Η αγορά θαλασσινών Huanan στην κινεζική πόλη Γουχάν, που θεωρείται από πολλούς ως τόπος προέλευσης της πανδημίας Covid-19, είναι ακόμη και σήμερα σφραγισμένη πίσω από έναν φράχτη. Μια μεγάλη ομάδα ανδρών ασφαλείας διώχνει όποιον πλησιάζει και διατηρεί απρόσιτο τον χώρο.
«Κάνουμε απλώς τη δουλειά μας», είπε ένας φρουρός που διέταξε έναν ρεπόρτερ του Reuters να διαγράψει βίντεο που έχουν καταγραφεί κοντά στις κύριες πύλες της αγοράς. O φρουρός ταυτοποιήθηκε ως εργαζόμενος στην ομάδα πρόληψης και ελέγχου επιδημιών της πόλης.
Οι ξένοι δημοσιογράφοι κλήθηκαν σε επίσημη περιοδεία για να αναφέρουν τις προσπάθειες της Γουχάν να ανοικοδομήσει την οικονομία της, μετά το ξέσπασμα της πανδημίας πριν από μήνες, Το επίσημο μήνυμα της περιοδεία ήταν: η "ηρωική πόλη" επιστρέφει στο φυσιολογικό. «Κανένα άλλο μέρος δεν είναι τόσο ασφαλές όσο αυτό», δήλωσε ο Lin Songtian, πρόεδρος της Κινέζικης Λαϊκής Ένωσης Φιλίας με Ξένες Χώρες, μια κρατική ομάδα που βοήθησε στη διοργάνωση της περιοδείας. Πολλά ξένα μίντια που έστειλαν δημοσιογράφους να καλύψουν την περιοδεία κάνουν λόγο για μια ενορχηστρωμένη προσπάθεια της Κίνας να παρουσιάσει τη Γουχάν ως πόλη που έχει ξεπεράσει τα προβλήματα.
Η τοποθεσία όπου κατεγράφησαν πάνω από το 80 τοις εκατό των θανάτων λόγω Covid-19 στη χώρα, δεν ανέφερε κανένα κρούσμα από τον Απρίλιο, και οι περισσότεροι από τους αυστηρούς ελέγχους που επιβλήθηκαν κατά τη διάρκεια ενός διμήνου έχουν χαλαρώσει.
Ωστόσο, η Γουχάν κατηγορήθηκε ότι ενήργησε πολύ αργά στα αρχικά στάδια της επιδημίας εν μέσω φόβων για πλήγμα στην οικονομία ή πρόκληση δυσαρέσκειας της ηγεσίας της Κίνας στο Πεκίνο. Οι επικριτές λένε ότι η λογοκρισία των μέσων ενημέρωσης και η αποσιώπηση των καταγγελιών έδωσαν στον ιό περισσότερο χρόνο να εξαπλωθεί αθόρυβα. Η ανταπόκριση του Reuters σχολιάζει επίσης πως η Γουχάν μοιάζει ακόμη απρόθυμη να επιτρέψει να χυθεί φως στην προέλευση του παθογόνου που έχει σκοτώσει δεκάδες χιλιάδες ανθρώπους παγκοσμίως.
Η πόλη εξακολουθεί να περιορίζει την πρόσβαση σε τοποθεσίες όπως η αγορά Huanan, η οποία συνδέθηκε με το πρώτο αναγνωρισμένο κύμα λοιμώξεων τον Δεκέμβριο. Σε μια άλλη αγορά στο βόρειο τμήμα της πόλης, η οποία είναι ανοιχτή στο κοινό, στους δημοσιογράφους του πρακτορείου απαγορεύτηκε να συνομιλήσουν με εμπόρους, ενώ αναφέρεται πως ήταν υπό στενή παρακολούθηση η κάθε κίνησή τους.
«Εάν δεν επιτρέπεις στους ανθρώπους να επισκέπτονται αυτά τα μέρη, δίνεις την εντύπωση ότι κάτι κρύβεις», δήλωσε ο Yanzhong Huang, ανώτερος συνεργάτης του Συμβουλίου Εξωτερικών Σχέσεων στην Ουάσινγκτον, ο οποίος μελετά την πολιτική πίσω από τα θέματα υγείας της Κίνας.
Η Κίνα ωστόσο απορρίπτει τις θεωρίες συνωμοσίας που περιβάλλουν τον κορωνοϊό, συμπεριλαμβανομένων ισχυρισμών - χωρίς αποδεικτικά στοιχεία - ότι ένα εξειδικευμένο ιολογικό ινστιτούτο στη Γουχάν τον δημιούργησε. Ωστόσο, παραμένουν πολλά αναπάντητα ερωτηματικά σχετικά με την προέλευση του Covid-19 και τον ρόλο που έπαιξε η Κίνα στα αρχικά στάδια.
Αν και οι αρχές έκλεισαν την αγορά τον Ιανουάριο, υπάρχει μια διευρυμένη επιστημονική συναίνεση ότι ο ιός δεν προήλθε από εκεί, γράφει το Reuters. Ορισμένες μελέτες υποδεικνύουν ότι ήταν ήδη σε κυκλοφορία πριν τη στιγμή που έφτασε στην αγορά. «Συμφωνώ με τη γενική ιδέα ότι ο ιός έφτασε στον άνθρωπο πριν από την αγορά της Γουχάν», δήλωσε ο David Irwin, καθηγητής ιατρικής και παθολογίας στο Πανεπιστήμιο του Τορόντο. «Μπορεί να ήταν ένας έμπορος που είχε εκτεθεί είτε απευθείας σε κάποιο μολυσμένο ζώο ή σε κάποιον εκτροφέα εκτός της πόλης». λέει.
Η Κίνα δεν δείχνει συγκαταβατική σε μια διεθνή έρευνα για την προέλευση του Covid-19 ή για να επιτρέψει περισσότερο έλεγχο για τις κινήσεις της στα πρώτα στάδια της επιδημίας, προτιμώντας να επικεντρωθεί στην ταχεία οικονομική και ψυχολογική ανάκαμψη της χώρας. «Δεν υπάρχει αμφιβολία ότι η Κίνα σημείωσε μεγάλη επιτυχία στον περιορισμό του ιού, οπότε γιατί δεν είναι πιο ανοιχτή;» σχολιάζει επί του θέματος ο Yanzhong Huang. «Αν θέλουν να καταρρίψουν αυτούς τους μύθους, δεν χρειάζεται να ανησυχούν για άτομα που επισκέπτονται την αγορά ή ακόμη και το ινστιτούτο», λέει.
Το Γαλλικό Πρακτορείο, που επίσης δημοσιεύει ανταπόκριση από την τριήμερη περιοδεία, γράφει πως η Κίνα επαναπαρουσιάζει την Γουχάν ως ηρωικό θύμα και προσπαθεί να θέσει υπό αμφισβήτηση το πώς και πού ξεκίνησε η πανδημία, αλλάζοντας το αφήγημα σε μια εποχή αυξανόμενης παγκόσμιας δυσπιστίας απέναντι στο Πεκίνο. Αυτό που αναπαράγεται καθημερινά σε σχόλια από Κινέζους αξιωματούχους και πλούσια κάλυψη από τα κρατικά μέσα ενημέρωσης, είναι η ιστορία μιας «αναγεννημένης» Γουχάν που προωθεί τις προσπάθειες ελέγχου της Κίνας και την οικονομική ανάκαμψη, ενώ οι Ηνωμένες Πολιτείες αγωνίζονται ακόμη με τον ιό.
Μάλιστα ο υπουργός Εξωτερικών της Κίνας πρότεινε στις 28 Αυγούστου κατά τη διάρκεια ενός ευρωπαϊκού ταξιδιού ότι ο ιός ενδέχεται να μην είχε καν εμφανιστεί πρώτα στην Κίνα. Η κίνηση δείχνει ότι η Κίνα αναγνωρίζει τη ζημιά από τον Covid-19 στο εμπορικό σήμα της και θέλει να αξιοποιήσει τη σχετικά επιτυχημένη ανάκαμψή της για να αντιμετωπίσει τις αυξανόμενες διεθνείς προκλήσεις, ανέφεραν οι αναλυτές, μεταδίδει το Afp και προσθέτει πως η Κίνα αντιμετωπίζει αμφισβήτηση για τον ιό καθώς και κριτική για τη στάση του Πεκίνου στο Χονγκ Κονγκ, αλλά και μια γενικά πιο επιθετική διεθνή στάση.
«Το Πεκίνο θέλει ένα νέο αφήγημα που να λέει: το αντιμετωπίσαμε και μπορούμε να βοηθήσουμε και εσάς να το αντιμετωπίσετε και (ελπίζουμε ότι) θα είμαστε οι πρώτοι που θα έχουμε ένα αποτελεσματικό εμβόλιο», δήλωσε ο Kelsey Broderick, αναλυτής σε θέματα της Ασίας στο Eurasia Group. «Αυτός είναι ο μόνος τρόπος με τον οποίο η Κίνα θα μπορέσει να ξεπεράσει την πεποίθηση ότι μια υγρή αγορά στη Γουχάν ξεκίνησε αυτήν την κρίση», προσθέτει.