Μετά την ανακοίνωση της AUKUS, της συμμαχίας για την ασφάλεια στον Ινδοειρηνικό, ο Τζο Μπάιντεν παραμένει επικεντρωμένος στην περιοχή και χθες υποδέχθηκε τους πρωθυπουργούς της Αυστραλίας, της Ιαπωνίας και της Ινδίας.
Σε αναζήτηση συμμαχιών έναντι της Κίνας, ο Αμερικανός πρόεδρος θέλει να δοθεί νέα πνοή στη λεγόμενη Quad. Μετά την τηλεδιάσκεψη του Μαρτίου, οι τέσσερις ηγέτες συναντήθηκαν από κοντά στον Λευκό Οίκο, για περίπου δύο ώρες.
Στην κοινή ανακοίνωσή τους οι Τζο Μπάιντεν, Ναρέντρα Μόντι, Σκοτ Μόρισον και Γιοσιχίντε Σούγκα επαναβεβαίωσαν τη συνεργασία τους για έναν «ελεύθερο και ανοιχτό Ινδοειρηνικό». Επισημαίνουν ότι τους έξι μήνες που μεσολάβησαν από την τηλεδιάσκεψή τους η ασφάλεια της περιοχής έγινε ακόμη πιο περίπλοκη, θέτοντας σε δοκιμασία τις χώρες τους ξεχωριστά και συνολικά.
Δεσμεύθηκαν στην προώθηση μίας «ανοιχτής, ελεύθερης, με βάση τους κανόνες τάξης, βασισμένη στο διεθνές δίκαιο», όπως και για την ενίσχυση της ασφάλειας και της ευημερίας της περιοχής.
Μεταξύ άλλων τόνισαν ότι τάσσονται υπέρ του κράτους δικαίου, την ελευθερία ναυσιπλοΐας και υπερπτήσης, την ειρηνική επίλυση των διαφορών όπως και υπέρ των δημοκρατικών αξιών και της εδαφικής ακεραιότητας των χωρών της περιοχής.
Ακόμη, συζήτησαν θέματα σχετικά με την οικονομία, το περιβάλλον και την πανδημία μεταξύ άλλων, ενώ οι τέσσερις ηγέτες επαναβεβαίωσαν τη δέσμευσή τους για την πλήρη αποπυρηνικοποίηση της Βόρειας Κορέας, σύμφωνα με τα ψηφίσματα του Συμβουλίου Ασφαλείας του ΟΗΕ.
«Καλούμε τη Βόρεια Κορέα να συμμορφωθεί με τις υποχρεώσεις της υπό τον ΟΗΕ και να αποφύγει τις προκλήσεις. Επίσης, καλούμε τη Βόρεια Κορέα να εμπλακεί σε ουσιαστικό διάλογο», επισημαίνουν, ενώ επαναλαμβάνουν την έκκληση για τον τερματισμό της βίας στη Μιανμάρ, την απελευθέρωση των πολιτικών κρατουμένων και τον διάλογο για την αποκατάσταση της δημοκρατίας.
Ο «τετραμερής διάλογος για την ασφάλεια», που ξεκίνησε μετά τον καταστροφικό σεισμό και το τσουνάμι του 2004 και προσέλαβε πιο επίσημο χαρακτήρα το 2007, παρέμενε για καιρό «ανενεργός».
Αναζωογονώντας τον, ο Τζο Μπάιντεν συνεχίζει τη «στροφή προς την Ασία» της αμερικανικής εξωτερικής πολιτικής. Μετά την ανακοίνωση της συμμαχίας με τη Βρετανία και την Αυστραλία (AUKUS), που προκάλεσε την οργή της Γαλλίας, η Ουάσινγκτον θέλει να παρουσιάσει την Quad ως πιο συναινετική πρωτοβουλία.
Πρόκειται για άτυπη ομάδα για να «αναπτυχθούν καλύτεροι δίαυλοι επικοινωνίας», είπαν αξιωματούχοι του Λευκού Οίκου. Δεν έχει «στρατιωτική» διάσταση, τόνισαν, διαβεβαιώνοντας πως η τετραμερής έχει «συμπληρωματικό» ρόλο σε άλλες περιφερειακές πρωτοβουλίες και οργανισμούς, όπως για παράδειγμα ο ASEAN (ο Σύνδεσμος Κρατών της Νοτιοανατολικής Ασίας).
Ορισμένα μέλη του συγκεκριμένου οργανισμού, στον οποίο συμμετέχουν δέκα κράτη της νοτιοανατολικής Ασίας, φοβούνται πως η αμερικανική διπλωματική επίθεση στην περιφέρεια θα οδηγήσει σε κλιμάκωση της έντασης με την Κίνα.
Για την Ουάσινγκτον, η πρόκληση είναι η συνεργασία με τα κράτη της περιοχής να μην περιοριστεί στην ασφάλεια, αλλά να «βελτιώσει καθαρά την οικονομική θέση της Αμερικής στη νοτιοανατολική Ασία», εκτίμησε ο Τζόναθαν Στρόμσεθ, ειδικός στην περιοχή, σε σημείωμά του που δημοσιοποίησε το ινστιτούτο μελετών Brookings.
Η προσπάθεια να ενισχυθεί η τετραμερής είναι εμβληματική της προσέγγισης της κυβέρνησης Μπάιντεν έναντι της Κίνας, που παρουσιάζεται ως ανταγωνιστική όταν πρέπει, συνεργατική όταν είναι εφικτό, και συγκρουσιακή όταν είναι απαραίτητο, εκτίμησε ο ίδιος.
Για την Κίνα από την άλλη η τετραμερής είναι μία «κλειστή κλίκα» η οποία «στρέφεται εναντίον άλλων χωρών», εναντιώνεται «στην τάση της εποχής και στις προσδοκίες των χωρών της περιοχής», δεν θα βρει «καμία υποστήριξη» και είναι «καταδικασμένη σε αποτυχία», σύμφωνα με τις δηλώσεις του εκπρόσωπου του υπουργείου Εξωτερικών, Τζάο Λιτζιάν.
Με πληροφορίες από ΑΠΕ/ AFP, Reuters