Ο Αλεξέι Ναβάλνι δεν παραπονιέται εύκολα. Η ηγετική φιγούρα της ρωσικής αντιπολίτευσης, που επέζησε από απόπειρα δηλητηρίασης το 2020 και βρίσκεται στη φυλακή από τον Ιανουάριο του 2021, αντιμετωπίζει τους δεσμοφύλακές με προκλητικότητα και ειρωνεία.
Τον Ιούνιο μεταφέρθηκε από ένα σωφρονιστικό ίδρυμα κράτησης σε φυλακή υψίστης ασφαλείας, διαβόητη για τη βιαιότητα που επικρατεί εκεί. Τώρα είναι κλειδωμένος πίσω από έναν φράχτη ύψους έξι μέτρων μαζί με δολοφόνους. Υποφέρει από τη μέση του, περνά επτάωρες βάρδιες καθισμένος σε μια ραπτομηχανή σε ένα κοντό σκαμνί. Για να δει κάποιον δικηγόρο, πρέπει να παραλείψει ένα γεύμα.
Ο στόχος, σύμφωνα με τον Leonid Volkov, επικεφαλής του προσωπικού του στην ομάδα του Ναβάλνι, είναι να τον απομονώσουν και να τον σακατέψουν σωματικά. «Όλα αυτά είναι πολύ σοβαρά και πολύ επικίνδυνα», έγραψε, αν και ο ίδιος ο Ναβάλνι χρησιμοποίησε το χαρακτηριστικό περιπαικτικό ύφος του για να περιγράψει τη ζοφερή κατάστασή του. «Ζω σαν τον Πούτιν», έγραψε στο τελευταίο μήνυμά του στα μέσα κοινωνικής δικτύωσης, το οποίο αναρτήθηκε μέσω των δικηγόρων του. «Έχω ένα μεγάφωνο στον στρατώνα μου που παίζει τραγούδια όπως το «Δόξα στην FSB» και νομίζω ότι το ίδιο κάνει και ο Πούτιν».
Η FSB, η Ομοσπονδιακή Υπηρεσία Ασφαλείας, ο διάδοχος της μυστικής αστυνομίας του Στάλιν, έχει γίνει ακόμη πιο κατασταλτική μετά την εισβολή του Βλαντιμίρ Πούτιν στην Ουκρανία. «Ελέγχει τα δικαστήρια και την εισαγγελία και υποστηρίζει τον πόλεμο με εκκαθαρίσεις φερόμενων εξτρεμιστών και προδοτών» σχολιάζει ο Economist.
Στις 30 Ιουνίου η FSB συνέλαβε τον Ντμίτρι Κόλκερ, έναν ετοιμοθάνατο λέκτορα φυσικής ap;o το πανεπιστήμιο του Νοβοσιμπίρσκ, με την κατηγορία της διαβίβασης μυστικών στην Κίνα. Ο λέκτορας είχε δώσει διαλέξεις σε Κινέζους φοιτητές. Πράκτορες τον άρπαξαν από το κρεβάτι του νοσοκομείου στη Σιβηρία και τον μετέφεραν αεροπορικώς σε φυλακή της Μόσχας, όπου πέθανε λίγες μέρες αργότερα. Στις 2 Ιουλίου η FSB συνέλαβε τον συνάδελφό του, τον Ανατόλι Μασλόφ του Ινστιτούτου Θεωρητικών και Εφαρμοσμένων Μαθηματικών του Νοβοσιμπίρσκ, με παρόμοιες κατηγορίες.
Οι διώξεις για εσχάτη προδοσία και εξτρεμισμό έχουν αυξηθεί δραματικά από τότε που η Ρωσία εισέβαλε για πρώτη φορά στην Ουκρανία το 2014, παρατηρεί ο Ιβάν Παβλόφ, ένας Ρώσος δικηγόρος για τα ανθρώπινα δικαιώματα, ο οποίος έχει αναλάβει αρκετές υποθέσεις εναντίον της FSB. «Ο σκοπός είναι να φανεί ότι η Ρωσία είναι περικυκλωμένη από εχθρούς», λέει. Οι ορισμοί της προδοσίας και του εξτρεμισμού διευρύνονται συνεχώς. Ένας δημοσιογράφος που συγκεντρώνει πληροφορίες ανοιχτού κώδικα που θα μπορούσαν να ωφελήσουν μια ξένη δύναμη μπορεί να κατηγορηθεί για προδοσία.
Με το ποσοστό αθωωτικών αποφάσεων να είναι κάτω από 0,5% στη Ρωσία, το καλύτερο που μπορούν να κάνουν οι δικηγόροι είναι να παρέχουν «παρηγορητικές» υπηρεσίες, λέει ο κ. Pavlov. "Μπορούμε να κρατήσουμε το χέρι του κατηγορουμένου όταν ανακοινώνεται η ποινή». Μπορούν επίσης να μιλήσουν στα μέσα ενημέρωσης, αλλά αυτό είναι επικίνδυνο. Ο κ. Pavlov και η ομάδα του, που υπερασπίστηκε τον Ναβάλνι, εκδιώχθηκαν από τη χώρα από την FSBμε απειλές και εντολές περιορισμού- η ιδιότητα του δικηγόρου του έχει ανασταλεί επί του παρόντος.
«Υπήρχε μια σαφής πολιτική καταπίεσης οποιουδήποτε παρείχε ανεξάρτητες πληροφορίες εκτός της χώρας», λέει ο κ. Pavlov, καθισμένος στην αυλή του νέου του γραφείου στην Τιφλίδα, την πρωτεύουσα της Γεωργίας. Στις 28 Ιουνίου ο Ντμίτρι Ταλάντοφ, ένας δικηγόρος που είχε αναλάβει τις υποθέσεις του Pavlov , συνελήφθη επειδή τάχθηκε κατά του πολέμου της Ρωσίας στην Ουκρανία σε δημόσιες δηλώσεις του. Την ίδια ημέρα ο Ilya Yashin, ένας από τους λίγους πολιτικούς της αντιπολίτευσης που βρίσκονται ακόμη στη Ρωσία, ρίχτηκε σε ένα κελί της αστυνομίας στη Μόσχα για 15 ημέρες. Στο δικαστήριο, ο κ. Yashin αποκάλεσε τη σύλληψή του «επίμονη πρόσκληση για μετανάστευση».
Ακόμη και όσοι δεν αντιτίθενται ρητά στο Κρεμλίνο μπορούν να φυλακιστούν. Στις 30 Ιουνίου το κατεστημένο της Ρωσίας κλονίστηκε από τη σύλληψη του Βλαντιμίρ Μάου, οικονομολόγου που ήταν επικεφαλής της Ρωσικής Προεδρικής Ακαδημίας Εθνικής Οικονομίας και Δημόσιας Διοίκησης, η οποία εκπαιδεύει μελλοντικούς δημόσιους υπαλλήλους. Ο Μάου είχε συμβουλεύσει την κυβέρνηση σε οικονομικά θέματα και επέδειξε την πολιτική του αφοσίωση υπογράφοντας επιστολή υποστήριξης της «ειδικής στρατιωτικής επιχείρησης», όπως αποκαλεί τον αιματηρό πόλεμο ο Πούτιν. Κατηγορήθηκε για απάτη, αλλά λίγοι πιστεύουν ότι αυτός ήταν ο πραγματικός λόγος της κράτησής του. Η σύλληψή του φαίνεται να αποτελεί μέρος μιας ευρύτερης εκκαθάρισης εντός των πανεπιστημίων και ένα μήνυμα προς την τεχνοκρατική ελίτ ότι κανείς δεν είναι ανέγγιχτος αυτές τις μέρες στη Ρωσία.
Για κάποιο λόγο οι άνθρωποι της ελίτ νομίζουν ότι έχουν ασυλία, αλλά ποτέ δεν είναι έτσι, λέει ο Pavlov. Μέχρι τώρα ελάχιστα μέλη της ρωσικής ελίτ έχουν συνδέσει τη μοίρα του Ναβάλνι με τη δική τους. Αλλά τώρα μπορεί να διαβάζουν πιο προσεκτικά τις αναρτήσεις του. «Με ξέρετε, είμαι αισιόδοξος», έγραψε την 1η Ιουλίου. «Ενώ ράβω, έχω αποστηθίσει τον μονόλογο του Άμλετ στα αγγλικά. Οι κρατούμενοι στη βάρδια μου λένε ότι όταν κλείνω τα μάτια μου και μουρμουρίζω κάτι... όπως "in thy orisons be all my sins remembered’ it looks like I’m summoning a demon". Οι δαίμονες, ωστόσο, δύσκολα χρειάζονται επίκληση. Και οι μονόλογοι του Άμλετ δεν προμηνύουν αίσιο τέλος.»
Πηγή Economist