Το Ισλαμικό Κράτος (ISIS) έγινε γνωστό για τις ωμότητές του. Όμως, η τζιχαντιστική οργάνωση κρατούσε την εξουσία σε πολλές περιοχές μέσω δύο συμπληρωματικών εργαλείων: τη βία και τη γραφειοκρατία.
Η δημοσιογράφος των New York Times, Rukmini Callimachi, ταξίδεψε πέντε φορές στο Ιράκ μέσα σε έναν χρόνο και «σάρωσε» παλιά γραφεία του ISIS, προκειμένου να συγκεντρώσει περισσότερα από 15.000 έγγραφα που άφησαν πίσω τους οι τζιχαντιστές, καθώς το «χαλιφάτο» τους κατέρρεε.
Αυτά τα εσωτερικά έγγραφα εξηγούν εν μέρει πώς ο ISIS κατάφερε να κρατήσει υπό τον έλεγχό του τόσα πολλά εδάφη, για τόσο πολύ καιρό.
Οι New York Times συνεργάστηκαν με εμπειρογνώμονες για να επιβεβαιώσουν την αυθεντικότητα των εγγράφων και μία ομάδα δημοσιογράφων πέρασε 15 μήνες μεταφράζοντας και αναλύοντας κάθε σελίδα.
Η τζιχαντιστική οργάνωση πιστεύει πως ένα κανείς δεν μπορεί να πάει στον παράδεισο εάν έχει αφήσει πίσω του χρέη. Ο ISIS πήρε κομμάτια γης από την κατοχή των «άπιστων» και τα έδωσε σε εκείνους που θεωρούσε άξιους.
Μεμονωμένα, κάθε έγγραφο καταγράφει μια απλή, συνηθισμένη ενέργεια: Μεταβίβαση τεμαχίου γης μεταξύ γειτόνων. Πώληση ενός τόνου σιταριού. Πρόστιμο για ακατάλληλο φόρεμα.
Ωστόσο, αν μελετηθούν συνολικά, τα έγγραφα αποκαλύπτουν τον τρόπο λειτουργίας ενός σύνθετου συστήματος διακυβέρνησης. Δείχνουν ότι η τζιχαντιστική οργάνωση, αν και μόνο για ένα περιορισμένο χρονικό διάστημα, πραγματοποίησε το όνειρό της: την εδραίωση του δικού της κράτους, μιας θεοκρατίας που θεωρούσε ως ένα χαλιφάτο, το οποίο λειτουργούσε σύμφωνα με την αυστηρή δική της ερμηνεία του Ισλάμ.
Ο ISIS δημιούργησε ένα κράτος διοικητικής αποτελεσματικότητας που συγκέντρωνε φόρους και μάζευε τα σκουπίδια. Μεταξύ άλλων, λειτουργούσε ένα «γραφείο γάμων» που επέβλεπε τις ιατρικές εξετάσεις για να εξασφαλίσει ότι τα ζευγάρια θα μπορούσαν να κάνουν παιδιά. Εξέδιδε πιστοποιητικά γεννήσεων -σε χαρτί του Ισλαμικού Κράτους- για μωρά που γεννήθηκαν υπό τη μαύρη σημαία του χαλιφάτου. Είχε ακόμη και γραφείο υπεύθυνο για έκδοση αδειών οδήγησης.
Ειδικότερα, τον Ιούνιο του 2014, αφότου κατέλαβε τη Μοσούλη, τη δεύτερη μεγαλύτερη πόλη του Ιράκ, το Ισλαμικό Κράτος επιδίωκε νομιμότητα και έσοδα. Για να τα πετύχει αυτά, χρησιμοποίησε ένοπλους μαχητές και έμπειρους γραφειοκράτες. Είχε μέχρι και αιτήσεις που έπρεπε να συμπληρώσουν οι βομβιστές αυτοκτονίας.
Αυτή είναι η διαθήκη ενός μαχητή:
Ο μαχητής ζητά από τον ISIS να καταβάλει 600 δολάρια σε μία οικογένεια στο Μαρόκο. Η τζιχαντιστική οργάνωση πιστεύει πως κανείς δεν μπορεί να πάει στον παράδεισο εάν έχει αφήσει πίσω του χρέη.
Ο ISIS πήρε κομμάτια γης από την κατοχή των «άπιστων» και τα έδωσε σε εκείνους που θεωρούσε άξιους.
Οι μαχητές έβαζαν στο στόχαστρο κτηματίες που δεν είχαν την αυστηρή σουνιτή πίστη που είχαν οι ίδιοι. Στη συνέχεια, μίσθωναν τα κτήματα σε αγρότες, όπως για παράδειγμα στον Ghanim Khalaf.
Ο Khalaf ήθελε πέντε στρέμματα - και βρήκε ένα κτήμα που πίστευε ότι ανήκε σε μία οικογένεια Σιιτών. Στη συνέχεια, υπάλληλοι του «χαλιφάτου», πήγαν να χαρτογραφήσουν το συγκεκριμένο κομμάτι γης και να προσδιορίσουν αν ο πρώην ιδιοκτήτης του ασπαζόταν τη «λάθος» θρησκεία.
Στη συνέχεια, συνέταξαν το παρακάτω συμβόλαιο, επιτρέποντας στον Khalaf να νοικιάσει τη γη.
Πριν από κάθε περίοδο σποράς, ο αγρότης πλήρωνε ενοίκιο στον ISIS, λαμβάνοντας μια αριθμημένη απόδειξη. Στον σχετικό φάκελο, συμπεριλαμβανόταν και φωτοτυπία της ταυτότητας του αγρότη.
Η τζιχαντιστική οργάνωση αποδείχθηκε εξαιρετικά ικανή στη συλλογή φόρων
Τα έγγραφα αποκαλύπτουν ότι οι μαχητές φορολογούσαν ό,τι μπορούσαν να φανταστούν. Όταν πλησίαζε η εποχή του θερισμού, οι αγρότες που πλήρωναν ήδη ενοίκιο έπρεπε να έχουν εξασφαλίσουν ακόμη ένα κυβερνητικό έντυπο (βλ. παρακάτω).
Ο θερισμός γινόταν από έναν χειριστή θεριζοαλωνιστικής μηχανής που είχε λάβει τη σχετική εντολή από τη τζιχαντιστική οργάνωση. Το 10% της συγκομιδής δινόταν ως θρησκευτικός φόρος.
Προκειμένου να πωλήσουν το υπόλοιπο, οι αγρότες χρειάζονταν μια φορολογική απόδειξη, όπως η παρακάτω.
Η γραφειοκρατία επέβαλλε και τους θρησκευτικούς κανόνες
Μέσα σε λίγες ημέρες από την κατάληψη της πόλης, οι μαχητές διένειμαν τον Καταστατικό Χάρτη της Πόλης. Αυτός όριζε τους νέους κανόνες: Απαγορεύεται το κάπνισμα, το αλκοόλ και οι κλοπές. Οι γυναίκες έπρεπε να καλύπτουν το πρόσωπό τους. Οι ώρες της προσευχής έπρεπε να τηρούνται αυστηρά.
Μεταξύ άλλων, το έγγραφο ανέφερε:
«Να είστε ευτυχείς και να απολαμβάνετε την καλή ζωή υπό την ισλαμική διακυβέρνηση που είναι δίκαιη, και να χαίρεστε στη γη όπου οι μουσουλμάνοι έχουν το πάνω χέρι».
«Όσο για τους αποστάτες, που συνεχίζουν την ίδια συμπεριφορά, δεν πρέπει να περιμένουν τίποτα άλλο από εμάς πέρα από θάνατο».
Οι κάτοικοι σύντομα άρχισαν να αναγνωρίζουν και να φοβούνται τη θρησκευτική αστυνομία, τα οχήματα των οποίων έφεραν επίσημες πινακίδες του ISIS.
Οι αξιωματικοί έκοβαν κλήσεις σε όσους παρέβαιναν τους κανόνες. Όσοι υπέγραφαν την παρακάτω φόρμα, συμφωνούσαν πως αποδέχονται οποιαδήποτε τιμωρία έκρινε σκόπιμη η κυβέρνηση, σε περίπτωση που υπέκυπταν ξανά στο ίδιο παράπτωμα.
«Εγώ, ο υπογεγραμμένος, δεσμεύομαι να μην ξυρίσω ή να κόψω ξανά τη γενειάδα μου. Αν το κάνω πάλι, υπόκειμαι σε κάθε είδους τιμωρία που μπορεί να λάβει το Hisba Center εναντίον μου», αναφέρεται στο έντυπο.
Οι κανόνες, τους οποίους μπορούσε κάποιος να παραβεί, ήταν πολλοί. Μια ημέρα, μια παρέα 13χρονων και 14χρονων αγοριών τέθηκε υπό κράτηση επειδή «έκαναν πλάκα κατά τη διάρκεια της προσευχής».
Επίσης, ακόμη και τα μικρά παιδιά έπρεπε να εξοικειωθούν με τα σκληροπυρηνικά πιστεύω των τζιχαντιστών. Το παρακάτω βιβλίο εργασίας προοριζόταν για παιδιά που έκαναν μαθήματα αγγλικής γλώσσας.
Η εξουσία του Ισλαμικού Κράτους «άγγιζε» ακόμη και τα νεογέννητα. Τα βρέφη λάμβαναν πιστοποιητικά γέννησης σε χαρτί του ISIS. Αυτό το μωρό ζύγιζε 4 κιλά την ημέρα της γέννησής του:
Οι αξιωματούχοι του ISIS συνέχισαν την ασταμάτητη γραφειοκρατία τους μέχρι και τις τελευταίες ημέρες που είχαν την εξουσία, πριν οι δυνάμεις υπό την ηγεσία των ΗΠΑ ανακαταλάβουν τη Μοσούλη.
Ακόμη και τις τελευταίες αυτές ημέρες όμως, έγγραφα όπως το παρακάτω αποκαλύπτουν πως το χρήμα συνέχιζε να ρέει.