Σοβαρές καθυστερήσεις και αβεβαιότητα προκαλεί η νέα πρωτοβουλία της αμερικανικής κυβέρνησης Τραμπ και του Έλον Μασκ, με τίτλο «Defend the Spend», η οποία αλλάζει ριζικά τον τρόπο που εγκρίνονται οι ομοσπονδιακές επιχορηγήσεις στον τομέα της υγείας.
Το πρόγραμμα, το οποίο εφαρμόζεται μέσω της Υπηρεσίας Κυβερνητικής Αποδοτικότητας (DOGE), απαιτεί πλέον χειροκίνητο έλεγχο και έγκριση για κάθε πληρωμή που αφορά ομοσπονδιακά προγράμματα υγείας – ακόμη και για ρουτινές δαπάνες όπως οι μισθοί γιατρών και νοσηλευτών σε δομές για ανασφάλιστους ή χαμηλόμισθους πολίτες.
Τι αλλάζει: από την εμπιστοσύνη στον "κόφτη"
Μέχρι σήμερα, οι οργανισμοί λάμβαναν ομοσπονδιακές επιχορηγήσεις και «τραβούσαν» τα απαραίτητα ποσά σε τακτά χρονικά διαστήματα. Πλέον, κάθε πληρωμή πρέπει να συνοδεύεται από δικαιολογητικό χρήσης και να εγκρίνεται από πολιτικά διορισμένους αξιωματούχους, συχνά μετά από καθυστερήσεις και επιπλέον ελέγχους.
«Η εποχή του “όλα εγκρίνονται αυτόματα” τελείωσε», ανακοίνωσε το υπουργείο Υγείας των ΗΠΑ.
Ωστόσο, δεκάδες χιλιάδες οργανισμοί βρίσκονται σήμερα στον αέρα, καθώς οι εγκρίσεις έχουν παγώσει. Στελέχη του Εθνικού Ινστιτούτου Υγείας (NIH) δήλωσαν ότι “καμία πληρωμή δεν προχωρά αυτή τη στιγμή”, παρότι τα συστήματα εμφανίζουν τις πληρωμές ως “σε εξέλιξη”.
Η πολιτική στόχευση πίσω από τις αλλαγές
Το πρόγραμμα εφαρμόζεται αιφνιδιαστικά, χωρίς δημόσια ανακοίνωση, και σύμφωνα με στελέχη του υπουργείου Υγείας, οι εγκρίσεις πρέπει να αιτιολογούν πώς η πληρωμή εξυπηρετεί τις «προτεραιότητες της κυβέρνησης Τραμπ».
«Αντί να μειώνουν τη γραφειοκρατία, την κάνουν ασφυκτική», δήλωσε ο Ρόμπερτ Γκόρντον, πρώην υφυπουργός Οικονομικών Πόρων του HHS υπό τον Μπάιντεν.
Η διαδικασία περιλαμβάνει επιπλέον την αξιοποίηση πλατφόρμας που ελέγχεται από την DOGE, η οποία συντονίζεται από μηχανικούς κοντά στον Έλον Μασκ. Οργανώσεις κατηγορούν την ομάδα για ιδεολογική παρέμβαση σε τεχνοκρατικές διαδικασίες.
Πρώτοι «θύματα»: οι φτωχοί και οι ανασφάλιστοι
Η καθυστέρηση στη ροή χρηματοδότησης απειλεί άμεσα την εύρυθμη λειτουργία των ομοσπονδιακών κέντρων υγείας, που παρέχουν υπηρεσίες σε ευάλωτες ομάδες.
Χιλιάδες εργαζόμενοι (ιατροί, νοσηλευτές, διοικητικοί) κινδυνεύουν να μείνουν απλήρωτοι, ενώ λείπουν χρήματα για ιατρικά αναλώσιμα και φάρμακα. Η καθυστέρηση στις επιχορηγήσεις μπορεί να οδηγήσει σε περικοπές υπηρεσιών ή ακόμη και σε λουκέτα, προειδοποιούν στελέχη του HHS.
Αντιδράσεις, προσφυγές και πολιτική σύγκρουση
Ο οργανισμός Catholic Charities του Φορτ Γουόρθ αναφέρθηκε στις νέες απαιτήσεις σε δικαστική του προσφυγή κατά της κυβέρνησης, εκφράζοντας «ανησυχία» για τις καθυστερήσεις και την απαίτηση για επιπλέον πληροφορίες.
Πηγή από το NIH δήλωσε: «Το μήνυμα είναι ξεκάθαρο: δεν παίρνει κανείς λεφτά αυτή τη στιγμή. Αλλά δεν τους το λένε – τους εμφανίζει την πληρωμή ως ‘υπό επεξεργασία’».
Τι σημαίνει αυτό για τις ΗΠΑ και τον κόσμο
Η απότομη ανατροπή ενός από τα βασικά χρηματοδοτικά μοντέλα δημόσιας υγείας των ΗΠΑ εγείρει σοβαρά ερωτήματα για:
- την πολιτικοποίηση των θεσμών
- την ανεξαρτησία της δημόσιας διοίκησης
- την πρόσβαση των φτωχών πολιτών στην υγεία
- τις προτεραιότητες της δεύτερης κυβέρνησης Τραμπ, εφόσον επανεκλεγεί.