολή στο χείλος ενός ευρύτερου πολέμου. Ο Σινουάρ ήταν η κύρια φυσιογνωμία που διηύθυνε τον πόλεμο στη Γάζα τους τελευταίους 10 μήνες και επιδίωκε έναν περιφερειακό πόλεμο που θα μπορούσε να επιτύχει το παλαιστινιακό κράτος σε βάρος του Ισραήλ.
Ως πολιτικός ηγέτης της Χαμάς, ο Σινουάρ είναι πιθανό να περιπλέξει τις προσπάθειες των ΗΠΑ να επιτύχουν κατάπαυση του πυρός, σύμφωνα με Άραβες που συμμετέχουν στις διαπραγματεύσεις κατάπαυσης του πυρός. Ενώ μεγάλο μέρος της ηγεσίας της Χαμάς είναι τρομοκράτες, χαρακτηρισμένοι ως τέτοιοι από τις ΗΠΑ, υπάρχουν σκληροπυρηνικές φατρίες και μετριοπαθείς που θέλουν κατάπαυση του πυρός. Ο Σινουάρ είναι ένας σκληροπυρηνικός, του οποίου η προσέγγιση είναι να παίρνει μαξιμαλιστικές θέσεις που προσπαθούν να αναγκάσουν το Ισραήλ να συμβιβαστεί.
Η συμφωνία σε μια συμφωνία κατάπαυσης του πυρός θα μπορούσε να είναι πιο δύσκολη για τον Ισραηλινό πρωθυπουργό Μπενιαμίν Νετανιάχου, έχοντας τους δεξιούς συμμάχους του που θέλουν να δουν τις στρατιωτικές δυνατότητες της Χαμάς να καταστρέφονται και τον Σινουάρ να σκοτώνεται. Ο ηγέτης της Χαμάς είναι πλέον ο Νο1 στόχος δολοφονίας του ισραηλινού στρατού, γεγονός που περιπλέκει την ικανότητά του να διαχειρίζεται το κίνημα της Χαμάς και ενδεχομένως να διαπραγματεύεται μια κατάπαυση του πυρός.
Ποιος είναι ο Γιάχια Σινουάρ
Ο Σινουάρ ήταν ένας από τους ισχυρότερους υποστηρικτές για την αποκατάσταση της σχέσης της Χαμάς με το Ιράν μετά τις εντάσεις της Αραβικής Άνοιξης. Αρχικά άπλωσε το χέρι ενώ βρισκόταν σε μια ισραηλινή φυλακή που εκτίει πολλαπλές ισόβιες ποινές για καταδίκες για φόνο.
Απελευθερώθηκε σε μια ανταλλαγή το 2011 μαζί με περίπου 1.000 άλλους Παλαιστίνιους υπό ισραηλινή κράτηση για έναν όμηρο της Χαμάς, τον Ισραηλινό στρατιώτη Γκιλάτ Σαλίτ. Ο Σινουάρ βγήκε από τη φυλακή σε μια εποχή που οι σχέσεις της Χαμάς με το Ιράν ήταν τεταμένες. Το Ιράν και η Χεζμπολάχ υποστήριξαν την κατασταλτική καταστολή του Μπασάρ αλ Άσαντ εναντίον του σουνιτικού πληθυσμού του στη Συρία, όπου είχε τη βάση της η Χαμάς εκείνη την εποχή. Η Χαμάς υποστήριξε τις σουνιτικές εξεγέρσεις και αργότερα εγκαταστάθηκε στην Ντόχα.
Το 2012, ο Σινουάρ κέρδισε μια θέση στο πολιτικό γραφείο της Χαμάς που εποπτεύει τη στρατιωτική πτέρυγα και πέντε χρόνια αργότερα έγινε ηγέτης στη Γάζα. Σύντομα προσπάθησε να επανασυνδεθεί με το Ιράν. Το 2021, ξεκίνησε μια σύντομη σύγκρουση 11 ημερών με το Ισραήλ εν μέσω εντάσεων μεταξύ Ισραηλινών Εβραίων και Παλαιστινίων στην Ιερουσαλήμ. Μετά από μια κατάπαυση του πυρός, ο Σινουάρ κάλεσε μια συνέντευξη Τύπου.
«Υπάρχει κάτι που πρέπει να ειπωθεί», είπε ο Σινουάρ στους δημοσιογράφους. Η Χαμάς, είπε, ήταν ευγνώμων στους Ιρανούς για την παροχή χρημάτων, όπλων και τεχνογνωσίας στην καταπολέμηση του Ισραήλ. «Δεν ήταν μαζί μας στο έδαφος. Αλλά ήταν μαζί μας», πρόσθεσε.
Παρά τους φιλικούς δεσμούς του κοινού, ο Σινουάρ φαίνεται ότι παρερμήνευσε επίσης την υποστήριξη που το Ιράν και μια άλλη υποστηριζόμενη από την Τεχεράνη πολιτοφυλακή, η Χεζμπολάχ στον Λίβανο, ήταν πρόθυμοι να προσφέρουν σε περίπτωση πολέμου, και φαίνεται να απογοητεύτηκε όταν δεν εντάχθηκαν στην αγώνα κατά του Ισραήλ μετά τις 7 Οκτωβρίου. Καθ' όλη τη διάρκεια του τρέχοντος πολέμου, συνέχισε να επικοινωνεί με τους υποστηριζόμενους από το Ιράν συμμάχους του, παίζοντας με το σιιτικό τους υπόβαθρο. Σε ένα μήνυμα, ο ηγέτης της Χαμάς παρομοίασε τον πόλεμο με μια μάχη του έβδομου αιώνα στην Καρμπάλα του Ιράκ, όπου ο εγγονός του προφήτη Μωάμεθ σκοτώθηκε αμφιλεγόμενα, μια σημαντική στιγμή για τους σιίτες μουσουλμάνους.
Εντός της Γάζας, η άνοδος του Σινουάρ αντιμετωπίστηκε με ανησυχία μεταξύ ορισμένων Παλαιστινίων που επιθυμούσαν τον τερματισμό του πολέμου. «Όλοι γνωρίζουμε ότι ο Σινουάρ είναι δικτάτορας και ότι μπορεί να μην ενδιαφέρεται να τερματίσει σύντομα τον πόλεμο», είπε η 37χρονη Λίνα Φαουάζ από την πόλη της Γάζας. «Δεν νομίζω ότι ήταν καθόλου καλή επιλογή, ωστόσο δεν μπορώ να δω ποιος άλλος θα μπορούσε να ήταν».
Ορισμένοι Παλαιστίνιοι καλωσόρισαν τον διορισμό κάποιου που θεωρούν ότι αντιστέκεται στο Ισραήλ. Ο Σινουάρ γίνει ολοένα και πιο δημοφιλής για τον χειρισμό του πολέμου, παρόλο που κατά καιρούς έχει επιβραδύνει τις διαπραγματεύσεις για κατάπαυση του πυρός, σύμφωνα με δημοσκόπηση του Ιουνίου του Παλαιστινιακού Κέντρου Πολιτικής και Έρευνας Ερευνών με έδρα τη Δυτική Όχθη. Η άνοδός του σε ηγέτη «εκλαμβάνεται μεταξύ των Παλαιστινίων με θετικό τρόπο», δήλωσε ο Γκασάν Χατίμπ, λέκτορας στο Πανεπιστήμιο Birzeit στη Δυτική Όχθη. «Κινούσε τα νήματα ούτως ή άλλως». «Αλλά δεν ξέρουμε πώς θα τελειώσει αυτός ο πόλεμος», είπε ο Χατίμπ. «Δεν ξέρουμε αν θα επιβιώσουν».
Με πληροφορίες από Wall Street Journal
